کانال واجه واج (واژه نامه تالشی)

#سعید_بشری_ماسال
Канал
Логотип телеграм канала کانال واجه واج (واژه نامه تالشی)
@vajenameh_taleshiПродвигать
423
подписчика
1,5 тыс.
фото
115
видео
154
ссылки
✅ کانال : https://t.center/vajenameh_taleshi ✅وب سایت: http://vajenameh-taleshi.blogfa.com ✅گروه: لینک گروه را از مدیر بگیرید ✅ مدیریت : @Behnam_namna_pesht
#سعید_بشری_ماسال:
سلام دوستان،
سال نو مبارک.
معادل فارسی " نَجَقه" چه بو؟
ممنون

#بهنام_ن:
درود
شمه تازه سال نی مبارک بوبو
چاکه سوالیېه
دوستن جۏاۏ بدن
چده تݖ نجقه داری آخا
فیکیر کرم نازو عشوه ی ریاکارانه بوبو
یا
حقه ها و کلک هایی  دلربایی را

خیلی سخته
بی اساتید بۏان

#بیت_الله_صفری:
درود و عرض ادب
شومه تازه سال موارک بوبو ، خیر و خشی نه

نٔجْقَه

به گویش قسمتی از تالش جنوبی فومن

به آدم قد کوتاه و توپول( گرد و گومبول )و در عین حال تیز و زبر و زرنگ میگویند.

و بعضی جاها هم به آدم موذی گفته میشه
(البته به آدم قد کوتاه و کوتوله ی موذی)

بیت الله صفری سیدآبادی 🙏

#سارا_روحانی:
درود

نجقه یعنی انرژی و حوصله زیاد داشتن ،

اشتیاق فراوان و بیش از حد ، معمولا برای دلربایی بکار می‌رود



#رمضان_نیک_نهاد:
دݖرود
گنمون کەرݖم اݖم ۏاژه، چێ تالݖشی نݖجݖخه(تیزەک) بوبو کݖ تݖرک زݖبونێن، ئەې نه نەجەقه ۏان
جیخوئێ= فرو کردن
نݖجݖخه، کݖتا تیزه لݖسی ېه کݖ باربەرە چارپا جانی کو جیخان دا را بݖکەرݖ، ای‌سر کݖتاتیزه آدەمون نه نی نݖجݖخه ۏان


#Helper:
راستٚ برا
أمانؤم گیلؤنی رۊدباردٚ گیهیم "نیجیق" .
کۋشک ٚ چۊمرا چارپائؤنی شارین ٚ خأر و قاترو زٚنیم تا تأدیرا و تونتأر ٚ شۊن

نیجیق = سیخونَک، تحریک چهارپایان مخصوصا چهارپایان باربر با ابزار کوچکِ تیز مانند چوب جهت حرکت یا تندتر رفتن.

#بهنام_ن:
ماسالی کو
کسی کݖ   حوکم و دسگا دارݖ و خا اشتن گفی پیش ببرݖ هزار حیله نه
أېنه ۏان چݖ نجقه ای دارݖ

#حسین_زاغی_ماسال:
درود و عرض ادب ،چمه نازنینه فرهیخته تالشه برورن و خوئرن
نَجقه:
همه جائون کو ایستفاده کرن،
آَ خردن چده نجقه داره،اَ کینه چده نجقه داره.......
نجقه: پافشاری کردن بر خواسته گاهی به کمک نیروی قهریه...
گاهی استفاده از جایگاه خاص خود برای نیل به اهداف....
بروز یا در پیش گرفتن رفتاری برای رسیدن به خواسته.....
عشوه : در تالشی یعنی شیوه
اَ کینه چده شیوه داره
#فرنگیس_قلیزاده_ماسال:
درود
نجقه =خودخواه ،مغرور، زورگو
[۹/۱۷،‏ ۱۶:۰۷] #سعید_بشری_ماسال: تَقَل: tağal
بالا و لبه چیزی
غزونی تا تقل آش دریه.
[۹/۱۷،‏ ۱۸:۱۲] #منصور_بلوری_گشت: با درود

سوته:suta:سوختن

سیه:siye: سوخت

آسوته:Asute: کز دادن

آسون:Asun: کز بده-درضمن نام درخت انجیری/آهن(fe)

آسیه:Asiya:خسته شد

ویسیه:visiya: خاکسترشد

دسیه:dasiya: قر شد

پسیه:pesiya:پاره شدن

ویسنده:visənde: جاری شدن

بلوری از گشت
[۹/۱۸،‏ ۰:۱۹] #صادق_شیرزاد_ماسال: گویش ـ ماسالی ـ تالشی
واژه سیه
سیه: siye/ سوختن
سیه: siya/سوخت
سیسته: sista/سوخته است
سیسته: siste/ سوختن
سی: siy/ می سوزد هم معنی وشه
سوته: sute / سوزاندن
آسوته: Āsute/کز دادن، سوختن پشم و موی کله پاچه و یا بدن ماکیان
آسون: Āsun/ آهن، امربه سوختن بسوزان،
آسون دار: Asundār نام درخت انجیری
آ سی: A siy/ آنجا میسوزد
آسی: Asiy/خسته میشود
آسیه: Asiya/ نام زنانه، خسته شده است
دسیه: Dasiya/ ازبین رفته است، مندرس شده است
چه تون دسیه / ته آن سوراخ و مندرس شده است
ویسیه: Visiya /خاکستر شده است، پایین رفته است
چه تون ویسیه، ته آن پایین رفته است
پسیه: pesiya/پاره شده تکه شده است.
آسی ویسی به: asiyvisiy baنابود شده
آسیاونده:asiyavęnde,/ خسته کردن
دسیاونده، dasiyavnde/خراب کردن سوراخ کردن
ویسیاونده:visiyavnde/ سرازیر کردن، خراب کردن
در ضمن این واژه در ضمایر و افعال مختلف نیز مانند سایر واژه های تالشی قابل صرف کردن است
ماسال #صادق شیرزاد
[۹/۱۸،‏ ۲:۰۲] #علی_حیدری_عنبران: درود
سۊتِه/Süte:سوختن.
سۊتوۊنِه/Sütvüne:سوزاندن.
سۊتَه بٚیِه/Süta bəye:سوخته شدن.
اَسۊت/Asüt:سوزاننده،کسی که میسوزاند.
سۊتَنین/Sütanin:آنچه قابل سوختن است.
سۊتٚمۊن/Sütəmün:سوزناک.
پِسۊتِه/Pesüte:از زیر سوختن.
پِسۊتوۊنِه/Pesütvüne:از زیر سوزاندن.
اَسۊتِه/Asüte:از رو سوختن.
اَسۊتوۊنِه/Asütvüne:از بالا سوزاندن
دَسۊتِه/Dasüte:از بیرون به مرکز سوختن.
دَسۊتوۊنِه/Dasütvüne:از بیرون به مرکز سوزاندن.
اوسۊتِه/Usüte:از مرکز به جانبین سوختن.
اوسۊتوۊنِه/Usütvüne:از مرکز به جانبین سوزاندن.
سَسۊتِه/Sasüte:از سر سوختن.
سَسۊتوۊنِه/Sasütvüne:از سر سوزاندن.
بٚسۊت/bəsüt:بسوز
مَسۊت/Masüt:نسوز
بٚسۊتوۊن/Bəsütvün:بسوزان
مَسۊتوۊن/Masütvün:نسوزان.
سۊتیم/Sütim:سوختم.
سۊتمه/Sütme:سوزاندم
سۊتینَبیم/Sütinabim:داشتم میسوختم.
سۊتوۊنبیم/Sütvünabim:داشتم میسوزاندم
سۊتَمه/sütame:سوخته ام
سۊتوۊنَمِه/Sütvüname:سوزانده ام.
سۊتَمبٚه/Sütambə:سوخته بوده ام.
سۊتوۊنَم بٚه/Sütvünambə:سوزانده بوده ام.
سۊتم بو/Sütam bu:سوخته باشم.
سۊتوۊنم بو/Sütvünam bu:سوزانده باشم.
بسۊتِم/Basütem:خواهم سوخت.
بَسۊتوۊنِم/Basütvünem:خواهم سوزاند.
واژه :
سٚندِه/سٚندٚنه/سٚندوۊنیه:گسستن،پاره کردن،از کار انداختن.
[۹/۱۸،‏ ۲:۰۶] #جانبرا_علیپور: سلام ودرود در کنار اینها نامواژه ای به نام سوتوم هم داریم
سوتومه راهون کا ده سس نه پرا
نخواسته یاری کا وفا نه برا
[۹/۱۸،‏ ۶:۳۶] #دکتر_شهابی_عنبران: درودفراوان برعزیزتالشان جناب حیدری بزرگوار
مادرم نجوا می کرد《سووتمون کسی نی》سوال کردم دیدم باخدای خودش رازونیازمی کند که جزتوکسی روندارم

[۹/۱۸،‏ ۱۰:۰۵] #دکتر_فرزاد_بختیاری: درود بر شما بزرگوار
سوالی دارم:
آیا شکل نوشتاری عبارت "سووتمون"، می‌تواند به این صورت باشد؟ 👇👇👇

سوو ته‌مون: سوو + ته + مون
[۹/۱۸،‏ ۱۲:۲۲] #علی_حیدری_عنبران: درود جناب دکتر بختیاری بزرگوار
سووٚ تٚه مون:به غیر از شما.
سووٚ :سوا از شما،به غیر از شما.

[۹/۱۸،‏ ۸:۳۶] #سارا_روحانی_رضوانشهر: زبان تالشی پره سر
سارا روحانی

سوته : sute : سوختن
سوت : sut : سوخت
سیستَه : sista : سوخته است
سیسته : siste : سوختن
سوتوشونَه : sutušuna : سوزاندند
بوسوجون : busujun: بسوز
سوتَه : suta : سوخت
سوتره : sutəra: سوزاندی
آسوته : āsute : سوزاندن پشم
موی کله پاچه و یا پرندگان
آسون : āsun : آهن
پسوته : pəsute : از زیر سوختن
سوتیم : sutim : سوختم
سوتمَه : sutəma : سوزاندم
کارا بسوتیم : kārā basutim
دارم می‌سوزم
سوتَه دیل : suta del : دل سوخته
پسیستَه : pəsista : پاره شده است
پسستشون : pəsəstəšun :
پاره کردند
سوتیشَه : sutiša : سوختی
آفتاوی اشته دیم سوتَه :
āftāvi eštə dim suta
آفتاب صورت تو را سوزاند
سوتَه بیم: suta bim : داشتم می سوختم
🙏
[۹/۱۸،‏ ۱۳:۵۶] #محمد_باقر_شیرزاد_ماسال: درود
سیه سیه Sia Sia : صدای؛ نامفهوم ، نارسا، که از حادثه ای خبر بدهد

رفق مرا بوا، ته فلانی ماجرا زونی؟
نه هده ، سیه سیه ای گوشم اومه

سوته اسم ییلاقی در پایین دست خندیله پشت ماسال است

همچنین ییلاقی بنام سوته کش Sotakash یا تپه ای که طرف جنوبی آن ریگزار و بقیه سرسبز و جنگلی هست بنام سوتمه ژی(ژییه) Sotmagi

#صادق_شیرزاد_ماسال :
سلام
اون باید صیحه باشد
بمعنای زجه و ناله
[۹/۱۳،‏ ۱۵:۰۷] #بهنام_ن_ماسال: درود بنظرم
گردن چاکنده
را از خود گذشتگی معنی کردن
ترجمه مناسبی نباشه
چون این صفت را برای مثلا انسان فداکار و محترمی نمیشه استفاده کرد و بکار بردن اون در واقع توهینه

گردن چاکنده : توهین و نفرین و کنایه از این است که کار به درستی انجام نشده است

ام چه خلاییه ک دشتیره اشته گردنی چاکنده ره :
این چه لباسی یه که دوختی اصلا خوب نیست گردنتو شکوندی!
(به درستی انجام ندادی)
[۹/۱۳،‏ ۱۵:۱۱] #بهنام_ن_ماسال: یک مصدر پیشوندی هم داریم
از همین "چاکنده"/چکهčake
پچکه : که اگرچه معنی لغوی اون شکستن از پایین به بالاست اما
در تالشی معاصر زمانی به کار میره که کسی غذا تو گلوش می پره
وان : فلانی چاف پچکه : آب دهان تو گلوش پرید

این تغییر معنا هم جالبه
نمیدونم تو تالشی شمالی هم هست یا نه
[۹/۱۳،‏ ۱۵:۲۷] #سعید_بشری_ماسال: سردی پچکه:
یعنی از سرما یخ کردن و بعضا مردن
[۹/۱۳،‏ ۱۵:۳۹] #فرنگیس_قلیزاده_ماسال: وقتی یک نفر برای کسی
کاری انجام می دهدطرف
مقابل درجواب محبتش از
اوخیلی تشکر می کنداودر
جواب می گوید.
مگه ترا گردن چاکندمه،
چمه جانی ترا نم.
هزار بار اینو شنیدم
[۹/۱۳،‏ ۱۵:۴۸] #منصور_بلوری_گشت: با درود
گردن چاکنده, بیشتر برای تهدید بکار
می رود
مثلن
اگر فلانی را اذیت کنی اشته گردنی چاکنم
اگر فلانی را اذیت کنی, گردنت را می شکنم
درحالت اما معمولی می گوییم

فلانی داریکا بلکه چ گردن چکه
یا رو از درخت افتاد وگردنش شکست
باتشکر
[۹/۱۳،‏ ۱۵:۵۷] #مریم_محسنی_ماسال: گردن چاکنده به معنای گردن شکستن، جان فدا کردن
گردن چکه به معنای گردن شکسته است و برای توهین و نفرین بکار می رود
چه گردن بچکه ام کار بدی کرده شه
یا گردن چکه چرا ام کاری کردره
[۹/۱۳،‏ ۱۵:۵۹] #مریم_محسنی_ماسال: یا اشته گردنی چاکنم ای نه بگردی در جمله معنی خودش را نمایان می کند
اگر بگوییم چمه گردنی مگر ترا چاکندمه به معنی مگر جانم را برایت فدا کرده ام، برایت جانفشانی کرده ام
[۹/۱۳،‏ ۱۷:۵۲] #عارف_محمدقلی_پور_ماسال: سلام
روز به خیر

مگه این جمله‌ها، نباید این‌طوری باشه؟
۱.
پلا چه نه آچیکه
Pəlā če na āčika
پلو به سقف دهانش چسبید
۲.
آو چه لوکی کو پچکه
Āv če luki ku pečaka.
آب پرید تو گلوش

«نه» مگه معادل سقف دهان نیست؟
[۹/۱۳،‏ ۱۷:۵۷] #مریم_محسنی_ماسال: ما می گوییم پلا چه نه آچکه نه آچیکه
آچیکه یعنی چسبیدن
[۹/۱۳،‏ ۱۸:۰۲] #مریم_محسنی_ماسال: نه na : کام، سقف دهان
[۹/۱۳،‏ ۱۸:۱۸] #حجت_دامن_کش_سیاهمزگی: سلام
*نه na* رو من بیشتر به عنوان "لثه" شنیدم
[۹/۱۳،‏ ۱۸:۱۹] #حجت_دامن_کش_سیاهمزگی: سلام
ما واسه این مورد از زَر آچَکه استفاده میکنیم
_غذا َایی زَر آچَکه
_چه چاف اَیی زَر آچَکه
[۹/۱۳،‏ ۱۸:۳۸] #انوش_نازیابی_فومن: درود
ما به سقف دهانمیگوییم
نک ،،،،سقف دهان
او ای نکاشه
آب در گلوش گیر کرد
اینجا دیگر،،، لوک ،،کار برد ندارد
[۹/۱۳،‏ ۱۸:۳۸] #عارف_محمدقلی_پور_ماسال: بله درسته یعنی چسبیدن
و وقتی غذا می‌چسبه به سقف دهان، ازش استفاده می‌کنیم.
آچکه āčəke / آچیکه āčike
خیلی ممنون از شما 🙏
[۹/۱۳،‏ ۱۸:۵۴] #صادق_شیرزاد_ماسال: درود
چاکنده: čãkęnde یعنی شکستن
گردن چاکنده: شکستن گردن
این موضوع میتواند هم بعنوان تهدید و اشاره به کاری مذموم بکار گرفته شود و هم بعنوان تعارف
وقتی کسی در مقابل انجام کاری برای دیگران از سوی فرد مورد تشویق و محبت قرار میگیرد، برای شکسته نفسی و کم اهمیت جلوه دادن کار خود از این واژه ترکیبی استفاده میکند
در مقابل آن، شکستن گردن بعنوان نتیجه کاری مذموم و تهدید به انتقام و سزای عملی سخیف و یا نسبتی بد از واژه گردن چکه
استفاده می گردد
بنابراین آنجا که خانم حمیدی از گردن چاکنده به معنای ایثارو خود گذشتگی استفاده کرده است، معنای مجازی و محاوره ای آن میباشد
[۹/۱۳،‏ ۱۸:۵۶] #صادق_شیرزاد_ماسال: ما در ماسال بیشتر از واژه آچکه ãčaka استفاده میکنیم
[۹/۱۳،‏ ۱۸:۵۸] #صادق_شیرزاد_ماسال: درود
سردی پچکه یعنی اشاره به این است که از سرما استخوانش شکست
[۹/۱۳،‏ ۱۹:۰۸] #صادق_شیرزاد_ماسال: نه Na همان نای است
وقتی قسمتی از غذا یا آب دهان از راه اصلی خودش که مری است منحرف میشود، راه تنفس را مسدود میکند و علائم خفگی رخ میدهد مانند سرفه و تنگی نفس
«چه نفس آچکه» یعنی نفسش شکسته شد و این دلیل بر گرفتگی نای است
[۹/۱۳،‏ ۱۹:۱۲] #صادق_شیرزاد_ماسال: گاهی هم به اشتباه نه: na را به عنوان زبان کوچک یا همان لوزه بکار میگیرند که در تالشی به نام «کره» kęra خوانده میشود
[۹/۱۳،‏ ۱۹:۱۳] #اسماعیل_دوستی_خوشابر: خِردَنی نَه ویرمَه
خِردَنی نَه م پِگِت

اینا پس به نای میگن یا زبان کوچک یا؟؟🤔
[۹/۱۳،‏ ۱۹:۱۸] #صادق_شیرزاد_ماسال: نه ویرمه na virma یعنی نایش پایین آمده است
منظور ورم گردن لوزه و اطراف آن است که در بالا عرض کردم
نه پیگتهna pigete باز کردن راه تنفس
[۹/۹،‏ ۲۲:۵۸] #رسول_علیزاده_گسکره: درودی دیگر برشما،
از اینکه برای پاسخ به پرسشم وقت گذاشتید .
در حوالی ما هم از واژه ی ینده به معنی انداختن استفاده می کنیم.
مثال فلونی کیشتی کو فلانی بینده
یا ایله سیف مرا داری کو بین
اما برای ارسال و فرستادن طرز دیگری میگوییم.
من فلانی ونده مرا ایله خودکاربخره
یا فلانی م ونده بشوم ایرا سودا بکرم
یندمه( انداختم)، یندره (انداختی)، یندشه( انداخت)، یندمونه ( انداختیم)، یندرونه( ا نداختید) یندشونه (انداختند)،
برای روانه کردن یافرستادن و ارسال داشتن
وندمه ( فرستادم)،وندره (فرستادی)، وندشه( فرستاد)، وندمونه ( فرستادیم) وندرونه( فرستادید) وندشونه ( فرستادند)
بنظر در گویش اطراف ما تفاوت محسوسه، همانگونه که در فارسی بین انداختن و فرستادن محسوس است.
با توجه به شرح من و شرح شما که هردو نزدیک به حقیقتند و شاید هم هردو نباشند باید گفت الله اعلم😄😄
بهروزیتان آرزوی منست
ممنون که وقت گذاشتید🙏🙏🙏🌹🌹🌹
[۹/۹،‏ ۲۳:۲۰] #منصور_بلوری_گشت: با اجازه شما می خواهم مطالبتان
آوانگاری نمایم ولی به نام شما ثبت شود
یندمه:yandəma: انداختم
یندره:yandəta: انداختی
یندشه:yandəša: انداخت
یندمونه:yandəmuna:انداختیم
یندرونه:yandəruna:انداختید
یندشونه:yandəšuna: انداختند
وندمه: vandəma: فرستادم
وندره: vandəra: فرستادی
وندشه: vandəša:فرستاد
وندمونه:vandəmuna:فرستادیم
وندرونه: vandəruna: فرستادید
وندشونه:vandəšuna:فرستادند

البته با اندکی تفاوتی باگویش تالش گشت یکی است
با عرض پوزش

[۹/۹،‏ ۲۳:۲۵] #سعید_بشری_ماسال: سلام
کلا مفهموم و معنی ها با گویش ماسالی تفاوت داره.
یندَمَه: فرستادم
علی یندمه اِشتن مه مه کَه.
علی را فرستادم خانه مامان بزرگش.
[۹/۹،‏ ۲۳:۴۶] #فرنگیس_قلیزاده_ماسال: درود برشما
گویش ماسال
برنده:barandəme=
انداختن
برندمه:baradəma=
انداختم
برندره:barandəra=
انداختی
برندشه:barandəša=
انداخت
برندمونه: barandəmuna=
انداختیم
برندرونه:barandəruna=
انداختید
برندشونه :barandəšuna=
انداختند
یندمه : yandəma=فرستادم
یندره : yandəra=
فرستادی
یندشه: yandəša=
فرستاد
یندمونه:yandəmuna=
فرستادیم
یندرونه:yandəruna=
فرستادید
یندشونه:yandəšuna=
فرستادند
فرنگیس قلیزاده
[۹/۹،‏ ۲۳:۵۰] #ضیا_طرقدار: زبان تالشی - گویش آستارا

واندِه vânde : انداختن

فر دواِ fər due : پرتاب کردن ، پرتاب دادن ، پرت کردن ، دور دادن


[۹/۱۰،‏ ۰:۱۱] #عباس_رحمتی_ماسوله: تاوادومه: انداختم
تاوادوشه: انداخت
تاوادوشونه: انداختند
آدوشونه: فرستادند
آدوشه:فرستاد
ماسوله ای. عباس رحمتی
آدوشه: داد
[۹/۱۰،‏ ۰:۲۰] #میرنادر_صادقی_عنبران: اقاندهagande:انداختن وقاندهvègande:فرستادن فردوعهfèrdoue:پرت کردن زبان تالشی-گویش عنبرانی
[۹/۹،‏ ۱۹:۱۹] #عارف_محمدقلی_پور_ماسال: درود بر همگی
در کتاب فرهنگ تالشی دکتر نصرتی دو مصدر هست که می‌خواستم بیشتر در موردشون بدونم
۱. پپورسیین : pepursiyen : از حال رفتن
۲. وارندن : vārənden : ترکاندن
مثال: (به نقل از کتاب)
هنده ایی ژندشه وارندشه.
Hənda ayi žandəša, vārəndəša.
طوری او را زد ترکاند.

اگه کسی بتونه به بیشتر شناخته شدن این مصادر کمک کنه، ممنون می‌شم ازش. 🙏
[۹/۹،‏ ۲۰:۰۸] #حسین_زاغی_ماسال: درود بر شما
پپورسیین : pepursiyen : از حال رفتن
*این واژه برایم آشنا نیست،باید فکر کنم*
وارندن : vārənden : ترکاندن
*این ترکاندن یعنی از هم پاشیدن
وقتی هندوانه ای از ارتفاع بیافتد،حالت ترکیدن همراه با از هم پاشیدگی دارد،
*برداشت شخصی*
[۹/۹،‏ ۲۰:۱۳] #عارف_محمدقلی_پور_ماسال: درود بر شما
خیلی ممنون
وقتی بشقاب می‌شکنه و تکه‌تکه می‌شه، می‌گن «وارَه‌وارَه بَه»
پس حتما این واره‌واره به وارنده مرتبطه، خیلی ممنون 🙏
[۹/۹،‏ ۲۰:۴۶] #سارا_روحانی_رضوانشهر: درود

ورجینا : varjina :
یا
آپر چیه : āparčiye :
به معنی ... از بین بردن علفهای هرز با داس و تمیز کردن باغ

باغر آپرچیه ؟ : bāxər āparčiya ?
باغ را از علف های هرز تمیز کردی
یا
باغر وَرجینا کردَه ...

🙏
[۹/۹،‏ ۲۱:۳۰] #محمد_باقر_شیرزاد_ماسال: دَپرچینیئه: نوعی بد عاقبتی یا پایان کار را میرساند
[۹/۹،‏ ۲۱:۳۲] #محمد_باقر_شیرزاد_ماسال: ویپَچَر : آغاز به کار
[۹/۹،‏ ۲۱:۳۴] #میرنادر_صادقی_عنبران: دروداستاد پناهی عزیز🌹نوعی نفرین هم بامصدر پوشکییهpeveshkiye درعنبران کاربرد داشته است
[۹/۹،‏ ۲۱:۴۸] #محمد_باقر_شیرزاد_ماسال: بحث آزاد
پریئه : راه رفتن
بپر : راه‌ برو
مپر : راه نرو
پپر : چسبیده به چیزی راه رفتن
پپر آپر: رفت و برگشت 👆
جیپر : در تعقیب رفتن
....
[۹/۹،‏ ۲۱:۵۰] #منصور_بلوری_گشت: با درود

پپرچینده:peparčinde: نقاهت بعد
ازدوران بیماری
آپرچینده:Aparčinde: علفهای هرز
وجین شده

دپرچین/آپرچین:بستن- جمع وجور

کردن

پرچینده: parčinde:ازبیماری ای


بهبودیافتن

پرپره کواَ:parparakua: جان دادن مرغ بعداز سربریدن- نفرین هم
هست

ویپچار: vipačar: شروع کار

بلوری ازگشت
[۹/۹،‏ ۲۲:۰۹] #حسین_زاغی_ماسال: درود
*پپرچینه* *(peparcheneh)*
منقرض شدن،نابود شدن.
وقتی کسی را نفرین می کنند.
*الهی شمه نسل پپرچینه ای*
الهی نسل شما منقرض شود.
[۹/۹،‏ ۲۲:۲۳] #علی_حیدری_عنبران: درود
پپارچییوش/Pepârčuš:نیست و نابود شدن به طوری که اثری از شما نماند.(نوعی نفرین)
ساختار واژه:
پ(پیشوند)+پارچنه(مصدر)+ش(شناسه)

مصدر:
پارچینه/ پارچنه/Pârčiye:جمع کردن همراه با مشقت و دشواری.
پپارچٚن/Pepârčən:از سمت پایین شروع به جمع کردن کن،(همراه با مشقت)
اوپارچٚن/Opârčə:از مرکز شروع به جمع و جور کردن.
اَپارچٚن/Apârčən:از بالا شروع به جمع و جور کردن.
دَپارچٚن/Dapârčən:از جانبین شروع به جمع جور کردن...
[۹/۹،‏ ۲۲:۳۲] #عارف_محمدقلی_پور_ماسال: سلام
فعل ینده/وانده/فنده/غانده/... به معنی انداختن به احتمال خیلی زیاد با فعل ینده/ونده/وینده/وغانده/... به معنی فرستادن هم‌ریشه هستن
و به احتمال خیلی زیاد هر دوی این‌ها با فعل‌های افگندن/افکندن و آگندن/آکندن فارسی از ریشه‌ی‌ ایرانی اولیه‌ی «-kan» به معنی انداختن، نهادن و ... هم‌ریشه هستن.
[۹/۹،‏ ۲۲:۳۹] #عارف_محمدقلی_پور_ماسال: خیلی‌خیلی ممنون 🙏
عالی بود مثل همیشه 👌🏻

واژه‌ی «اشیا : خرس» هم خیلی جالب بود
جسارتا آوانگاریش چطوره؟
ašyā?
[۹/۹،‏ ۲۲:۴۵] #دکتر_فرزاد_بختیاری: خواهش می‌کنم عارف جان. شما بزرگوارید فرهیخته مرد🙏🌹

بله؛ آوانگاری اشیا همان است که نوشته‌اید: ašyā

بد نیست اشاره کنم که مازندرانی‌ها هم به خرس، aš میگن.
[۹/۹،‏ ۲۲:۵۰] #عارف_محمدقلی_پور_ماسال: خیلی خیلی ممنون 🙏
در زازاکی و سورانی هم به صورت هَش/حَش وجود داره
در کرینگانی هم یه چیزی شبیه به این گفته می‌شه، ولی دقیق یادم نیست.
[۹/۹،‏ ۲۲:۵۵] #سعید_بشری_ماسال: کلمه
داغ لَر: لاغر و عجیب
و بعنوان فعل نیز بکار می‌رود .
پومشون مِن داغ لر کردشِنه.
گویش ماسالی
[۹/۴،‏ ۲۳:۱۹] #علیرضا_پناهی_عنبران: سَدو sadu:سدا(شکل ایرانی)
وانگ vāng:صدای معمولی
دانگ dāng:صدای بلند
دَنگ dang:زیر آهنگ
دونگ dung:بم آهنگ
زبان تالشی/نمین_عنبران
البته دوستان قبلا این واژگان را نوشته بودم صرفا جهت یادآوری بود
🌺🌺🙏
[۹/۴،‏ ۲۳:۵۷] #سعید_بشری_ماسال: وقتی گاوی تازه میزاید اصطلاح:
چل آکرده:čal ākarde بکار می‌رود
که به معنی عادت دادن و کمک کردن به گوساله در شیر خوردن گفته می‌شود.
[۹/۵،‏ ۰:۰۲] #عارف_محمدقلی_پور_ماسال: درود به همگی
صحبت از «وشمنده» شد
ساختار این واژه خیلی برام تازگی داره
آیا واژه‌ی دیگری با این ساختار داریم در تالشی؟
بن ماضی یا بن مضارع + مَندَه/ماندَه
[۹/۵،‏ ۰:۰۵] #دکتر_فرزاد_بختیاری: عارف جان، درود

*پسمنده* (pasmanda) داریم؛ اما *پس* بن مضارع نیست.

باید کلمات دیگری هم داشته‌باشیم. در این لحظه، این کلمه به ذهنم رسید.
[۹/۵،‏ ۰:۰۹] #عارف_محمدقلی_پور_ماسال: سلام
خیلی ممنون
پس شاید وَش (در واژه‌ی وشمنده) هم بن ماضی/مضارع نباشه و در این‌صورت می‌شه از معنا و مفهوم این واژه (وَشمنده) به معنای واقعی «وَش» رسید
[۹/۵،‏ ۰:۱۷] #صادق_شیرزاد_ماسال: درود
وشمنده وش + منده
وش همون آتش است و منده به معنای مثل و مانند است نه مانده
وشمنده یعنی کسی که چون آتش است
مثل کسی که به او میگوینده،،« دیونه شی و شوارش درییه»
[۹/۵،‏ ۰:۲۲] #دکتر_فرزاد_بختیاری: اگر *منده (manda)* پسوند شباهت است، لطفا بفرمایید که در *پسمندَه* هم چنین است یا خیر؟ اگر در پسمنده پسوند شباهت نیست، یک مثال دیگر مرحمت کنید که در آن *منده* نشان‌دهنده شباهت باشد. 🙏🌹
[۹/۵،‏ ۰:۲۳] #عارف_محمدقلی_پور_ماسال: سلام
در گویش شمالی به جای مند می‌گن ماند
مثلا: زوماند: قوی (زورمند)
اون‌طوری نوشتم که دوستان شمالی هم مشارکت کنن.
ارتباطی به مانده فارسی نداره.

هرچند در واژه‌ی پَسمنده، منده قائل به ماندن هستش، نه شباهت.
البته در واژه‌ی وشمنده باید ابتدا بررسی صورت بگیره که اساس و ساختارش چی هست.
[۹/۵،‏ ۰:۲۵] #دکتر_فرزاد_بختیاری: ضمنا ارتباط این *منده* در پایان *وشمنده*، با پسوند دارندگی *مند* (mand) در فارسی، می‌تواند محل بحث باشد: هوشمند، خردمند، دولتمند، سعادتمند و ...
[۹/۵،‏ ۰:۲۷] #دکتر_فرزاد_بختیاری: در *زوماند*، این ماند قاعدتا باید پسوند دارندگی باشد و با *مند* فارسی کارکرد واحد دارد.
[۹/۵،‏ ۰:۲۸] #عارف_محمدقلی_پور_ماسال: بله درسته
مثل قوت‌مند (qəvatmand) تالشی جنوبی (ماسال)
[۹/۵،‏ ۰:۳۳] #علیرضا_پناهی_عنبران: درود
زوماند zumānd:زورمند (گویش شمالی لنکران)
زۊدۊ züdü :زورمند(تالشان نمین_عنبران)
مانده mānde:ماندن
بنظر در وش منده یعنی شعله ور مانده افروخته مانده
اوتش بَووشه مانده
🌺🌹🙏
[۹/۵،‏ ۰:۳۵] #بیت_اله_صفری_فومن: جناب دکتر

*ویمنده*
گیر کرده ، مانده در کاری

*جیمنده*
آماده حمله کردن به کسی

هم داریم ما
[۹/۴،‏ ۱۲:۳۴] #سارا_روحانی_رضوانشهر: درود آقای زاغی گرامی

کلمه تالشی :

آؤر : āvər : باردار/ حامله گاو
مانند
چمه گا آؤرَه : čama gā āvəra
یعنی...گاو ما باردار یا حامله است
🙏
[۹/۴،‏ ۱۲:۵۴] #بیت_اله_صفری_فومن: درود و عرض ادب خدمت دوستان عزیز و بزرگوار

در باره ی گاو و حالات مختلف بارداری آن صحبت شد.

حالتی دیگر هست که تالشان سمت فومن پی می‌برند که گاو بارداره و به اون حالت هم *بٓرگٍتٍه* میگن.
چمن لیشه بر *گته شه*

و نشانه ی این بر گته از *گون* و *شکم* نیست.

نشانه آنرا جناب عاشوری دو روز پیش گفتند.

صفری🙏🙏🙏

[۹/۴،‏ ۱۲:۳۴] #سارا_روحانی_رضوانشهر: درود آقای زاغی گرامی

کلمه تالشی :

آؤر : āvər : باردار/ حامله گاو
مانند
چمه گا آؤرَه : čama gā āvəra
یعنی...گاو ما باردار یا حامله است
🙏
[۹/۴،‏ ۱۲:۵۴] #بیت_اله_صفری_فومن: درود و عرض ادب خدمت دوستان عزیز و بزرگوار

در باره ی گاو و حالات مختلف بارداری آن صحبت شد.

حالتی دیگر هست که تالشان سمت فومن پی می‌برند که گاو بارداره و به اون حالت هم *بٓرگٍتٍه* میگن.
چمن لیشه بر *گته شه*

و نشانه ی این بر گته از *گون* و *شکم* نیست.

نشانه آنرا جناب عاشوری دو روز پیش گفتند.

صفری🙏🙏🙏
[۹/۴،‏ ۱۴:۰۳] #حسین_زاغی_ماسال: گویش_تالشی_ماسال
اصلاحات مربوط به بارداری گاو اینطوری شنیدیم:
1- *گا وِشه*
گاو آماده جفتگری است.
2- *گا بَر گته*
گاو جفت‌گیری کرده
3- *گا اشکم داره*
گاو بار دار است.
4- *گا گونه*
موقع زائیدن گاو نزدیک است.
5- *گا زَنده*
گاو زائید،گوساله بدنیا اورد.
#حسین_زاغی_ماسال


[۹/۴،‏ ۱۴:۱۲] #حسین_زاغی_ماسال: درود بر شما
حالتی که استاد عاشوری فرمودند،یکی از نشانه بار داری گاو است.
ولی برای تشخیص نزدیک بودن زایمان ،از شکل ظاهری گون و سینه های گاو تشخیص می دهند.
ظاهرا در هفته های آخر بار داری ،پستان گاو توسط ترشح هورمونی و جمع شدن شیر،بزرگتر و چهار پستان تغییر حالت ظاهری می دهد.
افرادی هستند،با نگاه کردن به شکل گون،زمان زایمان گاو را با تقریبی تخمین می زنند.
با سپاس
[۹/۴،‏ ۱۵:۳۷] #منصور_بلوری_گشت: با درود
گاوهای رها دردشت وصحرا را نمی شود که کی وچگونه آبستن شده اند
فقط از گون وپستان می توان فهمید
زمان جفتگیری که نرها را تحریک می کندباترشح ماده تحریک کننده از مهبل موجود ماده ایجاد میشود درحقیقت نوعی به شکل ویاراست
درضمن علایمی که زمان جفگیری را(veš) نشان میدهد, میتوان با ماغ کشیدن
پیاپی گاو درطویله متوجه شد
در مورد
سراو وتوناو(sarav) و(tunav)گفته آقای کوهزاد وصفری یکی است
کرتی که ابتدا آب واردآن می شود راسراو کیله
وکرتی که آب از آن خارج می شودرا
توناو کیله می گوییم
باعرض پوزش
[۹/۴،‏ ۱۶:۱۴] #سعید_بشری_ماسال: مونده جیگته زمانی رخ میده که گاو و دیگر احشام نتوانند به صورت طبیعی بزایند، که در این موقع یک متخصص محلی و با تجربه به آن حیوان کمک میکنه تا بچه اش بدنیا بیاد و می‌گویند مثلا:
مشته حسن چَمه گا مونده جیگتشه .
[۹/۳،‏ ۹:۱۶] #رمضان_نیک_نهاد: چند واژه تالشی با گویش ماسوله رودخان
ۏازݖندێ: vāzənde: با پراندن جدا نمودن
ۏاز: پریدن کوتاه از پایین به بالا یا برعکس، جهیدن، با دو پا بلند شدن
ۏازۏاز: حرکت با تکرار دو پا بلند شدن
ۏه‌زێ: جهیدن
ۏه‌زݖم:  می‌پرم
ۏه‌زی: می‌پری
ۏه‌زݖ: می‌پرد
وݖزݖ که‌ر‌دێ: با دویدن فرار کردن
ۏیۏه‌ز: پرتگاه
پێۏه‌ز: بپر
ده‌ۏه‌ز: فرار کن
په‌رۏاز: پرواز فارسی و تالشی ؟
[۹/۳،‏ ۱۰:۵۲] #منصور_بلوری_گشت: با درود
وز:vaz:جهیدن,پریدن
ویوز:vivaz:جایی شیب داربرای رفتن
واز:vaz:بالا پریدن

دوز: davaz: فرارکن, نوعی حرکت
فریب درکشتی
وازواز:vazvaz:,بالا ,پایین پریدن
پوز:pevaz:بروبالا ازسنگ
وصخره
وازکردن: vazkarden: پریدن پیاپی
روی پاها
بوز: bəvaz :بپر وجه امری است
بلوری ازگشت
[۹/۳،‏ ۱۱:۵۲] #سعید_بشری_ماسال: چکله واز :čəklavaz:
خم شدن و بالا پریدن
گویش ماسالی
[۸/۳۱،‏ ۲۲:۴۷] #فرنگیس_قلیزاده_ماسال: زبان تالشی گویش ماسال
دو:du=دوغ
کاله دو:kâla du=دوغ خام آبکی،دوغ نپخته
کیسه دو:kisa du=دوغ چکیده
دوآش:du âš=آش دوغ
دو:du=دودناشی از سوختن چیزی
آوینه:âveyna=آینه
آتش:âtaš=آتش
آوه بیله:âvs bila=برکه کوچکی
که از آب باران ایجاد شده
باشد،چاله آب.
لوتکا:lutkâ=قایق
فرنگیس قلیزاده
[۹/۱،‏ ۰:۳۱] #عباس_رحمتی_ماسوله: چند کلمه ماسوله ای
انگل: anghl. گره
کینه: چکش
سف: سیب
سر: serازگیل
مامیلی: زال زالک جنگلی
ور: برف
کلاک: باران
فوش: شن
یلله وشلوار: کت وشلوار
گوروه:جوراب
بسک:سیخ
که:خانه
آو:آب
ربار:رودخانه
آلوس:ذغال
کوپ:فرش حسیری
دالون:انباری زیرخانه
بینی:انباری
وینی:بینی
چم:چشم
بوک:لب
و...
عباس رحمتی ماسوله
[۹/۱،‏ ۰:۴۶] #عارف_محمدقلی_پور_ماسال: دوستان درود بر همگی
در ماسال وقتی می‌خوان به صورت ناخوشایندی به کسی بگن قددراز از ترکیب «درازه هوشتار (dəraza huštar) یا شاید هم درازه هوشدار» استفاده می‌کنن، آیا این هوشتار به معنی شتره؟ یا معنی دیگری داره؟
پیشاپیش ممنون از همگی 🙏
[۹/۱،‏ ۰:۵۴] #عباس_رحمتی_ماسوله: درماسوله درازه اوشتار می گـویند. اوشتار به چوب نازک بلند میگویند
[۹/۱،‏ ۱:۲۱] #منصور_بلوری_گشت: بادرود وایم
اوشتاره داره راکه مونو

اوشتاره دار راکه: uštara raka: مانند ترکه های نازک درخت
بوش: bəvaš : تو بسوزفعل,روشن شو
فعل امری است
بواشن: bəvašn: دستوری
است
آنها را بسوزان, روشن کن
سیف:sif: سیب
بسک: bəsk: سیخ

روار:rəvar:رودخانه

چم:čem:چشم

لو:lavیا لفچ: lafč:لب

کوپ:kup: حصیر نوعی زیرانداز

فورش:furš:شن

بلوری ازگشت
[۹/۱،‏ ۱:۳۴] #سعید_بشری_ماسال: وِژه بو : vəźa bu:
بوی عرق آمیخته با بوی نباتات و عدم استحمام
[۹/۱،‏ ۱:۴۶] #ضیا_طرقدار: این واژه ها نیز در گویش مرکزی و شمالی زبان تالشی به معنای نوک چیزی آمده است، نوک درخت ، نوک کوه ، نوک تپه ....

دونگو dungo

دنگو dəngo

آیا دوستان در گویش های خود شنیده اند؟؟
[۹/۱،‏ ۷:۱۵] #سارا_روحانی_رضوانشهر: انگل : angəl : گره
چَکوش : čakuš : چکش
سیف : sif : سیف
سر : sər : ازگیل
مامنی ؛ mâmni :زالزالک وحشی
وَر : var : برف
کلاک : kəlâk ; باران
فُوش : fuš : شن

گوروه : gurave : جوراب
بسک : bəsk : سیخ
کَه : ka : خانه
آؤ : âv : آب
ربار : rəbâr : رودخانه
زییال : ziyâl : زغال
کوپ : kup : حصیر
وینی : vini : بینی
چم : čam : چشم
بوک : buk : لب
لؤ : ləv : لب

سارا روحانی
[۹/۱،‏ ۱۰:۰۷] #رمضان_نیک_نهاد: چند واژه تالشی با گویش ماسوله رودخان
چه: ča چه هست
چه‌م:  čamفن
چه‌مه:  čamaمال ما
چێ:   čeمال او
چێم: čem  چشم
چێمه: čema چشمه
چݖ: čə چه/ چیز
چݖمݖ: čəməمال من
چݖمݖن: čəmənمال من
چݖرا: čərā چراغ
چݖ‌را: čərā چرا
چیم: čimاز این
[۹/۱،‏ ۱۳:۲۱] #فرنگیس_قلیزاده_ماسال: انگل:angəl=گره
چکوش:čakkuš=چکش
سیف:sif=سیب
فتر:fətər=ازگیل
ماملی:mâmli:زال زالک وحشی
ور:var=برف
وارش:vârəš=باران
فورش:furš=شن
گوروه:gurave=جورتب
بسک:bêsk=سیخ
که:ka=خانه
آو:âv=آب
ربار: rəbâr=رودخانه
روار:rəvâr= رودخانه
آلوس:âlus=زغال
کوپ:kup=حصیر
تنوی:tanavi=انباری
چسبیده به خانه
وینی:vini=بینی
چم:čem=چشم
بوک:buk=لب
لو:lav=لب
فرنگیس قلیزاده
[۹/۱،‏ ۱۳:۲۱] #علیرضا_پناهی_عنبران: چمان čəmān:مال من
اشته əštə:مال تو
شمه šəma:مال شما،شما
چوه čavə:مال او
چمه čama:مال ما
چوون čavün:مال آنها(نقطه سوم)
چامون čāmün:مال آنها(نزدیک شماست)
چامه čāme:مال آن
چمه čəmə:مال این
چیکی čiki:مال کی
چمون čəmün:مال اینها
چمئون čamaün:مال ماها

زبان تالشی/نمین_عنبران
[۸/۲۱،‏ ۱:۰۶] #ضیا_طرقدار: زبان تالشی - گویش آستارا

نواِ nue ، noe ، نُی noy : گذاشتن، نهادن ، قرار دادن

هاشتِه hâšte : گزاردن، اجازه دادن ، اجازه کاری را به کسی دادن

اِنجَنی یِه enjâniye
اِنجَی enjây : تکه تکه کردن ، قطعه قطعه کردن ، مانند تکه تکه کردن گوشت

هُری یِه horiye : خرد کردن زیاد ، پودر کردن ، آرد کردن ، مانند گندم را آنقدر خرد کنند تا به شکل آرد و پودر در بیاید .

آدواِ âdue ، آیدواِ âydue ، آدُی âdoy : آویزان کردن ، آویختن، مانند آویزان کردن و آویختن پوشاک به رخت آویز یا جایی .
[۸/۲۱،‏ ۱:۱۳] #دکتر_فرزاد_بختیاری: درود بر آقا ضیاء عزیز

ما در تالشی جنوبی مصدری داریم به شکل *آگزاشته* (āgzāšte) که معادل *گزاردن* و *انجام دادن* فارسی است.

شکل‌های دیگر آن:

*آگزارییه* (āgzāriye)
*آگزاریسته* (āgzāriste)

هر دو به معنای انجام شدن، گزارده شدن و ...

ممکن است شکل‌های دیگری هم داشته‌باشد.
[۸/۲۱،‏ ۱:۱۷] #عارف_محمدقلی_پور_ماسال: درود بر شما
Nue
Hašte
Injande
Yare

نکته‌ی ۱: آدوئه‌ شما باید قاعدتا معادل ویدوئه ما باشه باشه
ولی ویدوئه در تالشی ماسال به معنی پوشاندن روی چیزی (مثلا: پوشاندن پتو بر روی کسی یا پوشاندن پارچه‌ای بر روی چیزی) هستش.
نکته‌ی دوم: هشته به معنی گزاردن نیست در تالشی ما، یا حداقل من نشنیدم با این معنی استفاده بشه.
[۸/۲۱،‏ ۱:۲۵] #سعید_بشری_ماسال: نوئه:nue: گذاشتن،قراردادن
هَشته: hašte:اجازه دادن
اینجَنده : injande: تکه تکه کردن،
درنجنده: daranjande:
با وسیله مثل داس بد جوری بریدن
یاره : yare:
ساییدن و پودر کردن
ویرَشته: virašte:
آویزان کردن
گویش ماسالی


[۸/۲۱،‏ ۱:۲۵] #سعید_بشری_ماسال: نوئه:nue: گذاشتن،قراردادن
هَشته: hašte:اجازه دادن
اینجَنده : injande: تکه تکه کردن،
درنجنده: daranjande:
با وسیله مثل داس بد جوری بریدن
یاره : yare:
ساییدن و پودر کردن
ویرَشته: virašte:
آویزان کردن
گویش ماسالی
[۸/۲۱،‏ ۱:۳۳] #ضیا_طرقدار: زبان تالشی - گویش آستارا

پِه اوآردِه peuârde : استفراغ کردن ، بالا آوردن، حالتی که کسی حالش به هم می خورد و بالا می آورد از معده خود .

وی vi ، وی شِی vi šey : اسهال ، بیرون روی ، شل شدن شکم و اسهال

ساپِه sâpe : سَر بالا ، بالای سَر ، اشاره به مسیر سر بالایی ، یا مکان بالا ..

ساوِه sâve ، ساویی sâvi : سَر پایین ، پایین سر ، اشاره به مسیر سر پایینی و مکان پایین
[۸/۲۱،‏ ۱:۴۳] #ضیا_طرقدار: کارکرد ، پِه pe ، و ، ویی vi ، به تنهایی و در حالت پیشوندی کاملا مشخص است ..

از بالا .... از پایین ...
به بالا ..... به پایین ..
و ...
مثلا خارج شدن چیزی از بالا یا از پایین ....!!!!!
[۸/۲۱،‏ ۸:۳۰] #سارا_روحانی_رضوانشهر: درود

نوئه ( nue ) گذاشتن/ نهادن
هشته ( hašte ) اجازه دادن
اَنجه ( anje ) تکه تکه کردن
مثل تکه تکه کردن گوشت
ویرشته ( virašte ) آویزان کردن
ویرز ( viraz ) آویزان کن

گویش پره سر _سارا روحانی

[۸/۲۱،‏ ۱۰:۲۶] #مجید_نعمتی_سیاهمزگی: درود خانم روحانی بزرگوار
تنها تفاوت گویش منطقه ما با منطقه پره‌سر در کلمات بالا
در کلمه آنجه هست
که ما به جای انجه
انجندن می گویم
گوشتی بینجن گوشت را تکه تکه کن
کارده نه ته اینجنم
با کارد تو را تکه تکه می کنم

پاینده باشید
[۸/۲۱،‏ ۱۰:۲۹] #مجید_نعمتی_سیاهمزگی: همچنین برای اینکه بگویم چیزی تکه و پاره شده از کلمه جوئه جوئه استفاده می کنیم
اسبه اشته گازی نه پارچه جوئه جوئه کرده
سگ با دندانش پارچه را تکه تکه کرده

[۸/۲۱،‏ ۱۱:۱۲] #عارف_محمدقلی_پور_ماسال:
درود جناب طرقدار
همیشه انقدر ساده نیست
بالا پایین داره هر زبونی
پیشوند‌ها هم در طول زمان ممکنه تغییر کنن و معنای اصلیشون عوض شه

مثلا ویداشته در تالشی ما می‌شه: پرت کردن، شلیک کردن
در حالت عادی باید بشه از بالا به پایین نگه داشتن!
و ...
#اسماعیل_دوستی_خوشابر: جوعِه=جویدن
از جامَه /مِن جوعَه=من جویدم
تِ جارَه/جوعَه=توجویدی
اَ جاشَه/اَ جوعَشَ=او جوید
اَمَه جامونَ/اَمَه جوعَمون=ما جویدیم
شِمَه جارونَ/شمه جوعرونَ=شما جویدید
اَوِن جاشون/اَوِن جوعَشون=آنها جویدند

مَجوعَه/مَجاعَه=نجوید
بجوعَه/بجاعَه=بجوید
نِجام=نمیجوم
نیَرزِن بِجام=نمیگذارند بجوم
کایشَه جوعِه؟=داری میجوی؟
نِبو جوعِه=نمیشه جوید
نِشِتر جوعِه؟=نتوانستی بجوی؟
شام جوعِه=میتوانم بجوم
مَرزَه جان=نگذارید بجوند.
هَرزی بجوعَم؟=میگذاری بجویم؟
جای؟=میجوی؟

#عاشوری_شولم_فومن: تالش فومن:
۱- جومَه: joma :جویدم
۲- بکرپن : bəkərpən : با دندان خرد کن
۳- تاشمَه : tăšma : تراشیدم
۴- خراشمَه : xərăšma: خراشیدم.

#کاظم_میرزایی_گسکره: درود روز به خیر و خشی
جویدم: من جوئه
با دندان خورد شده:
گازینه جومه
تراشیدم: تاشمه

خراشیدم : رنده رنده کردمه

گویش گسکره
#سارا_روحانی_رضوانشهر:
جوئِه : jue : جویدن
۱_من جوئه : من جویدم
۲_ته جوئه : تو جویدی
۳_اَئ جوئشَه : او جوید
۴_اَمه جوئمون : ما جویدیم
۵_شمَه جوئرونَه : شما جویدید
۶_اَوئن جوئشون : آنها جویدند

۱_مَجوئه : نجوید
۲_بُجوئه : بجوید
۳_نیمَه جُو : نمیجوم

۴_نی نَشت بُوجوم : نمی‌گذارند بجوم
۵_کایشه جوئِه ؟ داری میجوی؟
۶_نییَب جوئه : نمیشه جوید
۷_نشاشترَ جوئه؟ نتوانستی بجوی؟
۸_بَشام جوئه : می‌توانم بجوم
۹_ مَرزَه بوجونون : نگذارید بجوند
۱۰ _بَشتیشَه بوجونوم : می‌گذاری بجوم
#شهریار_پور_محمد:
۱_ جویدم : جومه jüma
۲_ با دندان خرد کردم: گازینه انج^مه gāzina anjəma
۳_ تراشیدم : تاشت^مه tāštəma
۴_ خراشیدم :
اگر خراشیدن بر روی بدن باشد میگوییم «یرم کرده» yaram karda
اگر روی سطح اشیا یا زمین باشد میگوییم «ریه ریم کرده» riya riyam karda
#معصومه_اپروز: درود و ارادت خدمت شما
جوئِه jue:جویدن
جومَه .جورَه. جوشَه
کورچنده/korčənde: با دندان خرد کردن یا ریز ریز کردن با دندان
کرپندِه/kərpənde:با دندان خرد کردن ولی سرعت و اندازه خرد کردن در کورچنده و کرپنده احتمالا فرق میکند مصدر کرپنده را با احترام به کار نمیبرند کمی توهین آمیز است
تاشه/tăše :تراشیدن
ویتاره/vităre: خراشیدن به شکل عمومی
کلاشه/kəlăše خرد کردن یا خراشیدن به شکل خاصی که از بالا به پایین اتفاق بیافتد که با ناخن یا دندان یا اشیای تیز و لبه دار این عمل صورت میگیرد
#سارا_روحانی_رضوانشهر:

۱_با دندان خرد کردم : dandunina anjəma
دَندونینَه اَنجمَه
۲_تراشیدم : تاشتم : tāštəm
۳_ریه ریه به معنی خط خطی کردن هم هست
#منصور_بلوری_گشت:

۱_جومه:juma:
جام:jām
جای:jāy
جا:jā
جایم:jāyam
جایَن:jāyan
جایْن: jāin

۲_گازینه خرد آکردمه:gāzina x^ākard^ ma

۳_تاشمه،:tāš^ma:
تاشم: من
تاشی:تو
تاش: او

تاشیمون:ما
تاشینون: شما
تاشین: آنها
۴_خراشمه:x^rāš^ma

[۸/۹،‏ ۱۴:۴۱] #منصور_بلوری_گشت:
صفت‌های مفعولی را:

۱. جویده
۲. با دندان خرد شده
۳. تراشیده
۴. خراشیده

۱_جواَ به:juabaجویده شد
۲_گازینه خرد آبه:gāzina x^rd āba
۳_تاشیه:tāšiya
۴_خراشیه: x^rāšiya
منصوربلوری،گشت

#سعید_بشری_ماسال :

آکرِییسته: ākreista
سایش اندک و جزئی چیزی به چیز دیگر
جیبِرده :jiberde
بریدن عمیق، از ته بریدن
گویش ماسالی

#بیت_اله_صفری_فومن:
درود دوکتور بختیاری

*جویدم*

از *جام* میجوم
ت *جای* میجوی
آ *جا* میجود

آمٓه *جایٓم* می‌جویم
شومه *جایٓن* میجوید
آوٍن *جان* میجوند

*جومه* جویدم
*جویره* جویدی
*جوشه* جوید

*جومینه* جویدیم
*جوئینه* جویدید
*جوشونه* جویدند


*با دندان خرد کردن*👇

از *چاکندمه* من خرد کردم،

ت *چاکندیره* تو خرد کردی

اّ *چاکندشه* آن خرد کرد

اّمّه *چاکندیمونه* ما خرد کردیم

شومه *چاکندینه* شما خرد کردید

اّوٍن *چاکندوشونه* آنها خرد کردند

*چاکٰنٰم* می‌شکنم
*چاکنی* می‌شکنی
*چاکنه* میشکند

*چاکٰنٓم* می‌شکنیم
*چاکٰنٓیْن* می‌شکنید
*چاکنْنْ* میشکنند


*تراشیده*👇

*تاشٰم* میتراشم
*تاشی* میتراشی
*تاشه* می‌تراشد

*تاشٓم* میتراشیم
*تاشٓین* میتراشید
*تاشْن* می‌تراشند

*تاشٰمه* تراشیدم
*تاشیره* تراشیدی
*تاششه* تراشید

*تاشیمونه* تراشیدیم
*تاشینه* تراشیدید
*تاشْشونه* تراشیدند

*خراشیدن*

*ویتارٔم* میخراشم
*ویتاری* میخراشی
*ویتارْهْ* میخراشد

*ویتارٓم* میخراشیم
*ویتارٓیْن* میخراشید
*ویتارْن* میخراشند

*ویتاریمه* خراشیدم
*ویتاریره* خراشیدی
*ویتارشه* خراشید

*ویتاریمونه* خراشیدیم
*ویتارینه* خراشیدید

*ویتاروندوشونه* خراشیدند

در ضمن کرپندن ، کلاشن، در گویش ما به صورت نکوهیده و مذمت بکار برده میشه.
*چاکندن*
با دندان شکستن هم بکار برده میشه.
قندی گازینه چاکندمه، فندقی گازینه چاکندمه.
[۸/۷،‏ ۱۳:۵۵] #کوهزاد: مصادر 👇

لرتنده

ویلرتنده

ناآشنا وغریب

چناغ درنده .چناقش فکر کنم ترکی باشد
[۸/۷،‏ ۱۳:۵۷] #عارف_محمدقلی_پور_ماسال: واژه‌ی لرت براتون آشنا نیست؟
مثلا:
وَنجومی پا خومَه لٚرت آبَه!
گوجه رو لگد کردم، له و لورده شد!
[۸/۷،‏ ۱۴:۴۲] #بهنام_ن_ماسال: درود
۱_ کلاشه
از ویشتر جیکلاشه مسه مه
جیکلاش یعنی تراشیدن از ته
و بیشتر تراشیدن یا جویدن چیزی از ته آن با دندان
من کلاشه به تنهایی نشنیدم
کسی شنیده؟
ویکلاشه یا آکلاشه هم نشنیدم
شاید در گذشته های دور بوده به نسل من نرسیده
ایااین عبازت می تواند معادل دقیق تراشید باشد؟
البته یک تاشه هم داریم
آتاشه هم داریم
مثلا "پوئه" یا "کلمه" آتاشه

ایا نمی توان آکلاشه را برای آن بکار برد؟

نکته دیگر اینکه اگر اشتباه نکنم جیکلاش را برای
"مرزه کری" هم بکار می برند

اما کرپنده: بنظر نوعی بلعیدن باشد
در حالی که جیکلاش تراشیدن سطحی است
اما کرپنده بلعیدن و فروبردن غذاست که شاید با صدا هم همراه باشند
اما
ایا کرپنده کاربرد دیگری هم دارد
ایا با "کرنده" به معنای کشیدن و به زور حمل کردن
ارتباطی دارد؟
[۸/۷،‏ ۱۴:۴۳] #شهریار_پور_محمد: درود بر شما
اکثر این مصدرهارا ما با تغییراتی در منطقه تالشلا داریم.
برای منهم شنیدن این قالبها تازگی دارد و بسیار جالب است.
این آشنایی گام بسیار مفیدی در ساماندهی و اشاعه ی درست گویشهای گوناگون زبان تالشی خواهد بود.

مثلاً :
ما «خشرده» را در تالشلا «دخشرده daxšarde » و
«روکرده»(پیاده کردن) را «ویکرده vikarde» میگوییم

من امروز با معنایی که در گروه شد متوجه شدم و معادلش را پیدا کردم.

ماندن و تلاش در گروه فرصت خوبیست برای همگان.

با تشکر
🌸🌸🌸
[۸/۷،‏ ۱۴:۴۹] #شهریار_پور_محمد: کلاشه‌ مصدر است
آکلاشه_پکلاشه_دکلاشه_جیکلاشه _ویکلاشه ، حالت های مختلف آن با کاربردهای مختلف است.
ما برای تراش «ب^جاره مرز»از مصدر ویتاشته (وی+تاشته) استفاده می کنیم
[۸/۷،‏ ۱۴:۵۱] #بهنام_ن_ماسال: اگر کلاشه مصدر باشد
می توانید آن را صرف هم کنید؟
مثلا ایا هرگز شنیده اید
که بگویند:
از کلاشم
ته کلاشی
ا کلاشه

من در ماسال نشنیدم
شاید قدیمی تر ها بهتر بدونن و من نشنیده ام
🙏
[۸/۷،‏ ۱۵:۰۰] #کوهزاد: دورود

"کلاشه" که داریم
مثلن 👇
گاوی جایی" سیل " کند
بعداز بین بردن وبرداشتنش اززمین میگیم

سیلی آکلاشتمه
یا
سیلی جیکلاشمه

خردن بشه سیله گنده آکلاش

بعداز اتمام کار وقتی به نحو خوبی این عمل کلاشه صورت پذیرد
گفته میشه . آکلاش ویکلاش دومه

تاشه . هم در چنین مواقعی کاربرد دارد
سیله گنده . آتاشتمه
البته تاشه وسعت کاربردش بیشتراست چون تالشان بیشتر را طبیعت سروکار دارند این واژه هم کاربرد فراوان دارد

بجاره مرزه تاشی . تاش ژنده
داره تاشی یا چوتاشی
به افرادی که از چوب قنده لاکه . کچه و ... درست میکردند

" چوتاش " میگفتند
منطقه ایی در گشته روخون داریم به نام چوتاش . که در قدیم شغل چوب تراشی داشتند

موارد کارکرد تاشهِ

آتاش
ویتاش
پتاش
جیتاش
تاش بژن
بتاش
و ...
[۸/۷،‏ ۱۵:۰۴] #کوهزاد: کلاشم
کلاشی
کلاشه
[۸/۷،‏ ۱۵:۰۵] #سعید_بشری_ماسال: ‌آکلاش ویکلاش : ته تغاری، بچه‌ آخر آخر
[۸/۷،‏ ۱۵:۰۸] #شهریار_پور_محمد: ما میگیم آتار ویتار
[۸/۷،‏ ۱۵:۱۴] #حسین_زاغی_ماسال: درود
*کلاشه* هم تراش سطحی است.
زمانی که بصورت سطحی بخشی از سبزه یا چمن روی زمین را با بیل می تراشی.
*خلیکی نه سبزه اکلاشمه*
*اسپه اّ استخونی گازینه کرا اکلاشه*
یا زمانی که گوشت یا چربی را بخواهی از استخوان درشتی جدا کنی ،بگونه ای که گوشتی باقی نماند.
توضیح دقیق تر:
کلاشه و اکلاشه،بیشتر هدف برداشتن قسمتی از محل مورد نظر است.
برای رسیدن به سطح زیرن.....
تاشه و تراش:
بیشتر برای تبدیل ،چیزی به وسیله کاربردی دیگر باشد.
مثلاً برای ساختن دسته بیل،قنده لاکه،گوشته کو......
بیشتر از واژه *تاشه* استفاده می شود یعنی تغییر حالت دادن.
برداشت شخصی است.
[۸/۷،‏ ۱۵:۴۹] #معصومه_اپروز: درود بر شما ما مصدر کلاشه رو داریم و میتوانیم صرف کنیم مثلا
از خوام ام خاشی بکلاشم
ته ام چو بکلاشی
اَ اشتن منگه بکلاشه
بکلاشَم
بکلاشه
بکلاشن
جاده ماسولل لهجه گسگره ای
[۸/۷،‏ ۱۵:۵۰] #معصومه_اپروز: تاشه یعنی تراشیدن و با کلاشه فرق میکند کلاشه معمولا با دندان همراه است اما تاشه با هر چیز تیز یا تراشنده ای میتواند همراه باشد
[۸/۷،‏ ۱۶:۱۴] #اسماعیل_دوستی_خوشابر: اَز کلاشِمَه
اَ کِلاشِشَه
اَوِن کلاشِشونَه
کاینَه کلاشِه
بِکلاش
مَکلاش
کلاشی؟
[۸/۳،‏ ۲۳:۱۴] #سعید_بشری_ماسال:
سلام
فکر کنم در حالت مفعولی از " وُن" استفاده می‌کنیم:
اِم دارون کی دَوِرده؟
و در حالت نسبت دادن از " ِن" .
اِم دارِن خیلی قشنگینه.
(البته نیاز به توضیح بیشتر دارد.)
[۸/۳،‏ ۲۳:۲۶] #دکتر_فرزاد_بختیاری:
درود پیله برا

امون نه منابع کو وان: حالت فاعلی و غیرفاعلی.

#ضیا_طرقدار :
زبان تالشی - گویش آستارا

هردانون hərdânun : کودکان
هردانه hərdânə : کودکان
حالت فاعلی و غیر فاعلی

سُر sor : سال
سُرون sorun : سالها

دو do : درخت
دون don : درخت ها


[۸/۴،‏ ۱:۴۸] #ضیا_طرقدار: اگر در واژه ای دو مصوت پشت سر هم باشند، یکی از مصوت ها حذف می شود در بیشتر مواقع..

مثال :

دواون doun = دون don : درختها

رواون roun = رون ron : راه ها
[۸/۴،‏ ۱:۵۱] #ضیا_طرقدار: پرسش :

اگر واژه ای آخرین حرفش مصوت باشد در حالت فاعلی و غیر فاعلی چگونه جمع بسته می شود ؟؟!!

مثال :

کِلَه ، کیلَه ، کینَه : دختر
[۸/۴،‏ ۱:۵۴] #عارف_محمدقلی_پور_ماسال: تالشی ماسال:
فاعلی: کینَه‌ئِن
غیرفاعلی: کینَه‌ئون یا کینون

تالشی اسالم:
فاعلی: کٚله‌ئِه
غیرفاعلی: کٚلَه‌مون
[۸/۴،‏ ۲:۰۰] #عارف_محمدقلی_پور_ماسال: ماسال:

کینون/کینَه‌ئون دییَس

کینِن/کینَه‌ئِن شینَه

[۸/۴،‏ ۲:۱۳] #شهریار_پور_محمد:
ما هم به این دو صورت جمع بستن را برای تمام کلمات داریم :
خ^ردنن
خ^ردنون

آدمن
آدمون

شمه ئه
شمه ئون

یالن
یالون

روکن
روکون

برائن
برائون

خالائن
خالائون
[۸/۴،‏ ۷:۲۵] #مریم_محسنی_ماسال: کینان/ کینَئون دیس
کینن/ کینَین شینه
شمَیِن. شماها
شمَئون
براین. برادرها
برائون
برورِن
بروَرون
خاین خواهرها
خائون
خوئَرِن
خوئرون


زوئه zuwa
زوآنzuān
زوئِنzuen
زوئَیِنzuayen


#نشانه_های_جمع_در_تالشی
[۸/۱،‏ ۱۷:۲۵] #منصور_بلوری_گشت: کوپ:kop:زیراندازی که از گیاهی بنام سوف تهیه می شود،
نمه: nama:زیراندازی از پشم گوسفند
باشلاق: سراندازی از پشم بز
گوروه:gurave: جوراب از جنس پشم گوسفند یا دیگران حیوانات
دوک وچره: دستگاه نخ ریسی برای تهیه ی البسه ی محلی از پشم حیوانات
شال: s^all: پوشش برای گردن از جنس پشم گوسفند
شکه:s^aka؛ پوشش کتی از پشم بز
جلقده: ژیله ،پوششی بدون آستین از جنس پشم حیوانات

#منصوربلوری از گلگشت،

#شهرری
[۸/۱،‏ ۱۹:۳۷] #زلیخا_صبا_ماسال: لَفچن : Laf čənکسیکه دارای لبهای بزرگ و آویزان است (صفت)
ام لفچنه ژنکی فیچ و موتره امه کشته

گیدیلی: Gidi li: واژه افسوس برای گذشته است
واژه تحسین ؛خوب وثمر بخش
گیدیلبیه. گیریه چده آدمن یا اومینه و شینه

لب نخونده :Ləbnexunde: پکر و غمگین (صفت )
بیچاره کینه لی لب نخونو

گواَل گا: Gualga : گردشگاه مردم. محل جمع شدن مردم
حتی در هر محل در گذشته مردم و جوانان یک گواَل گا داشتن
در مهدیخانمحله چمن جو ور. رباره لات
در بازار سنگ بست و سغه داری بن. در خریدول چتی سر
لسر ووزه داری بن
در اولسبلنگاه پاتیوله سنگ و جیره سوزه و ژیه سر
[۸/۱،‏ ۲۰:۳۳] #دکتر_فرزاد_بختیاری: درود بر بانو صبا

*گوئلگا* (gualgā) به معنای محل نگه داری دام یا *گاوسرا* نیست؟
*لب‌نخونده* هم نمی‌تواند صفت باشد.
*گیدیلی* را هم به صورت *گیلیلی* ( gilili) در منطقه شنیده‌ام.

و از گویشوران فومنی (گشته‌روخون) به شکل *گیدییه* (gidiya).

[۸/۱،‏ ۲۲:۴۰] #معصومه_اپروز: درود بانو صبای عزیز
ما هم گوئَل داریم یک مکان موقتی که با چوبهای تر و به شکل اجار دَوَت درست میکردند برای بعضی از آنها سر یا سقف میگذاشتن که معمولا با چادر یا پلاستیک یا شاخه های فراوان درخت میپوشاندند یا بعضی از گوئلها هم سر و سقف نداشتند و صحرایی بودند فقط مکانی برای استراحت احشام بودند و در بعضی موارد هم به عنوان محل موقت بیتوته برای آدمها هم استفاده میشد
[۸/۱،‏ ۲۲:۴۳] #زلیخا_صبا_ماسال: گاهی به جاها که هموار بود ومردم هم زیاد در آنجاها جمع می شدند شاید به طعنه می گفتند گا خسه پشته.
نمی دانم چرا. شما بفرمایید چرا ؟
مثلا می گفتند باز همه رفتند گاخسه پشته
[۸/۱،‏ ۲۲:۵۳] #محمد_رضا_فدایی: درود بر همه ی دوستان و یاران و فعالان گروه
گوئلگا علاوه بر داشت دوستان
نشیمنگاه یا به زبان تالشی نشتنگا هم میشود
مثل حسنی گوئلگا
سِفی گوئلگا
ستونه گوئلگا
[۸/۱،‏ ۲۳:۰۲] #زلیخا_صبا_ماسال: بالا اولسبلنگا یک منطقه زیبایی بود. که پدرم می گفت کبلا کاکا نشته جیگا. آن زمان از کبلا کاکا خبری نبود نمی دانم مال کدام ایام بود ولی گردشگاه بود.
.
[۸/۱،‏ ۲۳:۲۶] #دکتر_فرزاد_بختیاری: کبلا کاکا اسم شخص است.
[۸/۱،‏ ۲۳:۳۳] #سعید_بشری_ماسال: کَبلا سنگ: فلاخن
گویش ماسال
[۸/۱،‏ ۲۳:۴۱] #کاظم_میرزایی_گسکره: شیمه گیریه
بورانی دکرده،
خدا خاسته آرسیمونه کبلا کاکا نشتنگاه،
اسبی بار آگتمونه،
گوئلی سری پیله بزه موئه چادر دکردمونه و کلاغا آتشمون دچینده،

برامممههه خدا رحم کرده، تا آتشی گته، سردی پچه کیمونا ،

کبلا کاکا نشتنگاه :
صحن و سرایی که در دورانی کبلا کاکا حشم و خدمی داشت و برو بیایی،

یقینن بزرگ مرد دامداری بوده که هنوزم سرایی بنامشان هست،

هیچ نام و نشانی بی مورد نبوده،
[۷/۳۰،‏ ۱۶:۴۲] #زلیخا_صبا_ماسال:
خدا چارواداری راه دار مکره Xədačarvădăriradărmākrə
خدا هیچ چار وادار ی را راه دار نکند : این مثل را برای کسانی می اورند که که اول در کاری خودشان از دست کار گزارانش در ستم بودند وبعد عهده دار همان منصب شدند وهمان ستم هارا بر دیگران روا داشتند

بری بنی واش بو آژره یه :Bāri bəni văšbùăžaiā
علف زیر در لگد مالی شده :کنایه است به کسانی که کسان وخویشان خود راقبول ندارند وبیگانه پرست هستند

گا کوله تا گا بوبو چه صائبی دیل او آبو :Găkulā tă gă bubù če săeidil ăvăbu
گوساله تا گاوشود دل صاحبش اب می شود
این مثل را وقتی می اورند که برسانند وبگویند زحمت ومرارات وتربیت از کوچکی تا بزرگ شوند بسیار است وساده نیست
زلیخاصبا ماسال
[۷/۳۰،‏ ۱۶:۴۳] #انوش_نازیابی_فومن:
اشتن چمی نیم ایزگره ویچیندشه
یا شالی مر دمان. ژندشه
(موش مردگی زدن)
از کنایات تالشی

[۷/۳۰،‏ ۱۶:۴۳] #حجت_دامن_کش_سیاهمزگی:
سلام و درود
*چه دَن شته بو ده* : دهنش بوی شیر میده ، کم سن و سال و کم تجربه ست
*چه گردن خو کلفتیه* :
گردنش به کلفتی گردن خوک است ؛ قوی هیکل و زورمند ولی بی غیرت و بی تعصب
[۷/۳۰،‏ ۱۸:۰۶] #سعید_بشری_ماسال:

۱.نَره داری انجیل بِه: یعنی همه از کسی سواستفاده کنند.
از دِه بیمه نره داری انجیل ،همه مِکو توقع دارن!
۲.آوی فو دکره هَره: خیلی مبادی آداب هست.
۳.همه را باز خونو اَمه را کوره قوقو:
کاربرد در موقعی که یک شخص کم اهمیت از نظر ما از ما انتقاد می‌کند .
گویش ماسالی
[۷/۲۹،‏ ۱۴:۱۴] #سعید_بشری_ماسال: شِر°تِه پِرتیه کار: کاری که بدون دقت و بی کیفیت انجام شده.
شرته پرتیه غذاییش تنتنده پَتشه ،نوشه چوون جولو.
[۷/۲۹،‏ ۱۵:۴۶] #علیرضا_پناهی_عنبران: درود
لٚرتَه پٚرتَه lərta pərta:جان به لب رسیدن از دست طرف
زبان تالشی/نمین_عنبران
[۷/۲۹،‏ ۱۵:۵۱] #شهریار_پور_محمد: ا^سبه چی

غذایی که برای سگ آماده می کنند
این غذا هم جداگانه پخته می شود و هم از مخلوط غذاهای پس مانده سفره بدست می آید

ا^سبه چی مناسب برای خوردن آدمها نیست

در گفتگو های عامیانه تالش به غذاهایی که ظاهر نا مناسبی دارند و خوردنش حس خوبی ندارد به کنایه ا^سبه چی گفته می شود
[۷/۲۹،‏ ۱۶:۰۲] #شهریار_پور_محمد: ا^سبه رو/ا^سبه دیم:
بی حیا و پر رو

ا^سبه چی:
غذای سگ
[۷/۲۹،‏ ۱۶:۰۵] #علیرضا_پناهی_عنبران: درود
سٚپَه دیم səpa dim:سگ صفت
زبان تالشی/نمین_عنبران
[۷/۲۹،‏ ۱۶:۰۹] #مریم_محسنی_ماسال: زبان تالشی گویش ماسال
۱- شرته پرته šərta pərta : شلخته، نا مرتب
۲- لرته پرته lərta pərta : غذای خیلی نرم و وارفته
۳- لرته lərta : غذای نرم، ژله، لرزانک
۴- شیله پلا šilla pəlā : پلوی نرم
۵- پدوئه pedue : جدا شدن پلو از دیگ، قالب کردن، بار کردن
گرد آورنده مریم محسنی ۶۸۹
و_ن
🌺کانال واجه واج🌺
@vajenameh_taleshi
[۷/۲۹،‏ ۱۶:۰۹] #زلیخا_صبا_ماسال: چه دسی پته اسپه پیشی بنی نی هره
یعنی دستپختش را جلوی سگ بگذاری نمی خورد
چه زندگی اسپه زندگییه
یعنی زندگی سگی دارد
اسپه صب اشتن جا اشتن دومی نه دروفو
یعنی سگ صبح جایش را با دمش جارو می زند
ای لِس چه سره ای لس اسپه سر
یعنی یک چوب سر آن است یک چوب سر سگ
اسپه اشتن سرا کو زور داره
یعنی سگ در حیاط خودش زور گو است
اینها همه کنایهایی در باره سگی است که برای انسان آورده می شود
زلیخا صبا. ماسال
[۷/۲۹،‏ ۱۶:۱۲] #مریم_محسنی_ماسال: تالشی گویش ماسال
۱- رو ru : رو ، غذای سگ
۲- اسبه رو əsba ru: روی سگ، سگ رو، پررو، غذای سگ
[۷/۲۹،‏ ۱۶:۱۴] #علیرضا_پناهی_عنبران: درود
لٚرتیئِه lərtie:له شدن
لٚرتووونِه lərtuvune:له کردن
لٚرتووونیئِه lərtuvunie هم هست یا ما بین ایناست یا معنیش با له کردن یکیست
زبان تالشی/نمین_عنبران
[۷/۲۹،‏ ۱۶:۱۶] #شهریار_پور_محمد: اسبه اسبه گته
دلازه کری را روز آبه

سگها بجان هم افتادند
گدا خوشبحالش شد
[۷/۲۹،‏ ۱۶:۲۰] #زلیخا_صبا_ماسال: اسپه ترسه عیب نییه
یعنی از سگ ترسیدن عیب نیست
پیله دریا اسپه دلیشته نه نجسد نا آبو
یعنی دریای بزرگ با لیس زدن سگ نجس نمی شود
زلیخا صبا ماسال
[۷/۲۹،‏ ۱۶:۲۴] #شهریار_پور_محمد: اسبه روز :

زندگی سگانه و نابود شده
[۷/۲۹،‏ ۱۶:۲۸] #زلیخا_صبا_ماسال: اسپه دومی شون هف سال قالب دَوَسته آکردشونه ویندشونه هنی پشه
یعنی دم سگ را هفت سال قالب گرفتند. وقتی باز کردند دیدند کج است این را برای کسانی می آورند که اخلاق بدشان هر گز تغییر نمی کند
زلیخا صبا ماسال
[۷/۲۹،‏ ۱۶:۴۶] #منصور_بلوری_گشت: زرده اسپه شالی برایه

سگ زرد برادر شغال است

درمورد دشمن موذیانه بین افراد ورنگ پذیری آدمها گفته می شود
🦮🦮
منصوربلوری_ گلگشت
[۷/۲۹،‏ ۱۶:۵۸] #کوهزاد: دوروت

خوراک سگ گله . اسپه روزی

اسپه لاو کره . کسیکه حرفش خریدار ندارد

اسپه شیوار ویسَره .. چون سگ به آدم میپرد

چمن سرا اسپه نیه . چون سگ سرایم نیست

و....

البته اینها هیچ کدام از زیبایی و وفاداری و ارزش سگ نمی کاهد

اصطلاحات است که بکار برده میشود

سگها هم چون انسانها خوب وبد دارند
[۷/۲۹،‏ ۱۷:۱۵] #منصور_بلوری_گشت: نیمه گرَ اسپه: 🐕 سگی که جرات حمله کردن ندارد

اسپه روزی: غذا سگ چوپان که شامل نیم دانه ای از برنج نامرغوب است

ینک اسپه روزی پِ ییره: کنایه این است زنش غذای خوبی نپخته است!!!!

اسپه کته: سگ توله، بچه سگ

اسپه،اسپه گر، گدیه کری را روز آبو:
سگ ها به هم می پرند، گدا به نونش
می رسد، یعنی کاری با او ندارند،

اسپه لاو کر: سگ عوعو می کند، حکایت ازحرف بیهوده است

منصوربلوری _ گلگشت(گشت،اژدغاجو وکردمحله)

#سعید_بشری_ماسال :

دِله : سگ ماده
فالَه اِسپه: سگ ماده آماده جفت‌گیری
نونه گِره اِسپه: سگی که بدون سر و صدا از پشت به انسان انسان حمله می‌کند.
[۷/۲۷،‏ ۲۳:۵۵] #سعید_بشری_ماسال: سلام:
داشگا: فرغون
گویش ماسال
[۷/۲۸،‏ ۰:۰۰] #انوش_نازیابی_فومن:
درود
داشکا همان
چکلت است
به دومعنی میرساند
[۷/۲۸،‏ ۰:۰۲] #کوهزاد: انوش جان
چکلت فرخش هستبه داشگانه
داشگا . فرغونینه وان
چکلت چیزه دیگره
چکلًتینه . گیله بار کرن و ...
بما
ابزاره دیگری هم هست که میشود به جای
برانکارد بکار برد وآنهم
چچمًه هست .
تقریبن معادل برانکارد

[۷/۲۸،‏ ۰:۳۸] #معصومه_اپروز: چَکلَت :وسیله ای برای جابه جا کردن گل و خشت و وسایل در زمان بنایی خانه های خشت و گلی کاربرد داشته و در واقع دو تا چوب بلند به شکل عمودی بود و چند ردیف تخته هایی را به شکل افقی بر آن دو چوب میخ میکردند تا جا برای حمل گل و خشت باشد در گیلکی هم به آن چکه‌له میگویند
[۷/۲۸،‏ ۰:۳۸] #سعید_بشری_ماسال: ماسالی کو وان :
چَکَله.( وسیله ای چوبی برای حمل گل، خاک و غیره).
چیچمه: جمع و پیچانده شده با قدرت:
فلانی چیچمه کردشنه و بردشنه.
[۷/۲۸،‏ ۸:۰۱] #مریم_محسنی_ماسال: ۱- چیچمهčičma: به تابوت هم می گوییم
مرده ها را روی نردبانی می بستند و تا گورستان حمل می کردند.
- مرده شون چیچمه نه برده
۲- چیچمه کرده: به چیچمه بستن
- اومیمه ته چیچمه کرم
آمدم می کشمت و به چیچمه می بندمت ، تهدید به تنبیه شدید است.
- چیچمه به برانکار هم می گوییم چون بیماران بد حال که با اسب قابل حمل نبود را هم با چیچمه حمل می کردند.
Ещё