کانال واجه واج (واژه نامه تالشی)

#حجت_دامن_کش_سیاهمزگی
Канал
Логотип телеграм канала کانال واجه واج (واژه نامه تالشی)
@vajenameh_taleshiПродвигать
423
подписчика
1,5 тыс.
фото
115
видео
154
ссылки
✅ کانال : https://t.center/vajenameh_taleshi ✅وب سایت: http://vajenameh-taleshi.blogfa.com ✅گروه: لینک گروه را از مدیر بگیرید ✅ مدیریت : @Behnam_namna_pesht
#مریم_محسنی_ماسال:
سلام
خطر ، خطرناک
را  به گویش تالشی شما لطفا بنویسید
سپاس

#رمضان_نیک_نهاد:
بی‌ئه‌تݖبار: خطرناک ، بی‌اعتبار

هه‌شمناک: ترسناک
hašmnăk/hašmənăk

بݖراگݖل هه‌شمݖناکه مؽرده‌کی ېا
کوله ئݖم هه‌شمݖناکه کارون دیمه بݖنه

#عارف_محمدقلی_پور_ماسال:
ممنون
همش دارم فک می‌کنم با خشمناک مرتبطه یا نه
شایدم با خدم و حشم مرتبط باشه 🤔

#رمضان_نیک_نهاد:
با آدمی که قیافه ترسناک و وحشتناک دارد بیشتر نزدیک است

#مریم_محسنی_ماسال:
هشمناکه مردک به چه‌معنی است؟

#رمضان_نیک_نهاد:
مردی که چهره وحشتناک و دلهره‌آوری دارد. ما در گذشته مردی در منطقه داشتیم نامش کݖزه‌ن بود بلند قد لباسهای پشمی پاره پوره،  دندانهای درشت و نامنظم. مو‌های بلند و پریشان بیشتر هرزه گرد و بی جا و مکان بود حتی فامیلی هم نداشت اما هیچگونه آزاری از او دیده نشد . بنده خدا شاید قیافه‌اش از فقر و نداری ترسناک بود.

َرشیت_شفت:
ما از این واژه به شکل هَشبْناک به عنوان وحشتناک استفاده می‌کنیم

#منصور_بلوری_گشت:
بادرود
ما می گوییم عجب قیافه ی هشمی داره؟
ترسناک وخشمگین

#مریم_محسنی_ماسال:
سلام
ما در این حالت هجم hajmمی گوییم به معنی  عجیب از نظر ظاهر،بد منظر
ای چی یه هجمیهi čiyə hajimiya
عجایبی است، چیز عجیب و غریبی است
گویش ماسال

#حجت_دامن_کش_سیاهمزگی:
درود
اَمه هَشبناک hašbənák وایم
هَشم hašm نی وایَم

مثلا وایم فلان مِرده قیافه چیز هَشمیه
یا فلانی ای هَشبناکیه
Ážiar:
درود
فتنه به تالشی چی میشه ؟
برای مثال: فتنه به پا کرده است

#مریم_محسنی_ماسال:
سلام
به تالشی ماسال
دکار دکار  dakār dakār: فتنه، آشوب
دکار دکار دریdakār dakār dari
در حال فتنه و آشوب بر پا کردن است
چمه مینه هی دکاره
بین ما اون فتنه کاشت/ آشوب به پا کرد
دس دچین das dačin : دسیسه
کوکلا kukulā: توطئه
کلاکلاییkəlākəlāyi: توطئه، دسیسه

#رمضان_نیک_نهاد:
کوکݖلا، کݖکلا: دسیسه
کݖکݖله‌ ده‌روشݖنی:  فتنه بپا کردن
کݖلکݖله ده‌روشنی: آشوب بپا کردن

#اسماعیل_رضوی_نژاد:

البته   کلمه   " وناز " هم نوعی فتنه کوچک محسوب میشه اما نه در مقیاس و زمان  بالاتر

مثلا  فلانکسی    وناز کاره

حوادثی که بصورت اتفاقی از جانب کسی بوجود بیاید و سبب مشکلاتی شود   اصطلاحا   وناز   نامیده میشه

#حجت_دامن_کش_سیاهمزگی
سلام
وان وناز کردشه ؛ اشته گردنی چاکندشه ، مرغونه کردشه و ...

#رمضان_نیک_نهاد_فومن:
ۏݖناز: خرابکاری کوچک و سهوی
#بهنام_ن:
درود
معادل واژه ی  چیستان در تالشی چیست؟

#مریم_محسنی_ماسال:
سلام
معنه پیگته mane pigete: بد تعبیر کردن/ تحریف کردن
به تالشی ماسال
چمه لوئه معنه مپیگه
حرف مرا بد تعبیر نکن/ تحریف نکن
به چیستان گویی می گوییم مَثَل مَثَله کرده
ام چه کهəm ča kə / ام چهəm ča
این چیست که :
ملکی زوئه سبزه قبا سرش جیره کونش هوا
جوابش سیر بنه
بوته سیر در باغ
ام چه که
هر جا ویداری شوhar jā vidāi šu : هر جا پرت کنی می رود
جواب چشم
و....

#اسماعیل_رضوی_نژاد:
درود  بله   میشه     " ام چه "

#حجت_دامن_کش_سیاهمزگی
سلام
ما چیستان رو " مثله جنگ masala jang " و مثل پنوئه masal penue میگیم
برای مطرح کردن چیستان هم میگیم "ام چه ک ...؟ "
#بهنام_ن:
سلام معنی
کلمه
"ویوشنیئین"
چییه؟

#فرنگیس_قلیزاده_ماسال:
سلام
ویوشنین:vivašinin=می سوزد
وخاکسترمی شودوپودرمی شود ویوشننیسته:vivašanista=
سوخت خاکستر شد-پودرشد

#مریم_محسنی_ماسال:
سلام‌
ویوشنییهvivašaniye/ ویوشنیستهvivašaniste
سوختن و خاکستر شدن، پودر شدن، پژمردن و از بین رفتن، نابود شدن، متلاشی شدن

#بهنام_ن:
یعنی از  همون مصدر وشه به معنای شعله ور بودن و روشن بودن ؟
که با پیشوند
وی+وشه
معنی معکوس میده
خاکستر شدن و پژمردن

یعنی میتونیم بگیم
ام گول کرا ده کم کم ویوشه
این گل داره کم کم پژمرده میشه؟

#مریم_محسنی_ماسال:
ام گوله بنه کرا تییه تییه ویوشنیییه
em gula bəna kərā tiya tiya vivašaniyə
این بوته گل کم کم دارد پژمرده و نابود می شود
ام باکله باغ ویوشنییستَه
این باغ باقلا  متلاشی شد/ نابود شد/ درهم ریخت/ پژمرد و در هم ریخته شد
پژمرده خالی  چلکییه/ چلکیسته هست
پژمردن و متلاشی شدن که امیدی  از رشدش نباشد ویوشنییه است
یعنی کار از کارش گذشته است
دور بوبو چه طبیله وش گته چه مالن ویوشنیستینه

#بهنام_ن:
باکله باغ
معمولا تاوستون و خردادی مینی کو
چنان سییه ک چومنی واقعا ای شون
وش شنده
انته کو ویوشنییسته منطقییه
شمه خاسه توصیحاتی کو
از انته فمم ک وویش گینه  و ویوشنیسته
همان "آتش گرفتن از بن" بی بوبو
و معنای پژمردن یاکو مجازا و اصطلاحا بکار شو

ممنون🙏

#مریم_محسنی_ماسال:
برای آتش گرفتن هم بکار می بریم
چکره آتش کردره ای دقه دیله کو ویوَشَنیستَه
با خرده هیزم خشک آتش درست کردی در یک دقیقه خاکستر شد

#زلیخا_صبا_ماسال:
گاهی برای محصولات باغات که بر اثر گرما وبی آبی از بین می روند ویسیسته visista
یا دریزییه Dariziya یا ویریزییه viriziya بکار می برند‌. ویوشنییه Vivašanjya را موقعی که چیزی بسوزد و خاکستر شود می‌گویند.

#حجت_دامن_کش_سیاهمزگی

اَمه باقی باکله وقتی کلاک بیگین و کم کم پیسته آبو و خراو آبو اَیینی وایَم دریزیه یا ویریزیه
ایتا ویواشنده vivăšənde یم دارم

ویواشنده vivăšənde : اجازه دادن به آتش تا کاملا خاکستر شود و یا کم کردن شعله ی آتش یا چراغ

مثال1 : آتشی کار مدا بدا ویوَشِیع
کاری به آتش نداشته باش تا خاموش شود
مثال2 : ایزمون کم کم جیکش بدا پله بنی آتش ویوَشِیع
هیزم ها را کم کم دور کن تا آتش زیر پلو خاموش شود
مثال 3 . ده کم کم چرا سو ویوَشیاون بدا بخسَم
دیگه کم کم نور چراغ رو کمتر کن /خاموش کن تا بخوابیم
مثال 4 , چَهون سر و صدا ویوَشِعیه
سر و صداشون خاموش شد.

ویسیه visiye : سوختن
چم همساده که وَش گته تمون ویسیه
خانه ی همسایه ام آتش گرفت و کاملا سوخت
اوسال چمه باغِن بی آوی واسی همه ویسینه
امسال همه ی باغ های ما بخاطر بی آبی سوختند
#بهنام_ن:
سلام
معنی
اصلی کلمه
"تاو:tāv"
چییه؟

#فرنگیس_قلیزاده_ماسال:
سلام تاو :tâvدراین جمله
گرمای زیادمعنی  می شود
تاو=شتاب-تاب وتحمل-تابش

#زلیخا_صبا_ماسال:
تاوه آتش :
پلا بنی تاوه آتش مکه
تاوه یعنی تند وزیاد آتش با شعله زیاد را تاو می گویند  منتها من در کتاب ضرب‌المثل‌های خودم که انشالله  اگه نوبت ما بعداز قرنی برسد چاپش که حتما گل ریزان می کنم  اینگونه بود
آتش هر چی تند بوبو اشتن جا سونو  آتش هر چه زیاد و شعله ورتر باشد جای خودش را می سوزاند

آتشی سری نشتا بجاره دار 
بجاره کار
تاوه کارا
تاو کار
  آتش تاو ؛  یعنی با عجله و شتا بان
در غیر این صورت  از ترتیب کار عقب می ماندند گاهی این تاوکار را تافکار هم می گویند

#مریم_محسنی_ماسال:
- آتش تاو ātaš tāv: سریع
آتش تاو بشن/ بشه و آگرد/ بری
سریع برو و برگرد/ برو و بیا
متضادش ای پا د پا شهei pā də pā še: آرام راه رفتن
ای پا د پا بش تاو مدلک ei pā də pā bəš tāv madalak
آرام برو عجله نکن
- چه آتش تاوه če ātaš tāva: خیلی عجله دارد
- تاوه آتش tāva ātaš: آتش با شعله زیاد
پلا بنی روکته تاوه آتش بکه بدا زو دپیییه
تاو دارم بی بشم
شعله زیر دیگ پلو را کمی بیشتر کن پلو دم بکشه/ بپزد عجله داریم باید برویم
متضادش خاره آتش xāra ātaš  است
آتش با شعله کم
قاتقه پاتیلی بنی خاره آتش بکه بدا تون مگره
qātəqa pātili bəni xāra ātaš bəka bədā tun magerə
شعله زیر دیگ خورش را کم کن تا ته نگیرد.

#مریم_محسنی_ماسال:
چرک تاو čərk tāv :  چرک تاب: چرک بودن و کثیف بودن را نشان نمی دهد
ایسبیه پارچه مویگه ، چرک تاوَ پارچه ویگه بدا زو زو چرکین آمبو
متضاد
چرکه دمر čərka damer/ چرکه‌ویمرčərka vimer : چرک نشسته، چرک گیر

#عارف_محمدقلی_پور_ماسال:
فک کنم معنی تند، سوزان و ... بده

#حجت_دامن_کش_سیاهمزگی

معادل چه آتش تاوه ای شکل دیگریم وایم
چه کِج تاوه če kej tăva :
یعنی عجله دارد

( کِج kej : کرم ابریشم )

تاو تاوکه tăv tăvake : با عجله و شتاب ، عجولانه

تاویه tăviye : عجله کردن

تاو دَلکه tăv dalake : عجله کردن


تاو تاو tăv-tăv : تاب ؛ تاب خوردن ، تلو تلو

تاو آدوئه tăv ădue : پرتاب کردن

تاوه tăve / تاونیه tăvəniye : جوشیدن شیر به حد کافی

تاوه tăva : تابه

تاونده tăvənde : جوشاندن شیر روی حرارت ؛ پیچاندن چند رشته ی نخی / پشمی به هم بین دو کف دست برای ایجاد رشته ی بزرگتر یا طناب

آتَشه تاو ătaša tăv : حرارت آتش ، گرمای آتش

آتَشه تاوه ătasa tăve : کنار آتش ایستادن و از ان گرما گرفتن

بیتاو bităv : بی تاب ، سراسیمه ، بی قرار

تاو برده tăv barde / تاو بردن tăv barden : تحمل کردن

شوقی تاو šuqi tăv : باجنبه ، کسی که تحمل شوخی را دارد

شوقی تاو واته šuqi tăv văte : به شوخی گفتن ، با لحن شوخی گفتن
#دکتر_فرزاد_بختیاری :

کلکاپیس (kəlkāpis)

وان عاشورا روز، کربلا کو امام حسینی آوه‌دَلفی تونیش اشتن تکی نه خل کرده دا مشا آو هنته!

روکی کو ام روایتی‌مون باور کردا و امام حسینی خونه خیلی ام بیچاره کلکاپیسون وش‌مون ژنده.

کسی نی ندفرسی که برا ام پرنده اصلا کربلا کو وجود داری و داره یا نه!

#حجت_دامن_کش_سیاهمزگی:

درود

"کلکاپیس "
واین قدیم ایتا ایمامزاده ای  اشته دشبِندون دَس شه ایتا لاسی خلی کا جیخته و دومَتَن 🕷 اومه لاسی بره تار🕸 ژَندشه ک چه دشبِندِن شک مَبرن ک اَو  ام لاسی کا جیخته ، هسه ام کلکاپیس🐧 دشبِندیَتی کردشه و دومَتَنه تاری آچیندشه و ایمامزاده دشبِندِن اَیی یافتشونه و اَیی شون شَیید کرده .همواسی را چمه وَرم کولکاپیسینه ویَر خوب نینه .

ام داستان ایته پیغومبری داستانینه نی شواهت دار
اما
جدا از این  موضوع
یک نکته دیگه
اینکه
  ما برای مکیدن در تالشی چه معادلی داریم ؟؟؟
آیا پرونته  معادل مکیدن  نیست؟
اگر هست
چرا برای مثلا سیگار استفاده نمیشه؟
چرا مصدر کشیدن به معنای  استعمال کردن در تالشی و فارسی یکی یه؟
یعنی تو تالشی کهن هم
همین مصدر کشه معنای استعمال میداده یا یک واژه ی دیگه ای بوده که فراموش شده؟؟؟
سیگار میکشد=سیگار کشه(همون فارسی شدش نیست؟)

#عارف_محمدقلی_پور_ماسال:
من واس سیگار، دو هینته (نوشیدن) رو هم شنیدم.

معادل مکیدن در تالشی دییه و پسپنییه (تالشی شمالی) ست.
واژه‌ی "اسپج" هم احتمالا از همین پسپنییه اومده یا بالعکس.

#حجت_دامن کش_منطقه سیاهمزگی:
سلام
معادل مکیدن ، "چفه çəfe"  رو میتونیم بگیم
واسه سیگار  "دو  بکرده " هم داریم


_مونده گا گله چف(çəfə)
گوساله پستان گاو را می مکد
- خردنی چفه پَی مکه ، اشت سینه شت نِدار
به مکیدن بچه توجه نکن ، سینه ات شیر ندارد

#زلیخا_صبا_ماسال:
معادل مکیدن :پدوشه:Peduše یا پدوش

#حجت_دامن_کش_سیاهمزگی :
پدوشه معادل هورت کشیدن نمیشه؟

_مونده گا گله چف(çəfə)
گوساله پستان گاو را می مکد
- خردنی چفه پَی مکه ، اشت سینه شت نِدار
به مکیدن بچه توجه نکن ، سینه ات شیر ندارد
#خط_لاتین_تالشی


#SMS_lánkon:
Dúston, bas ba ımon ci votedayon?

Ama ku cı imina nomıš — "dingán", dımina gılay — "holáške" šeda.

#علیرضا_پناهی_عنبران :
jingılá vangulá
Kuf
روستای کلش عنبران
ánbažun/askali jingál
Kup
عنبران

#عارف_محمدقلی‌پور_ماسال :
jirna gla na váyam "vá"

#فرزاد_بختیاری_ماسال :
هنی درود عارف برام
الاکلنگ: جیلی‌بیلیسک/ جیلیبیلیسک (jilibilisk)

#میلاد_بردبار_اسالم :
Kafáyna gıla : Dingıľidıšá / Dingiľidišá
Jirna gıla : Vává

#narimán_tolıši_lánkon:
1.Jarajingo, 2.kup.

#وحید_علی‌پور_شفت:
-iskili iská
-vává

#حجت_دامن_کش_سیاهمزگی :
.
Avala gıla "liská liská"

duvoma gıla "táv táv / táv"


#خط_لاتین_تالشی
#خط_لاتین_تالشی


#SMS_lánkon:
Dúston, salom. Ki zıneda, cımi nom cice?

#میلاد_بردبار_اسالم :
Salám. Mın "Reyzincáp" u "Reyzıncáp" kaľimamunıma masa.

#علیرضا_پناهی_عنبران :
rizina cú

#عارف_محمدقلی‌پور_ماسال :

mı vir uma
ımi na "mucarazin" váyam.

#Emil_ostoro:
rizinka, sapánd

#فرزاد_بختیاری_ماسال:
درود عارف برام

در منطقه ما قاعدتا باید به چنین ابزاری "موچه‌رزین" (muca-razin) بگویند که خود شکل‌ها و گونه‌های مختلفی دارد؛ اما یک "کبلاسنگ" (kablásıng) هم در خردسالی از بزرگ‌ترها شنیده‌‌‌بودم که شوربختانه هیچ‌گاه موفق به دیدنش نشد‌ه‌ام (واج l در کبلاسنگ، نرم تلفظ می‌شود). اگر اشتباه نکنم، "کبلاسنگ" برابر با "فلاخن" فارسی‌ست‌.

#وحید_علی‌پور_شفت:
tirandáza cu
nısbıra razin

#حجت_دامن_کش_سیاهمزگی :
Sılám

ama ımi na váyam "tirandáz"

Ce cuna váyam "tirandáza cu"

Ce kašina váyam "tirandáza kaš"
Ce jáyi kı sıng danan váyam "pusta / tirandáza pusta

Ce cu šıkli na váyam "dıgala cu"

🙏


#خط_لاتین_تالشی
#عارف_محمدقلی‌پور_ماسال :
سلام به همگی
سوالی داشتم
تو تالشی آیا این ترکیب اضافی که می‌گم رو شنیدین:
فرض کنید اسم خاله‌تون ساسن باشه، برای صدا زدنش آیا این ترکیب رو به کار می‌برید:
ساسنه ماشی (sāsan-a māši)



#میلاد_بردبار_اسالم :
سلام. من به هر دو صورت شنیدم که هم با فتحه و هم بدون فتحه به کار میبرن.


#مریم_محسنی_ماسال :
سلام
در صدا زدن باید هارمونی و تناسب و آهنگ کلمات را هم‌تقریبا رعایت کرد
ساسن تالشی شده سوسن است
ساسنه ماشی/ ساسن‌ماشی
حوجت برا
ته چمه حوجته برایره
حوجته خالو/ حوجیه خالو
حوجت عمو
ارزه خالو
ارز عمو
حوسن عمو
میدی عمو میدی تالشی شده مهدی
یمن ماشی
سمر بی بی
سمر ماشی/ سمره ماشی
بانو ماشی
گولی ماشی
لچور ماشی
صغری ماشی
مارال ماشی
قمر ماشی
خاس کینه ماشی
تیته ماشی
زیبر ماشی زیبر تالشی زیور است
مونتاز ماشی
حومرا ماشی حومرا تالشی حمیرا است
ایسماله خالو
شوونه خالو
ددیه خالو
هچی یه خالو
انامه خالو
حویز عمو حویز تالشی شده حافظ/ حفیظ
حویزه خالو


#حجت_دامن_کش_سیاهمزگی :
🙏
خا یا برا اگه انته یَندی دَخونون ، نوشوم ده ک یَندینه صمیمینه ، یا مَهرَوونینه یندینه کره صابت کرن
مثلا اکبره برا

👍
اَمه نی هر د شکلی دارم


#ارشیت_سیاه‌مزگی :
درود بله
سمت ما که کلا اسم همه رو همینجوری صدا می‌کردن
الان دیگه استفاده نمی‌شه
تحت تاثیر فارسی
مثلا می‌گفتن اوری ساسانَه‌نَه شیمه دوکون
امروز با ساسان رفتم مغازه
یا ماهیارَه ماشلی مرا دخون
خاله ماهیار رو صدا کن برام

#بهنام_نمنه‌پشت_ماسال:
درود
من فکر می‌کنم
وقتی می‌خواهیم
خاله را صدا بزنیم و با خودش صحبت کنیم
بدون فتحه میگیم
مثلا
زیرون ماشی جان سلام خوبیره چه کری...
اما وقتی میخواییم برای کسی بگیم از بین خاله ها کدوم خاله رو دیدم
میگیم
زیرونه ماشی ویندمه
اینجا دیکه کلمه زیرون فقط یک اسم نیست .اینجا درواقع یک صفت شده برای خاله
و یک ترکیب وصفی هستش
بنابراین هردو حالت
زیرون ماشی
و زیرونه ماشی
هردو کاربرد داشته و دارند و بسته به موقعیت بکار می رن

#فرزاد_بختیاری_ماسال :
درود عارف برام

بله؛ ترکیب "خاله سوسن" فارسی در تالشی ماسال می‌شود "ساسنه ماشی".‌
نمونه‌های دیگر:
حسنه عمو
ناصره خالو
زینبه بی‌بی
و ...

تالشی و فارسی، بیش‌ترین اختلاف را در ساختمان گروه اسمی دارند.

#بهنام_نمنه‌پشت_ماسال:
درود و شب بخیر
اگر شما بخواهید بگید
سلام عمه زینب خوبی چه خبر؟
به تالشی چگونه مینویسید؟

#عارف_محمدقلی‌پور_ماسال :
یعنی صورت «ساسن ماشی» نمی‌تونه اصیل باشه؟

#فرزاد_بختیاری_ماسال :
درود بهنام برام

به این شکل می‌گیم:
زینبه بی‌بی، خوبیره؟ چه خور؟

اگر واج پایانی کلمه اول صامت باشد، a به آن افزوده می‌شود؛ اما اگر آخرین واج آن مصوت باشد، a ظاهر نمی‌شود:
مثال:
الف) ساسنه ماشی
ناهیده بی‌بی
ب) فریبا ماشی
زیبا بی‌بی

خواهش می‌کنم عارف جان🙏🌹

ساسن ماشی در تالشی منطقه ما، برخلاف قاعده است و اصالت ندارد.


#حجت_دامن_کش_سیاهمزگی :
سلام و درود
ما وقتی بخوایم مثلا همون خاله رو که کنارمون هست صدا بزنیم هر دو شکلش رو میگیم ، البته بعضی اسما اون اَ آخر رو نمیگیرن
گاهی هم مثلا اسم طرف رو بگیم وحیده ، حوجَته ، یا سَعیده ، نه تنها حالت احترام نیست ، انگار داریم تحقیرش میکنیم ، البته الان بیشتر این حس وجود داره و بیشتر نیگن وحید ، سعید ، حجت و ...
🙏

#فرزاد_بختیاری_ماسال :
بجی ماشی
تاجی ماشی
پیو ماشی

این‌ها به کار می‌رود؛ چون پایان کلمه اول، مصوت دارد.

اما داستان عمو ظاهرا کمی متفاوته:
الف) عیوضه عمو
ب) عیوض عمو

برخلاف ساسن ماشی، در این‌جا نمونه (ب) روانی بیش‌تری دارد.
نمونه‌های دیگر:
حسین عمو
فرج عمو
و ..‌.

نکته این است:
عنصر a در ساخت "هسته + شاخص" تالشی، همیشه با هر هسته‌ای به کار نمی‌رود. و گاه در پیوند با هسته برخی از کلمات شاخص، هم به کار می‌رود و هم نمی‌رود.
مثال:
الف) ناصر خالو (رایج نیست)
ناصره خالو (رایج است)

ب) عیوض عمو (رایج است)
عیوضه عمو (رایج است)

پ) ساسن ماشی (رایج نیست)
ساسنه ماشی (رایج است)

ت) بهنام برا (رایج است)
بهنامه برا (رایج است)

و هیچ بعید نیست که "ساسن ماشی، بهنام برا، عیوض عمو" هم کمی قبل‌تر، تحت تاثیر فارسی از ساخت اصلی تالشی خود دور شده‌باشند.

البته ماجرای شاخص در تالشی می‌تواند کلا یا بعضا متفاوت باشد. و شاید عنصری که در این نمونه‌ها، با a همراه می‌شود، اساسا نباید هسته به حساب بیاید. و اگر چنین باشد، باید پذیرفت که بحث شاخص در تالشی، در مقایسه با فارسی، داستان جداگانه‌ای دارد.

ظاهرا کاربرد این تکواژ a در ساختمان ترکیب‌های اضافی و وصفی و نیز در پیوند با شاخص‌ها، دقیقا یکی نیست:
الف) پپو ماشی (شاخص و هسته)
کئوئه رنگ (موصوف و صفت)

ب) سفی عمو (هسته و شاخص)
ایسپیه خلا (موصوف و صفت)
#هویه_تحویلداری_رضوانشهر:
گویش رضوانشهری
میشه خان پری

#حجت_دامن_کش_سیاهمزگی:
سلام
ما به کفشدوزک و پرستو میگیم
"حاجی حاجی"

#بهنام_ن:
درود
من برای کفشدوزک در تالشی "خال پری" شنیدم
البته نه از ماسالی ها
از دوستان دیگه که الان خاطرم نیست
اما
گمان میکنم تلفظ خال پری باید صحیح بوده باشه البته باز بررسی کنید
شاید گویش ها متفاوت بوده
🙏

#زلیخا_صبا_ماسال:
من در ماسال اسمی جز ماملی نشنیدم

#سارا_روحانی:
درود آقای نمینی گرامی

ما به کفشدوزک  ( فاطمَه خَنم )  میگیم
#علیرضاپناهی
کفشدوزک
دۊنَه ژَن düna žan
زبان تالشی/نمین_عنبران

#مهرداد_پورمحمد:
درود و سپاس
تالشی منطقه شاندرمن میشه

« پیرهَ مَه مَه »
#عارف_محمدقلی‌پور_ماسال :

عزیزان شما در تالشی «آلوئه/آلووه» (āluə/āluvə) شنیدین؟
مثلا آبی روی سطحی ریخته شده باشه، اون آب رو با دست پخش می‌کنیم، یکی بهمون می‌گه «آوی چرا آلوئه کری»


#فرزاد_بختیاری_ماسال :

عارف عزیز
درود بر شما و همه اعضای محترم گروه

آلاوه (ālāva) یا آلوه (ālva) در تالشی ماسال داریم. به معنای مالیدن گل بر سطحی، گل‌مالی، گل‌مالی‌‌کردن، گل‌اندود، گل‌اندود کردن و ...

و این آلاوه یا آلوه در زیست سنتی تالشان انواع و اقسامی دارد: زرده‌گیله آلاوه، ویشور، ویشور آلاوه، و ...

مثال:
که دییارونش آهکی نه ویشور کردا و چه هیره‌ش زرده گیله آلاوه کردا.


#عارف_محمدقلی‌پور_ماسال :

پس ممکنه فعل آلوئه باشه دیگه و با آلودن فارسی مرتبط؟ چون من به صورت آلوئَه شنیدمش.


#فرزاد_بختیاری_ماسال :

خواهش می‌کنم عارف برام🙏🌹

مصدر آلوئه ( ālue) نشنیدم؛ اما اگر اشتباه نکنم، در منطقه ما مصدر آلۊئه (ālüe) داریم که معنای متفاوتی دارد.
مثال:
فلانی آلۊئه نبو: به‌آهستگی و نرمی نمی‌شود از کنار فلانی عبور کرد/ رد شد.


#عارف_محمدقلی‌پور_ماسال :

جالبه
خیلی ممنون
تو تالشی شمالی لوه ləve به معنی جنبیدن و حرکت کردن و تکان خوردن، هستش.

ممکنه این جمله‌ای که فرمودین به این معنی باشه که با فلانی نمی‌شه حتی تماس بدنی داشت، اونقد که حساسه؟


#فرزاد_بختیاری_ماسال :

دقیقا 👌👌👌

آفرین آفرین 👏👏👏🙏🙏🙏

مهندس عارف عزیز
این مصدر آلۊئه (ālüe) ممکن است در منطقه به صورت آلییه (āliye) هم به کار برود. حافظه بنده کمی زنگ زده‌. خوبان گروه می‌توانند روشنگری کنند.


#عارف_محمدقلی‌پور_ماسال :

اصلا این ü تالشی قابلیت این رو داره که هم به i تبدیل بشه و هم به u
به عنوان نمونه وۊز/ووز/ویز

راستی یه سوال دیگه، ما مصدر آلیزییه āliziye رو هم داریم؟ واژه آلیز رو شنیدم اما مصدر آلیزییه رو فقط در تالشی مرکزی دیدم.

آیا ما واژه‌ی «پالوئَه» رو هم داریم در تالشی؟


#فرزاد_بختیاری_ماسال :

بسیار خوب
سپاس‌گزارم فرهیخته مرد🙏🌹

آلیز آبه (āliz ābe) و آلیز آکرده (āliz ākarde) شنیده‌ام؛ اما آلیزییه نه.

لۊئه (lüe) در منطقه داریم. پلوئه (pellue)، ویلوئه (villue) و ... هم داریم؛ ولی پالوئه نشنیده‌ام.


#سارا_روحانی_پره‌سر :

درود

آلوئه یا آلاوَه یعنی مالیدن گل بر سطح
گل مالی کردن ؛
ویششته : یعنی جاهای بلند مانند دیوار را با گل یا آهک آماده شده با جارو گل مالی می‌کنیم و بیشتر نزدیک ایام نوروز این کار انجام میشود یعنی کف خانه ها را آلوئه یا آلاوَه می‌کردند و دیوارها را ویششته می‌کردند
البته هر چه رنگ گل به قرمزی و زردی بزنه ، آلوئه قشنگتر است


#زلیخا_صبا_ماسال :

آلا ونده؛ Alavənde:به کسی دلجویی دادن
آرام کردن کسی  نوازش کردن کسی

وله :Vəla :پخش کردن : ولو کردن

آلا وه :Alava ; گل مالی کردن دیوار خانه ویا اطراف خانه
آلیز:Aliz:بهم  ریختگی


#حجت_دامن_کش_سیاهمزگی :

سلام آقا عارف
شاید بخاطر اینکه عمل پخش (پهن کردن ) آب روی سطح شبیه آلاوه کردن هست ، میگن "آوی کره آلاوه کری" ؛ و اون کار و به آلاوه تشبیه میکنن ، ما خودمون گهگاهی از این تشبیه استفاده میکنیم
البته که "لوئه" هم داریم ،به معنی تکان دادن ،تکان تکان دادن
( مثل "نِره لوئه":تکان دادن کوزه جهت گرفتن کره و دوغ از ماست)


#علیرضا_پناهی_عنبران :

آندۊئِه ândüe :اندودن
#فرنگیس_قلیزاده_ماسال :

سلام وعرض خسته نباشید
خدمت بزرگواران گروه
دراین تصویر سه نوع گیاه
دیده می شود
۱-مژگه یا آوه تاره
۲-آش خشک آکر که گل ریز
بنفش داردکه از مژگه وآش
خشک آکر برای ترش تره
استفاده می شود
اما سومی گیاهی خوردنی
به نام ترف کایی است که
کمی سوزاننده است قدیما
زیاد کاشت می شد اما امروزه
بجای آن از تربچه استفاده
می کنند من این گیاه را دیدم
وخوردم چون مادر خدابیامرزم
همیشه این گیاه رامی کاشت


#مریم_محسنی_ماسال »:

سلام خانم قلیزاده گرامی بنظرم درست گفتید آفرین بر شما ما به آن تربکایی turbəkāyi یا ترفکای turfəkāyi می گوییم‌ نوعی سبزی خوردنیست که قبلنا می کاشتند و می گفتند با سبزی خوردن بخورید خواص درمانی دارد
ولی گیاهش انگار کمی بلند تر بود


#زلیخا_صبا_ماسال :

وای وای بله جان وروجان بوآ ده چده تقلا کردمه آخر تربکایی من ویر نا اومه واقعا
واقعا تربکایی
من اصلا دوست نداشتم ولی می گفتند خیلی خاصییت درمانی دارد و برگهایش پرز هایی تیزی داشت خوشمزه هم نبود و از بین رفت

#حجت_دامن_کش_سیاهمزگی :

مژگ و مژگئه ما
مژگ=مژگارو
مَژگئه ما =آشه خشک آکر (که ندیدم استفاده کنن تو تره همیشه کنار مژگه در میاد)
این گیاه که بصورت بوته ای است، اسمش "زرگند" درست است و در مناطق مرطوب و شیبدار  سنگی  در مسیر رودخانه ها یافت میشود.
#دکتر_لطیف_پنداریان

#حجت_دامن_کش_سیاهمزگی:
سلام برا
زیرینگِت ziringet

#فرزاد_بختیاری:
درود حجت برا
شمه ام زیرینگت ی نه چمه منطقه کو وان زرگند (zərgend). البته از نی میلاد برا شیوار وییر گل و گیا ناآزونوم و مطمئین نیمه که ام گیا واقعا زرگند استه یا نه؛ اشته نیویشته وینده‌بو امیم نیویشته.

#زلیخا_صبا_ماسال:
این گیاه زرده زرگز نام دا رد
زرگز:Zərgéz
زرگن :Zərgen هم بعضی‌ها می گویند
که بیشتر در کوهها روی سنگها می روید
زرد ه زرگز بیمه از بر  سرسنگ
پشه گردن منه داییم کره جنگ
صبا
#میلاد_بردبار_اسالم :

سلام. توی گویش خودمون، تا به حال، معادل پرکاربردی برای "طب سنتی" نشنیدم؛ ولی معادل "پزشکی دارویی" میشه "دَوائینَه دوختورَتی" davāina duxturati که البته کاربرد زیادی توی گفتار نداره و خیلی کم اینو شنیدم ولی از لحاظ ساختار دستوری و لغوی هم به همین شکل میشه.
در کل، خودم به شخصه، هیچ کلمه اصیل تالشی براشون تا به حال نشنیدم و همین کلمات موجود هم اکثرا در اصل با کلمات دخیل ولی با ساختار تالشی ساخته شدن.
علتش هم به نظرم اینه که خیلی قدیما چون مردم توی طبیعت بکرتری نسبت به امروز زندگی میکردن، هم زندگی سالمتر و بدن قویتری داشتن و به سادگی مریض نمیشدن و هم اینکه خودشون، خودشون رو با داروهای طبیعی درمون میکردن.
چون مثلا همین دشت گلهای وحشی مختلف و اکثرا با خواص دارویی که توی طبیعت تالش و مخصوصا فصل بهار درمیان واقعا کم نظیرن.
در کل به نظرم به همین علت همه چی تمام بودن طبیعت بکر تالش بوده که ما تو تالشی تقریبا هیچ لغت اصیلی برای "پزشک" یا "پزشکی" نداریم.


#حجت_دامن_کش_سیاهمزگی :

سلام
کلمه ی "دَوا دوختوریdavă doxturi"/" دَوا دوکتوری davă dokturi" شنیدم ، که کلا معادل درمانگری ( داروهای صنعتی و سنتی و نیز حالت مشاوره و راهنمایی سلامت هست).

دوختورdoxtur : دکتر

ویمار پرستی vimăr parəsti /ویماره پَرستیvimăra parəsti : مراقبت و پرستاری از بیمار

ویماره پَرست vimăra parəst : مراقب بیمار ، پرستار بیمار

رچ آکردهreç ăkarde : درمان کردن ،شفا دادن درست کردن ، ساختَن

رچ آبهreç ăbe : شفا پیدا کردن ، درمان شدن ، بهبود پیدا کردن ، درست شدن ، ساخته شدن

چِچمَه çeçma :برانکار چوبی که شبیه نردبان به وسیله ی چوب و شاخه های نرم درختان که دور چوبهای اصلی می پیچیدند (بولbul) و نیز طناب هایی از جنس پوست درختان (کوَلkaval) برای جابجایی و حمل انسان بیمار یا آسیب دیده و یا فوت شده از آن استفاده میشد.

قدیمه آدمن «پِزیشک» نی وان.


#میلاد_بردبار_اسالم :

سلام. خیلی جالبه. کلمه "رِچ" توی گویش شما و کلمات "سِی" و "سای" توی گویش ما که قبلا با مشتقاتش نوشتم، دقیقا با تمام این معناها و با هم برابر و معادل هم هستن.


#سارا_روحانی_پره‌سر :

درود

تو گویش ما هم ( وَج ) هست
وج آبه یعنی خوب شدن
وج آکرده یعنی درست کردن
وج آبیش ؟ خوب شدی ؟
وج آبه نیمه یعنی خوب نشدم
اشته دس وج آبه یعنی دستت خوب شد
#حجت_دامن_کش_سیاهمزگی :
سلام بانو صبای گرامی
پرکیسته که نوشتین معنی لرزیدن رو هم داره؟
چون ما واژه ی پَرَکیه داریم

پَرَکیه parakiye : لرزیدن از ترس و سرما و ... ،

#عارف_محمدقلی‌پور_ماسال :
سلام
یه دونه parakiste داریم، یه دونه پرکیسته parkiste به معنی فراری شدن، پراکنده شدن، پریده شدن و ... (در مورد خواب شنیدم من)
ممکنه مصدر دوم صورت مجهول فعل پَره (پریدن، پرواز کردن) باشه و در طول زمان کمی تفاوت معنایی پیدا کرده باشه.
Pareyiste -> parxiste -> parkiste

چن تا فعل داریم که ممکنه این‌طوری باشن.
زومکیسته، پشکیسته و ...

ممکنه هم هر دو فعل مذکور در واقع یه فعل باشن. نظر من اینه که اولی محتمل‌تره.

#میلاد_بردبار_اسالم :
بسیار جالب.
دقیقا ما هم دو حالت مصدری "پَرکیستِه" parkiste رو به همین معنی "لرزیدن از ترس و سرما" داریم.
همچنین فعل پیشوندی "جیپَرکیستِه" jiparkiste رو هم ازش داریم که به معانی "تکان خوردن ناگهانی در خواب" و "تکان خوردن ناگهانی از ترس" هست.

#حجت_دامن_کش_سیاهمزگی :
سلام
ممنونم
پس parakiste با این معناها همون معادل "دَپرکیه daparkie" ما هست

و دَپرکاونده هم داریم

دَپَرکاونده daparkavənde : فراری دادن ، پراکنده کردن ، هذیان گویی و پراکنده گویی

👍
جیپرکییِه هم با این معنی معادل "جیپریه jipariye" و "جیپر هرده jipar harde " ماست

#سارا_روحانی_پره‌سر :
درود

پرکیسته parkiste : لرزیدن از سرما یا ترس
جیپرکیسته jiparkiste : تکان خوردن ناگهانی در خواب از ترس
دیلپیسته dəlpista : دلخواستن/ دلداده

🙏

#فرزاد_بختیاری_ماسال :
درود عارف برا
و دییر چاکن

۱. پرکیسته (parkiste): دررفتن، گور و گم شدن، آواره شدن، ره گم کردن و ...
مثال:
- تلاشه‌پله پرکیسته و چمن پا گینه. (پرکیسته: پرید، دررفت و ...)
- مونده‌کته پرکیسته و هزار سالی را شه. (پرکیسته: گور و گم شد، راه گم کرد، گم شد و ...)

شکل دیگر: پرکییه (parkiye)

۲. پرکیسته (parakiste): لرزیدن از شدت سرما یا ترس و ...
مثال:
- خردن اسپه ترس ده پرکیسته.
- خردنی خلا هیستا و پرکیسته.

شکل‌های دیگر: پرکییه (parakiye) و پرکه (parake)

به نظر بنده این دو مصدر و مشتقاتش هیچ پیوندی با یک‌دیگر ندارند.

ضمنا برای parkiste شکل‌های پیشوندی هم داریم:
آپرکیسته
جیپرکیسته
و ...

اما برای parakiste در گویش ماسال شکل‌های پیشوندی نداریم.

#مریم_محسنی_ماسال :
سلام
دپر کیستهdaparkiste/ دپرکییهdaparkiye: از خواب پریدن
پریشونه خاوی مینی کو دپرکیستیمه
دپرکاوندهdaparkāvənde
پپرکییه آواره شدن، متواری شدن، پراکنده شدن
خوبه پپرکیین xuba peparkiyən : انشالله آواره شوند
پپرکاوندهpeparkāvəndr: اوونشون مله کو پپرکاونده
آنهارا ازمحل بیرون راندن، آواره کردند

#فرزاد_بختیاری_ماسال :
مثلا بنده بیشتر به این شکل شنیده‌ام:

اوون‌شون مله کو آپرکاونده (به جای پپرکاونده).

پرکاونده (parkāvənde)، شکل واداری پرکیسته (parkiste).

#مریم_محسنی_ماسال :
آپرکاونده هم می گوییم برای زمانیکه انتظار داریم دوباره برگردند
ولی پپرکاونده یعنی دیگه بر نمی گردند کلا آوارشون کردند

#زلیخا_صبا_ماسال :
با درود به شما گرامیان
پره کییه یعنی لرزیدن با پرکیسته که معنی پراکنده شدن را میدهد فرق دارد
#حجت_دامن_کش_سیاهمزگی :

پِسرَنگیه pesrangiye : به معنی حمله ور شدن ناگهانی سگ و حیوانات وحشی مانند سگ به انسان یا حیوان دیگه ست

پسرنگیه pesrangiye که نوشتم برای خشم گرفتن شخصی به دیگری هم بکار میره ولی چون یه جورایی تشبیهی به رفتار حیوانات هست ، کمی بار منفی داره ،

#میلاد_بردبار_اسالم :
سلام.
ما فعل "آسرَنگْستِه" āsrangəste رو داریم به معنی "خشم گرفتن".


#سارا_روحانی_پره‌سر :
درود

آسرنگسته ( āsrangəste )
پشیمان شدن و نادم بودن
و
سر آگنسته ( sarāgənəste )
متوجه شدن و سر از موضوع در آوردن

🌺
#سارا_روحانی_پره‌سر :
قایم شدن : نون آبه (nun ābe)
گم شدن میشه ژون آبه ( žun ābe )

#ارشیت_سیاه‌مزگی :

گم شدن : تیکیل آبه tikil abe
گم شده‌ام :تیکیل آبَیمَه tikil abəimə


#میلاد_بردبار_اسالم :

نون (آکَردِه / آبِه) nʲünʲ (ākarde / ābe) / نین (آکَردِه / آبِه) nin (ākarde / ābe) [با "ن" نرم] : پنهان (کردن / شدن)

نونابَمْزا nʲünʲābaməzā / نینابَمْزا ninābaməzā : بازی قایم باشک

نوناکَردَنین nʲünʲākardanin / نیناکَردَنین ninākardanin : پنهان کردنی (قابل پنهان کردن)

نوناکَردَنینَتی nʲünʲākardaninati / نیناکَردَنینَتی ninākardaninati : پنهان کردنیت (قابلیت پنهان کردن)

نونانْکَردَنین nʲünʲānəkardanin / نینانْکَردَنین ninānəkardanin : پنهان نکردنی (غیر قابل پنهان کردن)

نونانْکَردَنینَتی nʲünʲānəkardaninati / نینانْکَردَنینَتی ninānəkardaninati : پنهان نکردنیت (غیر قابلیت پنهان کردن)

نونارَکَر nʲünʲārakar / نینارَکَر ninārakar : پنهان کننده

نونارَکَرَتی nʲünʲārakarati / نینارَکَرَتی ninārakarati : پنهان کنندگی

نونامَکَر nʲünʲāmakar / نینامَکَر nināmakar : پنهان نکننده

نونامَکَرَتی nʲünʲāmakarati / نینامَکَرَتی nināmakarati : پنهان نکنندگی

نونابَنین nʲünābanin / نینابَنین ninābanin : پنهان شدنی (قابل پنهان شدن)

نونابَنینَتی nʲünābaninati / نینابَنینَتی ninābaninati : پنهان شدنیت (قابلیت پنهان شدن)

نونانْبَنین nʲünānəbanin / نینانْبَنین ninānəbanin : پنهان نشدنی (غیر قابل پنهان شدن)

نونانْبَنینَتی nʲünānəbaninati / نینانْبَنینَتی ninānəbaninati : پنهان نشدنیت (غیر قابلیت پنهان شدن)

نونارَبْ nʲünʲārabə / نینارَبْ ninārabə : پنهان شونده

نونارَبْئَتی nʲünʲārabəati / نینارَبْئَتی ninārabəati : پنهان شوندگی

نونامَبْ nʲünʲāmabə / نینامَبْ nināmabə : پنهان نشونده

نونامَبْئَتی nʲünʲāmabəati / نینامَبْئَتی nināmabəati : پنهان نشوندگی

* تالشی مرکزی اسالم *

ژون (آکَردِه / آبِه) žun (ākarde / ābe) / ژْن (آکَردِه / آبِه) žən (ākarde / ābe) : گم (کردن / شدن)

ژوناکَردَنین žunākardanin / ژْناکَردَنین žənākardanin : گم کردنی (قابل گم کردن)

ژوناکَردَنینَتی žunākardaninati / ژْناکَردَنینَتی žənākardaninati : گم کردنیت (قابلیت گم کردن)

ژونانْکَردَنین žunānəkardanin / ژْنانْکَردَنین žənānəkardanin : گم نکردنی (غیر قابل گم کردن)

ژونانْکَردَنینَتی žunānəkardaninati / ژْنانْکَردَنینَتی žənānəkardaninati : گم نکردنیت (غیر قابلیت گم کردن)

ژونارَکَر žunārakar / ژْنارَکَر žənārakar : گم کننده

ژونارَکَرَتی žunārakarati / ژْنارَکَرَتی žənārakarati : گم کنندگی

ژونامَکَر žunāmakar / ژْنامَکَر žənāmakar : گم نکننده

ژونامَکَرَتی žunāmakarati / ژْنامَکَرَتی žənāmakarati : گم نکنندگی

ژونابَنین žunābanin / ژْنابَنین žənābanin : گم شدنی (قابل گم شدن)

ژونابَنینَتی žunābaninati / ژْنابَنینَتی žənābaninati : گم شدنیت (قابلیت گم شدن)

ژونانْبَنین žunānəbanin / ژْنانْبَنین žənānəbanin : گم نشدنی (غیر قابل گم شدن)

ژونانْبَنینَتی žunānəbaninati / ژْنانْبَنینَتی žənānəbaninati : گم نشدنیت (غیر قابلیت گم شدن)

ژونارَبْ žunārabə / ژْنارَبْ žənārabə : گم شونده

ژونارَبْئَتی žunārabəati / ژْنارَبْئَتی žənārabəati : گم شوندگی

ژونامَبْ žunāmabə / ژْنامَبْ žənāmabə : گم نشونده

ژونامَبْئَتی žunāmabəati / ژْنامَبْئَتی žənāmabəati : گم نشوندگی

* تالشی مرکزی اسالم *


* نییُه (کاردِه / بِه) niyo (kārde / be) : پنهان (کردن / شدن)

نییُکاردَنین niyokārdanin : پنهان کردنی (قابل پنهان کردن)

نییُئَکَه niyoaka : پنهان کننده

نییُئَکَتی niyoakati : پنهان کنندگی

* گین (کاردِه / بِه) gin (kārde / be) : گم (کردن / شدن)

گینکاردَنین ginkārdanin : گم کردنی (قابل گم کردن)

گینَکَه ginaka : گم کننده

گینَکَتی ginakati : گم کنندگی

* تالشی شمالی لنکران *
(فقط برخی از مشتقات کلمات نوشته شدند)

#حجت_دامن_کش_سیاهمزگی :

قایم شدن:
جیخته
Jixəte
جیخسِن jixəsen
جیختِن jixəten

گم شدن :

اَوری آبه avry ăbe
تیکل آبه/تیکیل آبه
tikəl ăbe/tikil ăbe
تیکل آبِن/تیکیل آبِن
tikəl ăben/tikil ăben


#زلیخا_صبا_ماسال :

ایتیکن:Eitikən:ناپدیدشد:گم شدن

‌اوی:Avi:گم

آوی آبه:Aviaba:گمشده

پرکیسته:Parkista:پراکنده شد

فیت فینه:Fitfina:مخفی کردن
#عارف_محمد_قلی پور:
سلام به همگی
در کانال داشتم سرچ می‌کردم که واژه‌ی "انجار anjār" رو دیدم که به معنی ابزار نجاری بود. کاربرد این ابزار چیه؟ برش؟

#زلیخا_صبا_ماسال:
به کل وسایل نجاری که شامل اره و ورنده.وتیشه و دیگر. وسایل نجاری را انجار می گویند و کاربردش هم. معلوم است

#میلاد_بردبار_اسالم:
سلام. احتمالش هست که "اَنجار" نوعی کننده ی کار از فعل "اَنجِه" (قطعه قطعه کردن) بوده و به معنای کلی "ابزار نجاری" باشد؟ یعنی هر چیزی که ببرد و قطعه قطعه کند؟

مشابه این کلمه، در گویش های مرکزی و شمالی، به ترتیب، کلمات "اَنجَن" و "آنجَن" وجود دارند به معنای "کسی یا چیزی که قطعه قطعه میکند" که هم نقش اسم و هم نقش صفت دارند.

#عارف_محمد_قلی_پور:
با توجه به فرمایش خانم صبا، احتمالا همون اَوجار (ابزار) باشه.
اوجار -› امجار/ -›انجار
پسوند فاعل‌ساز یار هست.
مسیار (masyār) و ...

ال/آل/ول/ایل هم هستن که با این‌ها از یک ریشه‌ن که صفت و قید و اسم می‌سازن

ترسال (tarsāl) : ترسو
ورزل (varzəl) : تنومند، ورزیده
چکیل (čakil) : زخمی، کوفته و ...

#سارا_روحانی_پره‌سر :

درود

اَنجار و انجمن (anjuman) تو گویش ما هست که شامل وسایل نجاریست و به قول فرمایش شما ،،شاید از واژه انجه ( anje ) به معنی قطعه قطعه کردن ارتباط داشته باشد

(در مورد انجمن) یادمه پدرم همیشه می‌گفت، هر وسیله‌ای که مربوط به نجاری میشد.

#مریم_محسنی_ماسال :

سلام‌
انجار / دسه انجار/ انجار منجار را برای ابزار یراق، ابزار آلات کار، وسایل و لوازم و تجهیزات کار بکار می بریم که شامل نجاری هم می شود
مثلا برای قصابی می گوییم اشته انجارمنجارون پیگه بشم ماله سر آبری منظور طناب، چاقو و سنگ ساب و ...
برای نجاری اشته انجاری پیگه بری چمه بره لینگه نگرده مرا رچ آکه
یا برای سلمانی اشته  انجارون:  سره ، سره تاشه دزگا پیگه بری چمه زوئه خردنون کله کات آکه
برای وسایل بنایی هم بکار می بریم
اشته ماله کشه انجاری بوئه چمه که دیاری ماله بکش
انجاره خرشی ابزار یراق فروشی، ابزار کار فروشی


#حجت_دامن_کش_سیاهمزگی :
سلام
اَنجار anjar رو ما هم داریم ، البته دیگه داره فراموش میشه که همون ابزارها هستن که بیشتر نجارها از این واژه استفاده میکنن
همچنین
اینجَن injan :که به معنی ناحیه مناسب خرد کردن چیزیه که میخوایم با یه وسیله ی تیز خردش کنیم ،
اینجنده injande : خورد کردن چیزی با ابزارهایی مانند داس و تبر و قند شکن
Ещё