توره | اساطیر باستان

👁‍🗨 از ابتدای زندگی جامعه انسانی و تمدن، همگام با شایع شدن تمامی اشکال فرهنگ شامانیسم و پاگانیسم، همواره انسان به عبادت و راز و نیاز با خدایان، ارواح و یا حتی شیاطین نشسته است! تمسک جستن به منبع انرژی والاتبار از کردار ثابت نشل بشر بوره و خواهد بود. در راه جلب توجه و رضایت این منبع انرژی، طبعا انسانها دست به اقدامات فراگیری زده اند، ادای قربانی، نذورات و هدایا، خواندن آواز، اجرای رقص و بر افروختن آتش یا کاشتن نهال همگی اشکال شایعی از تلاش انسانها برای جلب توجه خدایان هستند. در میان هدایایی که در طول تاریخ به خدایان، دیتی ها و معابد اهدا شده، یکی از مهم ترین و قابل توجه ترین ها، عنصر "بوی خوش" بوده است که این هدیه با وسیله ای با عنوان "بخور" انجام میشده است.

سابقه استفاده از مواردی چون، بخور، "عود"، و روغنهای معطر در معابد خدایان به قدیمیترین خاستگاه های تمدن بشری باز می گردد. شواهد برای ما بازگو کننده قدمتی دوهزار و پانصد ساله پیش از میلاد مسیح هستند که در چنین زمانی مصریان برای خشنودی خدایان در معابد و مناسک تاجگذاری یا کفن و دفن فراعنه و باقی نجبا از عود و بخور بهره می بردند. جرا که جامعه باستانی #مصر به مسئله عطر و بوی خوشایند بسیار پایبند بوده اند. برای جلب توجه خدایان بزرگی چون #رع و #آمون بهنگام عبادت از #کندر استفاده میشد. چرا که کندر و صمغ درخت میر به هنگام سوختن عطر مطلوبی تولید میکند. شواهد حاکی از اینند که برای تامین بخور معابد مصری حتی هزینه های گزاف صرف میشد و مصریان در قبال صدور کالاهای ارزشمندی مانند فیروزه و عسل به ممالک آفریقایی جنوبی تر، صرفا بخور و کندر برای سوزاندن در معابد وارد می کردند!

برای تمدن #یونان نیز استفاده از عطر و بخور مسئله شایعی بوده است. در #تئوگونی می خوانیم که خدابانو #آتنا علاقه زیادی به بوی گیاهان معطر دارد. یونانیان برای پیروزی در جنگها طبق عقاید خود هدیه خاصی برای آتنا خدابانوی خرد و استراتژی جنگی تدارک میدیدند. به این صورت که گوسفندی را قربانی کرده، سپس چرب ترین و فربه ترین قسمت گوشت گوسفند را به ادویه هایی چون "میخک"، "روغن بنفشه" و دانه های معطر فلفل می آمیختند و گوشت را در منقلی پای مجسمه آتنا مینهادند تا وقتی بخارات حاصل از کباب بلند شده و به آسمان میرسد، خدابانو از آن محظوظ گردد! همچنین طبق سنت مرسومی در #یونان و #روم باستان از رایحه گیاه #اوپیوم یا گل "خشخاش" در مراسم سوگواری استفاده میشد و رایحه شیرین تریاک تسلی بخش خاطر غمزدگان بوده است. در رسم دیگری از یونان به همراه مردگان به هنگام سوزانده شدن گلهای معطری همچون "مریم گلی" و "رز" در تابوت قرار داده میشد. در واقع این گلها برای خشنودی خدابانو #پرسیفون، همسر #هادس و ملکه جهان مردگان به کار می رفتند تا متوفی با رحم و شفاعت خدابانو از خشونت و غلظت هیولاهای جهان زیرین در امان بماند.

در مورد تمدن باستانی #بین_النهرین نیز همانند هر تمدن دیگری موصوع اهمیت عطر و بخور صادق است. زنان خادم معابد #ایشتار در #بابل و #اکد همواره بدن خود را با روغن معطر گیاه اسطوخدوس خوشبو میساختند. همچنین استفاده از روایح مقدسی همچون میخک و کندر در مناسک جادویی عبادت یا احضار آنوناکی برای سومریان، یک رسم محکم و شناخته شده بود. به اعتقاد مردم #سومر باستان، خدای بزرگ آنوناکی، خالق انسان، #انکی، برای خلق بشر از گل استفاده نمود. اما چون این گل بوی ناخوشایندی داشت وی از عطر مورد علاقه خود یعنی میخک برای از بین بردن این بوی بد بهره جست.

برای اقوام #آریایی باستانی و مومنان #زرتشتی نیز استفاده از بخور خوشبو برای تطهیر آتشکده ها موضوعی مسلم بوده است. گیاهان مقدسی همچون "گلپر" و کندر و صمغ درخت جوز برای این کار استفاده میشدند. همچنین "گلاب" گل محمدی به عنوان ماده شفابخش توسط #مغ های آریایی در درمان بیماران و تطهیر مکانها از تاریکی #اهریمن، کاربرد داشته است. خوب است بدانیم که در تهیه #هوماب، نوشیدنی مقدس زرتشتی توسط موبدان از "هل" و پوست معطر "لیمو" استفاده میشد. به گونه ای که این دو ادویه معطر کوبیده گشته و به هنگام هوماب گیری به خم شراب افزوده می شدند.

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 یکی از پرکاربردترین و گوش آشناترین نامها در اساطیر #آریایی و دیانت #زرتشتی، #هوم است. #هوم (پهلوی)، #هومه (اوستایی) و #سوما (سانسکریت) از مهمترین جنبه نگرش، ماده ای مقدس برای اقوام باستانی #آریایی و در حالت کلی #هندو_اروپایی است. با توجه به گستردگی فرهنگی گاهی هوم را ماده به دست آوردن حیات جاودانه، گاهی مایه معرفت بیکران و بعضا نیز عنصری برای دست یابی به خلسه و سیر در سلوک عرفانی دانسته اند.

باید بدانیم #هوم در زبان ایرانی باستانی و مسلک زرتشتی علاوه بر ماده معروف اشاره به گیاهی دارد که این ماده از آن استخراج می شود. با توجه به مستندات باستانی اطلاع صحیحی از اینکه هوم دقیقا چه گیاهی است وجود ندارد اما با توجه به پوشش گیاهی بومی نواحی مرتبط موارد زیادی کاندیدای نامگذاری هوم هستند. از میان این گیاهان دو مورد "افدرا" و "کانابیس" یا "شاهدانه" با احتمال بیشتری می توانند هوم بوده باشند. چرا که ماده هوم در بسیاری مواقع به جهت ایجاد توهم و سرخوشی استفاده می شده است.

از منظر مینویی #هوم برای زرتشتیان یک ایزد است. #یسنه اوستا یکی از یشت ها را به نام اختصاصی هوم نامیده و ایزد هوم را مخاطب و از بین برنده اهریمنان قرار داده. به صورتی که در آن متن در قالب مناظره #هورمزد با پسر و آفریده خود #هوم آورده شده است.

مراسم "هوم افشری" برای تهیه نوشابه مسکر و نشاط آور #هوماب یا "پراهوم" تظاهری از قربانی شدن یک ایزد برای خیر خواهی نسل بشر است (تشابه جالبی با قربانی شدن مواردی همچون عیسی #مسیح و #کتزال_کواتل قابل استنباط است!) این مراسم با ضوابط خاصی برگزار میشود و یکی از تنها مواردی است که یک آیین زرتشتی یک قربانی خونین (گوسفند کشی) را ارائه می دارد. به همین علت بسیاری از ایران شناسان بر این عقیده اند که مراسم قربانی برای هوم ریشه در عصر پاگانیسم آریایی دارد و برگرفته از تفکر متجدد زرتشتیت نمی باشد. خون قربانی ابتدا به هوم تقدیم شده و سپس خود هوم با افشردن گیاه کشته می شود تا نسل بشر را به بصیرت و سعادت برساند. هوماب گیری سنتی معمولا با کوبیدن گیاه هوم در هاون به همراه مقدار کمی آب یا شراب انجام میشود. این کوبیدن در فواصل زمانی معین سه تا چهار روز به طول می انجامد و سپس افشره به دست آمده با میزان معینی از آب یا شیر دوباره رقیق گشته و مصرف می شود.

جریان بسیاری از اساطیر آریایی با مورد هوم و هوماب پیوند خورده است. در بندهشن و اوستا می خوانیم که اولین بشری که هوم را فشرد و هوماب برگرفت #ویونگهان (#تهمورث) پدر #جمشید پادشاه اساطیری بود که به شکرانه این عمل پسری دارنده #فر ایزدی به وی عطا شد. نوشیدن هوماب در عصر ساسانی به عملی مرسوم در میان مغان و موبدان بدل شد. بسیاری از روحانیون زرتشتی ادعا داشته اند که با مصرف هوم توانسته اند سلوکی عرفانی را تجربه کرده و حتی به دیدار مینوی نائل آیند. از جمله معروف ترین این موارد، موبد زرتشتی #ویراف یا #ویراز است که ادعای مشاهدات مینویی خود پس از مصرف هوم را در قالب #ارداویراف_نامه به ثبت رسانده است که از منابع مهم شناخت اساطیر دنیای مینو محسوب می شود.

لغت #هوم علاوه بر اشارات فوق در دوره هایی از امپراتوری هایی زرتشتی مذهب به نامی مرسوم برای نامیدن افراد تبدیل شده است. برای مثال #شاهنامه فردوسی هوم را پهلوانی پارسا می داند که در نبردی پایانی #افراسیاب تورانی را در جوار دریاچه #چیچست دستگیر کرده و به #کیخسرو تسلیم می دارد.

خوب است بدانیم گیاه افدرا منسوب به هوم گیاهی همیشه سبز و تندرایی است که حتی در میان بارش برف و یخبندان و یا در گرما و خشکی شدید تابستان سبز باقی می ماند و با تظاهر بی مرگی خود نمودی همیشگی برای امشاسپند بانو #امرتات و صفت جاودانگی #هورمزد محسوب میشود. این گیاه علاوه بر افشره گیری به عنوان یک بخور دودزا و نشاط اور نیز استفاده شده و یکی از مواردی است که برای تبرک مجمر آتش دان در جشن #سروش_روز در آیین مزدیسنا استفاده می شود.

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 معرفی #کتاب اساطیری

#اردا_ویراف_نامه یکی از کتب مقدس #زرتشتی و از منابع بسیار مهم در اساطیر #آریایی جهت شناخت چرایی و چگونگی زندگی پس از مرگ است.

لفظ #اردا_ویراف به معنای "چیزی که فقط به ویراف مربوط شود" آمده است. کتابت این نوشتار رمان گونه به دوران #ساسانی و به تقریب قرن های 5 و 6 میلادی بازگشته و نسخه اصلی به زبان و خط فارسی #پهلوی موجود بوده است که پس از ورود اسلام به ایران به الفبای عربی و فارسی دری بازگردانده شده.

#ویراز یا #ویراف از مغان زرتشتی بوده که در دوران امپراتوری ساسانی میزیسته است. البته کتاب اینگونه بیان میکند و برای اثبات این موضوع مدرک مستدل دیگری نیست. بلکه شاید حتی این شخصیت خیالی باشد. او به پاداش مسلک پاک و خدماتش به مذهب توسط #اهورا_مزدا برگزیده می شود تا به سان پیامبری به جهان دیگر سفر کرده و از چگونگی آن مردم را باخبر سازد. بنابر این او با نوشیدن #هوماب به خلسه عمیقی نزدیک به مرگ فرو میرود و سفر روان ویراز از اینجا آغاز می گردد.

او در ابتدا از #پردیس دیدار میکند و در این سفر ایزد #دین او را به شکل بانویی فره مند و زیباروی و نورانی همراهی می نماید. (تشابهات روایی و خط مشی بسیاری با #کمدی_الهی اثر #دانته_آله_گیری شاعر و ادیب ایتالیایی در این کتاب مشهود است و به اعتقاد بسیاری از مورخان #اردا_ویراف_نامه بی شک یکی از الگوهای حتمی دانته در کتابت کمدی الهی بوده است). در ادامه مسیر ایزدان #سروش و #آتر او را در معراجش به والاترین درجات بهشت همراهی میکنند تا با شخص #هورمزد گفت و گو نماید.

در آنجا #فروهر تمامی مردمان پاک تخمه چه مردمان پیشین و چه آنان که هنوز به دنیا نیامده اند با ویراز دیدار می کنند و مطالب متفاوتی در عناوین گوناگون به وی می آموزند که شرح آنان مجالی مفصل می طلبد.

در مرحله دیگر او با یاری هورمزد به #دوزخ نزول می کند تا همچنین از نزدیک شاهد عذاب مردمان "دروگوَن" و "جهیوَن" باشد و او در گفت و گو با هر کدام علت سقوطشان به جایگاهی این چنین و نحوه عذابشان را جویا میشود که شرح این گفت و گوها به تفضیل در متن آمده است.

در پایان روان ویراز دوباره در دیدار با ایزدبانو #دین از #چینود_پل عبور نموده و به سرای گیتی و جایی که خفته بود باز میگردد و از آن پس به نقل مشاهدات خود می پردازد.

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 در اساطیر #آریایی بزرگترین و مشهورترین شاه افسانه ای میان مردم #جمشید است. اگر دقیق تر بنگریم اسطوره ی #جم، #یاما و یا جمشید وجهه ای بسیار باستانی #سانسکریت دارد. هندوان یاما را ایزدی از آسترال های باستانی میدانند اما این شخصیت در دیانت #زرتشتی به شکل شاهی خدای داد ظاهر گشته است.

وصف جمشید در #اوستا، #بندهشن و #دینکرد بسیار است. او را پسر #تهمورث (در اوستا #ویونگهان) می دانند و از دارندگان و پایندگان #فر_ایزدی است. اوست که آریائیان را از سرزمینهای یخ زده شمالی به سمت #ایرانویج و #خونیرس رهنمون شد. در دوران هفتصد ساله حکومت او مرگ و تباهی از میان رفت و آدمیان نمی مردند مگر اینکه کشته شوند. اوستا او را با القابی چون "صاحب رمه" و "زیباروی" معرفی میکند.

جمشید به نوعی #نوح اساطیر آریایی است. تولد او پاداش ساختن #هوماب از #هوم توسط ویونگهان بوده است. در گاهان اوستا اینگونه میخوانیم:

"#زرتشت بدو گفت: درود بر هَومِ! ای هَومِ! کدامین کس، نخستین بار در میان مردمان جهان استومند، از تو نوشاب برگرفت؟ کدام پاداش بدو داده شد و کدام بهروزی بدو رسید؟

آنگاه هَومِ اَشَوَن دوردارنده ی مرگ، مرا پاسخ گفت: نخستین بار در میان مردمان جهان استومند، ویونگهان از من نوشاب برگرفت و این پاداش بدو داده شد و این بهروزی بدو رسید که او را پسری زاده شد، "جمشید" خوب رمه، آن فره مندترین مردمان، آن هورچهر، آن که به شهریاری خویش جانوران و مردمان را بی مرگ و آبها و گیاهان را نخشکیدنی و خوراک‌ها را نکاستنی کرد.

به شهریاری جم دلیر، نه سرما بود، نه گرما، نه پیری بود، نه مرگ و نه #رشک_دیو آفریده. پدر و پسر، هر یک [به چشم دیگری] پانزده ساله می‌نمود. [چنین بود] به هنگامی که جم خوب رمه پسر ویونگهان شهریاری می‌کرد."

همچنین در #آبان_یشت میخوانیم که چگونه پادشاهی به جمشید در ازای ستایش عظیمش به درگاه #آناهید اعطا شد. چرا که او در تسبیح طولانیش صد اسب، هزار گاو و ده هزار گوسفند تقدیم #اردویسور_آناهیته کرد. و آناهید نیز خواسته ی او را پاسخ گفت.

ساختن #ورجم_کرد یکی از بزرگترین اعمال انجام شده به دست جمشید است. (مطابق با مفهوم کشتی نوح یا آرک بهشت در اساطیر ادیان ابراهیمی و مسیحیت) چون از سوی #هورمزد به جمشید اخطار داده شد که #اهریمن بر او خواهد تاخت و با سه زمستان بسیار طولانی و پی در پی سعی در نابودی تمام مخلوقات خواهد کرد، جمشید با کمک مردمانش و قدرت فره و تسلط بر دیوان بنایی سر پوشیده و عظیم ساخت که #ورجم_کرد (ساخته شده به دست جم) نام گرفت. سپس او از تخمه تمام گیاهان و جانوران و مردمان در آن گرد آورد و پناه داد. اما پس از سیصد سال اهالی ورجم کرد بر او از کمبود جا و زیادی جمعیت شکوه بردند و او این بار هم توانست با قدرت فره و استعانت از امشاسپند #سپنتا_آرمئیتی زمین را فراخ سازد و گسترده کند. طوری که هیچ کسی دیگری را در کنار خود تا چشم کار میکرد نبیند و به هر کس به این اندازه زمین داده شد تا زندگی کند.

پس از اتمام زمستانها زیوندگان ورجم کرد دوباره بر زمین فرود آمده و تمام زمین هورمزد از مردمان نیک سرشت و کشتزار و باغ و جنگل پر شد و از همه ستوران و پرندگان و خزندگان و جهندگان در آن گسترده شدند. پس او تختی عظیم برای خود بنا نهاد و کاخی بس سترگ برپای داشت و در آن بر تخت نشست.

در زمان حکومت او مرگ و ویرانی از میان رفت و اهریمن با بیچارگی متواری گشت. اشونی و پاک تخمگی گستره یافت. در آن زمان مردم پرورش گیاهان را آموختند و رمه داری کردند، از خاک خشت برگرفتند و شهرها ساختند و کاخ های عظیم بنا نهادند، جامها و کوزه ها از سفال و آبگینه ساخته شد، خواندن و نوشتن اختراع شد و از پشم و ابریشم، مردم بافتن و رشتن و دوختن را پدید آوردند. آتشدان ها پر آتش شدند و از گیاهان، روغنها گرفته شده و عطر و عود فراوانی یافت. میوه ها غذای مردم بودند و شیر و عسل و هوم و سیب در هر کوی و برزن فراوان یافت میشد.

اما بنا بر بندهشن جمشید در پایان حکومت خود گرفتار حمله ی #دروج_دیو گشت و غرور و خودپسندی او را فرا گرفت و سپاس هورمزد و #اشه را از یاد برد و مردم را دستور داد که او را در مقام خدایی ستایش کنند. چون این روزگار پدید آمد #فره در سه مرحله از او دور گشت و هرگاه به شکل یک پرنده #وارغنه (شاید پرستو یا سار) از ضمیر او پر کشید. اولین وارغنه توسط #میترا ی پاک گرفته شد، دومی به دست #فریدون رسید و او را در زمان خودش پادشاهی بخشید و منتقم خون جمشید شد و سومین وارغنه به روان #گرشاسب رسید تا در هنگام ظهور سوشیانت در ارتش روشنی بر #آژی_دهاک بتازد و او را نابود سازد.

در هر صورت با رفتن نور هورمزدی از سیمای جمشید، و با حمله ضحاک بر وی پادشاهی آریاییان به دست بیگانگان افتاد که با ظلم تا فرا رسیدن ظهور فریدون در خفقان و تاریکی گذشت و جمشید به دستور ضحاک با اره هزار دندانه به دو نیم گشت.

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 در اساطیر تمام دنیای باستانی، عنصر "درخت" همیشه جایگاه ویژه ای داشته. هیچ ملتی را نمی یابیم که به وجود یک درخت اساطیری (به هر نحوی) اعتقاد نداشته باشد. در بعضی اساطیر مانند اعتقادات مردم #اسکاندیناوی و #تورک این باور با آفرینش اصلی درآمیخته.

در اساطیر #آریایی نیز سخن از درخت بسیار است و مشهور ترین آنان درخت #هوم_سفید یا #گئوکرن میباشد. لغت #گئوکرن در زبان آریایی به معنای "شاخ گاو" است و هدف از نام گذاری به چنین اسمی احتمالا حس آفرینی تشابهات شاخسار پر پیچ و تاب درخت باشد.

اگر بخواهیم مفهوم اسطوره #گئوکرن را درک کنیم ابتدا بایستی با گیاه #هوم کاملا آشنا شویم. #هوم در اساطیر ایران و #سوما در اساطیر هند (دارای ریشه واژه ی مشترک در زبان #آریایی) نام ماده ای مقدس و کمیاب است که مصرف آن باعث شهود و معرفت و حتی جاودانگی خواهد شد. در اعصار متاخرتر مغان و موبدان #آریایی عده ای از گیاهان بومی در ایران را گیاه #هوم‌ دانسته اند و با استخراج افشره این گیاهان و درآمیختن آن با نوعی شراب، نوشیدنی مقدسی با نام #هوماب تولید کرده اند که دارای مصارف در مناسک دینی و عرفانی و حتی در پزشکی بوده است.

#گئوکرن درخت عظیم زندگی یا درخت #هوم_سفید است که از میان دریای #فراخکرد (دریای مازندران) سر بر می آورد. طبق اعتقادات زرتشتی لانه ی #سیمرغ افسانه ای نیز بر فراز شاخسار این درخت است (بر خلاف اساطیر در ایران پس از اسلام و خصوصا #شاهنامه که منزل سیمرغ را بر فراز #البرز_کوه دانسته اند). روایات بر این است که گئوکرن زاینده ی تخمه ی همه جور روئیدنی است. هنگامی که سیمرغ از شاخسار آن پر میگیرد هزار شاخه بر می آید و هنگامی به بر لانه خود فرود می آید هزار شاخه را میشکاند و از شاخه های شکسته که تخمه ی آنان فرو ریزد هزار گونه گیاهان در زمین میروید.

گفته شده که افشره میوه ی گئوکرن دارای خاصیت جاودانگی بخشی است. در متن پهلوی #بندهشن میخوانیم که چگونه #اهریمن برای ضایع ساخت درخت "وزغی" را می آفریند و در مقابل #هورمزد دو "ماهی" محافظ مقدس خلق میکند که #کرا (Kraa) نام میگیرند و همواره از درخت در مقابل وزغ متخاصم مزبور پاسبانی می کنند. نوشیدن از عصاره هوم سپید به روز قیامت آریایی باعث غایت بهروزی و کامیابی است و وَهشتیان را جاودانگی و اعتلا می بخشد.

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 شاید امروزه کمتر ایرانی وجود داشته باشد که نامی از #اسفندیار نشنیده باشد و او را نشناسد. او پهلوان نیکخوی و پاکروان اساطیر #آریایی و #زرتشتی است و صفت منحصر به فردش "رویین تنی" بوده است.

در #شاهنامه فردوسی نامش را #اسفندیار و بعضا #سپندیار و #شهریار میابیم و اغلب به خاطر نبرد اساطیری اش با #رستم (اصلی ترین پهلوان شاهنامه) شناخته شده است. اما باید بدانیم که نزد آیین #مزدیسنا وی را جایگاهی والاتر است.

نام باستانی و اوستایی اسفندیار را #سپنتاداث گفته اند که به معنای "هدیه ای از سوی پاکی" است. او پسر #گشتاسب و #کتایون و نوه #لهراسب کیانی است. برادرانش #پشوتن و #فرشیدورد و خواهرانش #همای و #به_آفرید هستند و پسرانی با نام های #بهمن ، #توش ، #نوش_آذر و #نوش_مهر دارد. البته که تمامی این شخصیت ها توسط شاهنامه به خوبی پرداخته و توصیف شده اند و سرگذشت هرکدام را روایتی جداگانه است.

علت رویین تنی اسفندیار را، تعمید او در #هوماب مقدس توسط #زرتشت در کودکی دانسته اند. او علیرغم قدرت سرکشش همواره یار و برادر زرتشت بوده و در بسیاری از معجزات وی حضور داشته است. اسفندیار و #زریر اولین پهلوانان پاک سیرتی هستند که طبق بندهشن به آیین زرتشت در می آیند.

اما از طرفی اسفندیار را شاهزاده ای مطیع می بینیم که اسیر خواسته های حریصانه ی گشتاسب میشود. در جنگ با #ارجاسب تورانی هنگامی که تمام پهلوانان در میدان نبرد به زانو درامده اند، گشتاسب اسفندیار را به میدان میفرستد و او ارجاسب را در بند کرده و نزد پدر می آورد. در ابتدا قرار بر صلح و آزادی ارجاسب گذاشته میشود. اما با تصمیم خودخواهانه گشتاسب مبنی بر تحویل ندادن ارجاسب به تورانیان، لشگر توران دوباره بر خونیرس میشورد و در این مجال میبینیم که چگونه فراست و نیک سخن گفتن اسفندیار در شور بین فرماندهان دو ارتش بار دیگر موجب صلح و آزادی پهلوان تورانی میشود.

در داستان بازداشت رستم اما روایتی متفاوت در میان است. رستم یزدان پرست است اما در دین زرتشت نیست. همین مسئله اسفندیار را اندکی در صلح با وی بی میل میدارد. از طرفی فشار وارده از جانب گشتاسب برای دستگیری حتمی رستم توسط اسفندیار وی را ناچار به اطاعت میکند. در جنگی که ناگزیر بین دو پهلوان در میگیرد در ابتدا رستم شکست میخورد، اما با کمک نیروی آسترالی با عنوان #سیمرغ راه شکست نهایی اسفندیار را در میابد و با تیر #گز دو شاخ تنها نقطه آسیب پذیر از بدن اسفندیار یعنی چشمانش را هدف قرار میدهد و اینگونه اسفندیار با زجر فراوان جان میسپارد. در شاهنامه میبینیم که رستم پس از این عمل ناجوانمردانه چگونه پشیمان میشود و بر بالین اسفندیار گریسته و بر خود ننگ و نفرین میفرستد. اما پشیمانی را سودی نیست.

جالب است بدانیم روایتی از یک پهلوان رویین تن که فقط یک نقطه ی آسیب پذیر دارد و سرانجام به دلیل همین ضعف از پای در می آید در بسیاری اساطیر وجود دارد. #آکیلیس در #یونان ، #زیگفرید در #اسکاندیناوی و #گیلگمش در #بابل همگی سرگذشت و شخصیتی مشابه #اسفندیار #آریایی دارند.

▫️ @Torecilik