توره | اساطیر باستان

👁‍🗨 در فرهنگ باستانی #آریایی و دیانت #زرتشتی و حتی عصر کافر کیشی ایرانی، ایزد والا #میترا جایگاهی مستحکم در زندگی روزمره مردم و تمدن ایران باستان داشته است.

اغلب شهرهای عمده ایرانی باستانی معابد بزرگی برای ستایش ایزد موکل بر حقیقت بنا کرده بودند. این معابد اغلب جایگاهی برای امور قانونی روزمره نیز بودند. چرا که در فرهنگ مذهبی حاکم زبان به دروغ گشودن در معبد #میترا گناهی بس بزرگ بود و جایز شمرده نمیشد. پس جلسات دادرسی، ازدواج، معاهدات و تجارت همگی در این معابد برگزار میشد.

جایگاه معابد میترای پاک به نوعی وجه افتخار و مباهات برای شهرها بود. به گونه ای که پس از ورود اسلام به ایران اسامی برخی از شهرها تا مدتها به نام #میترا مربوط میشد. برای مثال نام قدیمی شهر "بابُل" در منطقه تبرستان "مامطیر" بوده که این نام بنا بر نظر زبان شناسان تغییر یافته "مه میترا" (در اوستایی به معنای "میترای والاگهر") دانسته شده است.

◽️ @Torecilik

🔗 torecilik.ir

👁‍🗨 تا کنون در تبیین اینکه دیانت #زرتشتی چگونه عناصر تشکیل دهنده خود را از اعتقادات بسیار باستانی #سانسکریت و #ودایی وام گرفته است، مباحث بسیاری را مرور کرده ایم. در این مقاله ابتدائا باید بدانیم که شکل امروزی زرتشتیت خط سیر تبدیلی واضحی از پاگانیسم سانسکریت به یک دین با اعتقاد به وحدت یا ثنویت وجود داشته است. متون باستانی زرتشتی در ابتدا سه وجود والاگهر از پانتئون ودایی را برگزیده اند و آنها را به عنوان "آفریننده های اصلی" معرفی نموده اند. شاید این "تثلیث" را بتوانیم در موازات تثلیث #تری_مورتی از تدین #هندو بپذیریم. چرا که دو رسته اعتقادی هندوئیسم و زرتشتیت، به موازات هم از دل اعتقادات بسیار باستانی سانسکریت هندو-اروپایی برخاسته اند. این تثلیث زرتشتی سه شخصیت با عنوان #اهورا معرفی میکند که در کنار هم صاحب و مدبر تمام قدرتهای جهان هستند.

1. مزدا اهورا: اولین #اهورا موکل بر دانش و آگاهی است. او "دانای کل" و آگاه بر تمام آن چیزی است که در زمان اتفاق افتاده یا اتفاق خواهد افتاد. شاهدیم که #اهورا_مزدا بعدها به شکل آفریننده قادر مطلق و "یگانه" نمود می یابد و باقی دیتی ها تحت لوای قدرت و آفرینش او پای بر وجود #مینو می گذارند.

2. میترا: دومین اهورا موکل بر حقیقت و "بینای کل". #میترا یا #مهر همانگونه که پیشتر هم گفته شد پاسدار حقیقت و روشنی است. او بیننده مطلق است و هیچ ظاهر و باطن و اندیشه و رفتاری از او پنهان نمی ماند. میترا بعدها به عنوان یک #ایزد بزرگ و پر اهمیت با حفظ قدرت توکل خود ایفای نقش میکند.

3. اپم نپات: سومین اهورا یعنی #اپم_نپات (Apam Napāt) "وجود مطلق" است. او معنای هر چیزی است که شکل و ظاهری می یابد و قدرت او در آفرینش مادی است. در این مجال ما در مورد شخصیت اپم نپات بحث می کنیم.

#اپم_نپات در دیانت اصلی سانسکریت یک خدای اصلی و ازلی بسیار مهم است. او را میتوان خدای پره موردیال تمام "آبها" دانست. پس اوست که قدرت آفرینندگی را در دست دارد چرا که "آب" عنصر آفرینش است‌. اما طی گذر اعصار جایگاه او در خود اعتقادات سانسکریت و همچنین هندوئیسم و زرتشتیت کمرنگ می شود. شاهدیم که قدرت او در دین هندو به طور کامل به شخصیت #وارونا واگذار می گردد. در زرتشتیت نیز پس از تکمیل عرصه دینی او به عنوان یک ایزد خرد و تحت نظارت ایزدبانو #آناهید حفظ جایگاه می کند. به طوری که اگر بخواهیم یک ایزد زرتشتی موکل بر قدرت آبها معرفی کنیم شخصیت اول مورد معرفی باید ایزدبانو #آناهید باشد.

در هر صورت در شکل نهایی زرتشتیت، اپم نپات ایزد "آبهای زمینی" است. او صاحب قدرت رودها، آبشارها، برکه ها، جویبارها و حتی چاهها و قناتها است. نام او را باید همتراز با مفهوم "فرزند آبها" یا حتی "نوه آبها" در نظر بگیریم. او در متون زرتشتی با لقب "بُرز" یا "بلند قد" خطاب شده است و همچون تمامی دیگر ایزدان صاحب اسب تیزپا است. (استعاره از اینکه جابجایی فیزیکی برای وجودان مینوی معادل اجسام مادی نیست و آنها توانایی حضور در هر نقطه ای در هر لحظه که بخواهند را دارند)

وظیفه اصیل اپم نپات پراکنده ساختن آبهاست. او هنوز خوی خالقیت خود را به همراه دارد و با پخش کردن آبها در منابع زمینی زندگی را در عرصه گیتی پراکنده میکند. پس بدون اپم نپات هیچ گیاه و حیوان و انسانی زنده نمی ماند. همچنین او یکی از شخصیتهای "سایکوپامپ" (همراهی کننده ارواح) در عرصه اساطیر #آریایی است‌. اپم نپات #فروهر‌های پاکان را می جوید و قدرت آنان را به آب میدهد تا آبهای جاری بر زمین را از ریمنی و پلیدی تطهیر کند. بنابراین او همواره شکارچی فرَوَشی های نورانی و والا است.

در #گاهان #اوستا در مورد او میخوانیم:

"ای اسپنتمان زرتشت! اپم نبات به همراهی باد چالاک و فر در آب آرام گزیده تا فروهر‌های پاکان را به هریک از مکان‌ها در جهان مادی، حصه یی معین از آب تقسیم کند."

همچنین در #زامیاد یشت در مورد او میخوانیم که در جست و جوی فر ایزدی به دریای #فراخکرت وارد می شود:

"فَر به دریای فراخکرت جَست، آنگاه اپم نپات تیز اسب بی‌درنگ آن را دریافت. اپم نبات تیز اسب آرزوی داشتن آن نمود. این فرّ دست نیافتنی را من خواهم گرفت! از ته دریای ژرف. پس سرور بزرگوار، شهریار شیدور، اپم نبات تیزاسپ را می‌ستائیم! آن دلیر اجابت‌کنندهٔ خواستار را. و آن کسی را که بشر را بیافرید، که بشر را ساخت و آن ایزد آب، اپام نپات را، که نیکو بشنود هر آن گاه که او را بستایند."

در میان تمامی دیگر ایزدان، اپم نپات با شخص #وایو، ایزد بادها بیشترین ملازمت و همکاری را دارد. چرا که این دو ایزد با کمک یک دیگر فروهرهای پاک را در عرصه آفرینش پراکنده می کنند.

◽️ @Torecilik

🔗 torecilik.ir

👁‍🗨 یکی از اصلیترین مسائلی که همواره دغدغه تمدنهای انسانی بوده است، عنصر "قانون" و "عدالت" است. بی شک جوامع انسانی با ارج نهادن به ذات عدالت پای در مسیر پیشرفت و شکل دادن تمدن نهاده اند و بدون نظامی قانونمند و عدالت محور، تعالی فرهنگ و انسانیت میسر نبوده است. با در نظر گیری این مهم کاملا قابل درک است که جوامع در رسته اعتقادات مذهبی خود نیز اعتقاد به وجودانی والا داشته باشند که نماد و مظهری از عدالت باشند. معرفی خدایان موکل بر عدل و قانون در پانتئون اعتقادی تمدنهای باستانی منظره ای از این تفکر است. در این میان تمدن باستانی #آریایی و اعتقادات دیانت #زرتشتی نیز از این قائله مستثنی نیستند.

در پانتئون دیانت زرتشتی وجودان آسترال متعددی توکل ضمنی بر عنصر عدالت دارند و پاسدار عدل و داد هستند. اما شاخص ترین دیتی موکل بر عدالت در این رسته ایزد #رشن است.

#رشن یا #رشنو (Rashnu) در اوستایی، همانطور که ذکر شد یکی از "ایزدان" دین زرتشتی است. به عبارتی پس از شخص خالق یکتا #اهورا_مزدا و گروه هفت گانه فرشتگان والا یا #امشاسپندان در جایگاه مقامی سوم از روشنان قرار میگیرد. اما این جایگاه چیزی از مقام پر اهمیت او نمیکاهد.

جایگاه مهم ایزد رشن در اعتقادات #آریایی یک #یشت و بخش اصلی در #اوستا را به نام او کرده است. "رشن یشت" از یسنا بخشی کامل در وصف این ایزد، وظایف او و هم رده های او در لشکر روشنان است. همچنان روز هجدهم از هر ماه تقویم خورشیدی ایرانی به نام این ایزد متبرک است.

از آنجا که یکی از نمودهای اصلی عدالت و دادخواهی در هر آیینی در عرصه "معاد" و زندگی پس از مرگ ظهور می یابد، گروهی سه گانه متشکل از ایزدان #رشن، #میترا و #سروش نیز در آیین زرتشتی این وظیفه را بر عهده دارند. این گروه در روز جزا داوری روان درگذشتگان را اجرا می کنند. در این میان رشن صاحب "ترازو"ی داوری است و بر سر #چینود پل منزل دارد. در اوستا میخوانیم که این ترازو عدالت مطلق را در مقایسه روشنی و تاریکی در وجود افراد نمایان میکند و ذره ای به نفع هیچ توانگر یا درویشی کج نمی شود. به همین علت یکی از صفات ایزد رشن "راست" است.

رشن همچنین در عرصه گیتی ناظر بر مراسم مهمی تحت عنوان "ور" است. "ور" در دیانت زرتشتی یک امتحان جسمی سخت و طاقت فرسای مرسوم برای اثبات حقانیت و راست گویی افراد است که به دو شکل ور "گرم" و "سرد" اجرا میشود. یکی از مهمترین و فراگیرترین اشکال ور در عرصه اساطیر نوع اصلی ور گرم یعنی امتحان "کذر از آتش" است. این عقیده باستانی مسلما ریشه در باستانی ترین عقاید تمدنهای انسانی دارد. چرا که نمونه های فراوانی از آن را در تعاریف اساطیر ملل شاهدیم. معروفترین نمونه ور گرم با نظارت ایزد رشن در اساطیر #آریایی بی شک روایت گذر #سیاوش از آتش برای اثبات بی گناهی و پاکدامنی است. به اعتقاذ زرتشتیت آتش پاک افراد پاکدامن را نمی سوزاند. مشابه این روایت را در اساطیر #هندو در داستان شاهزاده #پرالادا ی پاکدامن می یابیم. جایی که پدر ظالم و کافرش یعنی شاه #هیرانیاکاشیپو به خاطر ایمان وی به لرد #ویشنو وی را در آتش می افکند اما به لطف خدایان آتش بر وی سرد می شود و ویشنو در آواتار معروف خود یعنی #ناراسیما برای نجات شاهزاده و مجازات شاه ظالم نزول می کند. همچنین در اعتقاد ادیان یکتاپرستی "ابراهیمی" مشابه این شکل از ور را در روایت سرد شدن آتش #نمرود بر ابراهیم پیامبر شاهدیم.

نوع دیگر ور گرم نهادن فلز گداخته بر سینه فرد مدعی بود که این کار با سرب مذاب انجام میشد. این نوع ور را در روایت اسطوره ای راستی آزمایی ادعای موبد #آذراسپند شاهدیم. همچنین انواعی از ور "سرد" که با نظارت ایزد رشن به انجام میرسید مراسمی مانند نوشیدن "سیماب" یا "سوگند" (آب مخلوط با گوگرد) بوده است که نمونه های فراوانی از آن را در اساطیر #آریایی شاهدیم. به همین علت در ادبیات حال حاضر افراد برای اثبات حقانیت خود به اصطلاح "سوگند" میخورند.

در ریشه یابی نام ایزد رشن ارتباط فاحشی بین نام او و بن واژه "روشن" را شاهدیم. این ریشه مسلما اصلی ترین معنانگاری نام ایزد است. چرا که وی روشن کننده حقیقت هر چیز است و ذره ای از درون و نیت افراد بر وی پوشیده نیست. همچنین در #بندهشن، موبد #فرنبغ، گل "نسترن" را به عنوان نمادی برای پاکی و بی آلایشی ایزد رشن معرفی می نماید. در نهایت فرازی از بند بیست و سوم رشت یشن اوستا را با هم مرور می کنیم:

◽️ @Torecilik

🔗 torecilik.ir

👁‍🗨 بدون شک هیچ گاه پرستش خدایگان #میترا را نباید منحصر و در اختیار فرهنگ و تمدن خاصی بدانیم! چرا که "خورشید" عدالت و حقیقت بر تمام قلمروها میتابد و از جایگاه آسمانی خویش ناظر و شاهد بر همه چیز است!

برخاستن اعتقاد به پرستش #میترا از خاستگاه بسیار باستانی #سانسکریت باعث شد تا تمدنهای #هند و #آریایی پیش از هر منطقه دیگری چنین شکلی از پرسونیفیکیشن خورشید حقیقت را تقدیس کنند. #میترا برای دیانت #ودیک هند و #میثره برای ایرانیان عصر پاگانیستی پیش از زرتشتیت از بزگترین خدایان بوده که اغلب مورد پرستش صرف قرار میگرفت و پرستندگانش کمتر به دیتی دیگری جذب میشدند! این جایگاه والا با ورود تدین #هندو و #زرتشتی به این سرزمینها با اندکی تغییر کاملا پابرجا باقی ماند و تا امروز نیز آثاری از رسوم مربوط به پرستش میترا به عنوان "محبوبترین خدای پاگانی تمام اعصار" که پرستش او از هند تا ایران و آناتولی و آسیای صغیر و از آنجا تا مرکز و جنوب اروپا گسترده شده است را شاهدیم.

برای ایرانیان اما جایگاه وکالت میترا بر "عدالت" خاصتر است. چرا که در شب زایش او اهریمن تاریکی نابود شده و روشنی گسترده میگردد.

◽️ @Torecilik

🔗 torecilik.ir

👁‍🗨 همانگونه که می دانیم در تقویم گاهنباری #آریایی و اعتقاد #زرتشتی طلوع اولین صبح پس از بلندترین شب سال موعد ولادت ایزد #میترا و خورشید است.

ماه پر طراوت #دی پس از این وقت خجسته برای ایرانیان باستان پر از بهانه های مختلف برای شادی و نیایش بوده است. دی تنها ماهی است که به نام شخص دادار یکتا نامگذاری شده است و به جای یک گاهنبار ماهانه سه گاهنبار دارد! اولین جشن #دیگان در روز #هورمزد از ماه هورمزد در روز اول دی برپا میگشت که یکی از بزرگترین و با شکوه ترین مراسم گاهنباری ایران باستان بوده است.

❄️🔥کانال "توره | اساطیر باستان" فرا رسیدن این روز زیبا را به تمام یاران همراه و ایرانیان در سرتاسر گیتی خجسته باد عرض می نماید!🔥❄️

◽️ @Torecilik

👁‍🗨 🍁🌹کانال "توره | اساطیر باستان" ضمن عرض شادباش بمناسبت گاهنبار بزرگ و فرخنده #مهرگان تقدیم میدارد!🌹🍁

با هم گوش فرا می سپاریم به قطعه ی فاخر و زیبا از آهنگساز سوئدی "اینون زار" با نام "طلوع #میترا" که در مدح ایزد بزرگ #آریایی، میترای روشن نواخته شده است!

◽️ @Torecilik

👁‍🗨 میدانیم قدیم ترین پانتئون در اعتقادات مردم بسیار باستانی #سانسکریت و پدران اقوام "هندو اروپایی" خدایان #ودیک (ودایی) هستند.

اینگونه نیست که خدایان ودایی شخصیتهای جدا از پانتئون متاخر #هندو و اساطیر #هند باشند. اما درجه اهمیت آنان برای هرکدام از اقوام مشتق شده از فرهنگ سانسکریت به شکل خاصی است. به گونه ای که برای اساطیر عصر #ایران کافرکیشی خدایانی همچون #میترا و #وایو و برای اروپاییان خدابانویی همچون #دانو در راس قدرت قرار گرفته اند.

اما خارج از همه این تواصیف شخصیت #آدیتی (مادرخدای ازل) برای تمامی این فرهنگها به گونه ای ایفای نقش داشته و هیچگاه به فراموشی سپرده نشد. وجود شخصیتی همچون #خائوس در اساطیر #یونان شاهد این مدعی است.

آدیتی برای اقوام سانسکریت مادر ازلیت و به نوعی شروع همه چیز بوده است. (البته شروع آن چیزی که وجود گیتی بوده است و جهان معنوی پیش از او نیز حیات داشته)

او مادر شاهنشاه خدایان یعنی #ایندرا است و فرزندان مهمی همچون خدایان #سوریا، #آگنی، #یاما و #وارونا است. توکل آدیتی بر مفاهیم کلی آفرینش همچون "آسمان" و "باروری" بوده است.

◽️ @Torecilik

👁‍🗨 #ناهوندی از اصلی ترین خدایان مورد پرستش تمدن #عیلام باستان بوده است. وجود خدای روشنگر و درخشان "خورشید" همواره برای سرزمین طلایی و زرخیز #کارون برکت رسان و سودمند بود. با این تفکر ناهوندی موکل بر مفهوم "تجارت" نیز تلقی میشد.

توجه خدای زیبای خورشید نگاه دارنده کاروانهای تجاری بود که سود و ثروت سرشاری را برای شهر #شوش به ارمغان می آوردند. همچنین ناهوندی محافظ قانون و صاحب شمشیر عدالت است.

با تمام این اوصاف تشابهات بسیاری را می توان در تقابل شخصیت #آریایی او یعنی #میترا با این خدای محبوب یافت.

◽️ @Torecilik

👁‍🗨 برای اقوام #آریایی و آموزه های #زرتشتی شاید شخصیت #جاماسپ پس از شخص #زرتشت، والاگهرترین و گرانقدرترین راهبر دینی و اساطیری باشد. با انطباق این جایگاه با دین اسلام می توان اینگونه گفت که اگر زرتشت پیامبر آیین #مزدیسنا بوده است پس جاماسپ نیز امام این آیین است!

جاماسب همچنین همسر #پوروچیستا دختر زرتشت است. او و برادرش "فروشتر" اولین اشخاصی بودند که مزدیسنا را مبنای ایمان خود قرار دادند. او را شخصیتی فیلسوف و عارف و مبلغ دین دانسته اند. تا حدی که حتی بعضی محققان عقیده دارند که پایه گذار اولیه دین زرتشتی او بوده و شخص زرتشت تنها این دین را از آیین پرستش #میترا جدا ساخت!

#شاهنامه فردوسی از طرفی جاماسپ را وزیر دانای #گشتاسب شاه کیانی معرفی می نماید و حتی کتابی با عنوان #جاماسپ_نامه به زبان پارسی میانه در دست است که به ظاهر حاوی مناظرات پندآمیز و حکیمانه ای میان گشتاسپ و جاماسپ است.

#اوستا ی مقدس جاماسپ را با لقب #بیدخش (به معنای صدر اعظم) خطاب کرده و در مورد او بیان ساخته که علم غیب میدانسته و پیشگوی حوادث آینده بود. رسم است که زرتشتیان به هنگام گاهنبار "بهمن گان" یاد او را گرامی دارند.

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 میتولوژی در فرهنگ اقوام #ارمنی در دوران پیش از مسیحیت جایگاه ثابتی داشته است. ارامنه باستانی همچون دیگر اقوام هندو اروپایی از رکن ادیان پاگانیستیک در تعریف مفاهیم مقدس بهره جسته اند. پس یعنی ارامنه کافرکیش پیش از مسیحیت خدایانی را می پرستیدند. اما باید بدانیم که مجموع پانتئون این خدایان به وجود آمده از چند خاستگاه است.

به عنوان باستانی ترین منبع، خود ارامنه بومی خدایان پروتو ارمنی داشته اند که تقریبا موازی با وجودانی هستند که در فرهنگ #سانسکریت تقدیس شده اند. خدایانی همچون #آرو (Arev خدای خورشید)، #آستغیک (خدابانوی عشق و باروری) و #نوارد (خدابانوی جنگ) از این رسته اند.

با ظهور آیین #زرتشتی نزد آریائیان، ارامنه نیز به تبعیت از دیگر اقوام #آریایی شکل خاصی از زرتشتیت را پذیرفتند و بخش عظیمی از پانتئون ارمنی به این منوال شکل گرفت. خدایانی همچون #آرامازد (موازی با #اهورا_مزدا)، #آناهیت (معادل #آناهید)، #میهر (معادل #میترا) و #اومانوس (منطبق بر شخصیت #وهومنه) را می توان از این دسته خدایان نام برد.

همچنین تعدادی از خدایان مورد پرستش ارامنه از فرهنگ #اورارتی وام گرفته شده اند. #ساریس و #باگوارتی خدایانی مشهور از این دسته اند.

اما شخصیت مد نظر ما خدایی بسیار باستانی از موکلان طبیعت است که توسط باستانی ترین اقوام ارمنی پرستیده میشد و مورد ستایش بوده است.

#آمانور در اساطیر #ارمنی خدای زیبای طبیعت و گلها و مرتبط با مفهوم "سال نو" است. نام او را در رسته زبانی ارمنی به "آورنده میوه" تعبیر نموده اند. چرا که حضور آمانور نوید بخش رسیدن بهار و باز به بار نشستن درختان میوه و وفور نعمت بوده است. پس در یک کلام آمانور خدای بهار است.

شخصیت آمانور در مناطق خاصی از سرزمین های شمالی پرستیده میشده، در صورتی که در حاشیه رود ارس شواهدی مبنی بر پرستش خدایی با عنوان #واناتور را یافته ایم که توصیفاتی مشابه با آمانور دارد.

مراسم خاص پرستش بهاره آمانور هر ساله توسط ارامنه در آستانه سال نوی ارمنی (در حوالی موعد ماه اردیبهشت ایرانی) برگزار میشد. این مراسم به رقص و پایکوبی و میگساری می گذشت و عشاق در آن به خلوت و همبستری می پرداختند! در این جشن مرسوم بود که آقایان تاجهایی از شاخ و برگ انگور بر سر بگذارند و بانوان دامن خود را با گلهای میخک بیارایند. پادشاهان به موعد ورود آمانور بار عام می دادند و مردم فقرا و اقشار پایین دست جامعه را اطعام می نمودند تا همه در شادی بهاره شریک باشند.

اگر بخواهیم معادلی از پانتئون یونانی برای آمانور برگزینیم این شخصیت بی شک #دیونیسیس خواهد بود. چرا که او نیز همانند همتای ارمنی خود صاحب درختان میوه و تاکستانها و موکل بر شراب و شراب گیری بوده است.

در دوره های متاخر با ورود خدایان معادل از زرتشتیت به پانتئون ارمنی آمانور فرزند #آناهیت دانسته شد. چرا که بنا به قاعده طبیعت نیز بدون بارانها و جاری شدن جویبارها در فصل بهار میوه ای از درختان حاصل نخواهد شد و بهار طبیعت حاصل پیوند آب با زمین است!

▫️ @Torecilik

👁‍🗨بی شک بنا به منظر تمامی متون و منقولات اساطیر #آریایی و دیانت #زرتشتی، برترین و مقدس ترین نقطه ایران زمین قله #دماوند است.

#دماوند کوه، قله مقدس زرتشتیت و منزلگاه ایزد والا #میترا است. #کیومرث در دماوند پای بر زمین گذاشت، #جمشید شاه از فراز دماوند به آسمان صعود می نمود و #ضحاک در دماوند بر وی حمله برد. #فریدون شاه در روستایی در دامنه دماوند چشم بر جهان گشود و #کاوه و فریدون ضحاک را در دماوند به بند کشیدند.

بنا به اعتقاد زرتشتیت دامنه دماوند کوه در موعد آخر الزمان عرصه مصاف اصلی لشگر #سوشیانت با سردسته اهریمنان یعنی #اژی_دهاک خواهد بود و او در قله همین کوه توسط میترا به هلاکت خواهد رسید.

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 شاید بتوان اساطیر تمدن #هند را به دو عصر اصلی اساطیر #ودیک و دیانت #هندو تقسیم نمود.

خدایان و موجودات آسترال ودیک همان وجودانی هستند که تمامی مردمان #سانسکریت در روزگاری بسیار دور آنان را می پرستیده اند. خدایان مشهوری همچون #میترا، #ایندرا و #وایو در این دسته جای می گیرند که در دورانی باستانی مورد احترام ایرانیان و هندیان بوده اند.

لرد #وارونا پروردگار اقیانوس و تمام آبها از جمله خدایان بزرگ و مشهور پانتئون ودیک از اساطیر هند است. او حاکم بر قدرت تمام آبهای روی زمین و درون دریاهاست و آسمان به دستور وی باران را فرو میریزاند. انعکاس سیمای پهناور وارونا بر پهنه آسمان توجیهی اساطیری به نقل از #ریگ_ودا برای رنگ آبی آسمان هنگام روز است. چرا که #سوریا خدای خورشید هر روز در عبورش از پهنه آسمان با فرستادن انوار خود بر دریا او را ستایش می گوید و وارونا برای جواب به این تهنیت نور سوریا را به آسمان بازتاب می دهد!

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 برای مسلک #زرتشتی و دیانت مردم #آریایی باستان، مفهوم "دین" (به اوستایی "دَئِنا") مقدس ترین و و والاترین آموزه کائنات در راه انسانیت است.

به دیدگاه زرتشتیت "دین" راه و برنامه تمام عیار رستگاری برای انسانهاست که از #فروهر والاتبار #هورمزد به روان پاک #اشوزرتشت ابلاغ شده است.

باید بدانیم مفهوم دین دارای پرسونیفیکیشنی واضح در اعتقادات زرتشتی است که به صورت یک دیتی مجزا نمود یافته و آن ایزدبانو #چیستا است.

#چیستا ایزدبانوی دین است. او نگاه دارنده کتاب، هدایتگر روشنی و موکل بر دانش و آموزگاری است. اوست که به درستی و روشنی هدایت مینماید و از #اوستا ی زرتشت صیانت می کند. چیستا در عرصه های متعددی از دین زرتشتی نقش های مهمی را ایفا کرده. او ملازم و همراهی دیرین برای ایزد #میترا ی والا است. همچنین در متن معروف #ارداویراف_نامه او را از راهنمایان موبد #ارداویراف در جریان سیر و سلوک جهان دیگر می یابیم.

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 بی شک یکی از والاترین وجودان آسترال در اساطیر #آریایی و دیانت #زرتشتی، ایزد #آذر است. پرسونیفیکیشن مقدسی از وجود و تمامی زیبایی و برکت "آتش" و شاید ایزدی که باعث شده بسیاری از افراد بی اطلاع، زرتشتیان را "آتش پرست" بدانند!

#آذر یا #آتر (اوستایی) بنا بر باور #اوستا پسر #هورمزد دادار دانسته شده و از نور ازلی او خلقت یافته هست. اما بی شک سابقه پرستش آذر به بنیادهای ابتدایی فرهنگ سانسکریت باز می گردد. جایی که با چند شاخه شدن فرهنگ، دِوای بزرگی با عنوان #آگنی در مذهب #هندو پدید می آورد و آذر را در آریاییان فلات ایران و شاید اژدهای بزرگ آتشین یعنی #آتار را برای اساطیر بسیار دوردستی همانند #سلت! اما بی شک مبرهن است که همه این دیتی ها در فرهنگ خود باری از تقدس و پاکی و پاک کنندگی را به دوش می کشند. با هم قسمتی از #یسنه اوستا (هات 61 و 62) در مدح آذر ایزد را میخوانیم:

"ستایش و نیایش، پیشکش خوب و آرزو شده از برای تو ای پور اهورامزدا، تویی برازنده ستایش، تویی برازنده نیایش، ... ، ای خوشا مردی که ترا از روی راستی بستاید، هیزم در دست، برسم در دست، شیر در دست، ...

... تا که هماره در این خانمان سوزان بُوی، تاکه در این خانمان روشن بوی، در روزگارانی دیرپایا، تا رستاخیز توانا"

امروزه میدانیم که آذر از بزرگترین خدایان سانسکریت عصر #پاگانیسم اساطیر ایرانی بوده است و خدای محبوب اقوام #کاسی و #لولوبی. اما طبق روال شناخته شده، با ظهور زرتشتیت به عنوان یک #ایزد در مقام یک مینوی پاک و مقرب به عنوان پسر اهورا ایفای نقش میکند. از طرفی با تمام تقدس و نیکی باز هم آذر یک ایزد است و در مقامی پایین تر از #امشاسپندان قرار دارد. در این مورد بنا به متن #بندهشن آذر ملازم #اشه امشاسپند است. در واقع تشخص آتش شاید یک سلاح مقدس بوده که توسط خود هورمزد برای از بین بردن تاریکی #اهریمن به وجود آمده و دلیل اصلی احترام آن در عقاید زرتشتی نیز همین است. از #زامیاد یشت می خوانیم که آذر ایزد و امشاسپند #وهومنه (بهمن) در جنگ اصلی پایان سه هزاره در پیشاهنگی سپاه روشنان به جنگ با تاریکی پرداخته و هجمه اهریمن را عقب راندند.

به جز این موارد پاکی و عصمت آتش طی یک اعتقاد قدیمی می توانست در مقام قضاوت حاضر آید. چرا که هیچ پلیدی و تاریکی را در نور خالص عنصر آتش راه نیست. این مسئله آذر ایزد را در شمار قاضیان اصلی روز جزا در دیانت زرتشتی قرار داده (به همراه ایزدانی همچون #رشن و #سروش و #میترا) و در موقعیت های دیگری نیز شاهد رسوم عجیبی در استفاده از آتش برای اثبات بی گناهی هستیم. معروفترین این موارد افسانه #سیاوش پاک تخمه است که آن را در متن اساطیری #شاهنامه به تفصیل میخوانیم. گاهی که سیاوش حاضر شد برای اثبات عصمت خود از آتش گداخته گذر کند و چون آتش وی را نسوزاند، او توانست بی گناهی خود را به یقین همگان برساند‌.

نام و نشان آذر ایزد علاوه بر موارد فوق در بسیاری از متون جنبی زرتشتیت نیز به چشم میخورد. در #ارداویراف_نامه او را یکی از ایزدان همراه ارداویراف می یابیم. کسی که موبد عالی رتبه به یاری و مدد او از #چینود پل گذر کرده و به سیاحت از بهشت و دوزخ پرداخت. همچنین در #دینکرد چندین بند از ستایش های مخصوص او را با خاصیت فراری دادن اهریمنان از مومن تسخیر شده شاهدیم.

در گاهشمار باستانی آریایی روز نهم هر ماه به نام آذر ایزد پاک نامگذاری شده. پس بنابر قاعده آشنا باید روز نهم آذرماه را گاهنبار #آذرگان بنامیم که طبیعتا جشن برافروختن آتش پاک و شادمانی و توبه و استغاثه است. ابوریحان بیرونی در وصف آذرگان در آثار الباقیه توصیفات مفصلی را آورده و از لوازم این جشن بزرگ که بر افروختن آتش، سوزاندن عود و کندر و نوشیدن هوم و شیر می باشد یاد کرده است.

👁‍🗨 اعتقاد پاگانیسم شاید گسترده ترین و پیچیده ترین شیوه روحانیت باشد که توسط بشر در تاریخ حیات انسانی رقم خورده است. تعداد خدایان مورد پرستش برخی تمدنهای باستانی آنقدر زیاد میشد که هیچ کس جز برخی کهنه نمی توانستند تمامی آنها را بشناسند! البته پرستش های محلی و خدایان اختصاصی قبایل نیز همیشه به این موضوع دامن می زدند.

در یک تقسیم بندی کلی اگر بخواهیم از شرق تا غرب جهان را از دیده بگذرانیم باید این تمدنهای باستانی را تمدن های "پاگان" بدانیم. و آنها عبارتند از: ژاپن (دیانت شینتو)، هند (دیانت هندو)، تمدن آریایی در دوره پاگانیسم پیش از زرتشتیت خود، تمدنهای بین النهرین، تمدن مصر، تمدن یوروب در شاخ آفریقا، تمدن یونان (به عنوان طلایه دار پاگانیسم اروپایی و گسترده ترین شاخه برخاسته از پاگانیسم سانسکریت باستانی)، تمدن آتروسک، تمدن روم، تمدنهای اسکاندیناوی و سلت (در قسمتی از اعتقادات خود، چرا که این دو تمدن به ترکیبی از پاگانیسم و شامانیسم اعتقاد داشته اند) و تمدنهای سرخپوست جنوبی تر از بومیان قاره آمریکا یعنی آزتک ها، مایا ها و اینکا ها.

باید توجه داشته باشیم که تقریبا از ابتدایی ترین دورانهای زندگی انسان، پاگانیسم موازی با مفهوم "مونوتئیسم" یا "یکتاپرستی" پیش رفته است و همواره بزرگترین رقیب آن بوده است. امروز میدانیم که ادیان بزرگی مانند #یهودیت، دین #مسیح و #اسلام همواره برای گسترش با رقیبان سرسختی مانند #شیوا، #میترا، #اودین، #پوسایدون و #ایسیس دست و پنجه نرم کرده اند و به سختی توانسته اند که پرستندگان این خدایان را از اعتقادات اولیه خود باز دارند!

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 کانال "توره | اساطیر باستان" فرا رسیدن #یلدا ی باستانی ایرانی و #آریایی را به تمام دوستان و یاران همراه شادباش می گوید.

شب پای گذشتن #میترا ی روشن و پاک بر گیتی خجسته باد!

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 کانال توره به مناسبت گاهنبار باستانی و مقدس #مهرگان #آریایی تقدیم می کند.🌹🌾🍁

در فرهنگ عامه #آریایی باستان و دیانت #زرتشتی در طول سال مناسبتهای بسیاری با عنوان #گاهنبار تعریف شده است. گاهنبارها اغلب مجالی برای شادی و اجرای مراسم مذهبی و استراحت از کار و برپایی جشن و سفره هستند. در میان گاهنبارها گرامی ترین آنان، اعیاد دوازده گانه اند که در هر ماه از سال یکی برپا میشود و آن روزی است که در آن روز مزبور هم نامی بین نام روز و نام ماه اتفاق می افتد. (باید بدانیم که در تقویم زرتشتی هر روز از ماه را نامی است و این نام ها معمولا از اسامی دادار یکتا، امشاسپندان والا و ایزدان نورانی انتخاب شده اند)

در میان گاهنبارهای دوازده گانه، عید #مهرگان از بزرگترین اعیاد و موعد برپایی جشن و شادی عظیم است. همان طور که از نامش پیداشت جشن #مهرگان، تقارن روز #مهر (میترا) و ماه مهر (شانزدهم مهر) است. این روز را جشن خاص بزرگداشت ایزد والا #میترا دانسته اند.

در مستندات تاریخ باستانی درمی یابیم که روزگاری شکوه مهرگان حتی گاها از #نوروز نیز پیشی گرفته است. تا جایی که پس از هجوم اعراب به ایران لغت مهرگان (المهرجان در زبان عرب) به عنوان لغتی بیان کننده معنای "جشن عمومی" و "فستیوال"از فارسی وارد زبان عربی شد.

مهرگان موعد پاسداشت حقیقت و راستی دانسته شده است. همانگونه که میترای پاک موکل بر نور و تابش و محافظت کننده بر حق و حقیقت و داوری کننده اعظم است، جشن بزرگداشت او نیز میعاد زنده نمودن این ارزش هاست. در چنین روزی آتش های عظیم زیر نور تابنده خورشید برپا میشد و مردم کوچه و خیابان دور اتش به پایکوبی می پرداختند.

خوب است بدانیم سفره گسترده مهرگان نیز همچون سفره نوروز در نوع خود خاص است. در این روز در هر خانه سفره ای برپا میشد و بر آن انواع میوه های پاییزی چون انار و ترنج و خرمالو و انگور گذاشته میشد. همچنین خوراک گندم پخته با شیر و کشمش و شیره و شراب سرخ از ملزمات سفره مهرگان بوده اند. سوای این مردم در خیابانها به یکدیگر انار و گندم به ارمغان هدیه می کردند.

مهرگان موعود پیمان راستی است‌. در این روز هر مومن زرتشتی و آریایی سوگند بر حقیقت و دوری از دروج می خورد که تا طول یک سال میترای پاک او را از هجوم تاریکی اهریمن بپاید.

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 یکی از شناخته شده ترین #دیو های باستانی اساطیر #آریایی و دیانت #زرتشتی، #اژی_دهاک است. روایات بسیاری از این شخصیت در خط داستانی اساطیر آیین #مزد_یسنا موجود است که حتی به #شاهنامه #فردوسی نیز ورود کرده است.

نام #اژی_دهاکه در زبان اوستایی را میتوان با تقسیم به دو بخش معنا نمود. زیرواژه ی #دهاک به معنای "نابودگر" یا به شکل دیگری "سمی" و "مرگبار" و بخش #ازی نیز نوعی از افعی های بسیار غول پیکر معنا می دهند.

در تواصیف اوستا اژی دهاک اژدهایی سه سر و زهرآگین است و از دیوهای کشنده ایست که شورش او از نشانه های شروع آخر الزمان است. او را دقیقا با عبارت "آن که سه سر و سه پوزه و شش چشم دارد" وصف نموده اند. همچنین سه مصاف اصلی او #آتر، #جم و #ثریتونه (فریدون) معرفی شده اند. البته جای فریدون در دوران #سوشیانت و نبرد نهایی توسط #گرشاسب پر خواهد شد.

در #آبان_یشت میخوانیم که او همانند بسیاری دیگر از دیوان برای موفقیت در نیت پلید خود به ایزدبانو اردویسور #آناهید بر سر کوه #بوری قربانیهایی پیشکش میکند و از او میخواهد که او را یاری دهد تا بتواند هر هفت کشور قلمرو ایران را نابود کند. اما آناهیتا او را یاری نمیکند. در این روایت اژی دهاک شخصیتی ظهور نموده از سرزمین #بابل و مردم #تازی معرفی شده است. (که این موضوع را که چنین شخصیتی به نوعی حقیقی بوده باشد محتمل تر میسازد).

پس از این میبینیم که #فریدون قربانی عظیم خود را پیش کش درگاه آناهید میکند و از او میخواهد که وی را بر اژی دهاک پیروزی دهد. از زبان وی در کرده هشتم آبان یشت چنین میخوانیم...

"ای اردویسور اناهیتا! ای نیک! ای تواناترین!
مرا این کامیابی ارزانی دار که من بر اژی دهاک سه پوزه ی سه کله ی شش چشم، آن دارنده ی هزار چالاکی، آن دیو بسیار آرزومند دروج، آن دُروَند آسیب رسان جهان و آن زورمندترین دروجی که اهریمن برای تباه کردن جهان اشه، به پتیارگی در جهان استومند بیافرید، پیروز شوم."

پس با استعانت آناهید فریدون بر اژی دهاک پیروزی می یابد اما به دستور مستقیم #هورمزد از کشتن او منع میشود. چرا که اگر خونش بر خاک ریخته شود چرک و ریمنی پدید می آید و زمین سپنتا از مور و ملخ و مار پر خواهد شد. بنابراین دیو را در غاری در #دماوند کوه به بند می کشد تا موعد آزادی اش برسد و این بار پایان کارش به دست #گرشاسب رقم بخورد. گر چه در آن زمان ایزدان #میترا و #آتر در این نبرد همراه گرشاسب خواهند بود، اما همچنان #بندهشن توضیح می دهد که چگونه یک سوم مردم و ستوران جنبنده بر زمین توسط وی نابود خواهند شد.

در دوران متاخر تر در #شاهنامه با تغییراتی اجمالی اژی دهاک برای اولین بار شکل انسانی به خود می گیرد و همان شاه ظالمی است که پدر خود #مرداس عادل را می کشد و به حکومت #جمشید هجوم می برد. اما باز هم توسط #فریدون از تخت به زیر کشیده می شود. او انسانی است که با #اهریمن به معامله در می آید و به جای بوسه های اهریمن بر سر شانه هایش دو مار می رویند و میخوانیم که چگونه در طول سالهای حکومتش، مغز سر جوانان #آریایی غذای ماران ضحاک است. هر چند شکل معرب نام این پادشاه #ضحاک بیان شده، اما به هیچ عنوان نباید آن را به معنای عربی "خندان" در نظر گرفت و بهتر است حتی در شکل تغییر یافته نیز "زهاک" نوشته شود.

باید بدانیم که توضیحات کامل شورش آخرالزمانی ضحاک فقط از بندهشن قابل برداشت است که ترجمه قسمتی از آن را از استاد #مهرداد_بهار میخوانیم...

"در هزاره #هوشیدرماه مردم در پزشکی چنان ماهر باشند و دارو و درمان چنان به کار آورند و برند که جز به مرگ دادستانی (مرگ مقدّر) نمیرند، اگر چه به شمشیر و کارد بزنند و کشند. پس بی‌ دینی، از روی کین برخیزد و به بالای آن دماوند کوه به سوی #بیوراسب (نام اژی دهاک در بندهشن و به معنای دارنده هزاران اسب) رود و گوید: اکنون نه هزار سال است، فریدون زنده نیست، چرا تو این بند نگسلی و برنخیزی که این جهان پر از مردم است. اژدها از بیم فریدون نخست آن بند را نگسلد تا آن که آن بد کار آن بند را و چوب را از بن بگسلد. پس زور دهاک افزوده شود، بند را بگسلد، به تازش ایستد، همان‌جا آن بد کار را ببلعد و گناه را کردن را در جهان رواج دهد و بی‌شمار گناه گران کند. یک سوم از مردم و گاو و گوسپند و آفریدگان دیگر اهورامزدا را ببلعد و آب و آتش و گیاه را تباه کند.

پس آب و آتش و گیاه پیش هورمزد به گله ایستند و بنالند که فریدون را باز زنده کن تا اژدها را بکشد، چه اگر تو این نکنی ما در جهان نتوانیم بود. آتش گوید روشنی ندهم، و آب گوید که روان نشوم، و پس من دادار هورمزد به #سروش و #نریوسنگ گویم که: تن گرشاسب سام را بجنبانند تا برخیزد. پس سروش و ایزد نریوسنگ به سوی گرشاسپ روند، سه بار بانگ کنند، بار چهارم سام با پیروزگری برخیزد، به نبرد اژدها رود و او سخن گرشاسب نشنود، و گرشاسب گرز پیروزگر بر سرش بکوبد و او را بکشد."

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 در اساطیر #آریایی بزرگترین و مشهورترین شاه افسانه ای میان مردم #جمشید است. اگر دقیق تر بنگریم اسطوره ی #جم، #یاما و یا جمشید وجهه ای بسیار باستانی #سانسکریت دارد. هندوان یاما را ایزدی از آسترال های باستانی میدانند اما این شخصیت در دیانت #زرتشتی به شکل شاهی خدای داد ظاهر گشته است.

وصف جمشید در #اوستا، #بندهشن و #دینکرد بسیار است. او را پسر #تهمورث (در اوستا #ویونگهان) می دانند و از دارندگان و پایندگان #فر_ایزدی است. اوست که آریائیان را از سرزمینهای یخ زده شمالی به سمت #ایرانویج و #خونیرس رهنمون شد. در دوران هفتصد ساله حکومت او مرگ و تباهی از میان رفت و آدمیان نمی مردند مگر اینکه کشته شوند. اوستا او را با القابی چون "صاحب رمه" و "زیباروی" معرفی میکند.

جمشید به نوعی #نوح اساطیر آریایی است. تولد او پاداش ساختن #هوماب از #هوم توسط ویونگهان بوده است. در گاهان اوستا اینگونه میخوانیم:

"#زرتشت بدو گفت: درود بر هَومِ! ای هَومِ! کدامین کس، نخستین بار در میان مردمان جهان استومند، از تو نوشاب برگرفت؟ کدام پاداش بدو داده شد و کدام بهروزی بدو رسید؟

آنگاه هَومِ اَشَوَن دوردارنده ی مرگ، مرا پاسخ گفت: نخستین بار در میان مردمان جهان استومند، ویونگهان از من نوشاب برگرفت و این پاداش بدو داده شد و این بهروزی بدو رسید که او را پسری زاده شد، "جمشید" خوب رمه، آن فره مندترین مردمان، آن هورچهر، آن که به شهریاری خویش جانوران و مردمان را بی مرگ و آبها و گیاهان را نخشکیدنی و خوراک‌ها را نکاستنی کرد.

به شهریاری جم دلیر، نه سرما بود، نه گرما، نه پیری بود، نه مرگ و نه #رشک_دیو آفریده. پدر و پسر، هر یک [به چشم دیگری] پانزده ساله می‌نمود. [چنین بود] به هنگامی که جم خوب رمه پسر ویونگهان شهریاری می‌کرد."

همچنین در #آبان_یشت میخوانیم که چگونه پادشاهی به جمشید در ازای ستایش عظیمش به درگاه #آناهید اعطا شد. چرا که او در تسبیح طولانیش صد اسب، هزار گاو و ده هزار گوسفند تقدیم #اردویسور_آناهیته کرد. و آناهید نیز خواسته ی او را پاسخ گفت.

ساختن #ورجم_کرد یکی از بزرگترین اعمال انجام شده به دست جمشید است. (مطابق با مفهوم کشتی نوح یا آرک بهشت در اساطیر ادیان ابراهیمی و مسیحیت) چون از سوی #هورمزد به جمشید اخطار داده شد که #اهریمن بر او خواهد تاخت و با سه زمستان بسیار طولانی و پی در پی سعی در نابودی تمام مخلوقات خواهد کرد، جمشید با کمک مردمانش و قدرت فره و تسلط بر دیوان بنایی سر پوشیده و عظیم ساخت که #ورجم_کرد (ساخته شده به دست جم) نام گرفت. سپس او از تخمه تمام گیاهان و جانوران و مردمان در آن گرد آورد و پناه داد. اما پس از سیصد سال اهالی ورجم کرد بر او از کمبود جا و زیادی جمعیت شکوه بردند و او این بار هم توانست با قدرت فره و استعانت از امشاسپند #سپنتا_آرمئیتی زمین را فراخ سازد و گسترده کند. طوری که هیچ کسی دیگری را در کنار خود تا چشم کار میکرد نبیند و به هر کس به این اندازه زمین داده شد تا زندگی کند.

پس از اتمام زمستانها زیوندگان ورجم کرد دوباره بر زمین فرود آمده و تمام زمین هورمزد از مردمان نیک سرشت و کشتزار و باغ و جنگل پر شد و از همه ستوران و پرندگان و خزندگان و جهندگان در آن گسترده شدند. پس او تختی عظیم برای خود بنا نهاد و کاخی بس سترگ برپای داشت و در آن بر تخت نشست.

در زمان حکومت او مرگ و ویرانی از میان رفت و اهریمن با بیچارگی متواری گشت. اشونی و پاک تخمگی گستره یافت. در آن زمان مردم پرورش گیاهان را آموختند و رمه داری کردند، از خاک خشت برگرفتند و شهرها ساختند و کاخ های عظیم بنا نهادند، جامها و کوزه ها از سفال و آبگینه ساخته شد، خواندن و نوشتن اختراع شد و از پشم و ابریشم، مردم بافتن و رشتن و دوختن را پدید آوردند. آتشدان ها پر آتش شدند و از گیاهان، روغنها گرفته شده و عطر و عود فراوانی یافت. میوه ها غذای مردم بودند و شیر و عسل و هوم و سیب در هر کوی و برزن فراوان یافت میشد.

اما بنا بر بندهشن جمشید در پایان حکومت خود گرفتار حمله ی #دروج_دیو گشت و غرور و خودپسندی او را فرا گرفت و سپاس هورمزد و #اشه را از یاد برد و مردم را دستور داد که او را در مقام خدایی ستایش کنند. چون این روزگار پدید آمد #فره در سه مرحله از او دور گشت و هرگاه به شکل یک پرنده #وارغنه (شاید پرستو یا سار) از ضمیر او پر کشید. اولین وارغنه توسط #میترا ی پاک گرفته شد، دومی به دست #فریدون رسید و او را در زمان خودش پادشاهی بخشید و منتقم خون جمشید شد و سومین وارغنه به روان #گرشاسب رسید تا در هنگام ظهور سوشیانت در ارتش روشنی بر #آژی_دهاک بتازد و او را نابود سازد.

در هر صورت با رفتن نور هورمزدی از سیمای جمشید، و با حمله ضحاک بر وی پادشاهی آریاییان به دست بیگانگان افتاد که با ظلم تا فرا رسیدن ظهور فریدون در خفقان و تاریکی گذشت و جمشید به دستور ضحاک با اره هزار دندانه به دو نیم گشت.

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 پیش از این به توصیف اجمالی اعتقاد به "هزاره ها" در تاریخ اساطیری #آریایی و دین #زرتشتی پرداختیم. همچنین گفته شد که ظهور منجی زرتشتی بنا به این اعتقاد در سه هزاره چهارم و پایانی رخ خواهد داد. حال به شرح مفصل تر سه هزاره پایانی خواهیم پرداخت.

بنا به نظر زرتشتیت منجی نهایی از نسل زرتشت خواهد بود. اما این مسئله که او را همسری نبوده است و جانشینی نداشته به شکل دیگری توجیه شده. گفته شده که علیرغم رحلت زرتشت نطفه وی هنوز بر زمین باقی است و درون دریاچه ای نامعلوم در #خونیرس نگهداری می شود. البته اتفاق نظر غالب بر دریاچه #هامون است اما این نظر فقط یک فرضیه است. این نطفه پاک را بنا بر خورده اوستا 99999 فرَوَشی (فروهر) پاکزاد نگاهبان است تا روزی که وعده داده شده در هزاره های پایانی فرا برسد. سپس در روزهایی که باید، سه دوشیزه ی پاکدامن و پاکیزه در آب دریاچه شنا خواهند کرد و از نطفه نورانی زرتشت بدون نزدیکی کردن بارور خواهند شد. #سروتت_فذری، #ونگهو_فذری و در آخر #اردت_فذری هر کدام در ابتدای یک هزاره از نطفه زرتشت آبستن می شوند و سه منجی آخر الزمان یعنی #هوشیدر، #هوشیدرماه و #سوشیانت به ترتیب به گیتی پای نهاده و قیام خواهند کرد. از میان این سه منجی #سوشیانت همان منجی نهایی و نجات بخش اصلی تمام جهانیان است.

#سوشیانت را در زبان اوستایی به "آن که سود می رساند" معنا کرده اند. این کلمه بارها به صورت های مفرد و جمع در #گاهان_اوستا، #یسنه_اوستا و #خرده_اوستا آمده. بعضا آن را لقبی در نظر گرفته اند که مقصود اشاره به خود #زرتشت را دارد. همچنین به صورت جمع نیز در اشاره به یاران راستین زرتشت تلقی میشود. اما در یشت ها، آن سوشیانتی که با #اهریمن پیکار خواهد کرد بدون شک اشاره به شخصیتی آخرالزمانی دارد.

#جاماسب_نامه دوران ظهور سوشیانت در آخرالزمان را عصری بسیار پر هرج و مرج توصیف کرده. در این توصیف شاهدیم که دیوان #دروگ و #آز و #جهی قدرت یافته اند و گناه و دغل عادی شده و جامعه طبقاتی دنیا زیر و زبر شده و نالایقان بر گرده مردم سوارند و به ناحق حکومت میکنند.

در چنین دورانی سوشیانت از #خونیرس ظهور می کند و بر تخت شاهی مینشاند. او مردی قدرتمند و ثابت قدم است. زیباروی و خوش کلام است و سخنش نور امید را در دل مردم زنده میکند. همچنین او آخرین دارنده و پاینده #فر_ایزدی و بنا به تفسیری آخرین مخلوق #هورمزد است و آخرین #شهریور بر حق است.

گفته شده سوشیانت دین زرتشت را میگستراند و با اهریمنان پیکار میکند. او در پنج نوبت به یاری یاران پاک دین و متحدش پنج #یشت میکند و در هر یشت یک پنجم اهریمنان را نابود میسازد. خصوصا او #آز_دیو را نابود کرده و مردم را از چنگالش رهایی می بخشد.

پس از نابود شدن اهریمنان مردم پاک دینی پیشه میکنند و برکت و باران زیاد می شود. گوسفند کشی کنار گزارده میشود و مردم با خوردن گیاهان قوتی باور نکردنی به دست خواهند آورد که آنان را از خوردن گوشت بی نیاز خواهد ساخت. تغذیه مردم به مدت هفده سال بدین سان از گیاهان خواهد بود. پس از آن سی سال نسل بشر فقط با خوردن آب زندگی خواهد کرد و نیازی به غذا نخواهد داشت و از آن پس تا ده سال خوراک مردم #مینوی خواهد بود و هیچ آب و غذای مادی ای آنان را سیر نخواهد ساخت.

پس از پایان یافتن سالهای حکومت سوشیانت بنا به تعاریف زرتشتی پهنه ی ارمئیتی (گیتی) با مس مذاب شست و شو داده خواهد شد! (احتمالا اشاره ای استعاری به فوران آتشفشانها در آخرالزمان و قیامت) این کار توسط ایزد سروش انجام می شود. سپس ایزدان #میترا و #سروش و #رشن ترازوی حسابرسی به اعمال را در برابر هورمزد دادار به پا میدارند و به حساب تمامی روان درگذشتگان رسیدگی خواهد شد. سپس #چینود_پل برای عبور در مقابل تمام روان ها قرار خواهد داشت که در ورای آن #وهشت_انگو (بهشت) و در بستر آن #دژ_انگهو (دوزخ) قرار خواهد داشت.

▫️ @Torecilik