توره | اساطیر باستان

👁‍🗨 با نگاهی اجمالی به دیدگاه دیانت #زرتشتی در مورد "شاهان" میتوان دریافت که اساطیر #آریایی و دیانت #زرتشتی و حتی پیش زرتشتی، "شهریاری" نیکو را بسیار گرانقدر میپنداشتند و این مسئله را حامی "سعادت"، #فره و #دین نیکو به حساب می آوردند.

یکی از شاهان نیک نام اساطیری #آریایی که در #شاهنامه فردوسی نیز از او سخن به تفصیل است، ایرانشاه #کیخسرو است.

#کیخسرو کیانی فرزند #سیاوش پاکزاد و #فرنگیس زیبا دخت #افراسیاب شاه است. پس باید او را از تباری مشترک میان #ایران و #توران به شمار آورد.

او پس از پادشاهی جدش #کیکاووس با حمایت پهلوانان نامدار #گودرز و #گیو از توران به ایران آمده و بر تخت نشست. دوران پادشاهی او دورانی سراسر سعادت و پر از خوشبختی و عدالت برای ایرانیان بود.

همچنین کیخسرو در عقیده زرتشتیت نزدیکترین شاهان از لحاظ زمانی به ظهور #زرتشت است. او یکی از #جاودانان زرتشتی نیز به حساب می آید که پس از تن به آب زدن در چشمه روشنی جاودانه شد و دیگر کسی او را ندید. پس وعده داده شد که کیخسرو به گاه ظهور #سوشیانت منجی، سوار بر اسب #سروش از آسمان رجعت کرده و او را یاری میرساند.

◽️ @Torecilik

🔗 torecilik.ir

👁‍🗨 #توس فرزند #نوذر شاه از مشهورترین پهلوانان اساطیری شاهنامه و ایران عصر پیشدادی است.

بنا به تعریف افسانه های مردم #آریایی، توس پس از مرگ پدر برای پادشاهی لایق شناخته نشد و گوشه گیر گشت، پس از آن توس به عنوان یک فرمانده لشگر ایفای نقش نمود. اما پس از بر تخت نشستن #کیکاووس شاه و توس سپه سالار ایرانیان در مقابل توران شد. در شاهنامه به تفصیل میخوانیم که #کیخسرو شاه از این عمل پشیمان گشت، چرا که توس با تدبیر نادرست باعث کشته شدن #فرود برادر شاه شد.

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 یکی از پرکاربردترین و گوش آشناترین نامها در اساطیر #آریایی و دیانت #زرتشتی، #هوم است. #هوم (پهلوی)، #هومه (اوستایی) و #سوما (سانسکریت) از مهمترین جنبه نگرش، ماده ای مقدس برای اقوام باستانی #آریایی و در حالت کلی #هندو_اروپایی است. با توجه به گستردگی فرهنگی گاهی هوم را ماده به دست آوردن حیات جاودانه، گاهی مایه معرفت بیکران و بعضا نیز عنصری برای دست یابی به خلسه و سیر در سلوک عرفانی دانسته اند.

باید بدانیم #هوم در زبان ایرانی باستانی و مسلک زرتشتی علاوه بر ماده معروف اشاره به گیاهی دارد که این ماده از آن استخراج می شود. با توجه به مستندات باستانی اطلاع صحیحی از اینکه هوم دقیقا چه گیاهی است وجود ندارد اما با توجه به پوشش گیاهی بومی نواحی مرتبط موارد زیادی کاندیدای نامگذاری هوم هستند. از میان این گیاهان دو مورد "افدرا" و "کانابیس" یا "شاهدانه" با احتمال بیشتری می توانند هوم بوده باشند. چرا که ماده هوم در بسیاری مواقع به جهت ایجاد توهم و سرخوشی استفاده می شده است.

از منظر مینویی #هوم برای زرتشتیان یک ایزد است. #یسنه اوستا یکی از یشت ها را به نام اختصاصی هوم نامیده و ایزد هوم را مخاطب و از بین برنده اهریمنان قرار داده. به صورتی که در آن متن در قالب مناظره #هورمزد با پسر و آفریده خود #هوم آورده شده است.

مراسم "هوم افشری" برای تهیه نوشابه مسکر و نشاط آور #هوماب یا "پراهوم" تظاهری از قربانی شدن یک ایزد برای خیر خواهی نسل بشر است (تشابه جالبی با قربانی شدن مواردی همچون عیسی #مسیح و #کتزال_کواتل قابل استنباط است!) این مراسم با ضوابط خاصی برگزار میشود و یکی از تنها مواردی است که یک آیین زرتشتی یک قربانی خونین (گوسفند کشی) را ارائه می دارد. به همین علت بسیاری از ایران شناسان بر این عقیده اند که مراسم قربانی برای هوم ریشه در عصر پاگانیسم آریایی دارد و برگرفته از تفکر متجدد زرتشتیت نمی باشد. خون قربانی ابتدا به هوم تقدیم شده و سپس خود هوم با افشردن گیاه کشته می شود تا نسل بشر را به بصیرت و سعادت برساند. هوماب گیری سنتی معمولا با کوبیدن گیاه هوم در هاون به همراه مقدار کمی آب یا شراب انجام میشود. این کوبیدن در فواصل زمانی معین سه تا چهار روز به طول می انجامد و سپس افشره به دست آمده با میزان معینی از آب یا شیر دوباره رقیق گشته و مصرف می شود.

جریان بسیاری از اساطیر آریایی با مورد هوم و هوماب پیوند خورده است. در بندهشن و اوستا می خوانیم که اولین بشری که هوم را فشرد و هوماب برگرفت #ویونگهان (#تهمورث) پدر #جمشید پادشاه اساطیری بود که به شکرانه این عمل پسری دارنده #فر ایزدی به وی عطا شد. نوشیدن هوماب در عصر ساسانی به عملی مرسوم در میان مغان و موبدان بدل شد. بسیاری از روحانیون زرتشتی ادعا داشته اند که با مصرف هوم توانسته اند سلوکی عرفانی را تجربه کرده و حتی به دیدار مینوی نائل آیند. از جمله معروف ترین این موارد، موبد زرتشتی #ویراف یا #ویراز است که ادعای مشاهدات مینویی خود پس از مصرف هوم را در قالب #ارداویراف_نامه به ثبت رسانده است که از منابع مهم شناخت اساطیر دنیای مینو محسوب می شود.

لغت #هوم علاوه بر اشارات فوق در دوره هایی از امپراتوری هایی زرتشتی مذهب به نامی مرسوم برای نامیدن افراد تبدیل شده است. برای مثال #شاهنامه فردوسی هوم را پهلوانی پارسا می داند که در نبردی پایانی #افراسیاب تورانی را در جوار دریاچه #چیچست دستگیر کرده و به #کیخسرو تسلیم می دارد.

خوب است بدانیم گیاه افدرا منسوب به هوم گیاهی همیشه سبز و تندرایی است که حتی در میان بارش برف و یخبندان و یا در گرما و خشکی شدید تابستان سبز باقی می ماند و با تظاهر بی مرگی خود نمودی همیشگی برای امشاسپند بانو #امرتات و صفت جاودانگی #هورمزد محسوب میشود. این گیاه علاوه بر افشره گیری به عنوان یک بخور دودزا و نشاط اور نیز استفاده شده و یکی از مواردی است که برای تبرک مجمر آتش دان در جشن #سروش_روز در آیین مزدیسنا استفاده می شود.

▫️ @Torecilik