توره | اساطیر باستان

👁‍🗨 در اساطیر #شاهنامه فردوسی شخصیت #مرداس را از اصیل ترین و باستانی ترین شاهان حاکم بر قلمروهای اولیه جهان می یابیم. او شاهی از تازیان (شاه #عرب نژاد) و قلمرو او دشت نیزه وران در مکانی منطبق بر شبه جزیره امروزی #عربستان است.

فردوسی مرداس را شاهی پاکزاد و عدالت پیشه معرفی کرده است و در مورد او بیان کرده که از خداوندگار دادار جهان ترس بر دل داشت. شاهی که مردمش از وی در رضایت و آسایش بوده اند. همچنین او صاحب ده هزار از هر کدام از چهارپایان اعم از اسب و گوسفند و بز و شتر بوده است.

در مورد مرداس مهمترین نکته جایگاه تباری اوست چرا که وی پدر #بیوراسب یا همان #ضحاک پادشاه اساطیری معروف ایران است. پایان سرنوشت او بدین صورت رقم میخورد که #اهریمن با هیبت مبدل به تطمیع ضحاک برای تصاحب تخت شاهی می پردازد. ضحاک نیز که از اندیشه رسیدن به مقام پادشاهی به جنون رسیده بود با طرح نقشه ای پدر را به قتل رساند و بر تخت نشست.

باید بدانیم که سیرت پاک مرداس در واقع علتی است که مردم پس از به تنگ آمدن از ظلم #جمشید در دوران پایانی پادشاهیش به سوی پسرش ضحاک برای بیعت و دادخواهی متمایل شدند.

◽️ @Torecilik

🔗 torecilik.ir

👁‍🗨 به اعتقاد دیانت #زرتشتی و اساطیر فرهنگ #آریایی اولین موضوعی که توسط خداوندگار خالق روشنی آفریده شد "سخن" بود

پیشتر گفتیم که از ازل نبردی سخت از تقابل #اهورا_مزدا و #اهریمن در گرفت و این نبرد سه هزار سال به طول انجامید. چرا که قدرت روشنی و تاریکی برابر و در تعادل بود و هیچ کدام از طرفین پیروز نشدند تا اینکه اهورا مزدا سلاح پایانی خود را آفرید و آن اولین کلمات سخن بود. او این کلمات را به شکل یک ذکر و دعا بر زبان آورد و این دعا #اهونور (Ahunawar) نام گرفت. دعای اهونور به حدی روشن و تابناک بود که به یکباره اهریمن را به کنج تاریکی راند و باعث شد که او هزاران سال در گیجی و فراموشی به سر ببرد. همانند انسانی که موج انفجاری عظیم بر او تاثیر گذاشته باشد!

ذکر دعای اهونور شامل چند جمله کوتاه و آهنگین است و معنایی بسیار کنایی و ثقیل دارد. این اولین آفریده اهورا مزدا را در #اوستا ی مقدس در متن #اهنود گاتا می توان یافت.

◽️ @Torecilik

🔗 torecilik.ir

👁‍🗨 در اعتقاد اساطیر #آریایی و دیانت #زرتشتی برای هر خصلت ناپسند و هر گناه نوع بشر یک #دیو از لشکر #اهریمن معرفی شده است که توکل بر این گناه دارد. باید بدانیم که دیوها در مذهب باستانی کاملا "پلید" انگاشته میشدند و تیرگی وجودی آنان "مطلق" بود.

یکی از بزرگترین گناهان برشمرده در آداب زرتشتیت "احتکار" است و #پوش (Puša) فرزند اهریمن موکل بر این گناه است. پوش مردم را به احتکار کردن و گران فروشی امر میکند. در #بندهشن در توصیف نبرد پایان سه هزاره ابتدایی آفرینش در متن روایت هجمه اهریمن بر خلقت #هورمزد می خوانیم که #جهیکا بدکاره به کمک برادرانش #پوش و #آز سر منشا چشمه های آب شیرین و پاک را خشکانید و اینگونه گیاهان و ستوران تلف شدند.

مصاف #پوش دیو، ایزد #رشن است که به "انصاف" و "بخشندگی" سفارش میکند

◽️ @Torecilik

👁‍🗨 یکی از مشهورترین صوری که وجودان مینوی روشن در اساطیر #آریایی و دیانت #زرتشتی در آن ظهور می یابند، صورت یک "جوان پانزده ساله زیباروی" است. بسیاری از #امشاسپندان والا و ایزدان مقتدر زرتشتی تناسخی بدین شکل نیز داشته اند. علاوه بر اینکه از چنین آواتاری میتوان نتیجه گرفت که به اعتقاد زرتشتیان پانزده سالگی برای مردان سن آغاز بلاغت و مردانگی است، شاید بتوان اعتقاد به شکل جوان زیباروی را در ریشه های #سانسکریت هندو اروپایی جست. جایی که دیتی هایی چون لرد #کریشنا و #آپولو نیز چنین نمودی می یابند.

برای آریاییان اما اصلی ترین ایزد زیبای جوان بی شک ایزد #نریوسنگ (نرسه و نرسی نیز نامیده اند) است. در دیدگاه جانبی خوب است که به شباهت ریشه ای نام نریوسنگ با #نارسیسیس یونانی نیز توجه داشته باشیم.

نریوسنگ آن ایزد زیبایی است که #اهورا_مزدا دادار آفرید و در پس #اهریمن پلید قرار داد تا بانوان جوان دل در گرو نور او بندند و به جای آلاشتن به گناه #جهی دیو پتیاره، مردی همچون او را از #مینو طلب کنند. این میتوانست نمودی پاک و روشن برای میل درونی به عشق و علاقه به زیبایی ظاهری باشد.

◽️ @Torecilik

🔗 torecilik.ir

👁‍🗨 در متن اساطیری #شاهنامه فردوسی، توصیف متفاوتی از تقابل ابتدایی #اهریمن و #کیومرث از آنچه که پیش از آن در ذات اساطیر #آریایی و دیانت #زرتشتی وجود داشت را می یابیم.

به تصریح شاهنامه کیومرث اولین نمود خلقت نیک انسان و مخلوق روشنی است اما در قالب یک شاه نیز تظاهر می یابد. او پسری به نام #سیامک دارد که به پنداری "اولین شهید شاهنامه" خواهد بود.

روایت بیان میکند که اهریمن برای یورش بر حکومت کیومرث، پسر خود #خزوران دیو (خرزوان یا خروزان نیز گفته شده) را همراه با لشکری از دروجونان گسیل می دارد. کیومرث نیز پسر خود سیامک را به مقابله میفرستد. اما چون دوره ابتدایی زندگی انسان بر روی زمین است و سیامک هنوز تجربه کافی برای مقابله با اهریمنان را ندارد، زره محکمی برای نبرد انتخاب نمیکند و لباسی از پوست پلنگ بر تن میکند. ازین رو در نبرد تن به تن با خزوران به آسانی شکست خورده و پسر اهریمن سینه وی را شکافته و قلبش را بیرون میکشد. بعدها میخوانیم که چگونه #هوشنگ فرزند سیامک، به لشگر اهریمن هجمه برده و انتقام پدر را میستاند.

خزوران دیو در این مجال به عنوان دیوی سیاه و دهشتناک تصویر شده است.

◽️ @Torecilik

🔗 Torecilik.ir

👁‍🗨 تا کنون بارها شنیده ایم که نیکی و ذات روشنی برای دیانت زرتشتی در سه وجه خلاصه می شود. "گفتار نیک"، "کردار نیک" و "پندار نیک". در این مورد باید بدانیم که همانند بسیاری از ادیان و مسالک، زرتشتیت نیز اهمیت "پندار" را از هر دو وجه دیگر بیشتر دانسته است. چرا که در محضر "اندیشه" است که هر ذات و کردار و گفتار شکل می گیرد.

با این توصیف بیراه نیست اگر در جریان اسطوره خلقت در اساطیر #آریایی و دیانت #زرتشتی شاهد تعاریف و عناصر مجزایی از مسئله "اندیشه" باشیم.

در اساطیر ازلیت آریایی خوانده ایم که #اهورا_مزدا پس از سه هزار سال کش مکش ابتدایی که هیچ خلقتی وجود نداشت توانست بر تاریکی #اهریمن پیروز شده و او را در ژرفای ظلمت زندانی سازد. پس از آن ذات مینوی #سپنتا دست به خلقت زد. و اولین چیزی که آفرید "اندیشه نیک" بود. پس او این روشنی تابناک را #وهومنه (بهمن) نامید و بدان تشخص داد. وهومنه بدینسان اولین و مهمترین وجه از صفات خلقت اهورایی شد و همچون فرشته ای زیبا رو با صفات تذکر در مقام اولین فرزند پسر زاده هورمزد برآمد. از آن پس اهورا مزدا تمامی خلقت مینو و سپهر و باقی امشاسپندان و ایزدان را برای همکاری بهمن آفرید.

همان طور که ذکر شد بهمن امشاسپند اولین و والاترین امشاسپندان و تابناکترین مخلوق دادار یکتا است. او در مقام دست راست و مشاور اهورایی قرار دارد و قدرتش فرای تصور است. وهومنه موکل بر اندیشه و ذات نیکو است اما در کنار این سمت خطیر او والاترین و برترین حامی جنبندگان حیوانی بر روی زمین است. اوست که صاحب مینو و روح پاک هر زاده حیوانی اهورا مزداست و بدون اراده او هیچ حیوانی بر زمین زاده نمی شود و جنبش نمی گیرد.

وهومنه امشاسپند به عنوان والاترین و مقام ریاست امشاسپندان همکاران و همراهان بسیاری از مینویان دارد. ایزدان #ماونگهه (ماه)، #گوشورون (گاو مینو) و #رام حسب توکلش بر حیوانات همواره در خدمت او بوده اند و ایزد #آذر از ملازمان اصلی اوست. در تقابل، او دشمنان بسیاری از لشکر دیوهای زاده اهریمن نیز دارد. در واقع هر چه که "عقل" و "اندیشه" نیکو را زایل سازد دشمن وهومنه به حساب می آید. با این حساب واضح است که دیوهای پلیدی همچون #آز (طمع) و #ایئشم (خشم) همواره در مصاف اویند. اما اصلیترین و پلیدترین دشمن بهمن امشاسپند، دیو پلید کماله یعنی #اکومن است. او به تقابل دقیقا موکل بر اندیشه پلید و تاریک است و همواره سعی در نابود ساختن تفکر نیکو و خیرخواهی دارد.

نقش وهومن امشاسپند در رشد و تعالی روان #اشوزرتشت، پیامبر زرتشتیت کاملا بارز و پر اهمیت بوده است. در #بندهشن می خوانیم که او با همراهی امشاسپند #اشه_وهیشته (اردیبهشت)، #فروهر زرتشت را در شاخه ای از #هوم پاک قرار دادند و بر زمین نازل ساختند تا پس از منعقد گشتن نطفه زرتشت پاک این فروهر در تن خود جای گیرد.

همچنین وهومنه به عنوان یک فرشته وحی والاتبار، اولین فروهری بود که بر زرتشت نازل گشت و دیدار و سخن گفتن با او اولین شهود و مبعث زرتشت بوده است.

از طرفی بهمن امشاسپند را در نقش یک #سایکوپامپ اساطیری می یابیم که روان پارسایان درگذشته را تا پردیس برین و والاترین جایگاه های آسمانی همراهی می نماید. او نوید دهنده و بیم دهنده است و در روز جزا یکی از اصلی ترین کرسی های قضاوت را در اختیار دارد. در واقع او همان ترازوی "پندار" را در مقابل خود برپا دارد و با این مقیاس حاضرین محشری را مورد قضاوت قرار می دهد.

نیک است اگر بدانیم از میان حیوانات "خروس" و علی الخصوص خروس با پرهای سپید رنگ نماد آگاهی و بیداری و نمود مورد علاقه بهمن امشاسپند است. رنگ مربوط به او سپید به نشانه روشنا و پاکی و گل مقدس او گل "یاس" است. موعد بهمن روز از ماه بهمن (دوم بهمن) برای آریاییان موعد گاهنبار بزرگ #بهمن_گان و جشن پاکی و تمسک به نیروی عظیم روشنی است.

◽️ @Torecilik

👁‍🗨 بارها به این موضوع پرداخته ایم که عرصه اساطیر و دیانت #زرتشتی و فرهنگ #آریایی پس از ظهور زرتشت نمایی "سیاه و سفید" مطلق دارد و کمتر عناصر خاکستری در لیست وجودان مینوی و گیتی مسجل هستند! به عبارتی هر چیز که به آن فکر کنیم یا باید ساخته و پرداخته #اهورا_مزدا باشد و یا مخلوق #اهریمن.

در این میان "مرگ" که یکی از مهمترین موضوعاتی است که هر انسانی روزی آن را تجربه خواهد کرد (صرف نظر از اعتقاد به زندگی پس از مرگ یا انکار آن) نیز از این قاعده مستثنی نیست و باید بدانیم که مرگ زاده #اهریمن است!

به اعتقاد زرتشتیت در هر صورت وجه روشنی و سپیدی همراه با جاودانی است و همانطور که ذات هورمزد و #امشاسپندان و ایزدان نامیرا هستند، یکی از صفات ذات اهورایی نیز جاودانی و بی مرگی است و امشاسپندبانو #امرتات (مرداد) موکل بر آن است.

در جبهه مقابل وجودان بسیاری از لشکر تاریکی موکل بر قدرت مرگ و نیستی هستند و شاید عمده ترین آنها دیو پلید مرگ یعنی #استویدات دیو باشد.

در اعتقاد زرتشتیت انسان (#کیومرث) به عنوان نماینده آفریدگار بر زمین و نامیرا آفریده شده بود تا اینکه با حمله اهریمن به قتل رسید و مرگ آفریده شد!

◽️ @Torecilik

👁‍🗨 یکی از مهم ترین اصول سفارش شده در عقاید #زرتشتی دوری از خشم است. چرا که خشم و کینه زاده #اهریمن است و هیچ روشنی را در آن راه نیست.

#ایئشم دیو در باور اساطیر #آریایی یکی از مهیب ترین فرزندان اهریمن است. او مصاف امشاسپند پاک نهاد #وهومنه می باشد. پس او را با "اندیشه" و "تفکر" سر و کار است! هر کجا خشم وارد شود منطق و درایت از آنجا رخت برمی بندد. پس ایئشم دست به کار شده و پس از آلودن پندار، گفتار و کردار را نیز آلوده و تاریک می سازد. شاید ایستادگی در برابر این ذات دهشتناک امتحانی است که دیانت زرتشتی برای تک تک مومنان خود وضع نموده و قبولی در آن را از آنان انتظار دارد!

◽️ @Torecilik

👁‍🗨 به هنگام آشنایی با لشگر فرزندان #اهریمن در اساطیر #آریایی و دیانت #زرتشتی، نام #کمالگان که فرزندان ارشد #انگره_مینیو و پلیدترین دیوان هستند را در صدر می یابیم و خاتمه دهنده نام های آنان #زریز است!

#زریز دیو آخرین و دردانه ترین فرزند اهریمن و مصاف اصلی امشاسپند بانو #امرتات (مرداد) است. او موکل بر نابودی سرسبزی و بیمار ساختن گیاهان است و قدرت #خرفستران را در چنگال دارد. ملخ و موش و افعی همگی به فرمان او گیاهان و گندم پاک را ضایع ساخته و می میرانند.

به اعتقاد سنت زرتشتی، زریز دیو از رایحه پونه و نعنا تنفر عجیبی دارد و پروراندن این گیاهان خوشبو در باغ و باغچه شر او را دور می سازد. (شاید این موضوع با اعتقاد قدیمی امتناع مار از تماس با گیاه پونه بی ارتباط نباشد!)

◽️ @Torecilik

👁‍🗨 در نگاهی موشکافانه در اساطیر بسیاری از تمدن ها شخصیت آسترال مونثی را می یابیم که در نقش "مادر زاینده پلیدی ها" ظاهر می گردد. این شخصیت گاها خود هیچ زیان مستقیمی به کائنات وارد نساخته اما فرزندانی از زهدان این مادر پلید زاده شده اند که هرج و مرج بسیاری در جهان ایجاد کرده و انسانها و جانداران دیگر بسیاری را به خاک و خون کشیده اند!

شخصیت #اکیدنه همبستر #تایفون در اساطیر یونان است. او مادر هیولاهاست و پای فجایعی همچون #اورتوس، #سربروس، #هیدرا و #شیمر را به جهان هستی باز نموده است!

#آنگرابودا از نسل جاینت ها در اساطیر #اسکاندیناوی همسر #لوکی است و همین نژاد و همسری در اثبات طینت خبیث او کافی است! اما شاهدیم که پایان جهان کنونی در #راگناروک به دست فرزندان او یعنی #فنریر و #یورمونگاندر رقم خواهد خورد. همچنین او مادر خدابانوی دهشتناک مردگان یعنی #هل است.

در اساطیر #آریایی و اعتقاد #زرتشتی همسر #اهریمن ماده دیوی به نام #اودگ است. #کماریکان که دیوان اصلی مصاف امشاسپندان هستند از او زاده می شوند.

با نگاه به این شخصیت ها میتوانیم جایگاه ثابتی برای شخصیت "مادر پلیدی" در ذهنیت نوع بشر قائل شویم.

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 #بندهشن از اساطیر #آریایی و دیانت #زرتشتی بیان میدارد که #اهریمن با تحریک دیو ناپاک و فاحشه یعنی #جهی به پیروزی در برابر نور #هورمزد امیدوار شده و از خواب تاریکی برخاست.

پس اهریمن بر پیشانی جهی بوسه زد و خون ناپاک از پیشانی و عورت دیو روان شد و برای اولین بار چیزی که آن را "دشتان" (قاعدگی) می خوانند رخ داد. جهی که از این ناپاکی و ریمنی بر خود می بالید قسم خورد که آن را بر تمام زنان پاکزاد اهورا تحمیل دارد.

به اعتقاد زرتشتیت زن دیندار به هنگام دشتان باید سرای عمومی را ترک گفته و در سرایی به نام "دشتانستان" دور از خانه منزل گزیند تا این دوره سپری شود.

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 در آموزه های دیانت #زرتشتی و اساطیر #آریایی "سخن چینی" از بزرگترین گناهان است که سیاهی و تاریکی را می پراکند و #اهریمن را خشنود میسازد.

#اسپزگ یا "سپزک دیو" در اساطیر زرتشتی فرزند اهریمن و دیو موکل بر سخن چینی و دو به هم زنی است. او بسیار زشت روی و دهشتناک است اما به چشم انسانها خود را زیبا می نمایاند و آنان را وسوسه به غیبت و خبرچینی می کند‌. #اوستا ی مقدس برای پاک ماندن از تاریکی اسپزگ به تداوم بر نماز سفارش می کند. چرا که قلب نمازگزار از وسوسه غیبت عاری خواهد ماند.

▫️ @Torecilik

🔗 Torecilik.IR

👁‍🗨 در متون دیانت #زرتشتی و اساطیر #آریایی باستان دو نام خواننده اصلی برای ایزدبانوی آبها یعنی #آناهید موصوف است.

#ناهید یا #آناهیتا (که در میان آریاییان ارمنی #آناهیت خوانده می شود) متشکل از دو بخش "نا" (پیشوند منفی ساز) و "هیتَه" (از مصدر "هیدن" به معنای آلوده ساختن و ناپاکی) است که در معنای کلی "نفسی که هیج آلودگی را بدان راه نیست" در نظر گرفته شده. این نام بی شک اشاره به وجهه روشن و پاک عنصر مقدس آب دارد که از بین برنده تاریکی و سیاهی #اهریمن است.

اما صفت دیگر را #اردویسور (Artavisūrah) گفته اند. در توصیفات از #آبان_یشت #اوستا ی مقدس آناهید را ایزدبانویی می یابیم که در هنگام نبرد با اهریمنان خشمگین و غران است و سوار بر ارابه ای که دو اسب بادپا آن را میکشند همچون "رود طغیانگر" به لشکر تاریکی می تازد. اردویسور بدین دلیل به معنای "رود غرنده" بدو نسبت داده شده است.

💐🌊 کانال "توره | اساطیر باستان" فرا رسیدن دهم آبان ماه، موعد #آبانگان باستانی آریایی و روز نکوداشت ایزدبانو آناهید پاک را به تمامی یاران همراه خجسته باد عرض می کند. 🌊💐

@Torecilik

👁‍🗨 #گوش در اساطیر #آریایی و باور دیانت #زرتشتی پرسونیفیکشینی از یک روح ابتدایی بزرگ برای تمامی "چارپایان" است که در مقام یک #ایزد نمود می یابد.

گاو مقدس اولیه جایگاهی بسیار والا نزد معتقدان به آیین مزدیسنا دارد. او همراه و غذا رسان #کیومرث پاک تخمه، پدر نسل بشر بوده است. اما در حمله #اهریمن به آفرینش پاک #هورمزد، گوش نیز اسیر تاریکی گشته و کشته شد.

#بندهشن بیان می دارد که فروهر گاو نیک سرشت توسط #ماونگهه، ایزد ماه نجات یافت و از این تخمه نسل تمام چارپایان اهلی از گوسفندان و گاوان و اسبان و درازگوشان و اشتران بر زمین پدید آمده و افزون گشت.

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 در تعریف اساطیر #آریایی و متن #شاهنامه، با توجه به درونمایه پهلوانی-اساطیری، تقابل لشگر روشنی و تاریکی با جدال خاندان #کیومرث و فرزندان #اهریمن معنا می یابد. شاید بتوان #سیامک و #خزوران دیو را معادل #هابیل و #قابیل در ادیان ابراهیمی دانست. با این تفاوت که از یک پدر نیستند.

طبق توصیف شاهنامه #فردوسی، #خزوران دیو پسر اهریمن است که در سودای قدرت اندوزی لشگری از دیوان بیاراست و به #ایرانویج سهم آورد. #سیامک فرزند #کیومرث به مقابله با او برآمد اما در این جنگ کشته و بدینسان اولین قتل و "کشتار" که زاده اهریمن است بر روی زمین #اهورا_مزدا به وقوع پیوست.

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 بی شک برای ایرانیان و اقوام #آریایی ساکن فلات عمدتا خشک و کویری ایران، "باران" همیشه یک عنصر زندگی بخش و نتیجتا مقدس بوده است. ستایش باران و نسبت دادن رب النوعی والاتبار بدان از عصر کافرکیشی سانسکریت به یادگار مانده بوده است و به همین منوال وارد دیانت باستانی #زرتشتی شده است.

#تیشتر یا #تیر (که در #اوستا "تیشترایا" نامیده شده) از دوران پیش از زرتشتیت نزد ایرانیان خدای بزرگ و محترم "باران" بوده است. تقدس تیر تا حدی بوده که مردم سرزمین وجود درخشنده ترین ستاره شب یعنی "شعرای یمانی" (شباهنگ) را به او نسبت داده اند و به نوعی این ستاره پرفروغ پرسونیفیکیشنی از تیشتر بوده که با ستایش آن می شد به ریزش باران حصول یافت.

پس از فراگیری زرتشتیت وجود تیشتر در جایگاه یک "ایزد" پذیرفته شد و متونی از اصیل ترین کتابت مقدس زرتشتی نیز تحت عنوان "تیر یشت" در وصف این ایزد موجود است. در تیر یشت در وصف ایزد تیشتر از کرده چهارم می خوانیم:

"تشتر، ستاره ی رایومند فرهمند را میستاییم که شتابان به سوی دریای "فراخکرت" بتازد. چون آن تیر در هوا پران که آرش تیرانداز بهترین تیرانداز ایرانی از کوه "اَیریوخشتوث" به سوی کوه "خوانونـَت" بیانداخت"

یا از کرده ی نهم:

" ستاره ی تشتر را، تشتر ستاره ی رایومند فرهمند را میستاییم. با هوم آمیخته به شیر با بَرسَم، با زبان خرد و "منثرَه"، با اندیشه و گفتار و کردار نیک، با زور و با سخن رسا. ینگهه هاتـَم"

اما عمده ترین روایت مربوط به تیشتر در عرصه خلقت را در همین تیر یشت و علاوه بر آن #بندهشن می یابیم که جز با اندکی جزئیات بیشتر در بندهشن، تقریبا یکسان نقل شده اند. این روایت مربوط به وجهه ای از نبرد همیشگی نیکی و بدی از لشکر #هورمزد و #اهریمن است که به باران و خشکسالی مربوط می شود. در این نبرد تن به تن و طولانی تیر در مقابل #اپوش دیو، دیو دهشتناک خشکسالی قرار می گیرد.

در خط روایی داستان ما با سه شکل تناسخ از ایزد تیشتر مواجهیم. شکل اول "جوان برسای پانزده ساله" که تناسخی معروف و محبوب در باور ایرانیان است و علاوه بر تیشتر چنین تناسخی را در ایزدان دیگری همچون #بهرام و #نریوسنگ می یابیم. بی شک این مسئله در تفکر ایرانی بیانگر این است که مردم پانزده سالگی را اوج قدرت جوانی و شروع کمال و نقطه عطف زندگی هر مرد می دانسته اند.

تناسخ بعدی به هیبت "گاو نر زورمند" است که باز هم تناسخی آشناست و سومین و اصلی ترین شکل که برای این روایت شکل منحصر بفرد است، هیکل اسب سپید زرین یال و زرین گوش است که اپوش دیو در این مرحله به شکل اسب آتش نفس تیزدندان و گری و سیاه به مقابله با او بر می آید.

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 برای مسلک #زرتشتی و اساطیر #آریایی، #سروش ایزد رساننده سخنان و فرامین #هورمزد است. پس اوست پیامبر هر آنچه که در کائنات خیر و نیکوست.

از منظر دیگر سروش بشارت ده فرا رسیدن پگاه و روشنی است. پس هنگامه طلوع و سپیده صبح زمانی است که مومنان می توانند از سلطه #اهریمن رهایی یافته و به نور پاک هورمزد تمسک جویند. بدین سان سروش ایزد پاک تخمگان اهورازاد را سفارش به سحرخیزی میکند و از خواب و غفلت هنگام طلوع فراری می دهد.

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 برای تمدن #آریایی اما، اژدها همواره موجودی مخوف و از لشکر #اهریمن تلقی می شده است. چه اینکه یکی از اصلی ترین فرماندهان لشکر شر و مخربان جهان در نبرد آخرالزمان مورد اعتقاد در دیانت زرتشتی #اژی_دهاک است. اژدهایی سهمگین و زهرآگین با سه سر که دشمنی دیرین با مخلوقات #هورمزد دارد. همانطور که پیشتر شرح دادیم اژی دهاک یک بار به دست #ثریتونه (فریدون) شکست خورده و اسیر شد اما فریدون از سوی #سروش ایزد از کشتن وی منع گشت. چرا که پیش بینی شده بود که در این صورت جهان از مور و ملخ و حشرات موذی که از جسد اژی دهاک برخواهند خواست پر می شود. بنابراین اژی دهاک در #دماوند کوه به زنجیر کشیده شد تا در روز موعو آزاد گردد (شباهت جالبی با سرنوشت اهریمن اساطیر #اسکاندیناوی یعنی گرگ #فنریر و پدرش #لوکی مشهود است!)

کمی آنسوتر در تمدن میانرودان اژدهایان آنقدر والاتبار تلقی شده اند که چند اژدهای کیهانی همچون #کور و #تیامات اولین موجودات ازلی لقب گرفته اند. پیشینه تر از خدایان و حتی خلقت جهان فانی. اما این شخصیت ها در جنگ با خدایان در حماسه #آنوما_الیش شکست میخورند و بدن آنان بستری برای خلقت جهان امروزی می شود. سوای این اژدهایان، موجودات اژدهامانندی همچون #ماشوسو در اساطیر #بابل به عنوان دیتی های باروری در خدمت خدابانو #ایشتار پرستیده می شوند.

در ادامه جست و جو بدنبال اژدها شایسته است که بررسی دقیقی نیز از یکی از اولین گاهواره های تمدن یعنی تمدن #مصر بعمل آوریم. برای مصریان باستان شاید تنها اژدهای شناخته شده #آپپ (یا #آپوفیس) باشد. و البته که در جایگاه اهریمنی مطلق مورد اعتقاد بوده است. آپپ اژدهای کیهانی مخوف دشمن اصلی #رع و مصاف نور و سازندگی است. اعتقاد اسطوره ای حضور و غیاب خورشید در پهنه آسمان در هر روز نیز برای مصریان در واقع عرصه نبرد و کش مکش همیشگی نور و تاریکی و خیر و شر و در واقع میدان جنگ #رع و #آپپ است.

دراعتقاد اقوام ساکن نقاط غربی #آفریقا یعنی تمدن #یوروب اژدها بیش از اینکه عضو یکی از طرفین خیر یا شر باشد، یک دیتی موکل بر عناصر طبیعت است. در اساطیر یوروب اغلب اژدهایان به شکل یک #اوریشا پرستیده می شوند. برای مثال اژدهایی همچون #آیدونولو در ارتباط با عنصر "رنگین کمان" تلقی می شد و اعتقاد بر این بود که خود رنگین کمان اژدهایی رنگارنگ و زیباست که در پهنه آسمان چمبره می زند تا باران معابد خدایان را خیس و ضایع نسازد!

در بررسی تمدنهای اروپایی باستان اژدها را عمدتا عنصری تشکیل یافته از "عظمت"، "تقدس"، "وحشت" و "بی رحمی" می یابیم. اما برای یونانیان تقریبا هیچ اژدهایی وجود نداشته که نیروی خیر باشد یا همچون یک دیتی به مردم خدمتی برساند. معرفی موجوداتی همچون #هیدرا، #لادون و یا #سیلا که هر کدام اژدهاگونه های وحشتناک و اهریمنی هستند می تواند شاهد این ادعا باشد. در واقع اژدهایان یونانی هر کدام یک ضد قهرمان تمام عیار محسوب می شوند. برای مثال کشتن #هیدرا یا مقابله با #لادون برای دزدیدن سیب زرین باغ #هیسپرید هر دو از خوانهای دوازده گانه پهلوان بزرگ #هرکول محسوب می شوند. همچنین #کادموس پهلوان بزرگ در داستان رشادت خود برای ساختن شهر تبس مجبور به نبرد با اژدهای #آرس شد و به خاطر کشتن اژدها، آرس تا پایان عمرش وی را نفرین کرد. در داستانهای دیگری اژدهای مخوف #سیلا را در تقابل با دو قهرمان بزرگ یعنی #جیسون و #اودیسیوس می بینیم که هر کدام یک بار در جریان دریانوردیهای خود از غار لانه وی گذر کردند. هر چه که بود در یونان هیچ اژدهایی را در کنار هیچ قهرمانی نمی یابیم و اژدهایان همواره ضد قهرمان و منفورند!

برای تمدن #اسکاندیناوی دو اژدهای کیهانی و بسیار عظیم را می یابیم که هر دو مخرب و ترسناکند. در ابتدا اژدهای ازلی #نیدهوگ که در ریشه های #ایگدراسیل منزل دارد و همواره در تنش و تقابل با عقابیست که بر فراز شاخه های درخت کیهانی زندگی می کند و دوم مار جهانی عظیم یعنی #یورمونگاندر که فرزند شرور #لوکی و #آنگرابودا است و به دور اقیانوس محیط #میدگارد چمبره زده و به حدی بزرگ است که کل کره زمین را در بر گرفته است. در روایات راگناروک شاهدیم که همین یورموندر مصاف همیشگی #تور خدای رعد است و در پایان در راگناروک موفق به قتل تور نیز خواهد شد.

تمدنهای دیگر نقاط اروپا نیز همواره به اژدهایان فراوانی معتقد بوده اند. اژدهایانی که به صورت دیتی هایی عظیم موکل بر عناصر طبیعت بودند و پرستش و ستایش آنان توسط #دروید ها و فرهنگ #سلت و #گول رواج داده می شد. این دسته از اژدهایان اغلب ذات پلید نداشتند و صرفا در قلمرو خود در آسمانها پرواز و حکمرانی می کردند و گاها با انسانهای فانی ارتباط برقرار می نمودند.

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 با اعتقاد به یک اصل اولیه از اساطیر #آریایی و دیانت #زرتشتی، شخص #انگره_مینیو یا #اهریمن خالق تمام وجوه شر در دنیاست. عناصری همچون تاریکی، بیماری، مرگ، بلایای طبیعی، یخبندان یا خشکسالی و... همگی زاده مستقیم اهریمن پنداشته شده اند.

از میان این موارد #خرفستران یا "جانوران موذی" نیز باید مورد توجه باشند. چرا که نوشتارهایی همچون #دینکرد و #بندهشن حیواناتی مانند مار، مورچه، ملخ، زنبور، وزغ و سوسمار را شوم و فرزند اهریمن معرفی میکنند و کشتن آنها را نشانه تقوا و بهدینی می دانند.

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 در قیاسی جالب می توانیم اسطوره #ییمیر از اساطیر #اسکاندیناوی را با دقت بالایی منطبق بر شخصیت #کیومرث از اساطیر #آریایی باستان بیابیم. به این گزاره ها دقت کنید:

1. ییمیر و کیومرث هر دو اولین موجود تنهای مذکر (و نه جفت زن و مرد) هوشمند هستند که پا بر عرصه هستی میگذارند. پیش از آن هیچ موجود عاقل تک یا جفتی نمی زیسته.

2. همدم و زندگی بخش هر دوی آنها یک "گاو" اولیه مقدس است که از شیرش تغذیه می نمایند. #گوش همراه با کیومرث در مقابل #اودومبلا همراه ییمیر

3. هر دوی این شخصیت ها در برابر نیرویی آسترال و نامیرا قد علم می کنند و در این راه کشته می شوند. ییمیر در مقابل #اودین و کیومرث در برابر #اهریمن

4. پس از مرگ بدن هر دوی این شخصیت ها به گونه ای سازنده نطفه ای برای ادامه نسل باقی موجودات هوشمند می شود. ریش ییمیر درختان نارون و زبان گنجشکی را میسازد که #آسکر و #امبلا اولین زوج انسان اساطیر اسکاندیناوی از آنها سر بر می آورند و خون کیومرث نطفه دو بوته ریواسی میشود که زاینده #مشی و #مشیانه، اولین انسانهای اساطیر آریایی است.

▫️ @Torecilik