کانال واجه واج (واژه نامه تالشی)

مسابقه شماره ۱۴۵😊

اگه گفتید به تالشی به این سبد چی میگن
شارژ هدیه تقدیم شما عزیزان میشه😁


ی راهنمایی 😊
این سبد چوبی با شاخه نازک و تر درخت آلوچه کوهی درست میشه برای شیرابه گیری در دوشاب پزی (خرمالوی وحشی) استفاده مبشه

@goourabpas

🔹️فیلم مستند رمه بری در منطقه ییلاقی سه سرون و نره برن ماسال

🔰تقی اسکندری تاسکوه _ بهرام احمدی

@otaghkhabargilan

مرحوا چمه خاسه پلوونه زوئه ایلایی که هزار آبی جانه رو

"شیره کته" هنی طلا ویگتشه
جانی را غش
بورر ملنگه
👏👏👏❤️❤️❤️😍😍😍

درود ختمت یاله رفقن


بهنام جان
از ( من) ام «تمبره دیزه» تازه مسمه


خانم حمیدی هم پلیشکات آکٓردشٓه


بما  چٓمـه وٓر  تمبره جا، وایٓم👇
«توتٓه» = خاک
آلبٓت هر خاکی نٍه
ویشتر  خاکی نٓه وایٓم که وختی ایزم و الوسی کا ب جا مونو

خاکٓه توتٓه اشته سٓر

خاک بر سرت

توته اشته سر

و
کلش و سٓرٓ چینٓه خاکی نٓه وایٓم
«سوجٓه»

مانا ببن
بیت الله صفری سیدآبادی
تالش جنوبی فومن

ویوعه ور ی خرجگیل اسالم

#آموزش زبان تالشی
بر اساس نظر محققان، زبان تالشی دارای سه گویش اصلی شمالی، مرکزی و جنوبی می‌باشد.
یک مرحله انتقالی از این گویش‌ها نیز تحت عنوان گونه کرگانرودی شامل مناطقی همچون لیسار، جوکندان و هشتپر و نواحی اطراف آن می‌باشد که در آن به لهجه‌ای صحبت می‌شود که در آن شاهد جا به جایی بین تالشی شمالی به مرکزی هستیم.
از این روی برای آموزش زبان تالشی بر این گونه تکیه کردیم که حد فاصل دو گویش شمالی و مرکزی و برای هر دو گویش تا حد بسیار زیادی قابل درک و سهل الوصول باشد.
علاوه بر این یادگیری این گونه می‌تواند زمینه افزایش درک بسیار بالای دو گونه شمالی و مرکزی تالشی از یکدیگر را فراهم سازد.

@BahariBabak

🔴زبان تالشی سه گویش دارد.

گویش شمالی
گویش مرکزی
گویش جنوبی

🔺️غرب استان گیلان - منطقه تالش

@tarikh_astara

#گیلان #تالش #زبان_تالشی #آستارا #گردنه_هیران  #گردنه_حیران #هشتبر #اسالم #رضوانشهر #پره_سر #ماسال #فومن #شفت #رودبار #شاندرمن #زبانهای_ایرانی #ایران_بزرگ
#talesh #tolesh 

🔴زبان تالشی - گویش آستارا


اُو ov : آب
اُوین ovin : آبدار
اُوَینَه ovâynâ : آیینه
اُتاش otâš : آتش
اُسن osən : آهن
اُج oj : باز


وُیِه voye : باریدن
تو to : نخ
تو to  : لنگه بار
تو to : سرنگون
تو to : مانند ، شبیه
تُو tov : تَشَر ، پرخاش


کاگ kâg : مرغ
واگ vâg : گرگ
سه sə : سرخ
وا ، وَه vâ : برف
وا ، وَه vâ : بره گوسفند
وِه ve : زیاد ، بسیار


هر hər : ابر و مه
هل həl : سوراخ
هرد hərd : خُرد ، ریز
هردان hərdân : کودک
هندل həndəl : تمشک
هونی huni : چشمه
هُوَه hovâ : خواهر
هشک həšk : خُشک


هاندِه hânde : خواندن
هاردِه hârde : خوردن
هاتِه hâte : فروختن
هتِه həte : خوابیدن
هان hân : خواب
هُتِه hote ؛ وُتِه vote : گفتن
هُری یِه horiye : آرد کردن
هاشتِه hâšte : اجازه دادن

@tarikh_astara

@vajenameh_taleshi

#گیلان #منطقه_تالش #تالش #تالشان #زبان_تالشی #آستارا #کاسپین #کادوس

#تالش_پژوهی_تالش_شناسی

هر تالش یک پژوهشگر

همانطور که می دانیم در گذشته یعنی حدوداً در چهل یا سی سال پیش کتاب هایی که درباره تاریخ ، فرهنگ و زبان تالشان به چاپ می رسید بسیار کم بود ولی حدوداً در پانزده سال اخیر کتاب های بیشتری از نویسندگان تالش منتشر شده است . ولی این تعداد کتاب هایی که تا کنون درباره تالشان به چاپ رسیده است کافی نیست و باید کتاب های بیشتری درباره فرهنگ و زبان تالشان به چاپ برسد .

هر تالش زبانی که علاقمند به تاریخ ، فرهنگ و زبان خود می باشد می تواند تمامی موارد مربوط به این موضوعات را گردآوری کند و در آینده ای نزدیک در کتاب هایی به چاپ برساند . شاید بعضی ها که تا کنون در زمینه پژوهش نبودند بگویند چگونه باید شروع کرد ؟ چگونه می توان کتابی در این زمینه ها نوشت ؟

در ادامه به فهرستی اشاره می شود که هر تالش زبانی می تواند در مورد این موضوعات در منطقه ، شهر یا روستای خود پژوهش کند و موارد را برای چاپ در کتابی گردآوری کند . این کار از تمامی عناصر فرهنگی و هویتی یک قوم پاسداری خواهد کرد .

نمونه فهرست :

۱- گردآوری واژه های تالشی .

۲- ضرب المثل ها ، چیستان ها .

۳- خوراک های محلی .

۴- معماری خانه ها .

۵- صنایع دستی و پوشاک محلی .

۶- فرهنگ و آداب و رسوم ، سنت ها و باورها .

۷- جشن های عروسی در منطقه مورد اشاره .

۸- نام روستاها و ییلاق های منطقه و معنای آنها .

۹- نام درختان ، درختچه ها ، گیاهان ، گلها ، سبزی ها و ...

۱۰- جغرافیا ( نام کوه ها ، رودها ، جنگلها ، آبشارها ، قلعه ها ، غارها ، روستاها ) و ...

۱۱- کشاورزی و باغداری ، میوه ها و محصولات ، ابزارهای کار و کشاورزی ، دامداری .

۱۲- نام حیوانات ( حیوانات اهلی و وحشی : چهارپایان ، پرندگان ، خزندگان ، حشرات ) و ...

۱۳- جشن های ملی در منطقه مورد اشاره ( نوروز ، شب چله ، چهارشنبه سوری ، سیزده به در ) و ...

۱۴- و ...

هر تالش زبانی می تواند در منطقه خود موضوعات این فهرست را گردآوری کند و برای پاسداری از فرهنگ و زبان تالشان آن را در کتابی به چاپ برساند .

#تالش_شناسی
#کتابهای_تالشی

@tarikh_astara

مَمَنگ.

واژه های ماسوله ای اززبان یک ماسوله ای
پپو=پروانه
چل=گل/
سرلعس=چوب درخت ازگیل (که انراکوه نشین هاهنگام حرکت درکوه یادشت بجای عصا دردست می‌گیرند )
زوعه=پسر
دن=دهان
درزن=سوزن
اونی=اکنون
اشکم=شکم
واشک =بازشکاری
کرگ=مرغ
بنه سر=پشت بام
عباس رحمتی ماسوله

کتاب فرهنگ مصادر تاتی، تالشی و گیلکی منتشر شد

🔸 فرهنگ مصادر تاتی، تالشی و گیلکی تألیف جهاندوست سبزعلی‌پور، عضو هیئت‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی رشت و با همکاری محمد حسن‌دوست، عضو هیئت‌علمی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، در دو جلد منتشر شد.

🔸فرهنگ مصادر تاتی، تالشی و گیلکی در دو جلد گردآوری شده است. جلد اول شامل پیکرۀ مصادر گویش‌های تاتی، تالشی و گیلکی و مصادر این گویش‌ها به تفکیک گونه‌های سی‌گانه است. جلد دوم شامل ریشۀ مصادر گویش‌های تاتی، تالشی و گیلکی و نمایه‌های فارسی و انگلیسی است.

🔸انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی کتاب فرهنگ مصادر تاتی، تالشی و گیلکی را در دو جلد و با شمارگان چهارصد نسخه منتشر کرده است.

🔸 علاقه‌مندان می‌توانند برای خرید این کتاب با کتاب‌فروشی فرهنگستان (شمارۀ ۸۸۶۴۲۴۹۷ / آقای عفیفی ۰۹۱۲۶۹۴۷۱۴۴) تماس بگیرند.

🔴 متن کامل معرفی کتاب را در وبگاه فرهنگستان به نشانی زیر بخوانید:
🌐https://apll.ir/?p=16876

#عارف_م_ماسال:
دوستن سلام
ایله سوال داریم، البته پیشتر نی دفرسما بما کسی جوابݖش ندوئه. واتݖمه چون ام گورو عوضۏن ۏیشترینه دفرسݖم هنی.

هیکس دا اسه ام کلیمه مسه؟
"موجور/مونجور"

#علی_حیدری_عنبران:
درود بزرگواران
مۊنجۊر/مۊجۊر/مۊنجۊل:هر سه واژه در معادل فارسی بسیار کوچک و ریز بکار میرود.
جزعی کوچک از یک مجموعه کل.
مثال: مۊنجۊله آنگٚشته/انگشت کوچک
ای مۊنجۊر اوتش: یک تکه (جرقه)اتش

والو کارده/vâlu kârde: پخش کردن،ولو کردن ، پراکنده کردن

لووه کارده/ luva kârde : التماس کردن

لوونییه/luvvunie : تکان دادن ، با پیشوند‌هایی(اَ،دَ،پِ، او،سَ)

توضیح: نظر شخصی من این است که واژه الوه که بزرگوارانی در معادل گِل مالیدن به دیوار وگل‌اندود کردن بکار برده‌اند ریشه ترکی از /ال/ به مفهوم دست باشد.مالیدن گل با دست.

معادل گل مالیدن(اندودن) در تالشی شمالی:
آندۊییه/ândüie
آندۊ کارده/ ândü kârde: گل اندود کردن

ویله‌وون/ویه‌وون:
انکه سر نخ رو گم کرده باشد،
ویله در مفهوم نخ بکار میرود،
انکه سرگشته و حیران است.

#عارف_م_ماسال
سلام برا
خیلی ممنون

آلوئه احتمالا فارسی آلودن‌ی نه هم‌ریشه‌یه.


#ضیا_طرقدار_آستارا
موُنجوُل mūnjūl : نوعی کِرم ریز

#سارا_روحانی:
زبان #تالشی_گویش_تالشدولاب
#سارا_روحانی

۱_درژد  : dərəžd   : زبر
۲_ دوروئه واج : durua vāj : دروغگو
۳_دَو  : dav  : آداب و رسوم ؛ سنت

۴_تَیَئ  : taya  :  خالی
۵_تیَه دس: taya das : دست خالی
۶_تیَه  : tiya  :  میل بافتنی

۷_گلِف  :  gəlif   : با فاصله
۸_انگولر : angular : تو خالی (درختی
که توش خالی باشه )
۹_بی فوسول : bifusul : بد ترکیب

۱۰_واته وات/ واته واژ/ واته واته
vāta vāt / vata vāž/vātə vātə
گفتن و بگو و مگو کردن به کسی


      🌺 کانال تالش واژه 🌺


@TALESH_VAZHE

#بهنام_ن:
سلام
کا شه = کجا رفت
کا شی = کجا می روی

کم وری/وره شه= کدام طرفی رفت
کم وری/وره شی = کدام طرفی می روی

#سارا_روحانی:
درود
کییا شَه : کجا رفت
کییا بشیشَه  : کجا می روی
کم وَری شَه : کدام طرفی رفت
کم وری بَشیشَه : کدام طرفی می روی

بیوریج : بدو ؛ فرار کن
نیمشا شه : نمیتوانم بروم

بومون دا بام : بمان تا بیام
کا بومیمَه  : دارم میام
نیمشا مَنده : نمی‌توانم بمانم
نییشا شه  : نمی‌تواند برود

سارا روحانی تالش تالشدولاب
،

Helper:
کوجی باشه(کورا باشه): کجا رفت
کوجی شی(کورا شی): کجا می روی
کوم وَری باشه(کورادَری باشه): کدام طرفی رفت
کوم وَریا بِشی(کورادَریا بَشی): کدام طرفی می روی


بوریج: بدو، فرار کن
نَشای بَشوم: نمیتوانم(نمیشود) بروم


بَمون تا بیام: بمان تا بیام
دَکورِ ئاهام(ئامیَن دِروم): دارم میام
نَشای بَمونوم: نمی‌توانم(نمیشود)بمانم
نَشای بَشوی: نمی‌تواند(نمیشود)برود



#گیلؤنی ‍رۊدبار

🔴زبان تالشی - گویش آستارا


https://www.instagram.com/tarikh_astara


#تالش #زبان_تالشی #آستارا

#بابک_بهاری_کگه‌رو

Rav  زود، سریع
Ravna سریعا، فوری
Ravanda  اول صبح، سحرگاه

#سارا_روحانی_رضوانشهر
درود شمه ختمت یالئن

تَه تاوَه بَه  : تند و تاب افتادن
یک جورایی ؛ عجله کردن
نگران شدن هم گاهی معنی میده

مانند :
خالام نامَه ته‌تاوه بیم:
خواهرم نیومد نگران و آرام قرار ندارم

#مریم_محسنی_ماسال:
سلام
سر آشتاونده/ سر آشتیاونده (sar āštāvənde/sar āštiyāvənde): مخ زدن، از راه بدر کردن، مخ کارگرفتن
مترادف سر تاونده (sar tāvənde)
چه کینه سرشون آشتاونده /تاونده ای شون دوازنده
če kina saršun āštāvənda (tāvənda)ayšun davāzənda
مخ دخترش را زدند و فراری دادند

#کوهزاد:
بادرود

چمه ورون  وان  "  سرتاونده  سرآشتاونده نوان

حالتی که بعد از سر تاونده رخ میده را

"  آشتاوییهِ "  میگویند
فلانی آشتاویهَ 

یا ورزایی که  هوشت آبو  را هم می‌گویند ورزا آشتاویهَ

#مریم_محسنی_ماسال:
پررو تالشی کو بو لیسکlisk ،دیم لیسکdimlisk
چده  لیسکه
دیم لیسکه خردنییه

#کوهزاد:
درحالت  مخ زدن و ربودن  هم  واژه

    "برسوئه " barsoe

بکار شو

#فرنگیس_قلیزاده_ماسال:
درود
دیم داشتهdim dâšte:پررو بودن

#کوهزاد:
دوروت

تاو دلکه .  یعنی تندوتاب  افتادن

اما  " سرتاونهِ  یا تاوندهِ  "  موتفاوته

مانند. 
کی اشته سری  تاوندهَ ؟  چه کسی نظرت را برگرداند


کی ته تاو  دَینده َ؟ کی ترا به عجله واداشت

سر . یاکو  نظر معنی ده

وختی  سر تاونییه  آشتاویه  سورت گره

#مریم_محسنی_ماسال

ما می گوییم:
پِولا pevlā: ولو، پخش، پراکندگی،تفرق
پولا آبه/ کرده
پِولا به pevlā : ولو شدن، پخش شدن
ولا vəlā : ولو ...
ولا آکرده vəlā ākarde: ولو کردن،پخش کردن،ریختن
ولا بِه

#فرنگیس_قلیزاده_ماسال
درود وام گردی ختمت
امه انته نی وایم
پولا آولا pevlâ âvlâ:پخش وپلا،ولو
پولا آولابه  pevlâ âvlâbe:پخش وپلا شده ،ولوشده
پولا آولا کردهpevlâ âvlâ  karde:بهم ریختن،پخش وپلا کردن ،ولوکردن،بهم ریختن