توره | اساطیر باستان

👁‍🗨 در منابع اسطوره شناسی فرهنگ #اسکاندیناوی برای خدایگان #اودین به جز دو کلاغ همراه، از دو گرگ که همواره ملازم وی هستند نیز یاد شده است. این دو گرگ #فرکی و #گری نام دارند.

اگر به موارد مشابه در اساطیر دیگر تمدنها بنگریم میتوان الگوی ثابتی از حضور "سگ سانان" در کنار "شاه خدایان" را درک نمود. برای مثال #سربروس سگ سه سر نگهبان جهنم به نوعی ملازم همیشگی خدایگان #هادس پادشاه جهان زیرین است. همچنین در کنار #یاما شاه خدای جهان مردگان در اساطیر #سانسکریت نیز دو سگ یا گرگ ملازم وجود دارد. همچنین در همراهی خدابانو #هکاته به عنوان شهبانوی جادوگران دو سگ سیاه غول پیکر وجود دارد.

به نظر میرسد اعتقاد به چنین تفکری برگرفته از این باشد که شاهان همواره شخصیتهای بسیار وفادار و قوی را برای همراهی و حفاظت خود برمیگزیدند. البته که سگ سانان از ابتدای تاریخ بشری نمادی از چنین صفاتی هستند!

◽️ @Torecilik

🔗 torecilik.ir

👁‍🗨 میدانیم قدیم ترین پانتئون در اعتقادات مردم بسیار باستانی #سانسکریت و پدران اقوام "هندو اروپایی" خدایان #ودیک (ودایی) هستند.

اینگونه نیست که خدایان ودایی شخصیتهای جدا از پانتئون متاخر #هندو و اساطیر #هند باشند. اما درجه اهمیت آنان برای هرکدام از اقوام مشتق شده از فرهنگ سانسکریت به شکل خاصی است. به گونه ای که برای اساطیر عصر #ایران کافرکیشی خدایانی همچون #میترا و #وایو و برای اروپاییان خدابانویی همچون #دانو در راس قدرت قرار گرفته اند.

اما خارج از همه این تواصیف شخصیت #آدیتی (مادرخدای ازل) برای تمامی این فرهنگها به گونه ای ایفای نقش داشته و هیچگاه به فراموشی سپرده نشد. وجود شخصیتی همچون #خائوس در اساطیر #یونان شاهد این مدعی است.

آدیتی برای اقوام سانسکریت مادر ازلیت و به نوعی شروع همه چیز بوده است. (البته شروع آن چیزی که وجود گیتی بوده است و جهان معنوی پیش از او نیز حیات داشته)

او مادر شاهنشاه خدایان یعنی #ایندرا است و فرزندان مهمی همچون خدایان #سوریا، #آگنی، #یاما و #وارونا است. توکل آدیتی بر مفاهیم کلی آفرینش همچون "آسمان" و "باروری" بوده است.

◽️ @Torecilik

👁‍🗨 طراحی زیبا از #یاما_اوبا در اساطیر #ژاپن

#Art
#Yama_Uba
#Japanese_mythology

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 نکته جالبی که در عرصه اساطیر #ژاپن و مسلک #شینتو شاهد هستیم، نحوه خاص پرداختن به زندگی قهرمانان و پهلوانان فولکلور است. ژاپنی ها بر خلاف اغلب تمدنهای باستانی بیشتر پهلوانانی از جنس کودکان و نوجوانان دارند و این مسئله در نوع خود منحصر بفرد است. خلق پهلوانانی همچون #موموتارو، #مینازوکی_هیمه و #کینتارو شاهد این موضوع است.

#کینتارو معروف به "پسر طلایی" از مشهورترین پهلوانان اساطیری ملی سرزمین #ژاپن است. مطالعه سرگذشت او درسی عمومی است که چطور یک فطرت پاک می تواند حتی به دست یک شیطان پرورش یافته و تبدیل به قهرمانی یکه تاز شود.

در مورد کینتارو چندین روایت منقول است. روتین ترین داستانها بیان می دارد که او فرزند #یائه_گیری_هیمه دختر لرد فئودال منطقه "جیزومو" است. در روایت شاهدیم که شاهزاده یائه گیری هنگامی که باردار بوده توسط سیل گرفتار شده اما زنده می ماند و به جنگل دامنه کوهستان #آشیگارا پناه می برد. او در جنگل و به تنهایی وضع حمل نموده اما پس از زایمان از دنیا می رود. فرزند پسر به دنیا آمده پسری قوی بنیه و خندان بود که پوستی به رنگ طلای ناب داشت و موهای سیاه شبق گونش می درخشیدند.

کینتاروی کوچک توسط عجوزه شیطانی مشهور کوهستان یعنی #یاما_اوبا پیدا می شود. اما یاما اوبا با دقت در چهره پسر او را برکت یافته از سوی خدایان می بیند و جرئت نمی کند نوزاد را ببلعد! بنابراین او نوزاد را به دخمه خود برده و از شیر حیوانات تغذیه می کند تا رشد کرده و بالنده شود.

فرمهای دیگری از روایت حتی کینتارو را فرزند خود یاما اوبا نیز می دانند. بدین صورت که او بوسیله یک صاعقه ایجاد شده توسط اژدهای سرخ کوهستان باردار شد و حاصل این حاملگی کسی نبوده است جز کینتارو!

کینتارو از همان کودکی قدرت خدایی خود را بروز می دهد. او با دست خالی درخت های تنومند را از ریشه در می آورد و خرس های بزرگ را در کشتی سومو به زمین می زند. اما بدلیل قدرت فرا طبیعی اش هیچ همبازی ای از فرزندان انسانها حاضر به مراوده با او نمی شود و کینتارو به ناچار با حیوانات جنگل نشست و برخاست می کند. او ذاتا نوجوانی خوش قلب و پاک طینت است. کینتارو حامی حیوانات و مظلومان است و محافظت از طبیعت را وظیفه خود می داند.

اولین تجربه بالندگی کینتارو در نوجوانی رقم می خورد. او به جنگ اولین ضد قهرمان محلی یعنی #اونی شیطانی #شوتن_دوجی می رود و او را در دژ خودش واقع در کوهستان "اوئه" دستگیر می کند. از طرفی شوگان، شوالیه اعظم خود یعنی سامورایی #میناموتو_نو_یوریمیتسو را برای کشتن شوتن دوجی گسیل داشته است. چرا که او مردم بی گناه را دزدیده و به دژ خود می برد و در آنجا با گوشت انسان قلیه می پخت! هنگامی که سامورایی یوریمیتسو، رشادت و قدرت کینتارو را از نزدیک می بیند، به ریشه ی خدایی وی ایمان آورده و او را به عنوان یکی از اعضای مجمع معروف "چهار پهلوان" که محافظان اصلی امپراتوری بودند استخدام می نماید.

از این قسمت به بعد کینتارو خود را "ساکاتا نو کینتوکی" یا "پهلوان طلایی ساکاتا" نام می نهد و در #کیوتو در محضر یوریمیتسو به آموختن فن شمشیرزنی و هنر رزمی می پردازد و تا پایان عمر به عنوان قدرتمندترین پهلوان امپراتوری ژاپن شناخته می شود. داستان رشادت ها و جنگ آوری های او از موضوعات اصلی هنر روایی خیمه شب بازی #بونراکو و رقص های روایی #کابوکی است

مورخان زیادی معتقدند شخص ساکاتا نو کینتوکی واقعا پهلوانی انسانی و مطرح از منطقه آشیگارا بوده است که بعدها شرح دلاوری هایش زبان به زبان گشت و به اصطلاح عامیانه با یک کلاغ و چهل کلاغ به افسانه امروزی مبدل شد!

در فرهنگ فولکلور #ژاپن مرسوم است که پسران نوجوان در روز ملی پسر، عروسکی از کینتارو همراه داشته باشند یا بالاپوشی با کانجی "طلا" که بر روی آن نقش شده بپوشند تا در آینده همچون کینتارو شجاع و قوی باشند و بتوانند با اونی های زندگی به خوبی مبارزه کنند!

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 یکی از خبیث ترین و ترسناک ترین #یوکای ها در اساطیر #ژاپن و مسلک #شینتو، #یاما_اوبا است.

او عجوزه ای درنده است که ظاهر خود را به سان زنان زیبا دراورده و رهگذران را گرفتار می سازد.

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 گرچه اعتقاد اصلی به وجود خدای مردگان، #یاما پسر #سوریا (خورشید) از تمدن #هند برخاسته؛ اما اعتقاد به وجود تاریکی اعماق که فرزند خورشید باشد در گستره ای از چین تا عربستان مشهود است.

▫️@Torecilik

👁‍🗨 در اساطیر #آریایی بزرگترین و مشهورترین شاه افسانه ای میان مردم #جمشید است. اگر دقیق تر بنگریم اسطوره ی #جم، #یاما و یا جمشید وجهه ای بسیار باستانی #سانسکریت دارد. هندوان یاما را ایزدی از آسترال های باستانی میدانند اما این شخصیت در دیانت #زرتشتی به شکل شاهی خدای داد ظاهر گشته است.

وصف جمشید در #اوستا، #بندهشن و #دینکرد بسیار است. او را پسر #تهمورث (در اوستا #ویونگهان) می دانند و از دارندگان و پایندگان #فر_ایزدی است. اوست که آریائیان را از سرزمینهای یخ زده شمالی به سمت #ایرانویج و #خونیرس رهنمون شد. در دوران هفتصد ساله حکومت او مرگ و تباهی از میان رفت و آدمیان نمی مردند مگر اینکه کشته شوند. اوستا او را با القابی چون "صاحب رمه" و "زیباروی" معرفی میکند.

جمشید به نوعی #نوح اساطیر آریایی است. تولد او پاداش ساختن #هوماب از #هوم توسط ویونگهان بوده است. در گاهان اوستا اینگونه میخوانیم:

"#زرتشت بدو گفت: درود بر هَومِ! ای هَومِ! کدامین کس، نخستین بار در میان مردمان جهان استومند، از تو نوشاب برگرفت؟ کدام پاداش بدو داده شد و کدام بهروزی بدو رسید؟

آنگاه هَومِ اَشَوَن دوردارنده ی مرگ، مرا پاسخ گفت: نخستین بار در میان مردمان جهان استومند، ویونگهان از من نوشاب برگرفت و این پاداش بدو داده شد و این بهروزی بدو رسید که او را پسری زاده شد، "جمشید" خوب رمه، آن فره مندترین مردمان، آن هورچهر، آن که به شهریاری خویش جانوران و مردمان را بی مرگ و آبها و گیاهان را نخشکیدنی و خوراک‌ها را نکاستنی کرد.

به شهریاری جم دلیر، نه سرما بود، نه گرما، نه پیری بود، نه مرگ و نه #رشک_دیو آفریده. پدر و پسر، هر یک [به چشم دیگری] پانزده ساله می‌نمود. [چنین بود] به هنگامی که جم خوب رمه پسر ویونگهان شهریاری می‌کرد."

همچنین در #آبان_یشت میخوانیم که چگونه پادشاهی به جمشید در ازای ستایش عظیمش به درگاه #آناهید اعطا شد. چرا که او در تسبیح طولانیش صد اسب، هزار گاو و ده هزار گوسفند تقدیم #اردویسور_آناهیته کرد. و آناهید نیز خواسته ی او را پاسخ گفت.

ساختن #ورجم_کرد یکی از بزرگترین اعمال انجام شده به دست جمشید است. (مطابق با مفهوم کشتی نوح یا آرک بهشت در اساطیر ادیان ابراهیمی و مسیحیت) چون از سوی #هورمزد به جمشید اخطار داده شد که #اهریمن بر او خواهد تاخت و با سه زمستان بسیار طولانی و پی در پی سعی در نابودی تمام مخلوقات خواهد کرد، جمشید با کمک مردمانش و قدرت فره و تسلط بر دیوان بنایی سر پوشیده و عظیم ساخت که #ورجم_کرد (ساخته شده به دست جم) نام گرفت. سپس او از تخمه تمام گیاهان و جانوران و مردمان در آن گرد آورد و پناه داد. اما پس از سیصد سال اهالی ورجم کرد بر او از کمبود جا و زیادی جمعیت شکوه بردند و او این بار هم توانست با قدرت فره و استعانت از امشاسپند #سپنتا_آرمئیتی زمین را فراخ سازد و گسترده کند. طوری که هیچ کسی دیگری را در کنار خود تا چشم کار میکرد نبیند و به هر کس به این اندازه زمین داده شد تا زندگی کند.

پس از اتمام زمستانها زیوندگان ورجم کرد دوباره بر زمین فرود آمده و تمام زمین هورمزد از مردمان نیک سرشت و کشتزار و باغ و جنگل پر شد و از همه ستوران و پرندگان و خزندگان و جهندگان در آن گسترده شدند. پس او تختی عظیم برای خود بنا نهاد و کاخی بس سترگ برپای داشت و در آن بر تخت نشست.

در زمان حکومت او مرگ و ویرانی از میان رفت و اهریمن با بیچارگی متواری گشت. اشونی و پاک تخمگی گستره یافت. در آن زمان مردم پرورش گیاهان را آموختند و رمه داری کردند، از خاک خشت برگرفتند و شهرها ساختند و کاخ های عظیم بنا نهادند، جامها و کوزه ها از سفال و آبگینه ساخته شد، خواندن و نوشتن اختراع شد و از پشم و ابریشم، مردم بافتن و رشتن و دوختن را پدید آوردند. آتشدان ها پر آتش شدند و از گیاهان، روغنها گرفته شده و عطر و عود فراوانی یافت. میوه ها غذای مردم بودند و شیر و عسل و هوم و سیب در هر کوی و برزن فراوان یافت میشد.

اما بنا بر بندهشن جمشید در پایان حکومت خود گرفتار حمله ی #دروج_دیو گشت و غرور و خودپسندی او را فرا گرفت و سپاس هورمزد و #اشه را از یاد برد و مردم را دستور داد که او را در مقام خدایی ستایش کنند. چون این روزگار پدید آمد #فره در سه مرحله از او دور گشت و هرگاه به شکل یک پرنده #وارغنه (شاید پرستو یا سار) از ضمیر او پر کشید. اولین وارغنه توسط #میترا ی پاک گرفته شد، دومی به دست #فریدون رسید و او را در زمان خودش پادشاهی بخشید و منتقم خون جمشید شد و سومین وارغنه به روان #گرشاسب رسید تا در هنگام ظهور سوشیانت در ارتش روشنی بر #آژی_دهاک بتازد و او را نابود سازد.

در هر صورت با رفتن نور هورمزدی از سیمای جمشید، و با حمله ضحاک بر وی پادشاهی آریاییان به دست بیگانگان افتاد که با ظلم تا فرا رسیدن ظهور فریدون در خفقان و تاریکی گذشت و جمشید به دستور ضحاک با اره هزار دندانه به دو نیم گشت.

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 اعتقاد به #جمشید به عنوان یک شاه اساطیری ایرانی قدمتی بس فراتر از #شاهنامه دارد.

ایزد #جم یا #یاما در اساطیر #آریایی بسیار باستانی و دین #سانسکریت، خاستگاه شخصیت جمشید است.

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 به او در #ژاپن "باکه مونو" اطلاق میشود و از دهشتناکترین عفریته های تمام اساطیر است!

#یاما_اوبا عفریته ی کوهستان، علاقه ی عجیبی به بلعیدن مسافران بخت برگشته و گم کرده راه دارد!

▫️@Torecilik