توره | اساطیر باستان

👁‍🗨 به هنگام آشنایی با لشگر فرزندان #اهریمن در اساطیر #آریایی و دیانت #زرتشتی، نام #کمالگان که فرزندان ارشد #انگره_مینیو و پلیدترین دیوان هستند را در صدر می یابیم و خاتمه دهنده نام های آنان #زریز است!

#زریز دیو آخرین و دردانه ترین فرزند اهریمن و مصاف اصلی امشاسپند بانو #امرتات (مرداد) است. او موکل بر نابودی سرسبزی و بیمار ساختن گیاهان است و قدرت #خرفستران را در چنگال دارد. ملخ و موش و افعی همگی به فرمان او گیاهان و گندم پاک را ضایع ساخته و می میرانند.

به اعتقاد سنت زرتشتی، زریز دیو از رایحه پونه و نعنا تنفر عجیبی دارد و پروراندن این گیاهان خوشبو در باغ و باغچه شر او را دور می سازد. (شاید این موضوع با اعتقاد قدیمی امتناع مار از تماس با گیاه پونه بی ارتباط نباشد!)

◽️ @Torecilik

👁‍🗨 برای بررسی جایگاه مار در اساطیر #آریایی و دیانت #زرتشتی باید گامی پیشتر نهیم و ابتدایی ترین تواریخ فرهنگ #سانسکریت را مورد بررسی قرار دهیم. برای دیانت باستانی سانسکریت و به تبع آن تدین #هندو مار یکی از مقدس ترین موجودات کائنات است! در بسیاری از تناسخ ها خدایان اصلی تثلیث #تری_مورتی هندو به شکل مار ظاهر شده اند. یا اگر هم خود شکل مارگونه ندارند، حتما یک یا چند کبری را به عنوان همراه یا حامی آنان خواهیم دید. در #مهابهارات دیتی شاه کبری یا #ناگراج را محافظ تناسخ لرد #ویشنو یعنی #کریشنا ی جوان و زیبا می یابیم که همواره همراه او بوده و حتی پیش از سپرده شدن وی به آب توسط پدرش شاه #نارایان، به شخص شاه خدمت می کرده است. همچنین سخت می توان تصویری از لرد #شیوا ماهادیو یافت که ماری بر گردنش چنبره نزده باشد. در این مقام ناگراج را متوکل بر مفهوم جاودانگی یا "از ازلیت تا ابدیت" می یابیم. این همان پیامی است که بعدها از هیبت مار چنبره زده به دور پاهای ایزد #زروان از اساطیر #زرتشتی استخراج می شود. فرهنگ #سانسکریت همچنین بارها از نقش توکل مار بر "دانش و آگاهی" در قالب یک خدابانوی مرتبط با مار سخن رانده است که به اصطلاح #ملکه_مارها لقب دارد. این خدابانو در هند #ناگین نام میگیرد و بعضا حتی به شکل یک خدای مار سر مذکر به نام #ناگا نیز ظهور می یابد. همین شخصیت نزد اقوام #ماد #آریایی تبدیل به خدابانو #شاماران می شود که افسانه های بسیاری در وصف سرنوشتش در فرهنگ فولکلور اقوام با خاستگاه مادی هنوز نیز منقول و مشهور است.

اما دیانت #زرتشتی تقریبا تنها عقیده ایست که مار را موجودی خالصا اهریمنی میپندارد. #بندهشن صراحتا چند دسته از موجودات را از مخلوقان #انگره_مینیو نام می برد که در تقابل روشنان #هورمزد در سه هزاره دوم خلق شدند. #وندیداد همین دسته حیوانات را #خرفستران (Khrafstarān) مینامد و از آنان برمیشمارد که مار و مور و ملخ و زنبور و شپش و ساس و کنه و... و نشانه بهدینی هر مومن زرتشتی را همراه داشتن نیزه ای مقدس به نام #مارغن میداند که بدان خرفستران پلید را کشته و یا دور سازد. سوای این هیبت #دروج دیو در برخی توصیفات "نیمه مار" بیان شده و همچنین است توصیف شمایل #زریز دیو از دیوان پلید #کماریکان که موکل بر خشکسالی و قحطی و مرگ است. اما به عنوان پلیدترین مار در دیانت زرتشت بی شک باید از #اژی_دهاک یاد نمود که به شکل یک اژدهای سه سر نمود می یابد و یکی از دشمنان اصلی دین و خونریز و قاتل اصلی به هنگامه ظهور #سوشیانت منجی است. همین اهریمن پلید الهام بخش #فردوسی برای خلق شخصیت شاهنشاه پلید شاهنامه یعنی #ضحاک است که به خاطر بوسه اهریمن بر شانه هایش دو "مار" به نماد بندگی تاریکی روییده است. برای همین مارهای شوم جوانان بسیاری قربانی گشتند و این موضوع باعث قیام #فریدون و #کاوه گشت. علیرغم تمام این تواصیف نباید از یاد برد که مار از نمایندگان مقدس مادرخدایان بزرگ طبیعت از دوران کافر کیشی ایرانی به شمار می رود.

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 #زریز دیو، آن که زهر میریزد! او مصاف #مرداد امشاسپند است.

بیماری و مرگ و میر و نا امیدی را از او دانسته اند. اوست که آورنده طاعون و بلایا است.

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 در اساطیر #آریایی و دیانت #زرتشتی یکی از اصیلترین جنبه های وجودی #هورمزد موضوع "بی مرگی" و "جاودانگی" اوست. این جنبه وجودی در #امشاسپند والاتبار یعنی بانو #امرتات نمود می یابد.

#امرتات (Ameretat) (به اوستایی)، #امرداد (به پهلوی) و #مرداد در فارسی دری نام ششمین امشاسپند و پنجمین ماه تقویم است. نام او به معنای "جاودانه" و "نامیرا" است. همچنین او را موکل صیانت از گیاهان و رستنی ها و شادابی و طراوت دانسته اند.

او تخمه گیاهان را در جهان میگستراند و در خلقت یکساله جهان توسط هورمزد او کمک دست وی در آفرینش گیاهان بوده است. این خلقت پاک در روز ششم (امرداد روز) از ماه مرداد به پایان رسیده که این روز گاهنبار #مردادگان نام گرفته و جشن خرمن آریاییان باستان به حساب می آید.

همراه و خواهر همیشگی امرداد بانو، امشاسپند بانو #هوروتات یا #خرداد است که با توکل بر قدرت آب پلیدی و ریمنی را از جهان میزداید و گیاهان آفریده خواهر خویش را پاس میدارد. در مقابل دیو کماله #زریز دشمن همیشگی اوست که در هجمه #اهریمن به خلقت اولیه #هورمزد کوشید تا نسل گیاهان و سبزی را از خلقت برکند. اما او موفق نشد و از نور و جاودانگی مرداد شکست خورده و عقب نشینی کرد.

امرتات را بانویی زیبا و شاداب دانسته اند که نفسش بوی شیرین گلهای صبحگاه را میدهد. او دستانی آفریننده دارد و هر جا که بر خاک سرد پای نهد از جاپایش گلهای سرخ شبدر میرویند به همین دلیل گیاه شبدر نزد آریاییان مبارک و نمادی از حضور مرداد است.

درخت جاودانه #گئوکرن که درخت پاک زندگی در اساطیر #آریایی است خلقتی از سوی این امشاسپند بانو است که سیمرغ بر فراز آن لانه دارد و هماره توسط دو ماهی نیک سرشت پاسداری میشود (فلسفه جالبی از قرار دادن سبزه بر سفره #هفت_سین #نوروز به نشانه برکت امرتات و نگاه داشتن دو ماهی سرخ در تنگ بلور به نماد دو ماهی پاک طینت نگاهبان گئوکرن از این روایت قابل اتخاذ است).

▫️ @Torecilik