#دکتر_محمود_فتوحی#فارسیِ_دَری
#درس_نخست⤵️⤵️⤵️«برای مدیران BBC که نمیدانند فارسی و دری یک زبان است نه دو زبان»
غزنی (غزنین و غزنه) شهری است در مرکز شرقی افغانستان. سلطان محمود غزنوی (۳۶۱–۴۲۱ ه. ق) در این شهر حکومت می راند. فرخی سیستانی شاعر، همشهری رستم یل سیستانی شاهنامه، در غزنین محمود را به گسترش زبان دری برای پارسیان مدح کرده است.
اندر عرب دَرِ عربي گويي او گشاد
و او باز کرد پارسيان را در دَري
(فرخی سیستانی)
محمود درِ زبان دری را به روی پارسیان باز کرد.
از این سخن معلوم می شود که پارسیان (اهل سرزمینهای پارس) به دری سخن میگفتند.
.
#فارسیِ_دَری (
درس دوم)
«برای مدیران BBC که نمیدانند فارسی و دری یک زبان است نه دو زبان»
سنایی غزنوی (525) اهل غزنین افغانستان بود و بیشتر عمر خود را در آنجا گذراند. در شعری میگوید:
نيستي اندر طريق شعر گفتن آنچنانک
بوحنيفه گفت در شعري براي عنصري
«اندرين يک فن که داري و آن طريق پارسي ست
دست دست تست کس را نيست با تو داوري »
ابوحنیفه اسکافی (زنده در 451 ق) که سنایی از او یاد کرده اهل غزنه و شاعر دربار غزنوی بوده است. ابوحنیفه در شعری ستایش عنصری کرده و گفته که در شیوۀ پارسی کسی به پای تو نمیرسد.
#فارسیِ_دَری (
درس سوم)
«برای مدیران BBC که نمیدانند فارسی و دری یک زبان است نه دو زبان»
نظامی گنجوی (ف 612 ق) اهل شهر گنجه در شمال غربی جمهوری آذربایجان امروزی گفته است که به زبان دری شعر میسراید:
چو در من گرفت آن نصيحتگري
زبان برگشادم به دُرّ دري
(شرف نامه نظامي)
نظامي که نظم دري کار اوست
دري نظم کردن سزاوار اوست
(نظامی)
#فارسیِ_دَری (
درس چهارم)
«برای مدیران BBC که نمیدانند فارسی و دری یک زبان است نه دو زبان»
ابوالقاسم فردوسی اهل شهر توس (مشهد امروزی) است و شاهنامه کتاب هویت ایرانیان را سروده است زبان دری را در معنای فارسی به کار بر ده است. او واژۀ «بیور» از زبان پهلوی را به ده هزار در زبان دری ترجمه کرده است. ده هزار دری همان ده هزار فارسی است:
کجا بيور از پهلواني شمار
بود بر زبان دري ده هزار
(شاهنامه)
در شاهنامه فارسی و دری یکی است.
بفرمود تا پارسي و دري
نبشتند و کوتاه شد داوري
(شاهنامه)
#فارسیِ_دَری (
درس چهارم)
«برای مدیران BBC که نمیدانند فارسی و دری یک زبان است نه دو زبان»
ناصر خسرو قبادیانی اهل درۀ یمگان در افغانستان است. او دربارۀ لفظ دری خود می گوید که « من آنم که در پای خوکان نریزم / مر این قیمتی در لفظ دری را».
و باز دربارۀ فارسی خود گوید اشعار فارسی و تازی مرا بخوان و به یادگار دار:
اشعار به پارسی و تازی
برخوان و بدار یاد گارم
وقتی به تبریز در غرب ایران میرسد قطران شاعر را میبیند که به «زبان فارسی» شعر نیکو میگفته:
« و در تبریز قطران نام شاعری را دیدم شعر نیک میگفت اما زبان فارسی نیکو نمیدانست. پیش آمد. دیوان منجیک و دیوان دقیقی را بیاورد و هر معنی که او را مشکل بود بپرسید با او بگفتم و شرح آن بنوشت و اشعار خود بر بخواند».
منجیک ترمذی که شعرش فارسی بوده نیز اهل تِرمَذ است از مناطق مرزی ازبکستان و افغانستان.
@sazochakameoketab🌿🍂🌿🍂🌿🍂🌿🍂🌿🍂🌿🍂#دکتر_محمود_فتوحی