آمین

▪️
یازده #شعر از غلامحسین #ساعدی
[ با مقدمه ی #جواد_مجابی ]

@aminhaghrah

•
پنجم اسفند، سالمرگ #علیرضا_اسپهبد است.
اسپهبد، گیلانی‌ست و همشهری ما. نادره‌‌ای در هنر معاصر که قدرش را تاریخ خواهد دانست. مظلوم بود و جز در میان اقلیتی که روشن می‌اندیشید، فهمیده نشد. تنها شد و تنهایی پیشه کرد و در تنهایی رفت...

حالا که چهاردهمین سال نبودنش است خواستم چیزی برایش بنویسم، از او و نقشهایش. دیدم هرچه که باید را خودش از خودش گفته، در مقدمه‌ی کتاب نقاشی‌هایش:

«و اما من اين واقعيت را همچون تعهدى پذیرفته‌ام كه بی‌تفاوت و خنثى نمانم. كه از نقاشى تنها زينت ديوار نسازم و همه‌ی توانایی‌هایم را صرفن در نمايشِ توانمندى هدر ندهم. دل‌مشغولی من هميشه اين است؛ در جهانى كه آدمى در تلاشِ حماسى خود در كار خلق روابط انسانى، پاى بر زمین استوار كرده است، هنر، اين والاترين شيوه‌ی زيستِ آدمى، چه براى منِ نقاش و چه براى شماى بيننده، چه دارد و چه خواهد داشت، اگر فريبِ بازى با فرم و ساختار و ابزار، آن را از هنرمند و انسان تهى كند؟»


•اشاره: یادداشت مربوط است به مقدمه‌ی خودنوشت علیرضا اسپهبد در ابتداى كتاب برگزيده نقاشی‌هایش از ۱۳۵۰ تا ۱۳۷۶ كه توسط نشر هنر در سال ۱۳۷۷ منتشر شد.
.
• تصویر پیوست ۱:
#اسپهد و #شاملو.
نکته این‌که اسپهبد طرح روی جلد کتابهای جمعه را ساخت و شاملو هم شعر "ترجمان فاجعه" را برای اسپهبد نوشت:
در غیابِ تاریخ
هنر
عشوه‌ی بی‌عار و دردی‌ست
دهانِ بسته
وحشتِ فریبکار از لو رفتن است،
دستِ بسته
بازداشتنِ آدمی‌ست از اعجازش...
هنر شهادتی‌ است از سر صدق:
نوری که فاجعه را ترجمه می‌کند
تا آدمی
حشمتِ موهونش را باز شناسد...

• تصویر ۲: اسپهبد و #جواد_مجابی
.
• تصویر۳: اثری‌ست از اسپهبد که به انتخاب خودش، پشت جلد کتاب مجموعه آثارش آمده.

• و تصاویر دیگر؛ برخی آثار هنرمند


•• پانوشت:
شنیدم مجمع تبهکاران و جاعلان یقه سفید، کار جعل و غارت آثار اسپهبد را هم شروع کرده‌اند. خب! وقتی می‌بینیم و انگار ندیده‌ایم، چرا نکنند؟!


#روزانه
@aminhaghrah

▪️
روایت مهدی ویشکایی (نقاش پیشرو و نوگرای رشتی) از ماجرای خلق پرتره‌ی محمدرضا #پهلوی، شخصیت‌های اروپایی، و عواقب بازتاب آن در نشریات بین‌المللی...

"مرا خواستند تا پرتره‌ای حضوری از شاه بسازم...
در آخر گفت صورت كه خوب شده، گفتم می‌خواستم از چهره‌ برای تابلوی بزرگ تاج‌گذاری استفاده كنم. تابلو را آوردم تهران و تابلوی دو نفری آن‌ها (شاه و ملکه) را ساختم با لباس‌های مخصوص. اما برای تاج آن‌ها جا نبود. تاج برای‌شان نگذاشتم. اردشیر زاهدی گفت من این تابلو را می‌خواهم برای تولد شاه هدیه بدهم. تابلو را بردند پیش شاه، شاه گفته بود چرا تاج مرا بریده است؟ تابلو را پس آوردند كه تاجش را هم بساز!‌ اما تابلو جا نداشت و تعادلش به هم می‌خورد و نمی‌توانستم بوم را بزرگ‌تر كنم. نمی‌دانستم چه كنم. #یكتایی آمد كار را دید گفت چهارچوب بزرگ‌تری سفارش بده، همان‌قدر كه لازم داری،‌ من با چسبی كه دارم بوم را برایت بزرگتر می‌كنم طوری كه وصله‌ی آن معلوم نباشد.
این كار را كردیم و تاج‌، آن‌جا جا گرفت. گفتم یكتایی ممكن است این تابلو از آن‌جا كه وصله كرده‌ایم وَر بیاید. گفت: خاطرت جمع باشد. آن موقعی كه وَر بیاید این‌ها هم نیستند!...

از شخصیت‌های اروپایی هم کارهایی ساخته بودم که وقتی نمایشگاهی از آن‌ها در فرانسه ترتیب دادم پانزده روزنامه‌ی فرانسه درباره‌ی آن نمایشگاه مقاله نوشته بودند. وزیر فرهنگ و هنر مرا خواست و گفت بعد از این اگر شما خواستید در غرب نمایشگاه بگذارید ما را خبر کنید که در برپایی آن به شما کمک کنیم... گفتم این فرمایش شما معنایش این است که من برای نمایش آثارم در خارج باید از شما اجازه بگیرم. گفت بد تعبیر نکنید. بعدن فهمیدم در سفرِ شاه به فرانسه بیشتر روزنامه‌ها درباره‌ی نمایشگاه من قلم‌فرسایی کرده بودند تا سفر ملوکانه، و این برای دیگران مساله‌ساز شده بود..."


فرازی از گفتگوی #جواد_مجابی با #مهدی_ویشکایی. پیشگامان نقاشی معاصر ایران. نسل اول. نشر هنر ایران. تهران. ۱۳۷۶

.
• اشاره:
مهدی ویشکایی (۱۲۹۹، #رشت -۱۳۸۵، امریکا) بی هیچ یادکردی در زادگاهش، صدساله شد...

• شرح تصاویر: تصویر اول مهدی ویشکایی. تصویر دوم: اتاق کار هنرمند.

@aminhaghrah

▪️
فریدون فرخزاد، جایزه‌ی فروغ، امیر عباس هویدا و باقی قضایا...

در جلد سوم از کتاب اسناد موسیقی، تئاتر و سینما در ایران (۱۳۰۰-۱۳۵۷) سندی آمده از ۱۱ آذر ماه ۱۳۵۴، حاوی تقاضای #فریدون_فرخزاد از نخست وزیر وقت (#هویدا) مبنی بر مساعدت مالی جهت برگزاری هفته و جایزه‌ی #فروغ (خواهرش) در دهمین سال درگذشت شاعر.
فریدون در پیوست این نامه‌، نام داوران جایزه‌ی فروغ را هم آورده. چهره‌هایی همچون: #احمد_شاملو، #اسماعیل_خویی، #سیروس_طاهباز، #بهمن_فرمان_آرا، #ایرج_پزشکزاد، #مسعود_بهنود، #جواد_مجابی و... که بسیاری‌شان اگر در آن زمانه (روزهای سرکوب سخت جریان‌های سیاسی) سر ستیز با دستگاه #پهلوی نداشته‌اند حکمن به استناد آثاری که از آنها به دیده آمده، همراه و همدل به آن نیز نبوده‌اند!

جز این‌ها، این سند، خواندنی دیگری هم دارد! پاسخ آقای نخست‌وزیر. ایشان‌ ذیل نامه‌ای که نام آن‌همه ادیب و وکیل و نویسنده و شاعر و سینماگر و موسیقی‌دان و بازیگر و منتقد را یدک می‌کشد، به واسطه‌ی مدیردفتر؛ کامبیز پارسا، این‌طور مختصر و صریح دستور داده:
«متاسفانه مقدور نیست! بودجه‌ای در این مورد موجود نمی‌باشد!»
.
.
●پانوشت:
این مجموعه سه جلدی در سال ۱۳۷۹ و‌ توسط سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد، معاونت اطلاع‌رسانی دفتر ریاست جمهوری و تحت نظارت #میرحسین_موسوی، هادی خانیکی و احمدمسجد جامعی منتشر شده است.

#سند
@aminhaghrah

▪️
یازده #شعر از غلامحسین #ساعدی
[ با مقدمه ی #جواد_مجابی ]

@aminhaghrah

▪️وقتی که شباهت به جمع نداری!
[ یادداشتهای آدم پرمدعا | نشر به نگار | #جواد_مجابی ]

#روایت
#کتاب
@aminhaghrah