گوشه هایی از تاریخ

شبرنگ بهزاد
ویژگی ظاهری:
شبرنگ همچو رنگ شب
نام اسب سیاوش در شاهنامه است که بعدها کیخسرو پسر سیاوش صاحب آن شد.
«شبرنگ بهزاد» اسبي است دلاور و شگفت که در خطرگاه ها يار و ياور خداوند خويش سياووش و فرزند او کيخسرو بوده است.
اسب تندسير که در سختي ها به ياري او مي شتابد:
يکي تازي برنشسته سياه
همي خاک نعلش بر آمد به ماه
اسب سياوش، اسبي عادي و زميني نيست بلکه موجودي است فرازميني که به ياري سياووش آمده است. نشانه هايي بر فرازميني بودن اين اسب در جهان حماسه مي توان يافت. اوّلين نشانه ابهامي است که در آغاز و انجام زندگاني شبرنگ مي بينيم. فردوسي از اصل و تبار اين اسب نام و نشاني به دست ما نمي دهد. بر خلاف ديگر اسبان نام آور همچون رخش - اسب جهان پهلوان - و داستان سهراب که به فراخي در باب اصل و تبار آنها سخن رانده است. ظهور شبرنگ در داستان سياووش ناگهاني است.

#اساطیر
@namebastan

شبی یک سرگذشت : امشب
علل سقوط ساسانیان ق چهارم
درقسمت قبل گفتیم مدت پادشاهی شیرویه(قباد دوم) حدود۷یا۸ماه بودکه به مرض طاعون درگذشت اینک وضع درباربهم ریخته هریک ازموبدان وسرداران حرف خودشانرا میزدند وبرعلیه یک دیگر جبهه بندی میکردند دیگرفرمانده دلسوزی نبودکه درست تصمیم بگیرد تازیان بااعتماد بنفس مشغول دست اندازی به شهرهای ایران بودندبزرگان دربار اردشیر پسرخوردسالی که ازدم تیغ شیرویه جان بدربرده بودبشاهی برگزیدند ، چون اوکودکی پنج ساله بود پیشکاراورافردی که نیک سیرت وکارگشته بودبنام(مهاذرچشنس)قراردادند ازسوی دیگر
شهروراز سرداربزرگ خسروپرویزکه مناطق زیادی را در تصرف داشت با(هراکلیوس)امپراتور روم جهت پادشاهی ایران وارد گفت وگو شد او دختر خودش رابه هراکلیوس داد ودختر امپراتور رابرای پسرش گرفت بدینسان رابطه محکمی باروم برقرارکردلذا به بهانه اینکه درانتخاب اردشیر با اومشورت نشده باشصت هزار ازسربازان بازنشسته به تیسفون حمله کرد واردشیر که یکسال بودشاه شده بود به اتفاق نایب السلطنه اش (مهاذرچشنس) درتاریخ ۶۲۹میلادی بقتل رساندوخودرا پادشاه خواندجالب است بدانید مردم ودرباریان اعتقاد داشتن کسیکه شاه میشود باید ازتیره شاهان باشد و شهروراز با ازدواج باپوراندخت خواست بااین ازدواج به پادشاهی مشروعیت ببخشد که مردم نپذیرفتند لذا یکی ازسربازان شجاع بنام(پسفرخ)به اتفاق برادرش به شهرورازحمله کرده واوراکشتند وجسدش رادر خیابانهای شهر روی زمین کشاند ومیگفتند سزای کسیکه ازتیره پادشاهان نباشد این است ، مدت سلطنت شهروراز راچهل روز وبعضی دوماه دانسته اند. ‌
درباریان جوانشیرکودک دیگرخسروپرویزکه ازدم شمشیرشیرویه جسته بودبه پادشاهی انتخاب کردند که اوهم پس ازیکسال از دنیا رفت بقولی اورامسموم کردند.
مطلب باذکر ماخذادامه دارد
کاظم مزینانی تا مطلبی دیگر بدرود
@goshetarikh

شبی یک سرگذشت : امشب
عوامل سقوط ساسانیان ق سوم
نعمان بن منذر خودش رابه دربارتسلیم کرد سعی کرد به خسروبفهماند که نامه رادرست نوشته ولی مغرضانه ترجمه شده مترجم (عدی بن زید عبادی) بدروغ نامه راترجمه کرده نعمان درنامه رعایت نزاکت و فرمان برداریش را رعایت کرده ولی خسرو اظهار اطاعت اورا نپذیرفت و فرمانداد او را زیرپای پیلان انداخته وهلاکش کردند ، یعقوبی درتاریخ خودش میگوید نعمان درزندان به مرض طاعون درگذشت.
دخترنعمان (حدیقه)چون ازمرگ پدر اگاه شد به دیر هندرفت (جایی نزدیک کوفه) تاپایان عمر درهمان مکان زندگی کرد خسروپرویز پس ازاین واقعه به(ایازبن قبیصه الطائی)دستورداد تمام دارایی های نعمان ودخترانش رااز(هانی بن مسعودشیبانی )باز ستاند و برایش بفرستد هانی پیغام داد تاجان دربدن دارد دست به چنین کاری نخواهدزد ، خسروپرویز براشفت به ایاز دستور سرکوبی هانی راداد هانی پاسخ دادطوایف (بنی شیبان ، بنی بکر و بنی عجل) دارای سربازان جنگاور باامکانات زیاد وجنگ باآنان مشگل است ولی خسروپرویز به این هشدار توجه نکرد به قیس بن مسعود کاردار خودش درعراق نوشت برای جنگ باقبایل با ایاز همکاری نماید ، ایازبن قبیصه اعطایی وقیس بن مسعود هردوعرب بودند وتمایل به جنگ باهم نژاد خودشانرا نداشتند لذاخسرو پرویز دوتن ازسردارانش رابنامهای (هامرز وهرمزخرداد) رابادوازده هزار سرباز به یاری ایاز فرستاداین نبردبین سپاهیان ایران وعرب درمنطقه ای بنام (ذوقا)رانجام گرفت این نبرد به همین نام معروف است دراین جنگ ایرانیان شکست سختی خوردند واین اولین شکست ایرانیان ازتازیان بودلذامیبینبم غرور وخودخواهی وعدم درایت وبه گوش نگرفتن نصیحت مشاوران دژ مستحکمی که قرنها ایرانرا ازهجوم تازیان گرسنه بیابانگرد حفظ میکرد بیکباره فروریخت (این پیروزی حدودبیست به مانند یک حماسه در بین اعراب زبانزد بود)با شکسته شدن ابهت ایرانیان برای مشتی عرب گرسنه این فکرپیش امد که پس میتوان ایرانیانراشکست داد حال دیگرهیج مانعی دربرابر تازیان وجود نداشت ، درسال یازدهم هجری یکی ازافرادقبیله بنی شیبان بنام مثنی بن حارثه که تازه مسلمان شده بود و ازضعف و فترت ایرانیان آگاه بود ابوبکر خلیفه اول مسلمین راقانع کردحمله به سرزمین ایران دورازدسترس نیست لذاابوبکر خالد ابن ولید سپاهیانی رابا اوهمراه کردتا باکفار نبردکنند *
ادامه دارد
کاظم مزینانی تا جستاری دیگر بدرود *
ایران در زمان ساسانیان،کریستین سن ص۴۶۲ به بعد*
تاریخ ایران کمبریج جلدسوم ق ساسانیان ص۷۰به بعد*
تاریخ ده هزارساله ایران دکتر عبدالعظیم رضایی *
جای پای زن درتاریخ استاد باستانی پاریزی*
روزگاران دکتر عبدالحسین زرین کوب *
@goshetarikh

شبی یک سرگذشت :
امشب سقوط ساسانیان*
کشتن نعمان بن منذر ق دوم*
بحث سقوط نظام ساسانیان ازدیربازدربین اهل تاریخ بوده که دراین مورد بدفعات صحبت شده است گرچه قبلا این موضوع رادرکانال گذاشته ام ولی امشب ازدیدی دیگربه موضوع نگاه میکنیم .
پادشاهان ساسانی از زمان بوجودآمدنشان برای اینکه ازناحیه اعراب بیابان گرد که کارشان غارت وچپاول به شهرهاو روستاهای غربی ایران بود حکومتی قوی باپادگانی منظم وآماده ازسربازان درمنطقه(حیره) بوجوداورده بودند این امرای محلی ازتیره (بنی لخم)بودندکه به سلاطین ساسانی وفاداربودند وهمیشه سدمحکمی دربرابر تجاوزات اعراب بدوی به داخل ایران بودند ، این وضع تازمان خسروپرویز ادامه داشت تااینکه این پادشاه بنابه دلایلی که منطقی بنظرنمیرسد نعمان بن منذررا دستگیر واورازیر پای پیلان انداخت این قتل باعث گردیدنیروهای مسلح محلی نسبت به ساسانیان نظرشان برگشت وعملاحکومت حیره از قدرت ساسانیان خارج شده ودیگر درصددمقابله بااعراب مهاجم برنیامدند ، درمورد اینکه چراخسروپرویز امر به دستگیری نعمان داد زیادصحبت شده ازجمله روانشاد (ابراهیم باستانی) مینویسد نعمان دختری داشت بنام حدیقه(بستان)که خسرونامه ای به نعمان بن منذر نوشت تقضای کرد دخترش راجهت ازدواج به دربار بفرستدنعمان درجواب نامه خسرو پرویز نامه ای نوشت که دختران عرب سیاه چهره و بدون ادب هستند ولیاقت وشایستگی همسری شهریار ایران را ندارند دراینجا زنده یاد باستانی پاریزی میگوید کسیکه نامه را برای خسروپرویز خواند و ترجمه میکرد(عدی بن زیدعبادی) بودکه نامه رابدلخواه خودترجمه ودرخواندن توهین به شاه ایران کردوبدینوسیله خواست انتقام گذشته رااز نعمان بگیرد(خود ، داستانی دیگردارد)شاه سربازانی بسرداری شخصی بنام ایاز به حیره فرستاد ، نعمان که از آمدن ایازمطلع گردید دخترش را نزد(هانی بن مسعودشیبانی)رئیس قبیله شیبان سپردوخود به اتفاق همسرش جریده به قبیله (طی)پناه برد ولی این قبیله از ترس خسرو از پذیرفتن اوخوداری کرده نعمان آواره وکسی او را نیمی پذیرفت لذا همسرش اورابه رفتن به نزد خسروترغیب کرد تا از وضع پیش آماده عذر خواهی نماید شایدخسرو اوراببخشد. نعمان قبول کردبه تیسفون امدوخودش رابدربارمعرفی نمود*
مطلب ادامه دارد*
کاظم مزینانی تا جستاری دیگر بدرود *
ماخذ*
تاریخ ایران کمبریج جلد سوم قسمت ساسانیان ص۷۰ به بعد*
علل شکست ایرانیان ازاعراب ابراهیم پورداود*
جای پای زن درتاریخ دکترباستانی پاریزی*
تاریخ ده هزارساله دکترعبدالعظیم رضایی*
ايران در زمان ساسانیان کریستین سن ص۴۶۲
@goshetarikh

شبی یک سرگذشت : امشب
عوامل سقوط ساسانیان ق ۱
شکست ساسانیان دربرابرتازیان اتفاقی نبود بلکه چند عامل موجب این اتفاق گردید و ریشه درزمان داردکه طی چندشب بصورت مختصر به آن میپردازیم*
خسرو پرویز ۵۹۰ تا ۶۲۸ میلادی*
بیست و چهارمین پادشاه ساسانی و از نامدارترین شهریاران دودمان ساسانیان است. «خسرو دوم» نامی است که رومیان به وی داده‌اند ، درزمان او بودکه پیامبراسلام بدنیاآمد مورخان ایرانی وی راخسرو پرویز گفته‌اند ، او به جای پدرش ، هرمز چهارم بر تخت پادشاهی نشست ، در آغاز پادشاهی ، با شورش بهرام چوبین روبروشد و پس از شکست از سپاه وی به روم گریخت ، اندکی بعد با حمایت قیصر روم و با سپاهی که وی در اختیارش گذاشته بود به ایران بازگشت ، بهرام را شکست داد و تاج و تختش را پس گرفت ، قیصر روم همچنین دخترش که مریم نام داشت را به زنی به او دادهمچنین خسرو همسر دیگری به نام شیرین داشت که داستان عشق آن دو از پرآوازه‌ترین داستان‌های عاشقانه ادبیات فارسی است که آنرا نظامی گنجوی به نحو زیبایی سروده است این جنگ‌ها از سال ۶۰۲ تا ۶۲۷ میلادی تقریباً به مدت بیست وهفت سال ، ادامه داشت ، و شرح آن از این قراربودکه تاوقتی موریکیوس امپراتور روم بود ، روابط مابین دو دربار کاملاً صمیمانه بود ، ولی در سال ۶۰۲ میلادی موریکیوس بدست فوکاس امپراتور بعدی بیزانس کشته شد ، خسرو پرویز فوکاس را به رسمیت نشناخت ، جنگ مابین دولتین شروع شد. خسرو با لشکری وارد بین‌النهرین شد و قلعه دارا را محاصره کرد و بعد از سه ماه آن را گرفت ، پس از آن قشون ایران از فرات گذشته و سایر شهر های رومی را گرفته تا نزدیکی بیروت امروزی پیش رفتند در سال ۶۱۴ میلادی سپاه ایران عازم اورشلیم شدند و توانستند بیت‌المقدس را تسخیر کنند ، کلیساها و معابد شهر ، از جمله محل مقدسی که عیسی مسیح مصلوب شده بود با خاک یکسان شد و قطعه‌ ای از صلیبی که گفته می‌شود مسیح با آن به صلیب کشیده شده و به نام صلیب راستین شناخته می‌شود ، همچون غنیمتی فوق‌العاده گران‌بها به تیسفون فرستاده شد ، خسرو به این فتوحات خود اکتفا نکرده ، شهربُراز را که یکی از سرداران نامی ایران بود با قشونی به طرف مصر فرستاد و او از کویری که مابین شامات و مصر حائل است گذشته وارد مصر شد و در سال ۶۱۶ میلادی اسکندریه را که شهری نامی و تجارتی بود گرفت ، این فتح سردار ایران اثر بزرگی در عالم آن روزی گذاشت ، زیرا مدت نُه قرن بود که مملکت مصر از تصرف ایران خارج شدوشاهان ساسانی همواره در این صدد بودند که حدود ایران را به حدود زمان هخامنشی برسانند.
از طرف دیگر در سال ۶۱۷ میلادی، شاهین سردار نامی دیگر ایران از کاپادوکیه گذشته ممالک آسیای صغیر را یک به یک گرفت و به قسطنطنیه رسید. هراکلیوس(هرقل) در این زمان با سردار ایرانی ملاقاتی کرده ، سفیری نزد خسرو پرویز برای مذاکرات صلح فرستاده شد، ولی مذاکرات به جایی نرسید ، خسرو نه تنها برای مذاکرات صلح حاضر نشد ، بلکه سفیر را در حبس انداخته تهدید به قتل کرد ، پس از آن کالسدون به‌زودی توسط قشون ایران تسخیر شد و ایران تقریباً به حدود زمان هخامنشی رسید خسرو نتوانست ازاین پیروزی‌ها استفاده کندباامدن هراکلیوس به کمک فوکاس رومیان دست به حمله زده تانزدیک تیسفون پیش امدندوبه تلافی خراب کردن کلیسا وبردن صلیب آتشکده آذرگشسب راغارت کردند.
این مطلب ادامه دارد*
کاظم مزینانی تا جستاری دیگربدرود
بن مایه:
تاریخ ایران کمبریج جلد سوم قسمت ساسانیان ص ۷۰ به بعد
ایران باستان پیرنیا مشیرالدوله
هزاره های گمشده ج۵ص۴
تجارب العمم ابن مسکویه ص۲۲۰
ایران باستان کریستین سن ص۶۴۳*
@goshetarikh

شبی یک سرگذشت : امشب
ادبیات پهلوی : درخت آسوری
مدتی است که فکرم مشغول موضوع ادبیات قبل از اسلام شده است ، سخنرانی های مغرضانه در گوشه و کنار بگوش می‌رسد که ما در قبل از اسلام هیج چیز نداشیم ، برای خیلی ها سئوال برانگیز شده ، لذا تصمیم گرفتم که مطالبی هر چند اندک به سمع عزیزان برسانم در هفته های گذشته در مورد اشکانیان صحبت داشتیم اینک به ساسانیان می پردازیم .
آثاری که به زبان پهلوی تالیف شده بیشتر جنبه آئین زردتشتی دارد ، چند رساله کوچک که غیر دینی به حساب می آيد ولی صبغه دینی دارد مانند ، خسرو و ریدک ، یادگار زریر و رساله شطرنج ، آثار ادبی صرف چه منثور وچه منظوم ازمیان رفته است ولی ترجمه عربی وفارسی بعضی از آنها را مانند کلیله و دمنه و هزار ویک شب(هزار افسون ) را در دست داریم .
روایات حماسی منقول در شاهنامه وگرشاسب نامه وروایات عاشقانه که در خسرو وشیرین و هفت پیکر نظامی منعکس است .
اینک به یکی از نمونه های ادبی بنام درخت آسوری می پردازیم ، درخت آسوری منظومه مفاخره آمیزی است میان بز ونخل که به زبان پارتی یا پهلوی اشکانی سروده شده ولی اکنون به خط پهلوی کتابی در دست است ، احتمالاً ایرانیان این نوع ادبی را که دارای خصوصیات ادبیات شفاهی است در ادوار قدیم از بین النهرین اقتباس کرده اندکه نمونه هایی از آن در متون سومری واکدی دیده میشود مانند(حماسه گیل گمش) درخت آسوری باتوصیف کوتاهی از یک درخت بی آنکه به صراحتاً از آن نام برده می‌شود به شکل معما یا چیستان از زبان شاعر آغاز می‌شود ، با این توصیف شنونده یا خواننده پی می برد که منظور نخل است ، انگاه نخل خود فوائد خویش را برای بز بر می شمارد یاابزار های که از چوب وبرگ والیاف آن ساخته می‌شود ، در بخش بعدی بز باتوجه معارضه بر می خیزد واو را تحقیر واستهزا می کندو فوائد مانند خوراک هایی که از شیر او درست میکنند یا کاربردی که‌ شیر او در مراسم دینی زردشتی دارد ونیز ابزارهایی که از اندامهای اومانند پوست وپشم روده وغیره می سازند بر می‌شمارد ، وسرانجام بز پیروز می‌شود ،
این مفاخره نشان دهنده دو قشر جامعه دینی میباشد یعنی بز نماینده دین زردشتی ونخل نماينده دین کفر امیز آشوری وبابلی است ، اما بعضی هاهم این معارضه را تضاد بین زندگی دامداری که بز نماد آنست ونخل که نماینده زندگی کشاورزی است می دانند .
متن درنسخه های خطی به صورت نثر نوشته شده است که در۵۳ بند به زبان پارتی نوشته شده که اولین بار(بارتولومه)به این نکته پی برد.
کاظم مزینانی تاشبی دیگربدرود
ماخذ
تاریخ ادبیات ایران قبل ازاسلام دکتر احمد تفضلی وبانو ژاله آموزگار
@goshetarikh

شبی یک سرگذشت امشب
ایران پس از مرگ یزدگرد
مرگ یزدگرد رامی توان پایان سلسله ساسانی نامید ، علی رغم اینکه تا سال (۶۵۸) پیروز فرزند یزدگرد باکمک امیراتور چین(گائوزونگ)درمنطقه زرنگ مبارزه کرد و پس از آن فرزندش (نرسه)به مدت حدود ۳۰سال درمنطقه طخارستان با اعراب درحال جنگ بود ولی هیج وقت نتوانستند حکومت مستقلی برقرار نماید .
فتح ایران برطبق روایات خالی از اشکال نیست واین روایات با یکدیگر قدری اختلاف دارد بااین وجود از فتح تیسفون بسال ۱۶هجری تامرگ یزدگرد درمرو سال ۳۱هجری تمام ایران به تصرف تازیان درآمد که البته بعضی از شهرها به دلیل ناتوانی درجنگ با اعراب کنار آمده و صلح کردند شهرها ی مثل استخر ، همدان وسیستان بیش از یک بار فتح شد ومنطقه دیلمان وطبرستان تا مدتها همچنان ناگشوده باقی ماند ، حتی ترور عمر خلیفه دوم درسال ۲۳هجری هم مانع پیشروی از هجوم تازیان نگردید ، با کشته شدن خلیفه سوم عثمان برای مدت بسیار کمی وفقه درهجوم حاصل شدولی با انتقال مرکز خلافت از مدینه َبه شام (دمشق)این هجوم ها با شدت بیشتری انجام‌ گردید ومخالفت های شهر وندان ایرانی بشدت ادامه داشت با اینکه بشدت سرکوب می شدند ولی باز دوباره قیام می کردند ، اعراب صحاری عربستان با کوچ کردن به داخل ایران جای پای خود را مستحکم میکردند سرداران عرب مانند زیاد بن ابیه ، عبیدالله زیاد، حجاج بن یوسف، خالدبن عبدالله قسری ، یزید بن مهلب ودیگران با غارت اموال وتحت نام جزیه یا خسارات شکستن پیمان حتی از بانوان ایرانی ونوجوانان چشم پوشی نمیکردند با گرفتن مبالغ زیادی سکه وگرفتن اسیر سهم خودرا جدا والباقی را به دربار اموی می‌فرستادند.
این وضع ادامه داشت تا اینکه آفتاب حرّیت دمید وسردار استقلال ظهور کرد.
درشبهای آینده بیشتر دراین مورد توضیح خواهم داد *
کاظم مزینانی تامطلبی دیگربدرود
@goshetarikh

شبی یک سرگذشت:امشب
شخصیت خسرو پرویز وتجملات دربار،قسمت دوم*
درقسمت اول اشاره به تزئینات دربار خسرو کردیم که ناتمام ماند اینک به قسمتی دیگر از این دربار پرزرق وبرق اشاره میکنم ، باید گفت شاید خسرپرویز یکی از خوش اندام وخوش چهره ترین پادشاهان ساسانی باشد ، اغلب مورخان او را بااین صفات یاد کرده اند ، دربار اوبی شباهت به موزه های امروزی نبود چون اشیائی دراین دربار وجود داشت که میراث ۴۰۰ساله شاهان ساسانی بود از جمله شطرنجی بود از یاقوت سرخ وزمرد خوش رنگ ، هم چنین تخته نردی بود از مرجان وفیروزه ، دیگر کانی بود گویا ازتبت آورده بودند به وزن ۲۰۰ مثقال مانند موم نرم که درمشت فشار میدادند از لای انگشتان بیرون میزدوشکل پزیر بود جهت سرگرمی با ان تندیس های گوناگون درست میکردند سپس به شکل نخستین باز میگشت ، میتوان این شاه را خوش شانس دانست زیرا داری خزائن زیادی از زر وجواهر بود بااین وجود دارای گنجی معروف به باد آورده در محاصره قسطنطیه گردید ، دیگر گنج که به گنج گاو معروف است نصیب او گردید (شرح این دوگنج را قبلا در کانال خودم اورده) ثعالبی از اسبی مشهور بنام شبدیز نام میبرد که درمیان دوازده هزار اسبانی که در اردوگاه شاهی بود نمونه بود این اسب از نژادی اصیل بود که خسرو به آن علاقه خاصی داشت(شرح مرگ این اسب را قبلا گفته ام) ازعجایب دربار خسرو پیلی بود سپید چون برف که ازتمامی پیلان بزرگ تر وقوی تربود هنگامیکه دستار برگستوان برویش می انداختند واورا با آینه های سیمین ومیان بند های زرین می آراستند چشمها راخیره میکرد.
حمزه اصفهانی درکتاب خودش صفحه ۵۸گزارشی عجیب دارد از اسبان اصیل ، کنیزکان زیبا ، پیلان ، شتران بختی و استر جهت حمل بار وبانوان در سرای خسرو وجود داشته(نوشتن تعداد این حیوانات از حوصله جمع خارج است).
(ابن بلخی درکتاب فارس نامه صفحه ۱۰۷ درمورد خوی وخلق خسرو میگویداوبسیارتندخو بود به بزرگان اهمیتی نمیداد حتی بسیار از بزرگان دربار وسردارانش را باکلمات کوچک میکرد او سخت دل به اندک چیزی دستورکشتن میداد) با این وجود در ، دربار او موسیقی ازاهمیت خاصی برخوردار بود میتوان گفت اوج شکوفایی موسیقی درتاریخ ایران مربوط به همین دوره میباشدموسیقی دانان بزرگی چون سرکس، نکیسا ، بامشاد ، باربد(قبلا سرگذشت اوراگفته ام)دردربار حضور داشتند این شخص باچنان روحیه لطیف یکی ازبیرحم ترین پادشاهان محسوب میشد پدرش هرمزد وبسیاری از سرداران را بقتل رساند ، عاقبت خود نیز بدستور پسرش( شیرویه) درزندان بازه کمان خفه گردید
پادشاهی او نمایشی حیرت انگیز از سقوط زودرس سلسله ساسانی بود*
کاظم مزینانی تا مطلبی دیگر بدرود *
ماخذ*
تاریخ طبری ج۲ص۷۴۰تا۷۳۶*
ثعالبی ۲۹۸و۲۹۶و۳۸۵به بعد*
حمزه اصفهانی ص۸۵*
هزاره های گمشده ج۵ص۳۵۴تا۳۷۰*
@goshetarikh

شبی یک سرگذست:امشب
شخصیت خسرو پرویز وتجملات دربار او
شخصیت خسرو از دید تاریخ نگاران بسیار جالب است اوبا ۳۸سال سلطنت که تقریبا تمامی ان درجنگ گذشته بود نه تنها نشانی از فرزانگی دراو دیده نشده بلکه کشوری که هزارسال برای مدنیت وفرهنگ زحمت کشیده با یک نوع بیهودگی کشور را آماده سقوط کرد که البته دلایل دیگری هم دراین امر دخالت داشت که فعلا بحث ما نیست ،خسرو به شخصه فردی خوش گذران ، به هنر، موسیقی وشکار علاقه خاصی داشت ازتجملات خوشش می آمد وعجیب اینجاست که فردی بااین خصوصیات پیگر جنگ وهمینطور که عرض کردم تقریبا تمامی سلطنت اودرجنگ گذشت .
هریک ازمنابع اسلامی شرح مفصلی از وقایع دوران سلطنت اوبخصوص سالهای اخر پادشاهی اورا بیان کرده اند، طبری ،ابن اثیر ، دینوری ومیرخواند از میان این نویسندگان فردوسی وثعالبی بیش دیگران دراین زمینه صحبت کرده اند ، درواقع باید دربار خسرو را رونسانس زیبایی وتجملات بدانیم که تاثیر گذار بر دربارهای آیندگان ازجمله عباسیان ، عثمانی ،صفوی ودربارهای اروپایی نامید.
ثعالبی بیشتربه زرق وبرق دربار پرداخته ازجمله اشاره به تخت طاقدیس دارد که از عاج وچوب ساج بوده ورویه ونرده هایی از سیم و زر داشته پله های تخت ازچوب آبنوس وزرکوب بوده این تخت درزیر طاقی زرین قرارگرفته که نمایی کیهانی داشته با ستارگان و برج های فلکی واقلیمم هفت گانه و چهره شاهان همراه باتصاویر جنگ وشکار، روتختی دیبا وگوهرنشانی بر روی این تخت انداخته بودندکه برهر طرف آن نگاره ای از فصل سال بافته شده بوده ، همچنین ساعتی تعبیه شده بود که اوقات روز رانشان میداد (ازچگونگی این ساعت اطلاعی در دست نیست ) ازدیگر ویژگی های دربار تاجی ازطلای ناب به وزن ۶۰من که بر روی ان مروارید هایی بوده به اندازه تخم گنجشک واراسته به یاقوتی بزرگ که درتاریکی میدرخشیده وقطعه زمردی بزرگ که چشم راخیره میکرده این تاج ازسقف بازنجیر آویز بوده به درازای ۷۰اَرش این تاج همواره بالای سرشاه ثابت بوده است.
(بگفته باستانشناسان تا حدود ۱۵۰سال قبل این زنجیر از طاق ایوان مدائن آویزان بوده)
ادامه دارد*
کاظم مزینانی تا مطلبی دیگر بدرود *
@goshetarikh

شبی یک سرگذشت : امشب
وداع با دوران رنسانس باستان
با افول فرمانروایی خسرو پرویز دوران شکوفایی ساسانیان هم سرآمد ، دیگر از موسیقی وسرود خبری نبود ، دیگر از صدای باربد ونوای چنگ سرکیس وبامشاد خبری نبود ، حتی میتوان گفت دوران حکمت که به همت خسرو انوشیروان بوجود آمده بود دراین زمان متوقف گردید ، دوران شکوفایی هزارساله مدنیتی که به همت بزرگانی چون داریوش ، مهرداد ، شاپور واردشیر وانوشیروان تااوج گیری در۳۸ سال سلطنت خسرو پرویز برتارک دنیا میدرخشد از بین رفت حال دیگر سکوت وتاریکی بر ایوان بلند تیسفون مستولی گشت دیگر داستان شبدیز نوای باربد تکرار نخواهد شد ای کاش چراغ حکمتی که به همت خسرو انوشیروان روشن شده بود وعناصر یونانی ، هندی ، سریانی وایرانی بصورت معجزه آسایی درهم آمیخته شده بود در این زمان با غرور وخودکامگی خاموش نمی شد .
چهار قرن دانش اندوزی که بر تجربه ششصد سال گذشه استوارشده بود بیکباره متوقف گردید ، تدوین کتابهایی چون اندرز آذرپد مهر اسپندان ، اندرز خسرو کواتان ، آئین نامک ، تاج نامک ومزدک نامه برای مدتی مسکوت ماند وحتی بسیاری نابود گشت منظومه پهلوی یادگار زریران و کار نامه ارتخشیر پاپکان وروایات خوزای نامک وهمین مقدار که مانده به کوشش امثال ابن مقفع( روزبه )از پهلوی به عربی ترجمه گردید تا ماخذ نویسندگان عصر عباسی گردد درواقع میتوان دوران سی وهشت سال سلطنت جدا از غرور ولجاجت خسرو پرویز را رنسانس دنیای باستان نامید.
کاظم مزینانی تاشبی دیگربدرود
@goshetarikh

شبی یک سرگذشت امشب
فرجام خسروپرویز ق آخر*
آخرین روزهای پرشکوه خسرو پرویز سپری میشد او درگیر غرور کاذب خود شده بود، هراکلیوس از دستگرد پیام فرستاد مجدد تقاضای صلح کرد ولی خسرو قبول نکرد قیصر آهنگ تیسفون کرد ولی خسرو تمامی پلها را خراب کرده بود وهنوز می توانست سپاهیان زیادی تدارک ببیند بناچار به گنزک برگشت.
سعایت درباریان خسرو را برآن داشت تا با بی تدبیری نامه به یکی از فرماندهان سپاه شهربراز نوشته از وی خواست تا شهر براز را بکشد با سپاهیان به ایران برگردد ، با دستگیرشدن حامل نامه توسط رومی هاکنستانتین فرزند هراکلیوس از شهر براز تقاضای ملاقات می‌کند ، نامه خسرو دراختیار شهربراز گذاشته باروشن شدن موضوع واینکه شهر براز توانست با همکاری فرماندهان که جانشان توسط خسرو درخطربود خسرو را از سلطنت خلع کردند با صلحی که با رومیان بسته شد برای سرنگونی خسروپرویز بسمت تیسفون براه افتادند.
درچنین احوالی خسرو تحت تأثیر همسرش شیرین مردانشاه کودک خردسالش را به ولیعهدی انتخاب کرد، این انتخاب مخالفین خسرو رامتحد کرد دریک اقدام جسورانه درماه فوریه(۶۲۸)با همکاری فرمانده کل نیروهای کشور(گشنسپ اسپاد)با آزادکردن بزرگانی که در زندان بودند خسرو را توقیف کرده دریک انبار مربوط به گنج خانه منتقل‌ کردند شیرویه با نام( قباد دوم)به تخت نشست ، خسرو چند روزی در گنج خانه تحت نظر بود مذاکرات هم بجایی نرسید .
خسروپرویز بدستور پسرش درهمان گنج خانه‌ با زه کمان خفه گردید(دربعضی روایات با شمشیر کشته شد ) مرگ خسرو نمایشی بود از فروپاشی حکومت چهارصد ساله ساسانیان.
کاظم مزینانی تاشبی دیگربدرود *
ماخذ*
تاریخ طبری ج۲
تاریخ الکامل ابن اثیر ج۲
تاریخ یعقوبی ج۲
تاریخ ایران کمبریچ ج۷
تاریخ کامل ایران الرفیع حقیقت ج۱
تاریخ ایران ج۱زرین کوب
هزاره های گمشده ج۵ دکتر رجبی
شاهنشاهی ساسان تورج دریایی
تاریخ مبانی ساسانی کلاوس شیمپان
@goshetarikh

شبی یک سرگذشت امشب
خسرو آپرویز قسمت هشتم
سقوط شهر دستگرد و فرار خسرو پایان کار اونبود کشور او آنقدر وسعت داشت که می‌توانست درگوشه ای دیگر با هراکلیوس نبرد را ادامه دهد(سمپات باگراتونی)سردار شجاع و ارمنی او توانسته بود سر خاقان ترک راکه از فرصت جنگ بابیزانس استفاده به داخل ایران آمده بکوبد و او را تا رود جیحون دنبال کند همچنین قسمتی از خاک هندوستان را ضمیمه امپراتور او نماید ،لذا لجوجانه خواستار جنگ بود او فرار خودش را بگردن سرداران نالایق می انداخت دراین روزهای سخت وبحرانی به اتفاق همسر محبوب و مسیحی اش شيرين ودوتن پسران او مردانشاه وشهریار به(ویه اردشیر) نقل مکان کرد ولی دیگر رابطه او با بزرگان ودرباریان رابطه خوبی نبود وبه سردی گرائیده شده بود، اینک زمزمه روی بر گرداندن سردار معروف او شهر براز دربین درباریان بگوش میرسید ، درباريان متملق وچاپلوس بیشتر آتش بیار معرکه شده بودند عنوان میکردند شهربراز طرف دشمن راگرفته است شاید شهربراز چنین خیالی نداشته ، بگفته (طبری) عملکرد خسروپرویز باعث روی گردانی از اوشده است.
ادامه دارد*
فرداشب آخرین قسمت*
کاظم مزینانی تاشبی دیگر بدرود*
@goshetarikh

شبی یک سرگذشت امشب
خسرو آپرویز قسمت هفتم*
عفریت جنگ باتمام وجود برپیکره ایران چنگ انداخته جنگ به مرز ۲۷سالگی میرسید دوکشور با این جنگ خانمان برانداز بشدت رو به افول میرفتند ، نیروهای بیزانس پس از سالها شکست آهسته آهسته پیش می آمدند زمین های از دست داده را پس میگرفتند هنوز خسرو با لجاجت تمام برادامه جنگ تاکید داشت .
هراکلیوس در برابر آرایش نظامی ایران سپاهیانش را به سه قسمت تقسیم کرد یک قسمت مسئول حفظ قسطنطنیه گردید بخش دوم سپاه را به فرماندهی برادرش تِئودر برای مقابله با شاهین اختصاص داده ، قسمت سوم سپاه در اختیارخودش قراد گرفت، شاهین در مصاف با نیروهای تِئودر به دلیل نامساعد بودن هوا شکست خورد واز غصه مريض شد واز دنیا رفت ( بسیاری عقیده برآن دارند خسرو به شاهین سوظن پیدا کرده واو را با زهری که فرستاده بود بقتل رسانده)خسرو بحدی از این شکست ناراحت گردید که نتوانست از توهین به جسد شاهین خودداری کند ، شهر براز در تصرف قسطنطنیه به دلیل اینکه قبایل آوار درنیمه راه میدان را خالی کردند نتوانست کاری انجام دهند و کالسدون را از دست داد ، هراکلیوس پس از اینکه قبایل خزر هارا برعليه ایران شورانید به سال(۶۲۷)باسپاهیان سردار ریزاتس روبروگردید ایرانیان باتمام فداکاری به علت نرسیدن سپاه پشتیبانی خسرو شکست وسر سردار شجاع ریزاتس درمیدان جنگ قطع گردید این برخورد درمنطقه نینوا همان جاییکه نهصد سال قبل اسکندر گجسته توانست از سد نیرو های داریوش سوم بگذرد اتفاق افتاد(اینهم از عجایب تاریخ است)
هراکلیوس بسمت دستگرد جایگاه خسرو براه افتاد در ژانویه(۶۲۸)هراکلیوس به دستگرد واردشد ولی قبلا خسرو باعجله به تیسفون رفته بود این شهر در۱۰۰کیلومتری تیسفون گنجینه عظیمی در خود داشت ، ثروت هنگفتی اعم از سیم زر فرش های گرانبها مقدار زیادی شکر وادویه جات همچنین درمیان این غنایم ۳۰۰پرچم نظامی روم که درجنگهای قبل از رومیان گرفته شده همراه باصلیب مقدسی که‌ قبلا از غارت اورشلیم آورده بودندبدست رومیان افتاد.
ادامه دارد*
کاظم مزینانی تاشبی دیگربدرود *
@goshetarikh

سُروش نام یکی از ایزدان یا فرشتگان در باور باستانی ایرانیان است. باور است که او بر نظم جهان مراقبت دارد و پیمان‌ها را می‌پاید.

در نوشته‌های زرتشتی و فرهنگ‌های ایرانی، سروش پیک ایزدی خوانده شده، از این رو برخی وی را با جبرائیلِ باورهای سامی، یکی دانسته‌اند. همچنین وی از فرشتگانی شمرده می‌شود که در روز رستاخیز به کارِ شمار گماشته خواهد شد و همراه نیکوکاران بر سر پُل چینوَت (پل داوریِ درگذشتگان) خواهد بود.

در فرهنگ کهن ایرانیان روز هفدهم از هر ماه سروش نام داشت و مراسم دینی و جشن‌های ویژه‌ای برگزار می‌شده‌است. اما «سروشْ روز» به ویژه در ماه فروردین از اعتبار ویژه‌ای در مراسم دینی برخوردار بوده که با شست‌وشوی تن و روان و به آتشکده رفتن و نیایش کردن همراه بوده‌است. این روز را روز باژ، یعنی روز زمزمه نیز می‌گفته‌اند.

وصف وی:
گاهی به صورت مرغ سروشه، خروس وصف شده. گاهی به مثال ستاره.

در شاهنامه:
﴿یکایک بیامد خجسته سروش
بسان پری پلنگینه پوش﴾

این نگاره از تصّور سروش از مینیاتور قرن شانزده از مکتب بخارا الهام گرفته شده.

#اساطیر
@namebastan

شبی یک سرگذشت امشب
خسرو پرویز ق ششم
اینک درنظر اهالی بیزانس جنگ با ایرانیان جنبه تقدس پیدا کرده بود ، آنان با حمایت از امپراتورشان یک قهرمان ساختند ، قیصر بجای اینکه سربازانش را درگیر جنگ با نیروهی ایرانی درکالسدان نماید ناوگان بیزانس رابکارگرفت تا با کشتی نیروهای رومی را از دریای سیاه بسوی شرق ببرند آنگاه ارمنستان را در نوردیدند سپس در عقب جبهه‌ در آسیای صغیر وآذربایجان بنای تاخت وتاز گذاشتند.
خسرو در این هنگام با چهل هزار سپاهی برای حفظ معبد آذرگشنسپ در گنزک نزدیک تکاب امروزی منتظر نیروهای سردارش شاهین بود چون این نیرو به اونرسید از راه کوهستان به جنوب رفت هراکلیوس با یک حس انتقامجویی به تلافی بی حرمتی ایرانیها به اورشلیم کرده بودند به معبد آذرگشنسپ روی آورد ولی آتش مقدس و نذورات موجود قبلا ازآنجا برده شده بود( مسعودی)با این حال معبد ویران گردید، خسروکه غرورتمام وجودش را گرفته بود به هیج عنوان حاضر به صلح نبود برای اینکه بتواند جلو پیش روی قیصر را بگیرد به شهربراز فرمانداد به کمک آوارها ، بلغارها ، گِپیدها و اسلاوها قسطنطنیه را محاصره نمایند ، تعداد ۵۰هزار از بهترین سپاهیان معروف به(زرین نیزه) از سپاه شهر براز فراخوانده شد به فرماندهی سردارشاهین ، ارتش سوم به فرماندهی(ریزاتِس) جهت مرزبانی از مرزها ارتباط بین این سپاهیان درآن زمان واینکه چگونه در ارتباط بودند امروزه برای ما معلوم نیست.
هراکلیوس در رابط با این ارایش جنگی سپاه خسرو سپاهیانش را به سه قسمت تقسیم کرد.
ادامه دارد*
کاظم مزینانی تاشبی دیگر بدرود *
@goshetarikh

شبی یک سرگذشت امشب
خسروپرویز قسمت پنجم*
خسرو دراین ایام مست از باده پیروزی درشهر مورد علاقه اش(دستگرد) با خاطری آسوده درمیان زنان حرمسرایش همراه با نوای برب،كثط نوازندگان مورد علاقه اش باربد ، سرکیس ، نکیسا با یک غرور خاص در میان دربار پر زرق وبرق و اطرافیان ، چاپلوس و فرصت طلب ، روزگار می‌گذرانید(دراین مورد جداگانه صحبت می کنیم)باز گردیم به موضوع .
سرزمین فراعنه که ازدوره هخامنشیان از ایران جداشده بودبه وسيله سردارش( شهر براز) در سال(۶۱۶یا۶۱۷) تسخیر گردید وتا حدودسرزمین حبشه زیر چکمه های سربازان ایرانی قرار گرفت که یاد آور دوران هخامنشیان گردید.
درچنین احوالی شکل جنگ بعد از بیست و اندی سال تاخت وتاز نیروهای ایران آهسته آهسته عوض میشد هراکلیوس نیروهای بیزانسی را شکل داده وتوانست از زیر فشار بتدریج خارج کند. اوتوانست قسطنطنیه را درمقابل نیروهای ایرانی وقبایل آوار که به هوای غنیمت همراه ایرانیها آمده بودند حفظ کند ، قیصر تصمیم داشت پایتخت را باخزائنش به کارتاژ منتقل نماید،حتی کشتی هاهم بارگیری کردند وبه آب انداخته شدند (جریان گنج باد آورده سرگذشتی جداگانه دارد) َاسقف سِرگیوس که از پیشرفت خسرو نگران شده وامپراتور را درمانده دید با همکاری تمامی اعضای کلیسا و هراکلیوس ناچار حکم جهاد دادند (شاید بتوان گفت پیش درآمد جنگهای دینی یا صلیبی قرن هابعد از اینجا شروع شده)آنان توانستند با بکارگیری نذورات کلیسا وکمک از مردم وکنار گذاشتن اختلافات از یک ارتش دلسرد وناامید یک نیروی کارآمد بوجود بیاورد رفته رفته هراکلیوس تبدیل به یک قهرمان گردید و به آزمودن بختش پا به آسیا بگذارد.
ادامه دارد*
کاظم مزینانی تاشبی دیگر بدرود *
@goshetarikh

شبی یک سرگذشت امشب
خسرو دوم( آپرویز )ق چهارم
دراین جنگها درکل فتح با سپاهیان ایران بود چراکه سرداران ایرانی شاهین معروف به (وهمن زادگان) وفرخان ملقب به(شهر براز) توانستنددر دوجبهه همچنان شکست را به رومیان بقبولانند درسالهای (۶۰۷و۶۰۸ م) شهر (سالاتا و تِئودوسیو پولیس)ودرسالهای (۶۰۹و۶۱۰م) شهر قیصریه در کاپادوکیه تصرف واسیران بیزانسی به همدان کوچانده شدند(این کوچ به لحاظ تاریخی باید برسی شود) فوکاس امپراتور با تمام سفاکی هایش نتوانست بر اوضاع مسلط شود دریک کودتا کشته شد بجای آن هرقل (هراکلیوس) امپراتور انتخاب گردید ، هراکلیوس اولین کاری که کرد هیئتی به جهت متوقف کردن جنگ همراه با هدایا به تیسفون فرستاد ولی خسرو با غرور تمام پیشنهادصلح را ردکرد و ظاهرأ اعضای هیئت را به‌ زندان انداخت درهمین زمان سپاهیان ایران توانستند تا کناره های کالسدون یعنی مقابل قسطنطنیه را تصرف نمایند شاید اگرسپاهیان ایران کشتی دراختیار داشتند قسطنطنیه را متصرف میشدند(۶۱۳ م) هراکلیوس در برابر مشکلات داخلی همچنان ایستادگی میکرد لذا هیئتی دیگر به تیسفون فرستاد تا شاید جلو پیشروی ایرانیان گرفته شود ، ولی غرور و خود کامگی خسرو پرویز اجازه نداد که سایه صلح بر منطقه گسترده یابد ، شاهین درجبهه جنوبی توانست انطاکیه ودمشق را بگیرد(۶۱۳م) وآنگاه با عزمی راسخ گویی یک جنگ مذهبی را شروع کرده آهنگ اورشلیم کرد ، حدود۲۶ هزار یهودی به نیروهای ایران پیوستند باکمک آنان شهر مقدس اورشلیم ۱۴ روز مقاومت کرد ولی درآخر بدست سپاهیان ایران افتاد(۶۱۵) شهر غارت شد قطعه ای از صلیب مقدس که در صندوق مخصوصی نگهداری میشد هم چون غنیمتی گرانبها به تیسفون فرستادند ، تعداد زیادی مسیحی اسیر شدند ، خسرو انچنان مغرور شده بود که درپیام به امپراتور گفت دیدی خدا هم نتوانست در سقوط اورشلیم بتو کمک کند.
ادامه دارد*
کاظم مزینانی تامطلبی دیگربدرود *
@goshetarikh

شبی یک سرگذشت :امشب
میرزا تقی فراهانی هزاوه ای
معروف به امیرکبیر(ق آخر)
یکی از سخت ترین موضوع هایی که نوشتنش برایم دشواربود ، شرح کشتن ناجوانمردانه بزرگترین فرزند اصلاحات دراین کشوراست ای کاش چنین اتفاقی نمی افتاد وای کاش امیر بزرگ زنده می ماند تا نسلی مثل خودش را تربیت میکرد ولی هر چه میکشیم از استبداد پادشاهانی که ازنادانی مردم استفاده کرده برای چند روز خود کامگی بیشتر ، چندین دهه یاچندین قرن کشور راعقب می اندازند ، سیاست انگلستان ، زیادی خواهی مادری خودخواه و افسونگر ، مهره وابسته ای مثل میرزا آقاخان جوانی وکم تجربه بودن ناصرالدین شاه کاری باکشورایران کردند که اگربگویم ایرانرابه سقوط کشاند حرف گزافی نزده ام این اتحاد نکبت بار سرانجام درتاریخ ۲۰محرم سال (۱۲۶۸)هجری شاه جوان راوادارکردتا حکم عزل صدارت تک ستاره اسمان وزارت رابنویسد وپست امیر نظام رابرای اونوشت ولی امیرکبیر به عنوان اعتراض سرکارنرفت تلقینات شرارت بار اطرافیان که شاه راترسانده امیرمیخواهد شمارا ازسرراه بردارد باعث گردید ۵روزبعد نه تنهاحکم امارت نظام بلکه تمامی مشاغل دولتی ازاوگرفته وچند روز دیگر به کاشان تبعید گرددوسرانجام این شاه بازیچه دست دیگران ، حکم قتل اورا نوشته(گویا حکم قتل رادرعالم مستی ازشاه گرفتند و همان شبانه حاج علیخان مراغه ای (حاجب الدوله) براه افتاده بود) در ۱۸ربیع الاول سال(۱۲۶۸) درحمام باغ فین کاشان حکم به اجرادرآمد بدینسان مردی نمونه ، انسانی مبتکر ، خلاق ومیهن پرست قربانی گردید تا راه فساد وشیادی و سقوط اصلاحات توسط پیر استعمار باز شود .
اینهم از عجایب تاریخ قاجاریه است سه پادشاهی که سلطنت وبقای خودشان رامدیون سه وزیربود هرسه وزیر راکشتد*
فتحعلیشاه ، محمدشاه ، ناصرالدین شاه
کاظم مزینانی تا شبی دیگر بدرود *
البته نحوه کشته شدن این بزرگ مرد بصورت ویس ازقول نویسندگان قبلابرایتان گفته درکانالم موجود است ، پایدار باشید*
@goshetarikh

#هزارافسان

مرغ آمین
در فولکلور و فرهنگ مردم ایران، مرغ آمین نام فرشته‌ای است که همواره در پرواز است و مدام آمین می‌گوید.
در باور عامه معروف است که اگر در حین دعا و یا نفرین، مرغ آمین در پرواز باشد، سبب برآمدن و مستجاب شدن آن نفرین یا آفرین می‌شود‌.
البته آمین نام ستاره ای نیز هست که به هنگام طلوع آن دعا مستجاب می‌شود.
در ادبیات فارسی نیز مرغ آمین مورد توجه قرار گرفته است.
که شعر مرغ آمین سروده نیما یوشیج نمونه ای از آن است، هرچند در این شعر مرغ آمین هیبت مرغی به خود گرفته و از عالم فرشتگان به دنیای مرغان و سپس به جهان نمادهای نیما وارد شده است‌.

بخشی از شعر مرغ آمین سروده نیما یوشیج:

مرغ آمین دردآلودی‌ست کآواره بمانده، رفته تا آن‌سویِ این بیدادخانه ، بازگشته رغبتش دیگر ز رنجوری نه سوی آب و دانه، نوبت روز گشایش را، در پی چاره بمانده... مرغ می‌گوید: به سامان بازآمد خلق بی‌سامان…

بازخوانی و پژوهشی در افسانه ها و اسطوره های اقوام ِ ایران زمین
@namebastan

شبی یک سرگذشت امشب
خسرو دوم (آپرویز) قسمت سوم
تلاش خسرو برای قدرت سلطنت طولانی همراه با جنگ وکشتار وبیرحمی بدنبال داشت، زیاد در جنگ شرکت نکرد بلکه سرداران شجاعی بودند که برایش شمشیر میزدند.
مرگ قیصر روم او را دربرابر بیزانس قرار داد ، مریکیوس قبل از مرگ پسرش را به جهت کمک فوری روانه ایران کرد ولی ماموران قیصر جدید دربین راه او را بقتل رساند اما شایعه ای قوت گرفت که او به ایران رسید و بزودی برای گرفتن تاج وتخت باز خواهد گشت ، دستگیری فرستاده امپراتور جدید توسط خسرو این شایعه را قوت می بخشد.
هراکلیوس در مصر ونرسی در بین النهرین سلطنت قیصر را به رسمیت نشناختند وحتی نرسی خسرو را به جنگ با بیزانس تحریک کرد وخود به اِدِسا حمله کرد، فوکاس این سردار دلیر ارمنی را به حیله به قسطنطنیه کشانده بقتل رساند ، جنگ راخسرو در سال (۶۰۴)باحمله به بین النهرین آغازکرد ۲۷سال طول کشید که تا پایان فرمانروایی خسرو ادامه داشت.
خسرو به بين النهرین حمله برد در دو نبرد اول پیروز گشت همه اسیران جنگ دوم رابقتل رساند سپس میدان جنگ را به سرداران سپرد وخود به ایران برگشت طبری درمورد این سرداران گزارشی نه چندان کامل نوشته است که بیشتر افسانه بافی کرده، درسال( ۶۰۵)خسرو مجدد خودرا به میدان جنگ رساند نه تنها شهر دارا را تصرف کرد بلکه سراسر بین النهرین وسوریه باخشونت و ستیز درنوردید ، تصرف راس العین ، اِدِسا ، هیراپولیس وانتوخ(انطاکیه)وآبادی های اطراف این شهر ها باید مربوط به همین سال باشد.
ادامه دارد*
کاظم مزینانی تاشبی دیگر بدرود *
@goshetarikh