شبی یک سرگذشت : امشب وداع با دوران رنسانس باستان با افول فرمانروایی خسرو پرویز دوران شکوفایی ساسانیان هم سرآمد ، دیگر از موسیقی وسرود خبری نبود ، دیگر از صدای باربد ونوای چنگ سرکیس وبامشاد خبری نبود ، حتی میتوان گفت دوران حکمت که به همت خسرو انوشیروان بوجود آمده بود دراین زمان متوقف گردید ، دوران شکوفایی هزارساله مدنیتی که به همت بزرگانی چون داریوش ، مهرداد ، شاپور واردشیر وانوشیروان تااوج گیری در۳۸ سال سلطنت خسرو پرویز برتارک دنیا میدرخشد از بین رفت حال دیگر سکوت وتاریکی بر ایوان بلند تیسفون مستولی گشت دیگر داستان شبدیز نوای باربد تکرار نخواهد شد ای کاش چراغ حکمتی که به همت خسرو انوشیروان روشن شده بود وعناصر یونانی ، هندی ، سریانی وایرانی بصورت معجزه آسایی درهم آمیخته شده بود در این زمان با غرور وخودکامگی خاموش نمی شد . چهار قرن دانش اندوزی که بر تجربه ششصد سال گذشه استوارشده بود بیکباره متوقف گردید ، تدوین کتابهایی چون اندرز آذرپد مهر اسپندان ، اندرز خسرو کواتان ، آئین نامک ، تاج نامک ومزدک نامه برای مدتی مسکوت ماند وحتی بسیاری نابود گشت منظومه پهلوی یادگار زریران و کار نامه ارتخشیر پاپکان وروایات خوزای نامک وهمین مقدار که مانده به کوشش امثال ابن مقفع( روزبه )از پهلوی به عربی ترجمه گردید تا ماخذ نویسندگان عصر عباسی گردد درواقع میتوان دوران سی وهشت سال سلطنت جدا از غرور ولجاجت خسرو پرویز را رنسانس دنیای باستان نامید. کاظم مزینانی تاشبی دیگربدرود @goshetarikh