🖋 انقلاب زیتونههای سوریه و جولان «جولانی»ها!وقتی حالا به سوریه و ماهیت جنگ داخلی آن نگاهی گذرا بیاندازیم متوجه میشویم عموم گروههای مخالف بشار اسد در خشونت، ترور و سرکوب دستکمی از رژیم مستقر ندارند. در یک طرف نیروهایی مثل داعش، القاعده و چندین گروه بنیادگرا، سلفی و جهادیستهای خطرناک که به دنبال احیاء حکومت اسلامی هستند قرار دارند و در طرف دیگر هم ارتش اسد و رژیم بعث که مبارزه خود را با بنیادگرایی اسلامی و تروریسم جار میزند.
از قبل همین وضعیت است که وضعیت کنونی سوریه را برای ما تبدیل به آینه عبرت کردهاند و ژانر سوریزاسیون، مثل ژانر بالکانیزاسیون، راه انداختهاند! میگویند اگر به دنبال تغییرات اساسی و بنیادی باشید یا انقلاب سرنوشتی بهتر از سوریه در انتظارتان نیست! میگویند کفر نعمت نکید هرچه هم نداشته باشید امنیت که دارید! نمیخواهم در دام سادهانگاری بیفتم بگویم نمیشود، ممکن نیست، هم میشود، هم ممکن است، حرفم این است که بیشتر آنهایی که به این ژانر دخیل میبندند جوری استدلال میکنند که انگار با هر نوع اعتراض مردمی از هر شکلی مشکل دارند و مدام با این سوریزاسیون ترس از تغییر بنیادی را میان مردم پمپاژ میکنند!
حالا که معروفترین چهره این روزهای سوریه ابومحمد جولانی، رهبر تحریر الشام و یک جهادیست خطرناک نزدیک به القاعده، است میخواهم بپرسم چند نفرتان نام رزان زیتونه را شنیدهاید؟! میدانید کیست و کجاست؟! رزان زیتونه یک فعال حقوق بشر اهل سوریه و یکی از پیشگامان انقلاب مسالمتآمیز سوریه در سال 2011 بود که از سال 2013 مفقود شده است. یعنی الان نزدیک به 11 سال است که کسی نمیداند چه بر سر این مدیر سازمان حقوق بشر سوریه و سه همراه دیگر وی وائل حماده (همسر) و سمیرا خلیل و ناظم حمادی (همکاران) آمده است. البته میگویند آنها توسط یک گروه اسلامگرا یعنی جیش الاسلام ربوده شدهاند، فقط همین!
بله! درست شنیدید انقلابی که حالا در سوریه تبدیل به جنگ داخلی بیپایانی شده، ابتدا بهشکل یک سری از تظاهرات و اعتراضات مردمی مسالمتآمیز علیه اقتداگرایی رژیم بشار اسد و در جهت رفع تبعیض و برقراری کرامت انسانی شروع شد. هنوز هم میتوانید فیلمهای این اعتراضات مردمی را از یوتیوب پیدا کنید و ببینید که چگونه مردم سوریه در مسالمتآمیزترین شکل ممکن با شعار الشعب یرید اسقاط النظام در خیابانهای دمشق، حسکه، حمص، درعا، دوما، دیرالزور به خیابان آمدند. فکر میکنید بشار اسد چه کرد؟! با ابزار سرکوب و خشونت به مصاف معترضان رفت و وقتی دید اعتراضات دارد گسترده میشود ماشینهای جنگیاش را بهکار گرفت.
و اینچنین بود که انقلابی که برای کرامت انسانی به پا شده بود را دو دستی تقدیم تقدیم سلفیهای تندرو و جهادیستهای خطرناک داد. اگر سوریه در این چرخهی بیپایان خشونت و ترور گرفتار شده مقصر اصلی آن بشار اسد است این چیزی است که طرفداران ژانر سوریزاسیون به شما نمیگویند یا از کنار آن بهسادگی میگذرند. منکر نقش مخرب دولتهای خارجی نیستم هرچند باز این رژیم حاکم بود که پای بسیاری از آنها را به سرکوب مردم کشور خود گشود و گرنه این انقلابی نبود که کنترل و هدایت آن از ابتدا دست بنیادگرایان باشد.
در واقع این بشار اسد بود که با خشونت و سرکوب مخالفات و معترضانی از جنس زیتونه، میدان را برای جولان، جولانیها در سوریه فراهم آورد. از همینرو یادآوری آن لحظات درخشان و غرورانگیز انقلاب مسالمتآمیز مردم سوریه و این چهرههای فراموششده و گمشده بسیار حائز اهمیت است تا بدانیم که چگونه مسیر این انقلاب از یک اعتراض مسالمتآمیز به این جا رسید. تا متوجه شویم که برخلاف مدعاهای معتقدان به ژانر سوریزاسیون مسئله بر سر اعتراض مردم نیست بلکه نوع مواجهه حاکمان است که سرنوشت را رقم میزند.
و البته نکته اینجاست که هر انقلابی مملو از چنین لحظات غرورانگیز و الهامبخش و چهرههای فراموششده و گمشدهای است که عموماً در گذر زمان و با دستکاریهای تاریخی به سختی به یادآورده میشوند، از جملهی انقلاب 57 ایران که اگر یادآوریشان نکنیم نتیجه میشود همانی که امروز در ایران میبینیم پشیمانی انقلابیهای دیروز از انقلابی کردند، یعنی از خود انقلاب و آرزوی دستنیافتنی برای بازگشت به گذشته به بهای انکار آینده!
پ.1: یک جملهای است در سیاست میگوید که مسیر مبارزات سیاسی را عموماً آنها که در قدرت، حاکمان، هستند رقم میزنند مثل سوریه که با خشونت بشار اسد در مسیر خشونت افتاد این مسئله معادله پیچیدهای است اما به یک چیز باور قلبی و سرسختانهای دارم آنچه که فردیناند لاسال میگوید: «...هدفها و وسایل در روزی زمین آنچنان به همپیچیدهاند که با تغییر یکی دیگری نیز تغییر مییابد. هر راه متفاوتی به غایت دیگری میانجامد.»
@Sociogram2023