هامش‌نگاری|مریم کشفی

خودرویِ وحشی

حتا از عشق هم باید جوری نوشت که به خواندنش بیرزد. که دلِ آدمِ یُبسی چون مرا هم بلرزاند. و الا جفنگی‌ست در حد «عچقم، عجیجم»های کفِ بازار.

مثلن این سطرها عجیب به من چسبید: «و آن شب پایان سال‌های خالی از عشق من بود. عشق گل خودرویی است که خاک و آب و بادش را خود انتخاب می‌کند. گاه در شبی بارانی می‌روید، گاه در روزی آفتابی- و همیشه از دانه‌ای نافرمان که به دست بادی سرکش سفر کرده است. گیاهی است که اگر در گِل ما سبز شود گل‌اش می‌نامیم و اگر در خاک همسایه، گزنه‌اش می خوانیم. چه گل چه علف، عطرش و رنگش وحشی است.»*


✍🏼 مریم کشفی

*در سفر | مهشید امیرشاهی

➡️ @maryamkashfi290

من اشتباه کردم معترفم

«به مرور زمان شاید خودت دریابی. اما مصیبت این است که آدمیزاد خطاهایش را در می‌یابد ولی دیگر جرئت اعتراف را از دست می‌دهد. دیگر وقت‌اش نیست. رگ افسرده است.»*

با «خودت انتخاب کردی.» خواستند مرا به درماندگی وادارند. من اما ایستادم و گفتم: «بله من برگزیدم ولی اشتباه کردم. معترفم.»

و همه ساکت شدند.

ترسناک بود؟ خب... بله. دنیا را مقابل خویش یافتن، آسان نیست. اما بی‌رگی، هولناک‌تر است. نیست؟


✍🏼 مریم کشفی

*شب یک شب دو | بهمن فرسی

➡️ @maryamkashfi290

#قلمبه_گویی

یه مرضیه از دست بده تا مرضیه‌ی بهتری جاش بیاد

رفیقِ گرمابه و گلستان بودیم. ۸ سال هم‌سقف و هم‌سفر. یارِ غار. سال ۹۷ شووَر کرد و رید به روابط قبلی‌اش. چند ماهی سوگوار و متحیر ماندم و کم‌کم فراموشش کردم.

چند روز پیش یکهو به خودم آمدم و دیدم مرضیه‌ی دیگری در چنته دارم. رفیقی همسوتر و انگیزه‌بخش‌تر از آن مرحوم. کسی که باوجودِ دو فرزند کوچک، از علایقش غافل نیست و مادرِ کافی‌بودن را بلد است.

راستش را بخواهید، بعدها به‌خاطر از دست‌دادن آن مرضیه سپاس گزاردم. و این روزها بابت مرضیه‌ی بهترم شادمانم.

مرضیه خواجه‌محمود
دوستِ خوش‌رو، خلاق و پرتلاش من

یکی از بهترین کپی‌رایترهایی است که می‌شناسم. با ذوق و سلیقه‌ای که ازش سراغ دارم، جان دوباره‌ای به کسب‌و‌کار و برندتان خواهد بخشید.

راه دسترسی به هنرش؟
اینجاست 👇

واژه‌های هیپنوتیزمی


✍🏼 مریم کشفی

➡️ @maryamkashfi290

#یادداشت

قراول آثار گذشته بودن

«بیا گذشته‌ها را اگر دوست داریم در آینده‌ها تکرار کنیم. در آینده‌ها زنده کنیم. قراول آثار گذشته بودن دلخوشی بی‌ربطی‌ست.»*

ما متخصصش هستیم. از بالیدن به آفتابه‌های مسی بگیرید تا ساییدن کوروش کبیر.

آن‌قدر نوستالژی‌باز شده‌ایم که یادمان رفته هنوز زنده‌ایم و آیندگانی در پیش داریم.

گذشته که هیچ، «حال» را هم زیادی در یابیم، آینده را خواهیم باخت.

به قول شاهین استاد: «ما آیندگانیم.»


✍🏼 مریم کشفی

*شب یک شب دو | بهمن فرسی

➡️ @maryamkashfi290

#قلمبه_گویی

آقای باقری از بجنورد، خدا هدایتت کنه

گوینده‌ی لوس و خُنک، در حال خواندن پیام‌های تبریک روز مادر است. هیچ‌وقت اشتیاق راننده‌ها به استعمال ناشتای جفنگیات رادیو را درک نکرده‌ام. یکهو می‌رسیم به پیام آقای باقری از بجنورد.

مجری زن، با تاکید خاصش بر سین و شین و رِ می‌گوید: «خانم باقری قهر رو تموم کنین و به لطف این روز عزیز به خونه‌تون برگردید. آقای باقری این روز رو به همسرشون که قهرن و از خونه رفتن، تبریک می‌گن.»

تمام فحش‌هایم را بالا می‌آورم. آخر شر و وِر تا کجا؟ مگر تو می‌دانی آن زن چرا خانه‌اش را ترک کرده؟ اگر به کشتارگاه فراخوانده باشی‌اش چه؟

نمی‌دانم. شاید هم به‌نگر برخی کار رمانتیکی باشد. اما برای من، چیزی جز کوششی پوچ و بچگانه (و شاید حتا شریرانه) نیست.

یعنی این همه تلاش بشر برای خودشناسی و افزایش هوش اجتماعی پشم است؟

یکهو بگویید تمام کتاب‌های بهبود رابطه را بسوزانیم و تریبون را بدهیم دست ‌شین‌شین‌گوی‌ها.

عجب...

لا اله الا الله.

✍🏼 مریم کشفی

➡️ @maryamkashfi290

#یادداشت

مخالف‌خوانی و شایستگی؟

استاد* گفت: «تو چقد صلاحیتِ قرارگرفتن توی اون موقعیتی رو داری که الان ادعا می‌کنی اون طرف صلاحیتشو نداره؟ حرف ژنه توی نمایشنامه‌ی کلفت‌ها هم همینه.»

اصلن درد همین است. ژست مخالفت، خطر خودبرتربینی به‌دنبال دارد و توهم لیاقت.

«من اگر جای فلانی بودم...» شاید هم هیچ پخ بهتری نمی‌شدم. هان؟

اعتراض به آفت و ابتذال، شایستگی نمی‌آفریند. آدم آدم است.

که می‌گوید با راندن دیو، باید در انتظار فرشته بود؟


✍🏼 مریم کشفی

*جلال تهرانی💚

➡️ @maryamkashfi290

#قلمبه_گویی

🔻شاید اصلن نمی‌دونم خیلی داغونم؟ هان؟


🎤 مریم کشفی

پ‌گ: راه رسیدن به فرصت ویژه‌ای که ازش حرف زدم 👈اینجاست.

➡️ @maryamkashfi290

#روزگفتار

آدم‌ بهتری برای آدم‌هایم هستم؟

اشک‌آلودم از غم، از ذوق، از زندگی. آدم به آدم زنده است و من به تمام این آدم‌هایی که دیشب و امروز کنارشان بوده‌ام.

به قبل‌ترها نگاه می‌کنم. همیشه دلم کاری برای بهبود دنیا خواسته و این روزها، قدم‌هایی خرد برمی‌دارم برای پیش‌رفتِ دنیای همین آدم‌ها. و البته... آنکه التیام می‌یابد خودِ منم.

به‌زودی پوستر نمایشی که این‌ روزها بخشی از آنم، رونمایی خواهد شد. کنار ۴ زن بازیگر درخشانم که هر دم می‌آموزم از هنرشان.

دیشب بعد از چندوقت، استاد کلانتری و دوستان کلاس نویسندگی پنجشنبه‌ها را دیدم. تازه فهمیدم چقدر دلم به دلشان بند است.

نهمین جلسه‌ی حلقه را کنار دوستانی که دم‌به‌م پخته‌تر می‌شود قلم‌شان، گذراندم و دانستم دلگرمم به بودنشان.

قرار برنامه‌ریزی را با صمیمی‌ترین و امن‌ترین رفقای این روزهایم برگزاردیم و...

می‌دانی... می‌خواهم بگویم اگر آدم‌های درست را بیابی، جهنم هم... نه، بگذار بگویم باید آدم‌هایت را بیابی تا این اندوه ژرف زیستن را تاب آوری.

دنیا جای بهتری خواهد شد اگر تو بکوشی آدم بهتری برای آدم‌هایت باشی.

✍🏼 مریم کشفی

➡️ @maryamkashfi290

#یادداشت

🔻۹ ماهگی حلقه‌ی ادبی میم


🎤 مریم کشفی

میم‌های عزیز: زهرا، مریم، هما، باده، عسل، مریم، مرضیه و من.

➡️ @maryamkashfi290

#روزگفتار

یار دیرین و شیرینِ رشدزا

از همان یکسال پیش که اولین‌بار دیدمش، رنگ و رویش مرا گرفت. گذاشتمش جلوی چشم تا یادآور کودکی و استمرار باشد.

هنوز هم گیراترین استعاره‌ی من برای تمرین و تکرار است.

و امروز خوشحالم که نامش را در مقاله‌‌ای جاندار و کارآمد می‌بینم.

پازل نویسندگی، این یار دیرین و شیرینِ رشدزا را بیش‌تر بشناسید. 👇

پازل نویسندگی | ۴ اصل مهم نویسندگی


➡️ @maryamkashfi290

من هم از اینکه موضوع دل‌بهم‌زنی باشم به‌تنگ آمده‌ام!*

هر وقت می‌گفت: «من که می‌خواهم، پس چرا نمی‌شود؟»، می‌گفتم: «هنوز به نقطه‌ی انزجار نرسیده‌ای».

گاه برای تحولی دندان‌گیر و صید هدفی بزرگ، باید به مرز تهوع از وضعیت ماقبلِ آن رسید.

باید از دل‌بهم‌زن‌بودن به تنگ آمد و
چاره‌ای دیگر جُست.


✍🏼 مریم کشفی

*دیالوگی از نمایشنامه‌ی «کلفَت‌ها»، اثر ژان ژنه، ترجمه‌ی بهمن محصص

➡️ @maryamkashfi290

#قلمبه_گویی

این عذاب بی‌نبوغ
یا این نبوغ عذاب‌آور

«یه نویسنده می‌نویسه چون داره عذاب می‌کشه، چون شک داره... که به خودش و بقیه ثابت کنه به درد یه کاری می‌خوره... اگه من بفهمم واقعن یه نابغه هستم، پس چرا بنویسم؟»*

اصلن کدام نابغه است که بی احساسِ سرخوردگی، کاری از پیش برده باشد؟ هان؟

پس... این... عذابی که می‌کشم، این رنجِ روح‌خراش لازمه‌ی کار خلاقانه است؟ یعنی این یأس دم‌به‌دم از خودم و آنچه می‌کنم، نشانه‌‌ی رشد حلزونی است؟ یا...

فقط دارم خودم را دلداری می‌دهم؟


✍🏼 مریم کشفی

*دیالوگی از فیلم «استاکر»، تارکوفسکی

➡️ @maryamkashfi290

#یادداشت

جنگ‌زده‌ایم انگار

زیر نور شمع می‌نویسم و می‌خوانم. روز است اما، نه خانه نورگیر و نه خورشید نورافشان.

گربه‌ها زیر پتو مانده‌اند از سرما. جنگ‌زده‌ایم انگار. تعطیل است. برق مدام قطع می‌شود.

شازده* می‌گوید: «مملکت سراسر ویرانه است- سراسر.» بی‌کفایتی حاکمان و بوالهوسی شاهان و دزدی مقام‌داران، کِی و کجا تاریخ ایران را رها خواهد کرد؟

به هزاران جان ازدست‌رفته میندیشم، پی آبادی. به جوانی. به‌ آوارِ سرخوردگی. به مهتا. نزدیک‌ترین خاطره از آرزوی موفقیت برای کسی در جای دیگری از جهان. در بی‌وطنی.

درد، راه گلو می‌پیماید، لرزشی بر لب‌ها و چانه می‌اندازد و از چشم‌ها جاری می‌شود.

سرد است هوا. تاریک. دوداندود. رنج‌زده و تنها نشانِ حیات، صدای پای گربه‌هاست که از خواب رسته‌اند و دنبال‌بازی می‌کنند.

من؟ هیچ اندر هیچم. خزیده به کنجی، دلخوش به دانایی. مملکت؟ سراسر ویرانه است. سراسر؟


✍🏼 مریم کشفی

*شخصیتی در رمان مادران و دختران، مهشید امیرشاهی، کتاب اول.

➡️ @maryamkashfi290

#از_تو

برزخی‌ام اما راضی

داشتم تمرین‌های این هفته را به اطلاعش می‌رساندم. ریزخنده‌ای بر لب داشت و توی فکر بود.


-تو‌ ولی بیش‌تر هنری هستی، نه؟
مبهم نگاهش کردم.

-از نظر خودت یه حقوقی هنرمندی یا یه هنرمند حقوقی؟
+هیچ‌کدوم.
-عه؟ ولی به‌نظرم اگه می‌رفتی دانشکده‌ی هنر، جزو دو نفر اول کشور بودی.

+تو دنیا کم حقوقی نداریم که هنرمند هم بودن.
-جدی؟
+آره. مثلن آگوستو بوال. حقوق خونده بعد دیده این اونی نیست که می‌خواد رفته سراغ تئاتر، تازه اونجا هم یه شاخه‌ی جدید ایجاد کرده، تئاتر ستم‌دیدگان.

-چه جالب. هیچ فکر کردی این نباشی، اون باشی؟... یعنی کلن حقوق رو رها می‌کردی می‌رفتی سراغ تئاتر.
+ راستش... نه. هیچ‌کدوم به‌تنهایی راضیم نمی‌کنه... اگه می‌کرد که بالاخره رو یه چی می‌موندم تا تهش.

-آره خب... یعنی هیچی نیست که به‌تنهایی ارضات کنه؟
+نه... واسه همینم آروم نمی‌گیرم.

خندید، سری تکان داد و آرزوی موفقیت کرد.

عمرم کفاف همه‌ی آنچه می‌خواهم را نمی‌دهد. می‌دانم. اما قرار ندارم تا پلی بین آن‌ها بیابم. دست‌آخر اگر در همین برزخ هم بمیرم، راضی‌تر از آن بهشتی هستم که دیگران خوابش را برایم دیده‌اند.


✍🏼 مریم کشفی

➡️ @maryamkashfi290

#یادداشت

🔻روز تولدم به بقیه هدیه دادم. چیو؟


🎤 مریم کشفی

پ‌گ: لینک فوق‌الذکر 😁

➡️ @maryamkashfi290

#روزگفتار

الیزابت اونا یا همای ما؟

الیزابت* تلفن را بر می‌دارد و بی‌تنفس، ریزِ فجایع مهمانی را برای مادرش تعریف می‌کند. مونولوگی گیرا، خوش‌ریتم و خنده‌زا. مشابه این صحنه‌، در هشتمین جلسه‌ی حلقه‌ی ادبی میم رخ داد.

هما (که برای اولین‌بار در کافه حضور داشت.) یکهو وسط بده‌بستان‌های پشت‌صحنه، میکروفونش (در گوگل میت) را باز کرد و با لحنی سرزنده و طوفانی، به حواشی گردهمایی معترض شد.

کم‌کم چهره‌های بهت‌زده‌، به خنده گرایید و او ادامه داد: «آخه اینا اینجا یه کارایی می‌کنن که شما اون ور در جریان نیستین. نشستن اینجا اُملت می‌خورن بعد حین صحبتِ مریم نانکلی، سبد نونشو دزدیدن. اون‌وقت اون یکی گوجه‌های خشکِ پلاسید‌ه‌ش رو گذاشته کنار بشقابش. مرضیه بهش می‌گه گوجه‌هاتو بخور.» بعد هم یکی از ماهیتابه‌ها را گرفت جلوی دوربین.

شبیه گزارشگرهای جنجالی، افشاگری می‌کرد و نمی‌گذاشت نُطُق بکشیم. در انتها هم با لحنی حماسی گفت: «من ۳۰۰ کیلومتر راه اومدم اینجا که حق شما (بچه‌های آنلاین) رو بگیرم. من اینجا صدای شمام. خواهش می‌کنم در برابر این بی‌عدالتی سکوت نکنید. از همه‌ی شما در هر شهر و کشوری که هستید، خواهش می‌کنم اعتراض کنید و اجازه ندین این بچه‌های تهرون حقتون رو بخورن.»

خلاقیت و شوخ‌طبعی هما احمدی طباطبائی یکبار دیگر همه‌یمان را متحیر کرد و بیش از پیش به حضورش در حلقه بالیدیم. هما سال‌هاست که از نویسندگی کسب درآمد می‌کند و به‌زودی در وبینار «فریلنسر شو» تجربه‌هایش را به اشتراک خواهد گذاشت.

غرض اینکه، تعامل با این وجودِ انگیزه‌بخش غنیمتی است.



✍🏼 مریم کشفی

*شخصیت نمایشنامه‌ی اسم، اثرِ ماتیو دولاپورت و الکساندر دولاپتولیر، ترجمه‌ی شهلا حائری

➡️ @maryamkashfi290

#یادداشت

🔻آدمیزاد با یادآوری دووم میاره. اینه که تکرار نجات‌بخشه.


🎤 مریم کشفی

پ‌گ: وبینار کتاب و تحول | وبینار عملگرایی

➡️ @maryamkashfi290

#روزگفتار

یه قطره‌ توی چشم چپم

من.. می‌دونم آره... چون یه جاهایی ظرفم پُره... فرار می‌کنم. آدما رو دوست دارم ها ولی گاهی یه کنج می‌خوام واسه نشنیدن، واسه نگفتن.

من... حرف خیلی دارم. اینجا بیخ گلوم یه غده هست همیشه که... فقط پر و خالی می‌شه.

من‌‌‌... حرف‌های زیادی دارم واسه نگفتن. چون... چون اغلب بدتر شده وقتی گفتم. چون کیه که دلش بخواد منو بشنوه؟ هان؟...هیچ‌کس.

من... یه دونه اشک دارم که دور می‌زنه توی چشم چپم. گُر می‌گیره توی سینه‌م ولی چیزی که ازم می‌بینی یه لبخند. فقط یه لبخند.


✍🏼 مریم کشفی

➡️ @maryamkashfi290

گفتگو با نویسنده‌نمایی چغر و بدبدن

-خب اگه موافقید بریم سر اصل مطلب؟
+تا اصل مطلب چی باشه.
-همین... همین که شما یه کرم‌ریزی‌های خاصی در نوشته‌هاتون دارید.
+والا... می‌گن از کوزه همون برون تراود که در اوست. اگه شما کرمی می‌بینی لابد تراویده دیگه.
-یعنی براتون مهم نیست مخاطب چی برداشت می‌کنه؟
+تا مخاطب کی باشه.

-عجب... برخی شاکی‌ان که شما از الفاظ نابهنجاری در نوشته‌هاتون استفاده می‌کنید و... خب... در شـأن نویسنده نیست.
+شأن نویسنده رو کی تعیین می‌کنه؟
-اووم... عرف.
+آهان... تا اون عرف چی باشه. ولی سوال من اینه که تشخیص «الفاظ نابهنجار» با کیه؟
-متوجه نمی‌شم.

+یه مثال از الفاظ نابهنجار من تو نوشته‌هام بزن.
-مثلن «پفیوز» که خیلی زیاد هم استفاده می‌کنید. یا «گوه»، «ریدن» و یه سری فحش دیگه.
+ماشالا حافظه‌ی خوبی هم داری... شایدم کلن از «الفاظ نابهنجار» خوشت میاد؟... بگذریم... عرضم به حضورتون که «پفیوز» در اصل یعنی اون پُفی که گربه‌سانان موقع دعوا به خودشون می‌دن. یه جورایی آفتابه لگنه. در معنایی که من به کارش می‌برم یعنی اونی که پُخی نیست ولی زیادی هارت و پورت داره. حالا اینکه معانی دیگری هم ازش درآوردن به من مربوط نیست... در ضمن، فحش محبوب منه و بعد از اینم زیاد ازش خواهم نوشت.

-اما اینی که می‌گید توجیه خوبی برای استفاده از الفاظ رکیک نیست.
+نه دیگه... داری پفیوزبازی درمیاری. اول گفتی «نابهنجار»، حالا می‎گی «رکیک». این دوتا بار معنایی متفاوتی دارن ها؟... گرچه اگر زبان متن اقتضاش رو داشته باشه چرا که نه. از الفاظ رکیک هم باید بهره برد.

-یعنی شما عملن ترویج بدزبانی می‎کنید.
+نه... شما واقعن تنت می‌خاره. ببین دوست عزیز، مثلن وقتی دوتا آدم لاشیِ زن‌باره‌ی هفت‌خط باهم دعوا می‌کنند و شما می‌خوای این صحنه رو بنویسی، می‌تونی بگی: «ای نابخرد زشت‌کردار. چرا مواد مخدر مرا دادی به اِسی؟» بعد اون طرفم جواب بده: «شرم بر تو باد سیه‌بختِ نابکار. هنوز پول آن حب‌های قبلی را نداده‌ای بی‌مقدار.»

-بزرگ‌نمایی می‌کنید خانم کشفی. منظورم همچین چیزی نیست. حالا این به کنار، در مواقعی که روایتی از خودتون مطرح می‌کنید چرا این الفاظ وجود دارن؟ خدای نکرده شما که از قماشِ...
+لاشیا نیستم؟... ظاهرن بدت نمیاد همچین برچسبی هم بزنی روی ما.

-نه جسارت نمی‌کنم. فقط حرفم اینه...
+باشه گرفتم. ببین عزیز جان، اگه دوست داری از من یه شخصیتی ببینی که جز «درود و سپاس فراوان» چیزی ازش درنمیاد خب متاسفم، اشتباه گرفتی. من یه آدم معمولی‌ام مثل همه. طبیعتن یه وقتایی لابلای حرفام فحش هم می‌دم. اصلن ماجرای «من» رو بذاریم کنار. فحش‌ها یا به قول شما «الفاظ نابهنجار» مگه کلمه نیستن؟ مگه در روابط روزمره به کار نمی‌رن؟ چرا باید از ساحت کتابت حذفشون کنیم؟ اگه این سانسورهای درونی این‌قدری ما رو آچمز می‌کنن که تحمل خوندن چنین واژه‌هایی رو نداریم، پس صد رحمت به سانسورهای بیرونی.

-اما... مگه قرار نیست ادبیات در خدمت اخلاق باشه؟
+کی همچین چیزی رو گفته؟ بعلاوه کدوم اخلاق؟
-اگه این‌جوری پیش بریم که در همه چیز باید شک کرد.
+آره خب... چی بهتر از تردید؟


✍🏼 مریم کشفی

پ‌ن: مصاحبه‌ای با خود که ادامه‌دار خواهد بود. شاید./شمام اگه سوالی داشتید بنویسید که از این یارو بپرسم.


➡️ @maryamkashfi290

#یادداشت

🔻گاهی غرقیدن در یک کلمه، می‌شه معنای زندگی... می‌فهمی چی می‌گم؟


🎤 مریم کشفی

➡️ @maryamkashfi290

#روزگفتار