📗 نگرۀ آمار، اثر کمیابی است از دکتر
#علی_افضلی_پور (۱۲۸۵-؟)، استاد ریاضی دانشگاه تهران، آورندۀ علم
#آمار به ایران، عضو بنیانگذار انجمن
#ریاضی ایران، عضو پیوستۀ
#فرهنگستان_دوم (۱۳۴۹–۱۳۵۸)، و برادر مهندس علیرضا افضلیپور (۱۲۸۸-۱۳۷۲، شیمیدان، نیکوکار و بنیادگذار دانشگاه کرمان).
بهگفتۀ نویسنده، «نگارنده در پی آن نبودهاست که واژۀ بیگانه را (که گاه خود بهراستی درست و رسا نیست) همچنانکه هست به پارسی برگردانَد. آنچه او میخواسته تنها این بودهاست که یک پندارۀ دانشی یا فنی را که دانشمندان بیگانه برای نمایاندن آن واژهای کم یا بیش درست و رسا ساختهاند با یک واژۀ پارسی که بهگمان او ویژگیهای بایسته را بهاندازۀ بسنده دارا باشد بنماید». این
کتاب گردآوردهای است از واژههایی که در گروههای واژهگزینی فرهنگستان زبان ایران برگزیده شدهاند و واژههایی که نگارنده خود برگزیده یا ساختهاست. نمونههایی از این واژهها را، همراه با برابر رایج آنها، میبینیم:
accident: دُشامَد (تصادف)
alternative: دگرین (جایگزین، بدیل)
analyze: بازکافت (تجزیه، تحلیل)
approximate: نزدین/ approximately: بِنَزدین (تقریبی/ تقریباً)
asymetrical: ناهمالی/ asymetry: ناهمال (نامتقارن/ بیتقارنی)
backward: *پسگشت (عقبگرد)
common: همدار (مشترک)
component: سازند(جزء)
diameter: تراما (قطر)
divider: بخشگر (مقسم،تقسیمکننده)
error: لغزه (خطا)
horizontal: ترازین/ vertical: هجین* (افقی/ عمودی)
invalid: ناارزا (نامعتبر)
logic: چَمْگویی (منطق)
multiply (to): تاییدن/ multiplier: تایَنده (ضرب/ ضربکننده)
particle: پاریزه (ذره)
percentage: سَدانه (درصد)
premise: پیشاورد (مقدمه/ فرضیه)
probable: شایمَند (محتمل)
problem: فرنهاد (مسئله)
region: بومه (ناحیه، منطقه)
stage: گامه (مرحله)
standard: برسنج/ standardization: برسنجش (استاندارد/ استانداردسازی)
theory: نگره (تئوری/ نظریه)
uniform: یکدیس (یکشکل، یکسان، یکنواخت)
unnecessary: نابایسته (غیرضروری/ غیرلازم)
*هَج: ایستاده و سرپا
*برخی برابرهای مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی برای backward: پسسو، پسگرد، وارونه، و پسنگر
🔴 برای آگاهی بیشتر دربارۀ دکتر علی افضلیپور
اینجا (ص ۱۶) را ببینید.
✍🏻 سمانه ملکخانی
#معرفی_کتاب#فکر_کردن_از_کتاب_خواندن_هم_مهمتر_است@cheshmocheragh