تاریخ و فرهنگ دره شهر

#پیام_تسلیت
خانواده محترم نوری و اقوام
خبر در گذشت مرحومه مغفوره شادروان آرزو نوری ما را متاثر نمود ،هر چند به رسم ادب وبه پاس اخوت وهمسایگی می بایست حضوراً به خدمت رسید،اما شعور آن خانواده محترم شرایط امروز ه را درک وامر به منع مراسم نمودند لذا ضمن عرض تسلیت به خانواده محترم برای آن مرحوم طلب مغفرت را از درگاه خداوند متعال خواستارم

حاج #علی_آقایی
⚫
جناب آقای علی نوری مدیریت محترم هتل ماداکتو
با سلام و احترام درگذشت خواهر گرامیتان خدمت جنابعالی و خانواده محترمتان تسلیت عرض می نمایم. برای آن عزیز سفرکرده طلب مغفرت و برای بازماندگان صبرجمیل از درگاه خداوند متعال خواهان و خواستارم. روحش شاد و یادش گرامی🌹
#محمودعزیزنژاد
⚫
⚫جناب اقایان علی محمد واسماعیل نوری درگذشت خواهر گرامیتان مرحومه ارزوی نوری را خدمت شما و خاندان محترم نوری تسلیت گفته برای ان مرحومه از خداوند منان طلب امرزش مغفرت و برای بازماندگان صبر جمیل خواستارم از طرف #محمدمحمدنژاد
⚫
پیام_تسلیت

خانواده محترم علی نوری
◼باکمال تاثروتاَلم درگذشت خواهرعزیزتان راتسلیت وازدرگاه خداوند برای آن مرحومه علودرجات واسعه الهی وبرای بازماندگان صبرجزیل خواهانیم
بااحترام #کورش_هاشمی
⚫
باسلام
جناب آقای علی نوری و خانواده محترم نوری خبر درگذشت خواهرگرامیتان موجب تاثر گردید این ضایعه غمبار را به شما و خانواده محترم تسلیت عرض نموده و از باری تعالی علو درجات برای آن مرحومه و صبر جمیل را برای بازماندگان خواهان و خواستاریم.
از طرف خانواده #نورمحمدی
⚫
با سلام و عرض ارادت محضر خانواده مکرم نوری؛ بدینوسیله مصیبت وارده به شما موجب تاثر و تالم اینجانب گردید، ضمن عرض تسلیت و تعزیت و آرزوی علو درجات و غفران الهی برای عزیز سفرکرده ، همچنین برای جمیع خانواده و اقوام و بستگان صبر و شکیبایی از خداوند منان خواهان و خواستارم٪
ارادتمند #محمودکرمشاهی
⚫
(انا لله وانا الیه راجعون)🖤 خانواده محترم نوری مصیبت وارده راتسلیت عرض میکنم برای ان مرحومه طلب مغفرت و برای بازماندگان صبر و شکیبایی خواستارم🖤🖤(با احترام تیمور حسن بیگی و خانوادهای #حسن_بیگی)
⚫
خواهر زاده ی گرامی جناب آقای علی نوری
خبر مرگ خواهرتان کربلائیه آرزو نوری را از فضای مجازی مطلع شدم، این مصیبت را به جنابعالی و بازماندگان و بستگان محترمتان تسلیت عرض می کنم، از دادار بی همتا برای آن به حق پیوسته ، علو درجات، و برای شما ها و بستگان صبر و سلامتی را خواستارم.
با احترام: احمد لطفی
⚫
کل من علیها فان و یبقی وجه ربک ذوالجلال و الاکرام.. شنیدن خبر از دست دادن برادر زاده عزیزم آرزوی دوست داشتنی مرا سخت و عمیقا غمگین نمود.. خداوند متعال روح پاکش را با خانم حضرت فاطمه زهرا (س) محشور نماید و به شما عزیزانم از صمیم قلبم تسلیت عرض می کنم وخداوند به همه شماصبر جزیل عنایت فرماید🖤🖤
بااحترام ..از طرف عمو #محمدقاسمی
۱۳۹۹/۱/۱۵
خانواده محترم نوری

با سلام و احترام مصیبت وارده را خدمت خانواده محترمتان تسلیت عرض می نمایم. برای آن عزیز سفرکرده طلب مغفرت و برای بازماندگان صبرجمیل از درگاه خداوند متعال خواهان و خواستارم. روحش شاد و یادش گرامی🌹
ازطرف خانواده #حسین_صاحبی
⚫

خانوادهٔ محترم نوری،شاعرهٔ گرانقدر
سرکارخانم زهرانوری،خبردرگذشت
خواهرگرامیتان براثرعارضه قلبی،
قلبمان رامحزون واندوهگین نمود..
بعدازآنکه دیوان غزلیاتت درسوگ پدرنشست اینک ترجیع بندهایت،مرثیهٔ خواهرمی خوانند،درگذشت خواهر گرامیتان آن قدر سنگین وجانسوز است که به دشواری باور می‌شود… اما در برابر این تقدیر همیشگی، چاره‌ای جزتسلیم برایمان پیش رو نیست… این مصیبت و اندوه بزرگ را به شما و سایر بازماندگان محترم تسلیت می گویم....
#حسن_زینی_وند
⚫
کل نفس ذائقه الموت ثم الینا ترجعون

برادر علی نوری
درگذشت خواهر محترمه رابه شما و خانواده محترمتان تسلیت عرض نموده و از درگاه خداوند متعال برای آن مرحوم علو درجات و برای شما صبر جزیل مسئلت داریم
خانواده #باقر_فرجی
🌑🌑🌑
برادر گرامی آقای علی نوری درگذشت خواهر گرامیتان را خدمت شما و خانواده محترم تسلیت گفته و از درگاه خداوند برای آن مرحومه رحمت و مغفرت و برای بازماندگان صبر در برابر این مصیبت را خواستارم.
بااحترام #محمدصفری
🌑🌑🌑


#همه_با_هم_با_فرهنگ_و_رعایت_بهداشت
#کرونارا_شکست_خواهیم_داد
✍ @CEYMARIAN
┈••✾•🌿🌺🌿•✾••

عید را نه با دست با دل به همه همشهریان وهم استانیهایم تبریک عرض می نمایم
استاد #علی_آقایی
بازنشسته آموزش و پرورش و فعال فرهنگی
#همه_با_هم_با_فرهنگ_و_رعایت_بهداشت
#کرونارا_شکست_خواهیم_داد
✍ @CEYMARIAN
┈••✾•🌿🌺🌿•✾••

فال کرونایی

خواه ناخوا کرونا عده زیادی را خانه نشین کرده است وهمین خانه نشینی ،در این شرایط حساس دال بر فرهنگ واقع گرای افراد است،ماهم برآن شدیم که هر شب به نیابت کاربر ان ارجمند این کانال یک فال چهلسرو بگیریم و ودوبیت آخر فال را معنی وتوضیح دهیم ،

فال امشب:
میمی مووه آر کم مووه سر ده
بینم‌ مه کویمن دوما عه ورده

میمی در زبان لکی ولری به عمه گفته می شود ،ولی بطور کلی مردم لر ولک به زنان کامل میمی می گویند ،

ای زنی که مویه می خوانی ، بس کن دیگر مویه سر نده ،
(ورده بمعنی سال است )
نخوان مویه ببینیم که ‌این سال جدید را می بینیم.

فال خوب است ،ولی با شک وتردید همراه است ،مواظب خودتان باشید

#علی_آقایی

#همه_با_هم_با_فرهنگ_و_رعایت_بهداشت
#کرونارا_شکست_خواهیم_داد
✍ @CEYMARIAN
┈••✾•🌿🌺🌿•✾••

مروری بر انتخابات...

پس از قوس وکج ها ی فراوان بالاخره پازل انتخابات شهرستان دره شهر کامل شد ، به عزیزانی که برای اولین بار کاندید شده اند وخود را به مردم معرفی نموده اند و در اوزان شورای نگهبان قرار گرفته اند ومقبول افتاده اند تبریک عرض می نماییم .آنهائی که به دلایلی نتوانسته اند جواز حضور را در این رقابت داشته باشند باید بگوییم خواست ومشیت الهی را مقدم بدانند وبه انها هم تبریک وتهنیت عرض می نماییم ، بخاطر جسارت و تهور ی که داشته اند و وارد این میدان شده اند ، قطعا این عزیزان از چهره های خدوم این دیار میبا شند واز محبوبیت ومقبولیت آنها در نزد آحاد جامعه چیزی کاسته نمی شود در هر جای که نظام صلاح بداند کمافی السابق در خدمت مردم خواهند بود.
نکته قابل عرض اینکه به تجربه وبا نگاه به نمودار وترکیب هندسی کاندیدای دره شهری در این مصاف مشگل پیروزی را دو چندان کرده است ، با توجه به جغرافیا ومردم خوب شهرستان بدره که تنیده گی خاصی با مردم دره شهر دارند از این قاعده هم مستثنی نمی باشد، بار انتخابات در مناطقی همچون منطقه ما علاوه بر بحث قومیت ها ، مقداری از ان را احساس وعواطف حمل می نمایند که خرد را به زیر می کشد اما نیک بدانیم که هر وقت در صحنه نبرد وبحبوحه جنگ فرمانده و صاحب منصبی برای نجات جان سر بازانش دستور عقب نشینی می دهد او تر سو نیست بلکه او شجاع است، و اگر هم تر سی باشد بخاطر جان سر بازان ،آن ترس ستودنی است .
بدیهی است در وزن کشی ها انتخاباتی هر کاندید وزن وحریف خود را بهتر از دیگران می شناسد وبه حکم قانون هم یک نفر باید پیروز این میدان باشد، کسب پیروزی در انتخابات این دوره در این دیار منوط به اخذ بالای بیست ودو ۲۲ هزار آ را است عقلانیت حکم می کند که کاندیدای این محدوده هم اندیشی معقولانه باهم داشته باشند وزعمای قوم ورود نمایند وبخاطر مردم این دیار که با داشتن سرمایه های طبیعی وخدا دادی فراوان فاقد زیر ساخت است وبیکاری قشر جوان وتحصیلکرده آ ن بیداد می کند،با شعار در صدر جداولیم اما با رصد میدانی و بالعینه در قعر نمودار آمار اقتصادی هستیم ،در اسیب های اجتماعی اول وصدها نارسایی دیگر ، که نیازمند مدیریت قوی ودسترسی به مراکز قدرت می باشد با هم به جمع بندی معقول برسند واز بین خود گزینش وبه مردم معرفی نمایند قطعا مردم در آینده قدر دان انها خواهند بود ،اما کسب آرایی که منتج به نتیجه نشود ، در این برهه از زمان هم در حافظه ها می ماند وهم برای مابعد یک نوع کمای سیاسی برای انتخاب شونده را بدنبال خواهد داشت . و مردم هم بیشتر متضرر خواهند شد ،

بقلم #علی_آقایی
✍ @CEYMARIAN
┈••✾•🌿🌺🌿•✾••

ضرب المثل های محلی ۴
@ceymarian
نرخیکه که حاکم وژ بریه
نرخی است که حاکم خودش تعیین کرده است

نرخیه خوش بریشه :نرخی است که خودش تعینش کرده است.

اسماعیل خان والی لرستان وایلام می میرد ،دو تا ا ز فرزندانش بنام محمدخان وحسن خان دعوی والیگری دارند وباهم اختلاف شدید پیدا می کنند ،تا آنجائی که محمد خان برای جمع اوری قشون سراغ خوانین سلسله ودلفان ومناطق لک نشین می رود
وموافقت جمع کثیری را جلب می کند وبطرف ایلام حرکت می کنند تا به گردنه ریش بر #(حدفاصل بین کوهدشت ورومشکان) می رسند ،اسب ملک نیاز کاکاوند که از سران کاکاوند است جلوتر از اسب حاکم حرکت می کند جو وعلف خورده است وقتی در سینه کش راه حرکت می کند.
بشدت پهن می کند طوری که حال محمدخان که خود را حاکم والی می داند بهم می خورد ومی گوید ،این پهن به قبر پدر صاحبت .
ملک نیاز کاکاوند حرفی نمی زند وطاقت می آورد تا بعد از طی مسافتی چند اینبار اسب محمدخان جلو می افتد وپست سر او هم‌خان کاکاوند است ،که اسب محمدخان اینبار به همان شدت پهن می کند ؛ خان کاکاوند در کمال احترام میخواهد پاسخ توهین امیز حاکم را که محمدخان باشد بدهد :می گوید

#نرخیکه حاکم وژ بریه #،یعنی نرخی است که حاکم خودش تعیین کرده (پهن به قبر صاحب اسبی که اینجور کرد) .

محمدخان فورا دستور قتل خان کاکاوند را می دهد وهمانجا ملک نیاز را به قتل می رسانند ،
همهمه بین سواران می افتد. کشتن ملک نیاز کاکاونددر حضور خوانین دلفان گران می آیید،لذاپس از گذشت لحظاتی چند خانکه که از خوانیین دلفان است محمدخان مدعی والیگری را می کشد وبه دلفان باز می گردند ،

از ان تاریخ تا کنون‌قریب به دو قرن ونیم می گذرد وبعضی معتقدند که همین امر باعث جدایی پیشکوه وپشتکوه لرستان از هم شد .واندر حکایت نزخیکه که حاکم وژ بریسی چنین است .

#علی_آقایی
✍ @CEYMARIAN
┈••✾•🌿🌺🌿•✾••

فرهنگ شفاهی ۳
ضرب_المثل های بومی

اَرحیله نی ِدری کار ُدومه چی کنه ِد مرغزار

اگر حیله ای در کار نیست دمبه (گوسفند)در این مرغزار چکار می کند .

این ضرب المثل زمانی کاربرد دارد که طرف به مکر وحیله طرف مقابل و همچنین به نقشه توطئه علیه او پی برده است وبه اصطلاح دست طرف را خوانده است . شاید این ضرب المثل از کتاب کلیه ودمنه اقتباس شده باشد که روباهی در باغی لانه ای داشت وهر بار به مرغ وخروس های اهالی روستا ی مجاور دستبرد می زد وبا خانوداش در کمال خوشی وخوشحالی زندگی می کرد مردم ده به ستوه امدند وتوطئه کردند و در مرغزاری که در سر راه روباه به روستا است تله ای بگذارند وروباه را به دام اندازند بهمین مناسبت در مرغزار موصوف تله گذاشتند ودمبه چرب گوسفندی هم طعمه کردند ،روباه وقتی با دمبه چرب مواجه شد اول هوس خوردن کرد وبعد از کمی فکرش را به کار انداخت که اگر توطئه ای در کار نیست این دمبه در این مرغزار چکار می کند شک به یقین رسید که دام است واز خوردن منصرف شد ودم به تله نداد تا که چنین ضرب المثل شود
اَر حیله نی دری کار ُدمه چی کنه دِ مرغزار

#علی_آقایی
✍ @CEYMARIAN
┈••✾•🌿🌺🌿•✾••

فرهنگ عامیانه
#ضرب_المثل

خَرِم عِه کُرَه ای ُدم ناشتی

داستان خرم از گره گی دم نداشت را اولین بار در کتاب نویسنده شهیر مرحوم جمال زاده خوندم وشرح ماوقع چنین است که شخصی خرش با بار درگل فرو می رود ،وهر چه تلاش می کند که خرِ در گل مانده را بیرون بکشد نمی تواند ،عابری از راه می رسد ، خر درگل فرو رفته وصاحب خر عاجز را می بیند ،لذا دلش می سوزد و به کمک مرد صاحب خر می اید ،صاحب خر از جلو گوش خر را و مرد عابر هم‌ از عقب د‌م خر را می گیرد، هماهنگ زور می کنند تا خر را از گل بیرون بکشند بناگاه دم خر که در دست مرد عابر بود از ریشه کنده می شود. صاحب خر زبان به طعن می گشاید وپیش قاضی شکایت می برد،قاضی صحبت های خواهان را شنیده وخوانده هم می گوید خواسته ام کمکی کنم ، با خود گفتم شرط انصاف نباشد که بار افتاده ای را کمک نکنی ، صاحب خر هم رضایت نمی دهد ،
لاجرم قاضی حکم کرد ،که صاحب خر باید دم خر مرد عابر را به زور بکند ،لذا چون مرد عابر خر ندارد قاضی قبول کرد که معوض ان مرد، دم خر قاضی را بکند تا مقابله به مثل شود ، برای اجرای حکم به محوطه رفتند وخر قاضی را اوردند، خری جو خورده وتیمارشده وکم زحمت کشیده ،ومرد را وادار کرد ند که دُم خر رابا دست انقدر بکشد تا کنده شود ،مرد هر بار که دست می برد که دُم خر قاضی را بگیرد خر با جفتک بر سر وسینه او میزد چندین بار دست در ُدم خر گرفتن همانا ومورد اماج جفتک خر قرار گرفتن‌ همانا تا انکه مرد خسته ودرمانده شد و رو به قاضی کرد وگفت جناب قاضی #خر من از گره گی دُم نداشت .

وقتی کسی از کیفیت داوری نا امید می شود وحکم محکمه را بر مجری عدالت وبی نظری نبیند ویا اینکه طرف با ارائه ادله محکمه پسند متقاعد نمی شود از دادخواهی انصراف دهد گفته می شود خرم عه کره ای دم ناشتی.
بارها این اتفاق برایمان افتاده است که خرمان از کره گی دم نداشته است.

#علی_آقایی
تاریخ و فرهنگ دره شهر
@CEYMARIAN

فرهنگ عامیانه
ضرب المثل

نون حورمنین گا لاوان جافر

نان من را می خورد وگاوهای جافر را به چرا می برد.

گویند که جافر نامی دولت وحشمت بسیار داشت وهر روز از مهمانانی که اکثرا خوانین وبزرگان اطراف واکناف منطقه بود ند پذیرایی می کرد سر ،وضع چوپانان وگاوبانان جافر از لحاظ لباس وقیافه وژنده پوشی بد منظر جلو می کرد لذا هر وقت مهمانان به خانه جافر می امدند،جافر از این گاوبانان با این سر وضع در حضور مهمانان عار داشت وبرای اینکه مهمانان انها را نبینند انها را به خانه برادرش زید می فرستاد ،زید هم از ترس برادرکه جافر بود نمی توانست چیزی بگوید فقط می گفت این گاوچرانها # نون حور منن وگالاون جا فر #
وچنین ضرب المثل شد ،

#علی_آقایی
تاریخ و فرهنگ دره شهر
@CEYMARIAN

فرهنگ عامیانه
#ضرب_المثل

شاه بخشید وشیخعلی خان نبخشید

ضرب المثل ها، ادبیات شفاهی می باشند که در بردارنده نکات اخلاقی واجتماعی واندرز گونه هستند ودستوری درباره زندگی در بر دارند وبعضی از اینگونه ضرب المثل ها چنان از استحکام مطلب بر خوردارند که از ادبیات عامیانه به ادبیات رسمی سرایت کرده اند،
ضرب المثل شاه بخشید وشیخعلی خان نبخشید تقریبا در همه ادبیات حضور دارد.

امده است که شیخلی خان زنگنه مردی پاکدست وموجه و وزیر و همه کاره صفی میرزا پسر شاه عباس دوم بود ،صفی میرزا آدم خوشگذران وضعیف النفسی بود ودر عالم غیر واقع به مغنیان ورقصان و........ بذل ها وبخشش های بی حد واندازه می کرد و به شیخعلی خان حواله می نمود...
شیخعلی خان هم با امروز وفردا حواله ها را پرداخت نمی کرد تا کار بجایی کشید که دادشان بلند شد و گفتند شاه بخشید وشیخعلی خان نمی بخشد و از ان روزگار به بعد شاه می بخشد وشیخعلی خان نمی بخشد ضرب المثل شد...

حکایت همین روزگار ما که گاهی کمکی ومساعدتی از مقامات بالا منظور می شود ومقامات پایین دست با صدها اما و اگرها شیخعلی خان می شوند

بقلم #علی_آقایی
تاریخ و فرهنگ دره شهر
@CEYMARIAN

یلدا برای همه

یلدای امسال یلدای دیگری است ، یلدای دل تنگی ها،یلدای مفارقت وجدایی ،
در این سال عده ای چند از عزیزان منطقه در میان ما و اهل خانواده خود ناباورانه چه زود بار سفر بستند و
از جمع دوست وخانواده پر کشیدند وبه ملکوت پیوستند جای خالی انها در میان قوم وخویش و دوستان ،اشنایان در این شهر خالی است . همه بدانند که همگی مسافر این راه هستیم ، دیر یا زود ،ما در عالم ماده بسر می بریم در حالیکه در عالم معنی مکان و زمان مفهوم ندارد کل نفس ذائقه الموت ، خدا وند روح همگی اموات را با شهدا واولیایی خاص خدا مشهور وموید بفرمایید . مردم خوب وبا فرهنگ دره شهر به همگان تسلی خاطر دادند ،خود را در صف خانواده های معزی قرار دا د ند ،اشک ریختند ، یاد وخاطره انها را گرامی داشتند ،افرین بر چنین مردم قدر دان وبا فر هنگ سیمره که در پاسداشت آموزه های دینی وعرفی پیشقدم وعامل می باشند.
شب یلدا شب تولد مهربانی ومحبت است. فرهنگی است که از نیاکان گذشته بما رسیده است برای مهر ورزیدن است و دوست داشتن ،تنقلات ومیوه در این شب فرع هستند واصل ابراز محبت وبهانه ای برای دورهم جمع بودن وشادی بچه ها ، همگان را به یلدا دعوت می نماید
شادی ومهر ومحبت به خانه هایتان پا گشا باشد وغم وبلا به کوه چول

#علی_آقایی
✍ @CEYMARIAN
┈••✾•🌿🌺🌿•✾••

#چیستان

چیکه چیکه
چینه چینه

لُغز یا چیستان در زبان فارسی سخنی است موزون که بدون ذکر نام ان چیز ، اوصاف او را بر شمارند پاسخ به ان، لازمه تیز بینی و دقت خواننده و یا شنونده است .
در زبان لکی به چیستان #چیکه ،چیکه، ودر لری چینه، چینه می گویند
چیکه چیکه یکی از موارد فولکلور مناطق مردم لر و لک میباشد که شب های طولانی سرد زمستان را با آن شوگار(شب) کوتاه می کردند هم سر گرمی خوبی بود وهم انسان را به تفکّر وا می داشت.

نزدیک های شب یلدا است ، می خواهیم لحظاتی چند در تالار تاریخ وفرهنگ دره شهر خدمت کاربران عزیز باشیم .دغدغه هارا کنار بگذاریم ولختی بیاساییم ،

بحث بنزین ،گرانی ، یارانه ،تنگی معیشت ، سیاست ریاست ، نماینده ،کاندید ا ، بلا عوض کشاورزی ، سیل زدگی همگی را کنار بگذاریم . چون این موارد عوارض همان جراحی بزرگ اقتصادی چند سال پیش است که عفونت کرده.
به گذشته ی کپر نشینی باز می گردیم و چند ،چیکه چیکه تقدیم حضور می نماید:

#علی_آقایی
✍ @CEYMARIAN
┈••✾•🌿🌺🌿•✾••

فرهنگ‌ نان

فرهنگ یک جامعه را اگر مجموعه ای از اعتقادها ودانسته ها بدانیم در صورتی که با مذهب در تعارض نباشد وهمخوانی داشته باشد رنگ ولعاب تقدس می گیرد وآرامش درون و بهترین زیستن را بهمراه دارد
نان #در فرهنگ دیار سیمره همواره از این جایگاهی خاص برخوردار بود وبا دیده تقدس به ان نگریسته شده است هر چند که این نوع نگاه متاسفانه کم سو شده است.
در پنچ دهه پیش هر وقت می خواستند متهمی را قسامه دهند ویا زیدی از موضوعی تبری جوید ابتدا گر ده نان را در داخل# تک #( ظرف دایره شکلی که از زل ولویی بافته می شد وبجای سفره از ان استفاده می شد )می گذشتند وطرف به ان برکت قسم یاد می کرد
نان‌را نوعی برکت می دانستند
و هروقت می خواستند عروس را از خانه پدر به خانه بخت بفرستند توسط شخص محرمی گرده نانی بجای سنگ قناعت بر شکم عروس می بستند واعتقاد داشتند که این نان برکت خداست وخیر وبرکت را همراه عروس به خانه بخت می برد .
هیچوقت نان را با کارد نمی بریدند وپندار چنین بود که اگرکسی نان را با کارد ببرند نانش بریده می شود.
برای خیرات و اموات تازه گذشته چنانچه نان فتیر( تازه نوعی نان تخمیر نشده) طبخ می شد اعتقاد داشتند که به ثواب نزدیکتر است .
کسانیکه نان ونمک همدیگر را می خوردند ،خیانت وتخلف را نسبت بهمدیگر روا وجایز نمی دانستند .
چالکوب نان را در هر مکانی جایز نمی دانستند ،حتی در بیابان انهم بخاطر اینکه چرنده وپرنده از ان استفاده کند .
اگر تکه نانی بر روی زمین یافت می شد هر شخص در هر جایگاه اجتماعی که بود ،با کمال خضوع به زمین خم می شد وان تکه نان را برای زدودن خاک وغبار ابتدا فوت می کرد می بوسید و بر پیشانی می گذاشت ودر جای که هتک حرمت نشود قرار می داد
همین رفتارها ونوع نگرش ها به موضوع نان باعث می شد که خوردن ان هم لذت بخش باشد ، نه نان خشکه ای وجود داشت ونه هم اسرافی می شد ،
در حالی که تعریف از پخت نان کوکب خانم در کتابهای درسی بود،
فرهنگ غالب با ابزار کار از راه رسید ،نان ماشینی شد
وفرهنگ خوب ما در مورد نان زیر تیغ گیوتین نانوا رفت ،قسم نان ونمک هم زیر پای خریداران نان خشک.

#علی_آقایی
تاریخ و فرهنگ دره شهر
@CEYMARIAN

ایین مهر ومیترایی
@ceymarian
قوم ایرانی در پیدایش آیین ها همچون مانی ومزدک و در بوجود اوردن دیگر ادیان تبحر داشته اند ولی این ایین ها با امدن دین مبین اسلام ، ادیان مرده محسوب می شوند وکارایی لازم را ندارند ، یکی از این آیین ها، آیین #میترایی به معنی روشنایی است که فیضانی از اهورامزدا است ..
اما تتمه این باورها همچنان در فرهنگ مردم این دیار وجود دارد ودر خور توجه می باشد،
نام قدیمی سیمره یعنی #مهرگان و #مهرجان_قذق متاثر از ایین مهر ومیترایی است ودر بعضی از موارد این ایین در روانشناختی اجتماعی مردم این دیار به چشم می خورد مثلا روشن نگه داشتن آتش مقدس در خانه، از ایین میترایی است و بیشتر بر عهده فرزندان خانواده بخصوص پسران خانواده بود است که می بایست همیشه اجاق ( #تژگاه)خانه را روشن نگه دارند ،
حال افرادی که پس از مرگ فرزند پسری نداشتند که اجاق خانه را روشن نگه دارد پس از مرگ اب را در اجاق او می ریختند و اُجاق خانه او کور می شد وبه او #اُجاق_کور می گفتند ،که اصطلاح #وجاق_کور واُجاق کور (او عه تژگاه ،او عه گُور) هم اکنون در محاورات مردم این دیار مرسوم و کاربرد دارد .

شاید نام #مهرابه را شنیده باشند که در ساخت ساختمانهای قدیمی این دیار که مصالح انها از خشت خام وکاه گل وچوب بود ،در درون اطاق ها مهرابه درست می کردند ومهرابه مانند کمد دیواری های امروز بود که در این دوره محل قراردادن رخت خواب بود ، مهرابه هم در ایین میترایی به گودی اندکی که در دیوار خانه ایجاد می کردند گفته می شود ودر واقع محل پرستشگاه مهر پرستان را که در اندرون خانه بود مهرابه می گویند .

قسم خوردن به #لیسک_افتاو، #لیسک_هور ( شعاع خورشید )و قسم به ماه که حتی در سروده های این دیار بوضوح دیده می شود

قسم وِ مُونگَه چنه چنی که
چن پنج قرونی یخه ژنی که

قسم به این ماه که به اندازه پنج ریالی یقه زنی است ،
زنان لر ولک در قدیم بجای دکمه یقه پیراهن، از سکه های نقره ای ناصری ،احمدشاهی استفاده می کردند .

روز دهم تا پانزده فروردین در این منطقه رسم بود که خمیر مایه ای از آرد گندم درست می کردند وبا پنجه خمیری بر پیشانی گاو وگوسفند وچهار گوشه سیاه چادر را پنچه خمیری می زدند وانرا به زبان لکی #کُووَه می گفتند ومعتقد بودند که این پنجه های خمیری مانع کور شدن وبی اثر کردن چشم بد می شود ..

همچنین قربانی کردن گوسفند بمناسبت خرید ماشین نو ویا خانه نو که هم اکنون مرسوم است و از خون قربانی به بهانه رفع چشم زخم بر بدنه ماشین ویا دیوار خانه می زنند از ایین مهر میترایی است
واین گونه قربانی کردن در این بیت شعر زیبای حافظ مصداق است واز ایین میترایی حکایت دارد
بر جبین نقش کن از خون دل من خالی
تا بدانند که قربان تو کافر کیشم

وقتی مرا کشتی از خون من پیشانیت را رنگ کن (خال هندوه بر پیشانیت بزن )تا همه بدانند که من فدایی توهستم ( یهود ایین میترایی را کافر کیش می گفتند)

استفاده با ذکر منبع بالامانع است
#علی_آقایی
تاریخ و فرهنگ دره شهر
@CEYMARIAN

..
در خبرآمده بود که انجمن شعر یوژان چهارمین جلسه تخصصی خود را تشکیل داد، تشکیل انجمن را بفال نیک می گیریم وبه همه ی عزیزان تبریک عرض می نماییم از انجائیکه خود را عضوکوچکی از خانواده فرهنگ وادب می دانیم ،گفتیم که پیشدستی نمایم قبل از برگزاری جلسه پنجم، مهمان نا خوانده این عزیزان باشیم هرچند شاعر نیستم ولی شعر وشاعران را دوست می دارم واز باب خالی نبودن عریضه مطالبی تقدیم حضور می نماید،اساتید محترم نیک می دانند که
شعر وشاعر ،مشاعر ،شاعره ،وشعیر همه از یک خانواده می باشند وریشه همه ی انها شَعَر به معنای مو است وچون در انتهای دانه جو پرزهای مو مانندی وجود داردبهمین مناسبت دانه جو شعیر گفته می شود .
اعراب پیش از اسلام علاقه وافری به شعر وشاعر داشتند ومعتقد بودند که بین شاعر وعالم غیب به اندازه تار موی فاصله است وهنگام سرودن شعر این شاعر نیست که شعر می گوید بلکه این الهاماتی است که به شاعر القا می شود وشاعر فقط جفت وبست شعر را می سازد واطلاق لفظ شاعر بهمین مناسبت است ،وشاعر در جامعه قبیله ای وعشیره ای انها قبله قبیله بوده است که اگر کسی از قبیله مشگلی برایش پیش می امد نزد شاعر قبیله می رفت تاا حوال روانی اورا رصد کند وبرایش توضیح بدهند، وسنخیت شاعر وعشیره مدلول موضوع است فراتر که بنگریم در جامعه ایرانی شاعران را قدیس می شمرند حضور وقرائت فاتحه بر مزار حافظ وسعدی وفردوسی و خیام حتی دال بر موضوع است .

غرض از بیان موضوعات فوق ارج ومنزلت شعر وشاعری است که انرا باید پاس داشت وشعر ا هم باید قدر ومنزلت خود را در بین جوامع دریابند، اما نکته قابل عرض اینکه در فضا مجازی گاه اشعاری نمایه می شود که اینگونه اشعار معرف طبع شعر هستند نه خود شعر، که به دل نمی چسپند شعر خوب شعری است که شاعر توان این را داشته باشد که بر قامت کلمات علم عروض بدوزد ، شعر حاصل ومیوه تخیل است وبا بکار گیری علم بیان وصناعات ادبی شعر خیال انگیز می شود و به تبع طبع خواننده را اقناع می نمایدو شاعر ناصح وناقد اجتماعی می تواند از پدید امدن اسیب های اجتماعی جلو گیری کند وبقول ادبا سیاست مهمان ودین وفرهنگ باید میزبان باشد در پایان از جناب اقای فیلی که از بدو انقلاب تا کنون بانی شعر وشاعری چه بصورت اسمی و رسمی در این شهرستان بودند وبار ادبی این شهرستان را بدوش کشیدند تشکر وقدردانی می نماییم وعاقبت بخیری ایشان را از خداوند متعال طلب می نماییم

#علی_آقایی
@CEYMARIAN

پاییز پله وتیل تکانن

(شاخه را تکان دادن، میوه چیدن )


هر چند که عده ای از مخاطبین ارجمندم بیان داشتند که درج مطالب مربوط به گذشته، تاریخ مصرف انها هم سرامده است ولازم نمی دانند که‌ اینگونه مسائل دنبال شوند وبیشتر باید به رویدادهای زمان حال پرداخته شود ، ضمن احترام به نظر مشارالیها باید بگوییم که تاریخ گذشته درس عبرت برای اینده است وعلاوه بر ان بعضی از مطالب هنوز در فرهنگ وامورات عامه کارایی دارند اما درک معنی ومفهوم برای نسل حاضر بعید بنظر می رسد و در هیچ قاموسی هم ردی ندارند وشاید خاص خود منطقه باشد که ایجاب می نماید که این گونه موارد که اگر از درآمدهای فرهنگی تلقی شوند نوشتن انها بهتر بنظر می رسد تا نسل حاضر تفهیم شود ، مثلا در فصل پاییز اولین ماه پاییز را در دیار سیمره ،فصل #تیل_تکن می گفتند به خاطر این که در این فصل برای چیدن میوه درختان را تکان می دادند ضمن این اینکه در این فصل هم نهالهای درخت بید را می بریدند ودر دسته های مختلف می بستند وپس از خشک شدن وتکاندن برگها مجدا انها را چند ساعتی در جوی اب یا رو دخانه می گذاشتند که حالت ارتجاعی پیدا کند ،سپس بوسیله استادکار ماهر از انها وسایلی مانند #آش_پالان برای اب کش کردن برنج ویا وسیله دیگر بنام #درج که در واقع یک لانه سیار برای حمل مرغان بود که بشکل استوانه درست می شد. یا بافت سبدهای جای میوه به شکل سبدهای موجود به سبک شمال بهمین مناسبت ماه #تیل_تکن نامیده می شد .

و یا #پاییز_پله:

کشاورزان این دیار برای اینکه اب رودخانه را به اراضی خود هدایت کنند لازم بود که بند انحرافی ایجاد نمایند البته بیشتر در فصول خشکسالی در پایان اسفند یا بر حسب ضرورت ونیاز به اب با سنگ وچوب وگل جلوی اب رودخانه را سد خاکی می بستند که به آن #پله گفته می شد ،
و اب را به جوی اصلی مزارع هدایت می کردند در طول ایام سال هم #میراب_ها از این بندها مواظبت می نمودند تا زمانیکه اولین باران پاییزی که می بارید واب رودخانه بیش از حد متعارف زیاد می شد و باعت تخریب پله می شد به همین مناسبت اولین بارش پاییزی را پاییز پله می گفتند، ناگفته نماند تاچهل پنج روز از فصل پاییز نگذرد بارش هر باران را در منطقه #وارو (باران) #حرومه گفته می شد اما پس از گذشت چهل پنج روز ا ز فصل پاییز باران حلاله وپاییز پله گفته می شود امید است که پاییز پله ای خوب که بتوان زمین را گاو ور کند داشته باشیم

بقلم #علی_آقایی

تاریخ و فرهنگ دره شهر
@CEYMARIAM

نامگذاری(وجه تسمیه) روستاهای دره شهر

#هومان، #هیمو

پهن دشت سیمره با داشتن وفور آب و اراضی حاصل خیز با تکیه بر کوه « کوئر » و مامن امن دارای گذرگاههای سوق الجیشی است ...

موقعیت جغرافیایی و نداشتن اسناد مکتوب و متقن باعث شده است که با داشته های آن با دید گمان و تردید نگریسته شود، سنگ سنگ هر دژ و بنا و قلعه غیر از حکایت های فرهنگی کنونی، در گذر زمان در ورای انها ناگفته های زیادی به ذهن هر صاحب فکر و اندیشه متبادر می اید....

هر نامی از این دیار بکر وتحقیق نشده بر گرفته از ما وقعی است،دژ چوبینه منسوب به بهرام چوبین و شیخ ماخو، منسوب به مُغان است ،

اسم هومان قطعا از این قاعده مستثنی نیست یعنی منسوب به هومان است اما هومان کیست وچگونه ؟
سند مکتوب و یا گفتار شفاهی خاصی در این مورد وجود ندارد، واژه هومان اسمی ایلامی است و بمعنی #نیک_اندیش می باشد اما هومبان نام #پادشاهان_ایلامی بوده است ، شاید هومبان مانند دیگر واژه های لکی و لری برای سهولت در تلفظ» به» آن حذف شده است، ودر کتاب تاریخ تمدن ایلام نوشته مجید
[ ] یوسف زاده ص ۳۱چنین نوشته شده هومبان در سال ۶۴۸ پس از میلاد بعنوان پادشاه مدکتو(ماداکتو)شناخته شد و به استناد همان منبع دودمان هومبان بر
«مدکتو» پادشاهی داشته
اند ، و در متون تاریخی، شوش و«مدکتو» محل حکومت و محدوده پادشاهان ایلامی ودودمان هومبان بوده است.گمان می رود نام هومان بر گرفته از حکومت دودمان هومبان باشد.

بقلم #علی_آقایی

متن با تلخیص
تاریخ و فرهنگ دره شهر
@CEYMARIAN

حسین سر باز ره دین بود
عاقبت حق طلبی این بود

باز هم محرم فرا رسید و دیده ودل ها به سال شصت ویک هجری بر می گردد ،
حسین بن علی علیه السلام امام شیعیان را بر سر دو راهی تاریخ می بیند که یک طرف خداوندگار زر وزور وسپاه وکبکبه ودبدبه وفسق و فجور وتزویر وریا وراه دیگر راه انبیا واولیا وپاسداری از اسلام که در این راه نه تنها با ید از جان خود دست شست بلکه اهل واصحاب خود را باید در این راه فدا کرد .انتخاب با حسین علیه السلام است.

آری حسین دلبند رسول بطحا واویزه عرش برین و پرورده روح الامین است به حکم تکلیف که فر اخور طاقت هر نفس است وبه انداز ه قدرت هر کس ،عشق لقا در دل ،ذوق بقا در جان ،شوق شفاعت بر سر ،درع شجاعت در بر ،سرها بر دست رضا نها ده وتن ها به حکم قضا در دا ده به مردی فارس میدان دین گشتند وبه غیرت از سر دنیای دون گذشته ،سر به راه همت نهاده وجان فدای امت فرموده ، کفایت هدایت امت به ودیعت کتاب وعترت حواله شده است،ولن یفترقا حتی یردا علی الحوض، اگر دست بیعت با یزید داده شود در امن وامان‌است ،ولی فاتحه اسلام باید خوانده شود..

امام راه دومی را انتخاب می کند راهی انقلابی وبا شعاری تحت عنوان هیهات من الذله
راه حسین ع چراغ فروزنده حیاتی است که با گذشت قرن ها ودر سایه تجلی وتلالو ان سیاستمداران دیندار وبی دین ان را تحسین می نمایند وبه ان تاسی می جویند وحسین سرور همه ی ازادگان جهان می شود که می فرماید ای انسانها اگر دین ندارید لا اقل ازاده باشید./

#علی_آقایی
https://t.me/joinchat/AAAAAD4zXAUV4wBRYrDOxw

کشاورزان واصناف را دریابید ...

شکی نیست که تهران دومین کلانشهر خاور میانه وپر جمعیت ترین شهر و کانون اقتصاد ایران و اولین منطقه صنعتی کشور محسوب می شود. ونیمی از بخش صنعت کشور را در خود جای داده است . واز لحاظ مراکز درمانی وتجهیزات پیشرفته بیمارستانی سر امد واخرین ایستگاه بیماران است . مرکز قدرت سیاسی واداری کشور می باشد ،روی این اصوال بیشترین مراجعات شهروندان شهرستانی را دارد .

هر موسسه و اداره به فراخور خود محل اسکانی جهت بیتوته چند روزه افراد وکارکنان خود در تهران دارد ، الا قشر کشاورز واصناف . کشاورزان واصناف دره شهری سوای ازنداشتن بیمه درمانی تکمیلی وخدمات تامین اجتماعی وباز نشستگی و......در هر بار مراجعه به تهران مزید بر مشکلات عدیده فاقد کمترین امکانات رفاهی وسر پناهی در تهران می باشند ،هزینه سر سام آور هتل ونبود بضاعت مالی برای این قشر از جامعه دره شهری بغرنج ودرد سر افرین است و سرمای سرد زمستان وگرمای طاقت فرسای تابستان را به جان خریدارند ، در صورتیکه بیشترین خدمت به جامعه را اصناف وکشاورزان عهده دار می باشند .

تعجب اور است که خانه های سیاسی چون خانه #کشاورز وخانه #کارگر# خانه اصناف برای رسیدن به اهداف سیاسی سیاستمداران در تهران دایر است اما دریغ از سر پناهی برای بیتوته اصناف وکشاورز ان ؛ لذا میطلبد که خیرین ومسئولین دست به دست هم بدهند ونسبت به تهیه ساختمانی به عرف دیگر صنوف در تهران اقدام نمایند که قطعا موجب ارامش خاطر شهروندان ، کاهش هزینه اصناف ودردمندان ورضای خدا را دران هم می توان مشاهده کرد

بقلم #علی_آقایی
@CEYMARIAN

تعامل، تقابل نه

در فضای مجازی و بعضی از کانالها ی تلگرامی گاه خبر یا مطالب یا موضوعی نگاشته می شود که نه تنها از لحاظ دستوری و جمله بندی بلکه از لحاظ محتوایی و ساختار موضوعی با عبارات سست طرح می شود ، وگاه شخصیت،افرادیا ادره ای یا نهادی در مظان نقد غیرمنصفانه قرارمیگیرد ، سواد رسانه ای تنها در خواندن ونوشتن محض خلاصه نمی شود بلکه اگاهی و نوع تعامل با مخاطب ورعایت ادب واخلاق از بدییهات ان است. وقتی مسطورات به نظر اهل فن اصابت کند بدرستی می توانند سره را از ناسره تشخیص دهند ، شخصیت گوینده ونویسنده از ورای فحوای کلام پدیدارمی گردد.

نوشتن در فضای مجازی ومکاتبات بدلی از ملاقات حضوری است. هر چند مخاطب با الفاظ وعبارات والحاظ واشارات کاری نیست اما مولع مضامین ومعانی است که حسب اداب ادب باید اول به مضمون مودتِ مشحون معلوم گردد ، از انجائیکه کانال های تلگرامی شهرستان اعم از خبری ، تاریخی، فرهنگی و.....قریب به اتفاق کاربران همدیگر را می شناسند ،بکار گیری کلمات والفاظ دور از نزاکت که قبح انها اشکار است معرف شخصیت ونوع نگرش فرد وعدم نظارت ویا همراهی ادمین را می رساند .سخن نا صواب،مطالبات نا معقول جانب داری ،له وعلیه یک موضوع ویا افراد بدون شناخت از ما وقع و نقد غیر کارشناسانه جواز عدم اعتماد به ان رسانه است.رسالت رسانه تنویر افکار است نه تشویش اذهان ، شخصیت سازی های کذایی ویک جانبه نگری از افت رسانه است همچنین یک موضوع کوچک را بزرگ جلوه دادن، به همان اندازهِ تبلیغ بزرگی ،در انظار عموم کوچک جلوه می نماید .بنابر این بنا را باید بر تعامل گذاشت نه تقابل والا سنگ روی سنگ بند نمی شود و انوقت پته روی اب انداختن هنر می شود . بدیهی است که ضامن ارتقای مطالب تاریخی و فرهنگی یک اجتماع واعاده مطالبات واعتماد خبری یک رسانه صداقت در گفتار و نیک اندیشیدن است
پندار وکردارتان نیک

بقلم #علی_آقایی
@CEYMARIAN

در مورد حل حلونک

حل چوبی است به قطره اینج وبه طول بیست سانتیمتر
وحلونک چوبی است به قطر اینج وطول امتر
که با ان بازی گل زر می شد/
#علی_آقایی

در متن مرتضی عموزاده خدایی، حل حلانک را عربی دانسته و بفارسی معنی کرده اند


@CEYMARIAN