پیرنگ | Peyrang

‍ .

#مصاحبه
بریده‌ی کوتاهی از گفت‌وگوی یوسا با بورخس

انتخاب: گروه ادبی پیرنگ


آیا تاکنون به این موضوع اندیشیده‌اید که اگر قرار باشد مابقی عمرتان را در جزیره‌ای دورافتاده و تنها با پنج کتاب سر کنید، کدام کتاب‌ها را انتخاب خواهید کرد و با خود خواهید برد؟ و فکر می‌کنید نابغه‌ای هم‌چون بورخس که فراوان کتاب خوانده بود و دست‌کم به ده دوازده زبان دنیا کتاب در گلچین کتاب‌های کتابخانه‌اش داشت، به این پرسش چه پاسخی داده است؟
در ادامه، جواب بورخس را می‌خوانیم؛ در پاسخ به سؤالی که ماریو بارگاس یوسا به سال ۱۹۶۳ در پاریس از او پرسید.


یوسا: در پایان یک سؤال تکراری دیگر ازتان می‌پرسم. اگر مجبور باشید مابقی زندگی‌تان را در جزیره‌ای دورافتاده با پنج کتاب سر کنید، کدام‌ها را انتخاب می‌کنید؟

بورخس: سؤال سختی است. چون پنج تا خیلی کم، یا خیلی زیاد است. درضمن، نمی‌دانم منظور پنج عنوان کتاب است یا پنج جلد کتاب.

یوسا: بگوییم پنج جلد.

بورخس: پنج جلد؟ خب، گمانم «تاریخ انحطاط و سقوط امپراتوری روم» نوشته‌ی گیبون را ببرم. فکر نکنم هیچ رمانی ببرم، ولی احتمالاً یک کتاب تاریخ برمی‌دارم. خب، فرض بگیریم که ویراست دوجلدی‌اش باشد، بعد دوست دارم کتابی ببرم که چیزی ازش نمی‌فهمم، تا بتوانم بخوانم و بازخوانی‌اش کنم، مثلاً بگوییم «مقدمه‌ای بر فلسفه‌ی ریاضیات» راسل، یا کتابی از آنری پوانکاره. آن را هم دوست دارم با خودم ببرم. تا اینجا شد سه جلد. غیر از آن، می‌توانم یک جلد از یک دانش‌نامه را با خودم ببرم که تصادفی انتخاب شده باشد. همان خودش می‌تواند کلی مطلب برای خواندن باشد. مخصوصاً نه از این دانش‌نامه‌های الآن، چون دانش‌نامه‌های الآن کتاب مرجع‌اند، بلکه دانش‌نامه‌ای که حول‌وحوش ۱۹۱۰ یا ۱۹۱۱ چاپ شده باشد، یعنی زمانی که دانش‌نامه‌ها هنوز کتاب‌هایی برای خواندن بودند؛ یک جلد از بروک‌هاوس یا مایر یا دانش‌نامه‌ی بریتانیکا. پس چهارتا داریم. بعدش هم سرِ آخرین کتاب یک کلکی می‌زنم؛ کتابی را می‌برم که خودش یک کتابخانه است، به‌عبارتی کتاب مقدس را می‌برم. درخصوص شعر هم که توی این فهرست غایب است، مجبور می‌شوم مسئولیت سرودنش را خودم به عهده بگیرم و بنابراین شعر نمی‌خوانم. درضمن، حافظه‌ام آن‌قدر از شعر پر است که فکر می‌کنم نیاز به کتاب ندارم. خودم یک گلچین از خیلی از انواع ادبیاتم. من که اتفاقات زندگی خودم را به‌زور به یاد می‌آورم، می‌توانم به‌طرزی بی‌پایان و کسالت‌بار اشعاری به لاتین، اسپانیایی، انگلیسی، انگلیسی قدیم، فرانسوی، ایتالیایی و پرتغالی برایتان بخوانم. نمی‌دانم به سؤالتان خوب جواب داده‌ام یا نه!

یوسا: بله، خیلی خوب جواب دادید، خورخه لوئیس بورخس! سپاس فراوان.


منبع:
نیم‌قرن با بورخس، ماریو بارگاس یوسا، ترجمه‌ی سعید متین، نشر برج، چاپ اول، ۱۴۰۰


#خورخه_لوئیس_بورخس
#ماریو_بارگاس_یوسا
#سعید_متین
#نشر_برج


@peyrang_dastan
www.peyrang.org
https://instagram.com/peyrang_dastan

‍ .
#گاهنامه_پیرنگ_شماره_دو

معرفی و یادداشتی درباره‌ی رمان «روزگار سخت»؛ ماریو بارگاس یوسا

نویسنده: شقایق بشیرزاده


یوسا در بیشتر آثارش، داستانی از زیرساخت‌های سیاست نظام‌های دیکتاتوری روایت می‌کند؛ اما نوع روایت او به گونه‌ای نظام‌‌مند و باورپذیر است که خواننده را با خودش همراه می‌کند. او همیشه در مصاحبه‌هایش به این نکته اشاره کرده که سرزمین مادری او نه‌تنها پرو، بلکه تمام کشورهای آمریکای لاتین است. و در هر کتابش تلاشی کرده است برای شناساندن بخشی از این قاره به جهانیان. سرزمین‌هایی لبریز از جنجال‌ها بر سر قدرت که به لطف دیکتاتورها مردمان‌شان اسیر در فقر و جهل مانده‌اند. یوسا در کتاب آخر خود «روزگار سخت» به سراغ کشوری دیگر از آمریکای لاتین رفته است؛ گواتمالا.

«روزگار سخت» آخرین اثر یوسا است که در سال ۲۰۱۹ منتشر گردید و به سرعت در سراسر جهان ترجمه و خوانده شد. رمانی رئالیستی از وقایع تاریخی و سیاسی کشور گواتمالا مابین سال‌های ۱۹۵۰ تا ۱۹۵۷. در گواتمالا، سال ۱۹۵۴ کودتایی نظامی توسط کارلوس کاستیلو آرماس انجام و توسط ایالات متحده از طریق سازمان اطلاعات سیا پشتیبانی شد، و آرماس موفق گردید که دولت خاکوبو آربنس را سرنگون کند. این اقدام خشونت‌آمیز و نظامی که با همکاری جمهوری دومینیکن، شرکت یونایتد فروت و سیا شکل گرفت، واقعیت موجود را از طریق رسانه‌ها به گونه‌ای برعکس جلوه داد تا مردم گواتمالا را نیز با خود همراه سازد. اتفاقی که با تمام سادگی‌اش سرنوشتی بزرگ برای مردم آن کشور رقم زد. سرنوشتی که منجر به عدم توسعه‌ی آمریکای لاتین گشت. اتهامی از سوی دولت آیزنهاور علیه دولت آربنس برای گسترش کمونیسم شوروی در قاره‌ی آمریکا‌ی جنوبی و خطری که آمریکای مرکزی و شمالی را نیز تهدید می‌کرد. «روزگار سخت» به شرح حقایقی پنهان از آنچه بر دولت گواتمالا رفته است می‌پردازد.


متن کامل این یادداشت را می‌توانید در گاهنامه‌ی شماره‌ دو - ویژه‌ی آمریکای لاتین بخوانید.


خرید از طریق لینک زیر:
فروشگاه پیرنگ


#آمریکای_لاتین
#شقایق_بشیرزاده
#ماریو_بارگاس_یوسا


@peyrang_dastan
www.peyrang.org
http://instagram.com/peyrang_dastan/

.
#مصاحبه
#درباره_نوشتن


نوشتن شیوه‌ای از زندگی کردن است

گزینش: گروه ادبی پیرنگ


ماریو بارگاس یوسا، نویسنده‌ی اسپانیایی زبان متولد پرو می‌باشد که در سال ۲۰۱۰ جایزه‌ی نوبل را از آن خود کرده است. النا کوئه در سال ۲۰۱۶ گفت‌و‌گویی با او درباره‌ی ادبیات انجام داده است که بخشی از آن را می‌خوانیم.




•گمان می‌كنم كه براي يك نويسنده، نوشتن، شيوه‌ای از زندگی است. شما همه‌چيز را به روش متفاوتی نسبت به ديگران مشاهده و آناليز می‌كنيد. فكر می‌كنيد اين تفاوت‌ها از كجا در شما نهادينه شده‌اند؟
*سوال شما به يك عبارتی اشاره دارد كه شبيه نوشته فلوبر است كه «نوشتن شيوه‌ای از زندگی كردن است.» معتقدم اين گفته كاملا دقيق است. گرچه روش عمل آن، از نويسنده‌ای به نويسنده ديگر متفاوت است. البته، معتقدم كه نوعی از خود‌گذشتگی، فداكاری هم وجود دارد نويسنده يك نوع جاسوس درونش دارد، كسی كه در حين تجربه كردن (مسووليت زندگی واقعی، با دوستان، عاشقان، ناكامی‌ها) كسی در درونش وجود دارد كه همه‌چيز را مشاهده می‌كند و تصميم می‌گيرد چگونه به بهترين نحو به عنوان يك نويسنده در كارش استفاده كند.
 
‌ •در مورد شما، چه‌چيز ثابتی الهام‌بخش هنری شما بوده است: رنج يا شادی؟
*فكر می‌كنم تجربه شادی شگفت‌انگيز است. فكر نمی‌كنم يك مطلب خام است، حداقل در اين زمانه. شايد در گذشته، در مواقع بخصوصی؛ ولی در زمان ما، ادبيات، هنر و ابتكار با ناملايمات، منفی‌بافی، ترس، درد، دلخوری، رنج زودتر شعله‌ور می‌شوند تا با اشتياق، هيجان و شادی... فكر می‌كنم به اين دليل است كه هنر زمانه ما تا اندازه‌ای تمايل دراماتيك و تراژيك دارد. اين هنر و ادبيات، رضايت و قبول داشتن اين دنيا نيست. برخلاف آن، من معتقدم كه يك روحيه طغيانگر قوی در همه حالات هنر اين زمانه وجود دارد و اساسا به دليل اين است كه از پايه بيشتر از چيزهای منفی الهام گرفته‌اند تا چيزهايی كه در زندگی مثبت هستند.
 
‌ •شايد خلق هنری روشی براي تسكين درد، روشی براي بروز احساسات منفی است...
*دقيقا، راهی برای بروز دادن نوعی از ناكامی، رنجش يا حتی نوستالژی آنچه كه نداريد، است.
  ‌
•و كسی می‌تواند اين رهايی را از هر روش زبان هنری مثل نقاشی و نويسندگی احساس كند؟
*هنر نوعي دانش است. هنر عميقا و با شور بيشتری به شناختن زندگی خود شما كمك می‌كند، زيرا معمولا فاصله كمی با زندگی انسان دارد. اما هنر، اين ديد و اين افق را فراهم می‌كند، كه به شما توانايی فهم اين دنيا را همان‌گونه كه هست و همچنين فهم محرك‌ها، مكانيسم‌های پنهان پشت رفتارها را می‌دهد. هنر، اين توضيح از حقيقت پنهان را بيشتر از تاريخ، جامعه‌شناسی و هر گونه علوم اجتماعی فراهم می‌كند.
 
‌•آيا كسی اين رهایی را احساس می‌كند؟
*در آخر، واقعا مانند يك تخليه روانی احساس می‌شود. شما خود را از چيزی كه بار بسيار سنگينی به نظر می‌آيد، رها می‌كنيد. اما شما وقتی كه می‌توانيد آن را با ادبيات، نقاشی، موسيقی، يا هر ابراز خلاقانه ديگری نشان دهيد تنها متوجه می‌شويد كه چيست و چه شكلی است. می‌توانيد احساس خيلی بدی داشته باشيد ولی نمی‌‌دانيد چرا. فكر می‌كنم يكی از شگفتی‌های هنر اين است كه شما را قادر به بيان واضح آنچه احتمالی، گيج‌كننده و منبع احساس ترس وحشتناك است، می‌كند. ولی زمانی كه می‌بينيد هنر به آن شكل می‌دهد و آن را انتقال‌پذير می‌كند چقدر شگفت‌انگيز است. بيشتر مواقع نمی‌دانيد آن شور و هيجان، آن روحيات... از كجا می‌آيند. شخصی كه از اين روحيات رنج می‌برد، قابليت توصيف عميق آنها را ندارد و من معتقدم كه اين وقتی روشن می‌شود كه ادبيات و هنر به شما اجازه می‌دهد تا عقب بايستيد و ارزش زندگی را با تمام احساساتتان، غريزه‌هایتان و بصيرتتان درك كنيد. فكر می‌كنم اين يكی از نقش‌های اصلی هنر است: شرح عميق‌ترين، بيشترين راز درون ما.

منبع: سایت مد و مه
مترجم: یاسمن طاهریان

#ماریو_بارگاس_یوسا
#یاسمن_طاهریان

@peyrang_dastan