🔆حقوق متقابل مردم و حاکمان
عَلِيُّ بْنُ اَلْحَسَنِ اَلْمُؤَدِّبُ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ وَ أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ اَلْحَسَنِ اَلتَّيْمِيِّ جَمِيعاً عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ مِهْرَانَ قَالَ حَدَّثَنِي عَبْدُ اَللَّهِ بْنُ اَلْحَارِثِ عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ: خَطَبَ أَمِيرُ اَلْمُؤْمِنِينَ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ اَلنَّاسَ بِصِفِّينَ ....... فَأَعْظَمُ مِمَّا افْتَرَضَ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى مِنْ تِلْكَ الْحُقُوقِ حَقُّ الْوَالِي عَلَى الرَّعِيَّةِ وَ حَقُّ الرَّعِيَّةِ عَلَى الْوَالِي فَرِيضَةٌ فَرَضَهَا اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لِكُلٍّ عَلَى كُلٍّ فَجَعَلَهَا نِظَامَ أُلْفَتِهِمْ وَ عِزّاً لِدِينِهِمْ وَ قِوَاماً لِسُنَنِ الْحَقِّ فِيهِمْ فَلَيْسَتْ تَصْلُحُ الرَّعِيَّةُ إِلَّا بِصَلَاحِ الْوُلَاةِ وَ لَا تَصْلُحُ الْوُلَاةُ إِلَّا بِاسْتِقَامَةِ الرَّعِيَّةِ فَإِذَا أَدَّتِ الرَّعِيَّةُ إِلَى الْوَالِي حَقَّهُ وَ أَدَّى إِلَيْهَا الْوَالِي كَذَلِكَ عَزَّ الْحَقُّ بَيْنَهُمْ فَقَامَتْ مَنَاهِجُ الدِّينِ وَ اعْتَدَلَتْ مَعَالِمُ الْعَدْلِ وَ جَرَتْ عَلَى أَذْلَالِهَا السُّنَنُ فَصَلَحَ بِذَلِكَ الزَّمَانُ وَ طَابَ بِهِ الْعَيْشُ وَ طُمِعَ فِي بَقَاءِ الدَّوْلَةِ وَ يَئِسَتْ مَطَامِعُ الْأَعْدَاءِ وَ إِذَا غَلَبَتِ الرَّعِيَّةُ وَالِيَهُمْ وَ عَلَا الْوَالِي الرَّعِيَّةَ اخْتَلَفَتْ هُنَالِكَ الْكَلِمَةُ وَ ظَهَرَتْ مَطَامِعُ الْجَوْر
📚الكافي (ط - الإسلامية) / جلد 8 / صفحه 354
جابر از امام باقر (عليه السّلام) روايت كرده كه فرمود: امير مؤمنان (عليه السّلام) در صفّين براى مردم خطبه خواند ...... بزرگترين اين حقوق واجب خداوند تبارك و تعالى، حقّ والى و زمامدار است بر رعيت، و حقّ رعيت است بر والى، و اين چيزى است كه خداى عزّ و جلّ براى نفع دو طرف آن را مقرّر ساخته و آن را مايه نظام الفت آنان، و وسيله عزّت دينشان و پايدارى سنّتهاى حق در ميان آنها قرار داده. پس رعيت صلاح نيابد مگر به صلاح يافتن واليان و زمامداران، و واليان نيز صلاح نيابند جز با راستى و درستى رعيت، پس هر گاه رعيت، حقّ والى را به جا آورد و والى حقّ رعيت را پرداخت حقّ در ميان ايشان استوار گردد، و روشهاى ديانت ميان آنها برپا شود، و نشانههاى عدل و داد و سنّتها و روشهاى عدالت جارى شود و در نتيجه، روزگار بهبود يابد و زندگى خوش گردد و اميد به بقا و پايندگى آن دولت باشد و آز دشمنان به نوميدى بدل گردد، در حالى كه اگر رعيت بر والى و زمامدار خود چيرگى يابد و والى بر رعيت ستم ورزد، در اين هنگام اختلاف كلمه پيدا شود و طمعهاى ناحق رخ بنمايد و تبهكارى در دين فزونى گيرد و عمل به مقرّرات كنار نهاده شود و احكام دين تعطيل مىشود و امراض روحى رو به فراوانى نهد، و از تعطيل شدن حدود مهمّ، و از باطل بزرگى كه در جامعه بنيان گرفته است هراسى به دل راه ندهند. و در اين هنگام است كه نيكان ذليل شوند و انسانهاى شرور ارجمندى يابند و شهرها به ويرانى كشيده شود و كيفرهاى خداوند عزّ و جلّ بر بندهها گران شود....
#حقوق #حدیث #حکومت_اسلامی #فقه_سیاسی@Imamiya_identity