توره | اساطیر باستان

👁‍🗨 در متون دیانت #زرتشتی و اساطیر #آریایی باستان دو نام خواننده اصلی برای ایزدبانوی آبها یعنی #آناهید موصوف است.

#ناهید یا #آناهیتا (که در میان آریاییان ارمنی #آناهیت خوانده می شود) متشکل از دو بخش "نا" (پیشوند منفی ساز) و "هیتَه" (از مصدر "هیدن" به معنای آلوده ساختن و ناپاکی) است که در معنای کلی "نفسی که هیج آلودگی را بدان راه نیست" در نظر گرفته شده. این نام بی شک اشاره به وجهه روشن و پاک عنصر مقدس آب دارد که از بین برنده تاریکی و سیاهی #اهریمن است.

اما صفت دیگر را #اردویسور (Artavisūrah) گفته اند. در توصیفات از #آبان_یشت #اوستا ی مقدس آناهید را ایزدبانویی می یابیم که در هنگام نبرد با اهریمنان خشمگین و غران است و سوار بر ارابه ای که دو اسب بادپا آن را میکشند همچون "رود طغیانگر" به لشکر تاریکی می تازد. اردویسور بدین دلیل به معنای "رود غرنده" بدو نسبت داده شده است.

💐🌊 کانال "توره | اساطیر باستان" فرا رسیدن دهم آبان ماه، موعد #آبانگان باستانی آریایی و روز نکوداشت ایزدبانو آناهید پاک را به تمامی یاران همراه خجسته باد عرض می کند. 🌊💐

@Torecilik

👁‍🗨 مسئله اصلی که باید در مورد میتولوژی اقوام #عرب به آن توجه نمود، بحث پرستش لوکال است. پرستش هر خدا یا خدابانویی اغلب از یک قبیله یا شهر بزرگ آغاز شده است و سپس در سراسر شبه جزیره و اقوام همسایه آن گسترش یافته. اما شهرهایی مانند #طائف، #مکه و #قطیف همیشه پایگاههای بزرگی برای پرستش تمامی خدایان و خدابانویان بوده اند و معابد باشکوهی در آنها برپا بود که علاوه بر نقش آفرینی به عنوان محل عبادت مردم عامه، به عنوان مکان پذیرایی از کاروانهای تجاری و کسب درامد ازین راه نیز از آنها استفاده میشد.

در میان تمام خدابانویان #عرب، سه الهه عمده یعنی #لات، #منات و #عزی از همگان عزیزتر داشته می شدند. این سه را دختران #الله (جل جلاله) و همسران #هبل می پنداشتند. سه خدابانو در کنار هم مسئله تثلیثی گسترده را بیان کرده اند. سه گانه هایی همچون "گذشته، حال و آینده"، "ماه، خورشید و ستاره"، "جوان، میانسال و پیر" و ازین قبیل مفاهیم مواردیست که علاوه بر الهگان سه گانه عرب ما را به یاد سه گانه هایی همچون #هکاته و #موریگان می افکند.

اولین این خدابانویان بی شک #لات است. این خدابانو شخصیتی بسیار مشابه با #ایشتار بابلی یا #آتنا ی یونانی دارد. اورا خدابانویی موکل بر گشایش و برکت رسانی و باروری و در عین حال جنگ دانسته اند. لات همچنین مورد اعتقاد محکم اعراب #نبطی نیز بوده است. او را باید خدابانوی مورد ستایش بازرگانان دانست. چرا که رضایت لات عرب از پیشکش ها و هدایای معبد میتوانست باعث جلوگیری از جنگ و در امان ماندن کاروانها شود. نماد اصیل لات خورشید درخشان نیمروز است و آخرین مرکز پرستش او پیش از اسلام #طائف بوده است.

خدابانوی دیگر #عزی است که توکل بر ترکیبی از قدرت، محافظت، عشق و زیبایی دارد. او بزرگترین خدابانوی #مکه و خدابانوی پاترون قوم پرجمعیت و ثروتمند #قریش بوده است که جمعی از بزرگترین تجار و سیاستمداران عرب آن را تشکیل داده بودند. از منظر انطباق میتوان العزی را همپای #آفرودیت یونانی دانست. پس به همان ترتیب او زیباترین منظر وجود آسترال دانسته میشده و مجسمه هایش توسط زیباترین مرمرهای سفید به دست مجسمه تراشان زبردست یونانی و مصری ساخته میشد. خانه #کعبه پیش از تسلط اسلام اصلی ترین معبد پرستش عزّی بوده است. نماد عزی درخشان ترین جسم ستاره ای شب یعنی سیاره #ناهید است و اغلب او را در حالی که خنجری در دست دارد و پلنگی در مقابل پایش آرمیده نشان داده اند.

آخرین خدابانوی تثلیث #منات است و خواهر بزرگتر از جمع سه گانه تلقی میشود. نماد او هلال ماه است و شخصیتی مرموز و وهم انگیز دارد. او خدابانوی سرنوشت و دهنده زندگی و مرگ است. منات را بانویی با گیسوان طلایی یا سپید تصور کرده اند که بر تخت شاهی بر عصای خود تکیه زده و معمولا کلاغی با او همراهی دارد. (شاید این تصویر یادآور خدابانو #موریگان نیز باشد!) او خدابانوی پاترون دو قبیله بزرگ #اوس و #خزرج بوده و بزرگترین معابدش در #یثرب (مدینه النبی) برپا بود. منات اصلی ترین و اولین همسر هبل است و شاید بتواند با #هرا ی یونانی مطابقت داشته باشد.

باید بدانیم که خدابانویان تثلیث اصلی #عرب در میان تمام خدایان اعراب، بزرگترین مرجع پرستش و حاجات بوده اند و بیشترین پیشکش و قربانی به درگاه آنان انجام میشد.

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 یکی از راسخ ترین اعتقادات مردم سرتاسر قاره آسیا باور به خدابانویی کهن و ازلی موکل بر قدرت "دریا" و آبهاست. در اساطیر #آریایی این خدای بانو را #آناهید نام نهاده اند.

اگر دقیق تر بنگریم #آناهید را خدابانویی باستانی از عقاید اقوام اولیه ساکن سوریه و لیدیا می یابیم. همچنین در ایران عصر کافر کیشی وی به عنوان الهه ای موکل بر دریا و همچنین با برجستگی صفات زنانه و حامی عشق و زنانگی در نظر گرفته میشود. به صورتی که تا دوره های متاخر در سرزمینهای غیر زرتشتی آریایی مانند ارمنستان با حفظ همین سمت پرستیده میشده است.

در اساطیر #زرتشتی آناهید در مقام یک ایزدبانوی محبوب و محترم است. او ایزد آبها و دریاست و همراه و یار ملازم امشاسپندان #هوروتات (خرداد) و #امرتات (مرداد). او را همچنان #ناهید و #آناهیتا نیز نامیده اند. نامش از دو زیرواژه ی "نا" (پیشوند نفی پارسی) و "هید" (از مصدر هِشتن و هیدن به معنای آلوده کردن) تشکیل شده. بنابراین این نام مبارک را "پاک" و "دست نخورده" معناست.

جالب است بدانیم که آناهید هم نزد وجودان پاک و هم نزد نیروهای اهریمنی محترم و عزیز شمرده میشود. در نبرد میان #تیشتر (ایزد باران) و #اپوش_دیو (دیو خشکسالی) هر دوی اینان نزد آناهید پناه برده و از او کمک میخواهند. وی نیز حسب ذات مهربان و بخشنده اش به هر دو وجود کمک هایی میرساند اما در پایان ایزد تیشتر به پیروزی می رسد.

او را بانویی زیبا و قد بلند تصویر کرده اند که ردایی از جنس آبی زلال دریا به تن دارد که با دُر و صدف آراسته. ارابه ای از جنس مرجان دارد که دو اسب سپید بادپا آن را میکشند و گیسوانی به سیاهی اعماق تاریک اقیانوس که همچون دریای طوفانی مواجند. چشمانش به سان مروارید های درشت زیبا و درخشان و معصومند و تاجی از گوهرهای پاک دریایی بر سر دارد.

▫️ @Torecilik