Pazudharma

🖋 آیا جهانِ پس از کرونا، جهانی بدون خشونت علیه حیوانات خواهد بود؟ آیا کرونا می تواند رفتار انسان نسبت به حیوانات را که در نتیجه ی تغییرِ نگرش او ایجاد می شود، تغییر دهد؟

◽️با ظهور و بروز #کرونا در جهان و با رخنه ی این ویروس به تمام عرصه های زندگی انسان، تا حتی خصوصی ترین بخشِ زندگی یک فرد به عنوان کوچک ترین واحد یک جامعه، تاکنون، پیش بینی ها و گمانه زنی های بسیاری در موردِ آینده ی دنیایی که در آن، تا مدتی، زندگی خواهیم کرد شده است. به تصویر کشیدنِ دنیای آینده توسط محققان، صاحب نظران، متفکرانِ علوم اجتماعی/انسانی و اندیشمندانِ نامداری مانند #نوآم_چامسکی، #یووال_نوح_هراری، #موری_بوکچین و سایرین تا اساتیدِ دانشگاهی با رشته هایی بسیار دورتر از این شعب علمی و حتی پزشکی در ایران صورت گرفته است(پیشتر به طور خلاصه به برخی از این نظرات اشاره شده.)

◽️در نامیدنِ کرونا به عنوانِ «یک تنفس عمیق» به «پايين آمدن دماى كره زمين در آينده نزديك و حفظ بقاى بيش از ۷۰۰ گونه گياهى و جانورى در صورت حفظ اين وضعيت به مدت يك سال» اشاره شده که در آن «آسمان‌هاى آبى‌تر و كاهش چند ۱۰۰ميليون تن زباله پلاستيكى و افزايش چشم گير بهداشت عمومى از دیگر نتایج کرونا» رقم زده شده است. ولی تمام اینها تاثیراتی نامستقیم از عملکردِ انسانی است که با رویکردِ او در تعامل با حیوانات بسیار فاصله دارد.

◽️با نگاهی کلی، بیشترِ این نظرات بر پایه ی #انسان_محوریِ مجددِ انسان شکل گرفته اند؛ به این معنا که با محوریت قرار دادنِ سیاست های کلان، جنگ های قدرت طلبانه، شخم زدنِ مکتب های #سوسیالیسم- #لیبرالیسم و #کاپیتالیسم، اقتصاد و پیامدهایِ آن به ترسیمِ دنیایی پرداخته اند که در آن انسان در قامتِ #فقر، #گرسنگی، #پول و/یا ایدئولوژی های او نقش آفرین اصلی خواهند بود.

◽️خبرهای مخابره شده از چین مبنی بر «همدم و همراه نامیدنِ سگ» و/یا «ممنوعیت فروش و مصرف گوشت سگ و گربه» در یکی از شهرهای آن هیچ قطعیتی نداشته و نمی توان آن را به عنوانِ نقطه ی عطفی در تاریخِ رفتارهای خشم آلودِ این سرزمینِ کهن(!) با حیوانات تلقی کرد. از سوی دیگر، ورودِ حیواناتِ انسان گریز(وحشی) به داخل شهرها که می توان گفت بازگشت به سرزمینِ آبا و اجدادیِ خودِ آنهاست، به نظر مقطعی و موقت می رسد و با خارج شدنِ شهرهای مختلف در دنیا از حالتِ قرنطینه، به وضعیت سابق باز خواهد گشت. در این ارتباط، هم چنان باید امیدوار بود که اقتصاددانانی مانند مارتین سندبو نسبت به لغوِ تعطیلی ها هشدار دهند.

◽️و پرسشِ اساسی هم چنان باقی: آیا این #بحران_جهانی با تاثیراتِ عمیقی که بر زندگی اجتماعی مردم در سراسر دنیا، تا حتی قبایلِ آمازون، گذاشته است می تواند نگرشِ انسان را نسبت به موجوداتِ ناانسان تغییر دهد تا رفتاری بدونِ بهره جویی با آنها اتخاذ کند؟
آیا این بحرانِ جهانی به انسان این حقیقت را یادآور می شود که حیوانات موجوداتی زنده هستند که در کنار او با قوانینی متفاوت زندگی می کنند و نیازمندِ احترام اند؟

◽️آیا انسان با تمامِ تفاوت ها و تضادهای فرهنگی، با بیرون آمدن از زیرِ فشارِ مشکلاتی که این ویروس بر او تحمیل کرده است، می تواند با نگاهی دگرگونه به سبدِ خرید غذایی و بشقاب خود، تغذیه ای متفاوت را از سر بگیرد؟

◽️با تاثیراتِ انکارناپذیری که کرونا بر مناسبات و ایدئولوژی های #دین_محور در تمام دنیا وارد کرد، آیا می توان امیدوار بود که خرافات و رفتارهای خرافه آمیز با حیوانات در دنیایِ پس از کرونا وجود نخواهند داشت؟ یا برعکس، کرونا همچون «بلازدگی» بر شدت و عمقِ این خرافات خواهد افزود؟

◽️#فلسفه_سیاسی در دهه 1970 میلادی، یعنی دورانی که دامنه بحران حقوق مدنی که در دهه ی پیش از آن خود را در سیمای مبارزه با #تبعیض_نژادی نشان داده بود، جانی تازه گرفت. در این دوران، کمبود خوراک در سطح جهانی، برخی از سران کشورهای توسعه یافته را به این نتیجه رساند که سرنوشت آنها وابسته به سرنوشت کشورهای عقب مانده است. از اینرو، کار فلسفه ی سیاسی که در دوران باستان، نه تنها مطالعه ی انسان از دیدگاه علمی بود، بلکه انسان را در بُعدِ غایت شناسانه نیز بررسی می کرد.

◽️آیا کرونا می تواند در دورانِ حضور و/یا اُفول خود به انسان کمک کند تا پاسخی برای این پرسشِ تمام زمان ها بیابد: انسان بودن به چه معناست؟


فلور خواجوی

https://t.center/pazudharma