Mendagi mendaliklar

​​Yangi yilga juda oz fursat qoldi. Shuning uchun oʻtkazgan bir yilim haqida bir-ikki og'iz o'ylab ko'rmoqchiman.

2024-yil men uchun ogʻriqli yil boʻldi. Har yilgidan ko'ra ko'proq siqildim, koʻproq kasal boʻldim, koʻproq stressda yurdim, koʻproq yig'ladim, juda koʻp pand yedim. Hayotdan koʻp narsa, odamlardan esa hech narsa kutmaslikni o'rgandim.

Shu bilan birga men oʻzimda bu yil rosmana o'sishni his qildim. Fikrlarimda, qarashlarimda yaxshi siljish bo'ldi.
Yaxshi kitoblar o'qidim. Oʻzi bu yil hisobidan topganim kitoblardan o'qiganlarim va anglaganlarim boʻldi. Yo'qotganim esa ishonch va sog'ligim bo'ldi.

Nima ham derdim: tuzalish uchun avval kasal boʻlish kerak

Xullas, o'tgan yilda o'tgan kunlarimning o'tgani rost bo'lsin.

Yangi yilda tug'ilmay qolgan jihatlarimni qayta tug'ish, tug'ilgan tomonlarimni yaxshi tarbiya qilish nasib etsin.

Yangi yilda yaxshi kunlar koʻp boʻlsin. Orzumand odamman. Orzularim ushalsin.

Ps. Kanalimdagi obunachilar ham bolalasin:)

Men: Agar imkoni boʻlganda narigi dunyoda qaysi kasb egasi bo'lardingiz?
Doʻstim: Ey Xudo, narigi dunyoda ham ishlaymanmi? Tinchgina yotsam bo'lmaydimi?
Men: Men sizda tasavvur uyg'otmoqchiman. U yoqda ham ishlamaganlarga non yoʻq:)
Doʻstim: unda men Marsga ketaman😫

Ps. Siz-chi, xayoliy narigi dunyoyingizda kim boʻlardingiz?

Suv tagida berkinib yotgan gavharning hech kimga foydasi tegmaganidek (Yusuf xos Hojib), oʻqilmagan kitobning ham qadri bo'lmaydi. Har qanday kitob o'qilganidan so'ng o'z bahosini topa oladi. Shu sabab kitobni juda bir ilohiylashtirish shart emas. O'rni kelganda kimgadir berib turing, hadya qiling - bilim ulashasiz.

Bitiruv ishim tufayli ko'plab ilmiy adabiyotlar kerak bo'lyapti. Elektron oʻqiy olmayman, bunga ko'zim ham, quntim ham chidamaydi. Ba'zan universitet kutubxonasida oʻqishga toʻgʻri keladi. Biroq vaqt va boshqa sabablar bilan kitoblarni uyga olib o'qishim kerak bo'lib qoldi. Afsuski, kutubxonadan olishning iloji boʻlmadi. Nima qilarimni bilmay ancha o'ylanib qoldim. Qariyb besh yuz sahifali ilmiy kitobni elektron oʻqib chiqish haqida oʻylovning oʻzi meni dahshatga solardi.
Xayriyatki, chorasi topildi. Bir yaxshi insonning yordamida Oʻzbekiston Milliy universiteti kutubxonasidan vaqtincha o'qish uchun olishga muvaffaq boʻldim. Bu meni quvontirdi, albatta. Oʻzi oxirgi ikki safardan beri izlagan ( va topolmagan) asarlarimni O'zMu kitobxonasi orqali topdim. Minnatdorman. Shunaqa kutubxonalar va ilmni qo'llab-quvvatlovchilar ko'paysin.

Ps. Ilm istab yurgan kishilarga kengfe'l va bag'rikeng bo'laylik. Hech qursa ilmni hurmat qiling.

O‘RGANDIM

Toshday uchib, qushday qo‘nishni o‘rgandim,
Dard jondin o‘tganda, kulishni o‘rgandim,
Hech nima topmadim, desam bu — yolg‘on,
Toshkentda sovqotmay yurishni o‘rgandim.

Oppoq tulporlarday bir tonglar otdi,
Orzusi tugagan shomlar tosh qotdi,
Oylar ufqqamas, yelkamga botdi,
Tunlarga oy bilan borishni o‘rgandim.

Boshga yulduz tekkan jonon kechalar,
Dil bu buroq ondin qanday kecholar?
Ko‘zlarda goh yashil, oq tangachalar,
Jimirlab turganda sevishni o‘rgandim.

Hasrat yuragimda sayrashni o‘rgandi,
Fursat toliqqanda to‘xtashni o‘rgandi,
Kulfat chin ko‘ngildan yig‘lashni o‘rgandi,
Ularning baridan yashashni o‘rgandim,
Baridan mard bo‘lib o‘lishni o‘rgandim.

Shodmonqul Salom

Kim bilandir suhbatlashgim kelib turibdi. Ko'ngilda borini yozing. Fikrlarga ochiq va samimiy odamman)

✅ «Anonim savollar» rasmiy boti.

🤓 Men bilan anonim suhbat quring. Sizni kimligingiz qabul qiluvchiga ko'rinmaydi.

Quyidagi havola orqali xabaringizni yo'llang!⤵️
https://t.center/QuestionUZ_Robot?start=4fd96cb7549047

Bolaligimdan koʻp kasal boʻlganman. Va bu hozirga qadar davom etib kelmoqda. Salqin tushdi deguncha tomog'imdan ildirib olaman va yotib qolaman. Sira oyoq uchida o'tkazmayman - ukol-dori qilmasam hisobmas. Shu paytgacha qanday kasal boʻlishimdan qat'iy nazar, men unchalik e'tbor bermagan ekanman. Biroq yaqinda boshimdan o'tkazgan branxit menga yaxshigina saboq berdi. Oʻzim uchun kerakli xulosalar chiqardim, amin bo'lganlarimga ikki karra inondim:

Bu dunyoda hech kim hech kim uchun nimadir qilishga majbur emas, hatto ota-onangiz va farzandlaringiz ham.

Sizning kimligingiz, hayotga muhabbatingizni kimdir yoki nimadir bilan belgilamang.

Hayotning oliy va inkor etib boʻlmas ustuni - sog'lik. Sog'lik bo'lmasa, hech nima ko'zingizga ko'rinmaydi: ish, oʻqish, rejalar, g'oyalar, orzular, pul - hech qaysisining qizig'i qolmaydi, vaqtning ahamiyati o'zgaradi.

Odamlarni his qiling. Birovning dardini his qilmaguncha uni tushuna olmaysiz. Va bu aytilganchalik oson emas. Nazarimda, adabiyot ham o'zgani his qilishdan boshlanadi.

Yaxshiyam san'at bor. U bizni qutqaradi. Vaqtinchalikka bo'lsa ham oʻzimizni baxtli his qilish imkonini beradi. Oddiy misol, bolaligimdan to hozirgacha qiyinchiliklardan nurli hayotga chiqqan insonlar haqidagi kino va seriallarni boshqacha zavq va qiziqish bilan tomosha qilaman, qayta-qayta tomosha qilaman va bu menga iloji bor degan umid beradi. Ha, men aynan umid uchun koʻraman oʻsha filmlarni.

Tuyg'ularingizni muqaddaslashtirmang. Shunda pushaymon ta'midan yiroqroq boʻlasiz.

O'ta yaxshi bo'lib ketmang - baribir qadrlashmaydi. Biroz yomon va xudbinroq ham boʻlish kerak. Oʻshanda qadrli bo'lasiz.

O'zgaring, ammo o'z xohishingiz bilan. Zero bugun bir eshigingizni ochgan odam, ertaga butun qo'rg'oningizni zabt etishga urinadi.

O'zimni o'ldiraman deb ko'p oʻylamang va gapirmang. Baribir qo'lingizdan kelmaydi.

O'lim - yechim emas, qochish.

Harakat qilmasdan muvaffaqiyatsiz boʻlishdan, harakat qilib muvaffaqiyatsiz bo'lish yaxshiroq. Hech boʻlmaganda o'zingizni oqlash uchun sabab boʻladi.


@mendagi_mendaliklar

Odam hech qachon yeb ko‘rmagan taomini sog‘inmaganidek, hech qachon ozod yashamagan el ozodlikka intilmaydi.

Gulnora Rahmon

Ha, men mana shu kalta sochlarimni, qoʻpol harakatlarimni, norisola ko'rinishimni, "kekkaygan" nigohlarimni, keskin soʻzlarimni, tarbiyasiz axloqimni, xunuk kulishimni, ulardek emasligimni, ularga yoqmasligimni, ochiq hissiyotlarimni, tartibsiz tarzimni, qadriyatsiz qadrlarimni, murosasiz murosalarimni, eskiliksiz yangilarimni, istagimdek istashimni va bo'lganimdek bo'lishimni sevaman. Tiyiqsizdirman, balki... Tiyiqsizligimni sevaman!
Yoʻqsa,
sizlarni qanday sevaman...
Xudoni qanday sevaman...

Qo'rquv, sening ko'zlaring qayda,
Qo'ling qani sening -  bo'g'zimni yulgan,
Oyoqlaring qani -
Ichimni tepkilar buncha?

Nega seni tanidim hammadan ko'proq?

Axir dunyoning eng go'zal rangini ko'rmoqchi edim
Axir kulmoqchi edimku bir bor sharaqlab,
Yashamoqchi edim bir bor o'lmaydigandek.

Sen esa har lahza eslatib turding
o'zingni, qo'rquv.
Qo'rquv,  meni har kun
o'ldirding.
Yashamoqchi edim bir bor
o'lmaydigandek.

Tillaniso

Fikrlashimiz ommaviy tafakkur tarzi hisobiga kun koʻradi.
Masalan, "Navoiy - buyuk" degan gapni azbaroyi Navoiyni qoyillatib oʻqib tashlaganimizdan emas, bizga shunday singdirilganidan aytamiz va bu avtomatik tarzda sodir boʻladi. Chunki bu gapni aytish uchun ongimiz emas, balki ongsizligimiz ishlaydi. Nega?
Navoiyni ulug'lash rasman 5-sinfdan boshlanadi. Va keyinchalik kollej, oliy taʼlimda ham "Navoiy - buyuk" jumlasi bizga suyaklarimizning har bir kovagidan tortib hujayralarimizga qadar shu qadar singdirib yuboriladiki, bu gʻoya atrofdagilarga xuddi mikrobdek yuqadi, odamlar bir gʻoya ta'siriga tushib, uning quliga aylanib qoladi va bora-bora Navoiy, uning shaxsiyati haqida ortiqcha, shaxsiy biron soʻz deyishga, munosabat bildirishga o'zingizni arzitmay qo'yasiz. Vaholanki Navoiy kimningdir toʻyiga kelgan sep emas, shoirning ijodini oʻrganish, bu haqida gapirish, yozish, yondashishga hammaning haqqi bor. Faqat buning uchun avvalo omma qatoridan chiqish kerak. Negaki olomon orasida shaxsiy fikr emas, ommaviy fikr birinchi oʻringa qoʻyiladi va bunda shaxsiyat zaiflashadi.

"O'tkan kunlar" - eng yaxshi oʻzbek romani." Bu ham shunday. Hatto romanni varaqlab koʻrmagan odam ham oʻylab oʻtirmay tepadagi gapni ayta oladi. Sababi oʻylash shart emas. Yillar mobaynida bu fikrning takrorlanaverishi oʻylashga hojat qoldirmaydi. Chunki odamlar takrorlanavergan narsaning kelib chiqishi, sabablarini unutib yuboradi va unga koʻr-ko'rona ishonadi. Ya'ni insonlar bir-biridan ta'sirlanadi va bu yuqumli taqlid jarayoniga olib keladi. Buning sababi shuki, xalqni aql emas, hissiyot boshqaradi. Qachonki bir fikr, gʻoya odamning hislariga ta'sir oʻtkazib, hisning oʻziga aylanmasa, bu gʻoyaning odamlar orasida ish berishi qiyin. Buning uchun vaqt kerak, takrorlar kerak, ta'sir kuchi kerak. Misol uchun, minbarda feminizm haqida baralla gapirgan oʻzbek ayoli oradan koʻp oʻtmay taxminan bir necha kunda yana oʻsha iffatli, hayoli tipik oʻzbek ayoli qiyofasiga qaytishi mumkin va bu tabiiy. Nega? Chunki oʻzbek milliy ayoli, oʻzbek qizi degan tushunchalar asrlar mobaynida qon-qonimizgacha o'tib ketgani, u bizning instinktimizga aylanib, biz bilan yashab kelayotgani bois undan qutulish oson kechmaydi, toki uni hissiy doiramizdan uloqtirib tashlamagunimizgacha. Hozircha shu.

Tursunoy

@mendagi_mendaliklar

Olomon davrida yashayapmiz. Hissizlashib, toqatsizlashib ketyapmiz kundan kun. Boshqalarning tuygʻulariga tupurib qoʻygan holda shahdam qadamlar ila yurib boryapmiz. Qilgan xatolarimizdan emas, ulardan xijolat chekishdan ham yiroqlashib, qizil yuzimiz qotayib bormoqda. Qora badanimizni oq niqoblar bilan ziynatlash urfga kirgan. Fikrlarimiz, g'oyalarimiz egnimizdagi kiyim modasiga oʻxshaydi, bugun bunisi moda boʻlsa, ertaga unisiga quloq tutib, og'iz angraytiramiz. Aqlimizga emas, kimsalarning og'ziga quloq solamiz. Ishlashgamas, ishonishga ixtisoslashib ketayotgandekmiz. Odamlar suv to'lqinlariga o'xshaydi - bugun biri ko'pirib toshsa, ertaga boshqasi. Munosabatlar qoʻlimizdagi vaqtinchalik sochiqchalar kabi - ehtiyojimizni tugatganidan soʻng tashlab yuboramiz. Ta'lim shaklimiz e'tiqodimizga o'xshaydi - bir kishi aytadi qolganlar bajaradi.
Erga tegish, uylanishni obro' bilib, to'shakda bola yasashdan boshqasiga yaramaydigan parazitlar bilan to'lib-toshgan qozonda qovurilib yotibmiz. Tuturiqsiz umrimizning tizginli havaskorimiz.



@mendagi_mendaliklar

I am a slave of freedom.

Men erkinlikning quliman.

Quloqchinsizlikda yaralgan kashfiyot:

O'zbek tilida "quloqchin" so'zi bor. Ya'ni eshitish uchun quloqqa taqiladigan moslama, eshitish vositasi. Va bu so'z yasama. Ammo u qo'shimcha qo'shish bilan hosil bo'lganmi yoki so'z qo'shish bilanmi? Xo'sh, o'zbek adabiy tilida "chin" yasovchi qo'shimchasi yo'q. Buning ustiga, "chin" so'zining ma'nolarining birontasi vositani ifoda qilmaydi. U rost, haqiqiy, daraxt va geografik joyni bildiradi. Biroq "quloqchin"ni tub so'z deyishga ham til bormaydi. Zero, ushbu so'z "eshitish uchun quloqqa taqiladigan uskuna" ta'rifini anglatishi uchun quloq so'ziga vosita, asbob ma'nolarini bera oladigan so'z yoki qo'shimcha qo'shilishi lozim.

Kelinglar, unda "chin" so'zining ma'nodoshlarini yana bittaga kengaytiramiz. Ya'ni endi uning zimmasiga "vosita", "asbob", "uskuna", "narsa" ma'nolarini yuklaymiz va tilimizning o'zini o'zidan ko'paytiramiz. Shunday qilib, o'rtoqlar, "quloqchin" - yasama, qo'shma so'z bo'ldi, ki, "quloq" - eshitish a'zosiga "chin" vositani qo'shib, "quloqchin" - eshitish vositasi ma'noli so'zni hosil qildik. Xush kelibsan, "chin"!

Ps. Enalarimiz aytganidek, o'zimizdan ko'payyapmiz😉

Ba'zi holatlarda noreal narsalarda real narsalardan ko'ra ko'proq haqiqat mavjud bo'ladi.
Harakatlarimizning asosiy qismi ongsizlik tomonidan va juda kam qismi ong tomonidan boshqariladi.
Gustav Lebon "Omma psixologiyasi"

Har doim yoqtirgan kitobingizni oʻqimang. Har doim koʻnglingizdagi kemtiklarni toʻldirish uchun oʻqimang. Buyuk asarlarni, kuchli asarlarni oʻqing. Zotan, adabiyot shunday kuchki, u hatto oʻzingiz ilg'amagan ichki qusurlaringizni sezdira oladi.

Ps. O'qish uchun oʻqimang