🔍 آیا عبارات فقهی قرآن ریشه در متون مسیحی دارند؟
✨ نقّادی منابع: کتاب آموزههای حواریون (Didascalia Apostolorum)
🖋 یادداشتهای دینپژوهان | مجید سلیمانی
🔻 در حدود سالهای ۲۳۰ میلادی، کشیشی یونانی در شمال سوریه کتابی نوشته است در اخلاق مسیحیت، که بعدها به نام
آموزههای حواریون مشهور شده است. یعنی اندکاندک این باور ریشه دوانده که کتاب شامل احادیث یا تعالیم مستقیم حواریون و شاگردان مسیح است که به سال پنجاه میلادی جمع شده؛ که چنین نیست.
🔻 متن این رساله در پایان قرن چهارم میلادی بازبینی شده [بیش از ۲۰۰ سال پیش از اسلام] و در مجموعه مکتوبات رسمی کلیسای شرقی جای گرفته است. اصل متن یونانی اینک از دست رفته، امّا ترجمهی لاتینی و سُریانی آن از زمانهای خیلی دور رایج بوده چنان که هماینک دستنوشتهی سریانی کهنی از آن به تاریخ ۶۸۳ میلادی، معادل شصت هجری، باقیست. چنان که آمد متن در سوریهی عهد پساباستان [باستان متأخر] رایج بوده و از آنجا هم احتمالاً نزد مسیحیان شبه جزیره در عهد شکلگیری قرآن و اسلام. مجملش گفتیم...
🔻 بخش سوم کتاب مربوط است به «اصول اخلاقی زنان مسیحی و این که باید تنها رضایت همسر خویش را پیش چشم داشته باشند». سخن با نوعی «الرّجال قوّامون علی النساء» آغاز میشود: «باشد که زنان مطیع مردان باشند، چرا که مرد پیشوای زن است و پیشوای مردِ دیندار مسیح است...». همین بخش قطعهای دارد که به شکل قابل توجّهی، در لفظ و معنی، با آیهی سی و یکم سورهی نور نزدیک است. ترجمه انگلیسی آن را آوردم و نقاط تقارب را میبینیم در همین قطعهی کوتاه:
🔆 از زنان میخواهد که در بازار خود را بپوشانند (وَ لْيَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنّ ...)
🔆 سرمه نکشند، آرایش نکنند و زیبایی خود را آشکار نکنند (وَ لا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ ...)
🔆 این که در بازار نگاه فروگیرند و چشم بر این و آن نداشته باشند (يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ ...)
🔆 و این که زیبایی خود را فقط برای همسر خود حفظ کنند ... (وَ لا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلاَّ لِبُعُولَتِهِنَّ ...)
🔻و البته آنچه در ترجمه دیده نمیشود آن است که برای کلمهی همسر، در متن سریانی هم، «
بعل» آمده است، چنان که در قرآن ...
نشان تاثیر مستقیم است یا صرفاً انعکاس «محیط فقهی» و احکام عصر بر قرآن، مانند بسیاری دیگر از عقاید و اساطیر و رسوم؟ برخی از پژوهشگران، چون دیوید پاورز [و هُلگِر زِلِنتاین]، این کتاب را یکی از منابع فقهی قرآن دانستهاند یا دست کم منبعی که بر آن تاثیر گذاشته است.
📖 قرآن، سورهی نور، آیهی ۳۱:
وَ قُل لِّلْمُؤْمِنَاتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَ يَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَ لَا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَ لْيَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَىٰ جُيُوبِهِنَّ وَ لَا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ ...
و به زنان با ايمان بگو: «ديدگان خود را فرو بندند و پاكدامنى ورزند و زيورهاى خود را آشكار نگردانند مگر آنچه كه طبعاً از آن پيداست. و بايد روسرى خود را بر گردن خويش اندازند، و زيورهايشان را جز براى شوهرانشان ... آشکار نکنند ... [محمدمهدی فولادوند]
📚 آموزههای حواریون، فصل ۳، آموزهی ۸، بند ۲۵:
Thou therefore who art a Christian, do not be like such women, but if thou wishest to be faithful, please thy husband only, and when thou walkest in the market-place, cover thy head with thy garment, that by thy veil the greatness of thy beauty may be covered; do not adorn the face of thine eyes, but look down and walk veiled ...
#قرآن #بایبل #احکام #مجید_سلیمانی🖋 مجید سلیمانی@anqanoteshttps://t.me/anqanest/10