آمین

‍ ▪️
آیا شاهنامه یک اثر ضدعربی‌ِ تمام فارسی‌ست؟

۲۵ اردیبهشت را روز جهانی #فردوسی نامیده‌اند.
بی‌شک فردوسی ستون استوار زبان فارسی، و شاهنامه‌اش نادره‌ی همه‌ی دوران‌‌های ادبیات آن است. اما همه‌ی این عظمت دلیل بر انتساب القاب پوچ و مراتب مبتذل به او (که بی‌نیازتر از این حرف‌هاست) نمی‌شود. مثلن واقعن معلوم نیست سخنوران بزرگ و کوچک وطنی با چه متر و معیار و ادله‌‌ای او و اثر سترگش را یگانه نجات دهنده‌ی زبان فارسی دانسته‌اند (که انگار اگر #شاهنامه‌‌‌ قرن چهار نبود، حالا بر زبان هیچ جنبنده‌ای در دوران معاصر، مزه‌ی شیرین قند پارسی نبود!)
.
حالا این به کنار. چیز غریب دیگری هم هست که در این سالها؛ به خصوص در روزهایی مثل امروز، از همه طرف و همه صنف (ادب‌دان و عوام) می‌خوانیم و می‌شنویم:
که شاهنامه‌‌ی فردوسی افتخار زبان فارسی‌ست چون یک اثر منظوم خالص فارسی‌‌ست و توی آن حدود شصت‌هزار بیتی که از حکیم توس میراث داریم حتا یک کلمه هم از زبان عربی نیست! عجب! عجب از کج‌خیالی و تنبلی و کاهلی!

این‌ها که می‌آید بیشتر از مقدمه‌ی شاهنامه است (از ۱۶ صفحه‌‌ی آغاز نسخه‌ی مسکو) و هرچه که توی " " آورده‌ام طبیعتن عربی‌ست...

"حکیما" چو کس نیست گفتن چه سود
از این پس بگو "کافر" ینش چه بود

تو را دانش و "دین" رهاند درست
در رستگاری ببایدتجست.

چو گفت آن خداوند "تنزیل و "وحی"
خداوند "امر" و خداوند "نهی"

که خورشید "بعد" از "رسولان" مه
نتابید برکس ز بوبکر به

که من شهر "علم" م علی‌‌ام در است
درست این سخن "قول" پیغمبر است

به چشمش همان خاک و هم سیم و زر
"کریم"ی بدو یافته زیب و فر.

یک نمونه‌ هم از داستان اول شاهنامه؛ داستان کیومرث:
خروشی برآمد ز لشکر بزار
کشیدند "صف" بر در شهریار

و از داستان جمشید در ص ۱۶:
یکی "حاجت‌" ست‌ام به نزدیک شاه
وگرچه مرا نیست این پایگاه....
.
همه‌ی این‌ها را عجولانه توی فقط چند صفحه‌ی اول شاهنامه پیدا کره‌ام! این یکی هم هست از کمی جلوترها؛ از نبرد رستم و اشکبوس که فردوسی در آن دیگر کاربست واژگان عربی را در شعر فارسی تمام کرده!:

"قضا" گفت گیر و "قدر" گفت دِه
"فلک" گفت "احسن" "مَلک" گفت زِه...

@aminhaghrah

◾
چه کسی #شاهنامه را نوشت؟!

کتابی را ورق می‌زدم درباره‌ی #نجف‌_دریابندری؛ نویسنده و مترجم نامدار و نازنین. گفتگوی بلندی‌ست که #مهدی_مظفری_ساوجی با او انجام داده و در سال ۱۳۸۸ به سامانش کرده و فرازهای شیرین وخواندنی کم ندارد.
دریابندری در جایی از کتاب، وقتِ تشریح دیدگاهش نسبت به #فردوسی و آثارش، به #سیامک_وکیلی و ادعا و نظریه‌اش درباره‌ی تعدد نویسندگان شاهنامه اشاره می‌کند.
این را نمی‌دانستم و تا حال پژوهش وکیلی را نخوانده بودم. حالا پیدایش کردم و همچون جناب نجف، گمان می‌کنم هرچقدر هم ادعای صورت گرفته سنگین و شاذ باشد، چون بر پایه‌های منطق و مطالعات ادبی و تاریخی استوار است نباید مهجور باشد و ناخوانده بماند.

•• پی‌نوشت:
۱- کتاب گفتگو با نجف را (که نسخه‌ی اصل است) همین چند روز پیش از یک کتابفروش خیابانی خریدم‌. به قیمت افسانه‌ای پنج هزارتومان!
۲-نجف دربابندری همین یکم شهریوری که گذشت، نود ساله شد...

#روزانه
@aminhaghrah

▪️
حقوق و مقام زن در #شاهنامه #فردوسی
تالیف: غلامرضا انصافپور.
تهران: وزارت فرهنگ و هنر،
اداره کل نگارش، ۱۳۵۵

#کتاب #PDF
@aminhaghrah

▪️
حقوق و مقام زن در #شاهنامه
تالیف: غلامرضا انصافپور.
تهران: وزارت فرهنگ و هنر،
اداره کل نگارش، ۱۳۵۵

بخوانید▼
@aminhaghrah

▪️
#نقشه‌ ایران بر اساس #شاهنامه فردوسی
[ دیدن جزییات، در نسخه‌ با کیفیت از اینجا▼]
http://malekmuseum.org/artifact/1393.17.00023

#سند
@aminhaghrah

▪️
#شاهنامه #فردوسی و تبلیغات ضد نازی انگلیسی! | #پیتر_چلکوسکی

[ مجله‌ ایران‌شناسی | سال۲ ، ۱۳۶۹ ]

#PDF
@aminhaghrah

▪️
#شاهنامه #فردوسی و تبلیغات ضد نازی انگلیسی!

[ #پیتر_چلکوسکی ‌| مجله‌ی ایران‌شناسی | سال دوم، ۱۳۶۹ ]

از اینجا بخوانید▼

@aminhaghrah

▪️کتابی صوتی از ترجمه انگلیسی #شاهنامه منتشر شده که مقدمه آن را #کاپولا روایت می‌کند.

#صدا ی کاپولا و بخشی از کتاب را اینجا بشنوید:
kingorama.com/shahnameh-audiobook/

منبع: احسان نامه
@aminhaghrah

▪️ #شاهنامه در #شهر!
این برگ از شاهنامه به ارتفاع ۲۵ متر، توسط مالک خوش قریحه، روی بدنه ی ساختمانی در ضلع شمال غربی میدان فردوسی تهران کار شده است.

#خلاقیت
@aminhaghrah