توره | اساطیر باستان

👁‍🗨 اساطیر #آریایی و تعاریف دیانت #زرتشتی اسطوره خلقت کائنات توسط خالق دادار #اهورا_مزدا را به کیفیت خاص و با جزئیات در منابعی مانند #بندهشن بیان نموده است.

طبق اسطوره آفرینش هورمزد دادار در طی "یک سال" آفرینش را بر شش پایه به نوبت گمارد. پس از هر نوبت او پنج روز را دست از خلقت بازداشت و این پنج روز را برای مومنان و #مزدیسنان مقدس گردانید. پس در هر سال این مهلت های پنج روزه توسط زرتشتیان گرامی داشته می شود و به جشن و پایکوبی می پردازد. این جشنها در اصطلاح #گاهنبار نام دارند.

در تعریف کیفیت خلقت آمده است که هورمزد در ابتدا "آسمان" را آفرید. این آفرینش تا میانه بهار (پانزده اردیبهشت) به طول انجامید‌. پس او چنین روز خجسته را #میدیوزرم (Maidyozarem) نامید و در آن به ستایش پهنه پاک پرداخت. این نام در اصطلاح به معنای "نیمه مهلت سرسبزی" است.

در وحله دوم خالق پاک دست به خلقت "آب" زد و بوسیله آن روح و زندگی را در هر چیز دمید. این رفتار تا میانه صد و پنجمین روز سال یعنی پانزدهم تیر ماه به طول انجامید. آنگاه او آب را پاک گردانید و از آن آسمان را نورانی ساخت و این روز را #میدیوشم (Maidyoshem) یعنی نیمه مهلت برداشت میوه ها و دانه ها نام نهاد و بدینسان دومین گاهنبار رقم خورد.

در سومین مجال خالق یگانه "زمین" را صورت بخشید و آن را گسترده ساخت. پس زمین در زیر گنبد پهن آسمان جای گرفت و آب به شکل باران بر آن فرود آمد و روشنی را با خود به زمین تیره آورد. چون هورمزد از کار خلقت زمین فارغ شد تابستان به پایان رسید و سیمین روز از شهریور ماه فراز آمد. پس او این گاهنبار سوم را #پتیه_شهم (Patyashahem) نام نهاد و زمین را در آن پر برکت و بارور گرداند. نام این گاهنبار به معنای "برداشت تمام دانه ها و میوه ها" است.

در فرصت چهارم اهورا مزدا از زمین بارور و روشنی آب "گیاه" را رویانید و زمین را سبز گردانید و اینگونه "زندگی" برای بار نخست در گیتی پدید آمد. پس خالق پاک از این رویداد شادمان شد و روز آخر خلقت گیاه یعنی آخرین روز مهرماه را #ایاثرم (Ayathrem) یا "روز شادمانی" نام گذاری کرد و گیاهان را متبرک ساخت.

چون عرصه بدینسان آماده شد فروهر #گوشورون ایزد پاک بر زمین سبز فرود آمد و از خالق توانا کالبدی گیتی گی را درخواست نمود. در جواب هورمزد اولین جانور یعنی "گاو" را آفرید و سپس تمام جانوران و چارپایان و پرندگان نیک تخمه را پدید آورد و اینگونه زمین پر از جنبندگان و حرکت شد! در پایان هورمزد این پنجمین گاهنبار نیک را در روز بیستم دی ماه قرار داد و آن را #میدیارم (Maidyarem) خواند. این نام به معنای "میانه سال" (میانه سال گاهنباری) است و در آن مومنان دادار پاک را به خاطر برکت جنبندگان میستایند.

حال در وحله آخر همه چیز برای ساخت شاهکار خلقت آماده بود. پس هورمزد یکتا #فروهر تمامی انسانها را فراخواند و در عرصه الست از آنان پرسید که آیا حاضرند در زمین زیبای آفریده قدم بگذارند و نیکی و روشنی را بپراکنند. پس تمامی فروَشی ها لببیک گفته و برای فرود آمدن به کالبدهای گیتی گی خود آماده گشتند. پس اهورای توانا اولین "انسان" یعنی #کیومرث را آفرید و #گوش (گاو) را حیوان و رام و همراه او قراد داد و از او خواست تا در زمین پهناور همراه چارپای خود سفر کند و همه جا را پر از نیکی و روشنی کند. پس از این آخرین اقدام آفرینش که سیصد و شصت روز کامل تا کنون سر شده بود، اهورا مزدا آخرین و بهترین گاهنبار را مقدس گردانید و آن را در پنجه آخر سال قرار داده و #همسپتمدیم (Hamaspatmadem) نام نهاد. این پنج روز به ترتیب #اهنود، #اشتود، #سپندمد، #وهوخشثره و #وهشتواش نام دارند و از متبرک ترین ایام زرتشتیان در آخرین روزهای سال هستند و هر کدام آداب و تعاریف خاص خود را دارند.

پس از این سیصد و شصت و پنج روز کامل اهورا مزدا همین مقدار را جداساخته و یک "سال" مقدر کرد و سپس شروعی دوباره رقم زد و "سال" را نو گرداند و اینگونه #نوروز پدید آمد و اولین روز سال را #هرمزگان نامید و آن را بسیار متبرک گرداند. پس تمامی کائنات نو شد و همه در شادی آن شریک گشتند

◽️@Torecilik

🔗 Torecilik.ir

👁‍🗨 به اعتقاد دیانت #زرتشتی و اساطیر #آریایی"پنجه" یا "پتک" زائده بر سیصد و شصت روز سال به لحاظ روحانی ایامی مقدس و قابل احترام شمرده میشوند.

باید توجه داشت که رجعت #فروهر ها پیش از گاهنبار #هرمزگان یا #نوروز از ده روز پیش از نو شدن سال و پایان خلقت یک ساله کائنات توسط #هورمزد، آغاز شده است. هم اکنون پنج روز از سال باقی مانده تا آریاییان خود را برای نو نواری #مینو و #گیتی آماده سازند!

پنج روز پایان سال به عقیده آموزه های آیین مزدیسنا ایام سخن گفتن اهورا مزدا با روان زرتشت و پدیداری #اوستا بر جهان مادی است. (معادل ایام "قدر" در آیین #اسلام) این پنج روز خود گاهنباری جداگانه به افتخار پایان خلقت هورمزدند و #همسپتمدان لقب گرفته اند که به این منوال به نام والای پنج دفتر اصلی #یسنه اوستا نامگذاری شده اند:

1. #اهنود روز: به معنای بزرگی و والاتباری که در آن روزه گرفتن و عبادت به آتش گاه ها سفارش گشته.

2. #اشتود روز: رساننده خوشبختی و گاه وصال و عروسی و شادی و آغاز و نو شدن پیوندهاست

3. #سپندمد روز: نمود نیرو گرفتن و زنده شدن دوباره، روز عیدی دادن و عیدی گرفتن و رقص و پایکوبی، با یاد آوری موعد روز جزا و رسیدن حق به روان مومنان و سختی کشیدگان دنیا

4. #وهوخشثره روز: روز شاهی نیکو که در آن شهریاران و کیانیان بار عام می دادند و به داد مردم و مملکت رسیدگی می کردند.

5. #وهشتواش روز: روز آرزوها و عرفه زرتشتی که در آن نیایش و اعتکاف تا لحظه تحویل سال نو سفارش شده است. روز رسیدن به ثروت و برکت و روزی که زرتشتیان حاجات و نیات خود را به نذر و نیاز به پیشگاه دادار پاک بیان کرده و با دلی آکنده از خلوص و تمنا منتظر نو شدن سال می نشینند.

ما نیز به نوبه خود فرا رسیدن این گاهنبار مینوی و این ایام کروبی و روحانی را به تمام ایرانیان و آریاییان خجسته باد می گوییم و پیشاپیش آرزوی نوروزی پیروز و سالی پر از بار و برکت و شادی و سلامتی برای تمام یاران همراه داریم.💐💐

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 🌸🌺 کانال "توره | اساطیر باستان" به مناسبت فرا رسیدن #نوروز گاهنبار باستانی #آریایی تقدیم میدارد 🌺🌸

خاصه اکنون که بهار آمد و فروردین است!
چمن امروز بهشت است و تو در می یابی

#⃣ درباب نوروز: قسمت دوم

از معتبرترین و جذابترین روایات وابسته به #نوروز #آریایی، بازگشت #فرورهر ها در پایان سال کهنه و نوید بخش بودن آغاز فروردین است. چنانکه این روایت را در کتب باستانی #دینکرد (Dinkard) و #زاد_اسپرم (Zādsparam) با جزئیات کامل می یابیم.

پیشتر راجع به چیستی #فرورهر (Fravahar) توضیح داده ایم و میدانیم که به اعتقاد دیانت #زرتشتی این قسمتی از وجود انسان و جنبه ازلی و ابدی و فنا ناپذیر آن است. بنا بر این فروهر هر شخص درگذشته که پاک و بدون خطایا است پس از مرگ او نزد #هورمزد باز میگردد. اما مقرر گشته است که در پایان هر سال به میمنت و مبارکی این فروهرها دوباره بر #گیتی نزول نموده و به دیدار بستگان و زندگان خود نائل آیند. این بازگشت از ده روز پیش از شروع سال نو و در "فروهر روز" (روز 19 هر ماه آریایی) آغاز میشود و تا فرا رسیدن گاهنبار #هرمزگان یا #نوروز ادامه می یابد.

با این تفاسیر هر خانواده #آریایی پیش از شروع این ورود مقدس کاشانه خود را آب و جاروب کرده (فلسفه #خانه_تکانی) و آتش می افروزد (یکی از فلسفه های ممکن برای #چهارشنبه_سوری) تا راهنمای فروهرهای مینوی باشد. همچنین در می یابیم وجه تسمیه "فروردین ماه" را. بدین صورت که به #اوستایی #فروهر_دئنا نام دارد که به معنای "راه و مسیر فروهر ها" است.

در پنج روز آخر (زائد بر 360 روز) سال که در تقویم آریایی "پَتَک" نامیده میشود، به اعتقاد آئین زرتشت، پنج #گاتا اصیل از کتاب #اوستا نازل شده اند. (روایتی کاملا منطبق و مشابه با شبهای #قدر در دین #اسلام، چرا که در شبهای مزبور نیز ملائک مانند فروهرهای زرتشتی در رفت و آمدند و قرآن مجید در چنین شبهایی نازل شده است). این پنج روز به ترتیب
#اهنود(Ahnood)
#اشتود (Ashtowad)
#سپنتمد (Sepantamad)
#وهوخشتر (Vahovakhshathrah) و
#وهشتواش (Vaheshtvāsh)
نام دارند که دقیقا هم نام با گاهان اوستایی اند و در این پنج روز فروهرهای پاک اوستا نازل شده و کتاب را بر روان #اشوزرتشت عرضه نموده اند. به همین میثاق همه ساله نیز در چنین روزهایی این فروهرها بر زمین باز میگردد و مژده میدهند که هر کس بر خواندن اوستا بکوشد و بدان عمل نماید رستگاری مینوی را بدست خواهد آورد.

پس از به پایان رسیدن این شبهای پر از رستگاری و رحمت موسم نوروز فرا میرسد که موعدی برای حمد و سنای هورمزد و شادی و سرور است و این فلسفه محکم دیگری برای برپایی نوروز #آریایی است و شایسته است که این گاهنبار پر تلالو و گرامی با اطلاع از این روایات و فلسفه ها هر چه پرشورتر و نیکوتر برگزار شود.

▫️ @Torecilik