گفتمان آب، توسعه و محیط زیست؛ صابر معصومی

🖋 به #بشر و رفتار جمعی-جهانی-جوهری ش بنگرید. آیا از این موجود که چند روزی مهمان این "کاروانسرا"ست، واقعا انتظار حفظ #کره_زمین می توان داشت؟ (حفظ کره #زمین که البته مفهوم ناقص و اشتباهی است. ما در حقیقت از حفظ گونه ی بشر بر روی این کره صحبت می کنیم). کدام گروه کوچنده و رونده ای قصر ساخته اند؟

🖋 تمام داستان #حیات_بشر در زمین در این دو جریان خلاصه می شود:
🔹 عده ای از ابناء بشر سعی دارند که در زمینی که از خدا/یان به عاریت گرفته اند تا چند صباحی در آن سر کنند، بساط خدایی خود را بچینند و سر، به سر خدا/یان بسایند.[دعوی #آتئیست ها در اینجا محلی از اعراب عقلی ندارد]. آنان برای ساختن این قصر، هر بهایی را از جیب زمین و با ریسک حیات خود بر روی این کره پرداخت می کنند. تازه، این که قرار است بشر بعد از خدایی (#خدا شده گی) چه بشود، هیچ معلوم نیست.

🔹اما جریان اصلی تر (و احتمالا اصیل تر) راهی دیگر می رود: مست و مدهوش و هوشیار و گنگ و خواب و بیدار، دارد مسیر تکامل کیهانی خود را طی می کند. این مسیر را البته نه لزوما خودآگاه که عموما برمبنای یک هدایت عمیق درونی می رود. باورمند یا بی باور به #دین و مبدا و مقصد هستی، می داند که این جهان، فانی است. بنابراین خیلی هم کاری ندارد که قرار است بر سر این کاروانسرا چه بیاید. این جریان در ذات خود یک #اومانیسم مرکب با ذوب شده گی در مبدا هستی را تجربه می کند. بله این جهان [احتمالا] فانی ست اما کسی نگفته است که حیات فانی است، و این، مبنای فطری حیات آنهاست:

▪️به رفتارهای عادی هرروزه مان بنگرید: چرا سخت نمی گیریم؟ چرا می گوییم: بیخیال، می گذره؟ اگر می دانستیم که این حیات و این زمین تنها دارایی غیرقابل تکرار ماست، آیا باز چنین یله و بیخیال برخورد می کردیم یا نسبت به خود و حیات خودمان بسی بیشتر سختگیر بودیم؟
این همه [تلاش برای] آسانگیری از کجا می آید؟ مگر نه اینکه حیات ما (همین حیات، پرچالش اما به شکلی دیگر و در بعدی دیگر) ادامه پیدا خواهد کرد؟ مگر نه اینکه فرصتی دوباره خواهد بود برای زیستن؟

▫️اینجاست که آموزه های مبتنی بر #باززایی در #هندوئیسم و #بودیسم جلوه می کنند. آری برای هر حیات-مندی زیست/های دیگری می توان متصور بود. پس اینهمه #ستاره و #کهشکشان در عالم هستی برای چیست؟ من ایرادی نمی بینم که باورهای شرقی در خصوص حیات، با باورهای ابراهیمی ترکیبی بسازند که [دست کم به نظر من] با عقل سازگارتر است.

☘️ این چنین ترکیبی، راهی #فسلفی مقابل #سبزها می گشاید که مسائل مربوط به #حفظ_طبیعت [=حفظ انسان در طبیعت] را از زاویه ای پرمعناتر ببینند.

🖍 #اکولوژی_سیاسی تلاش می کند به این سوال پاسخ دهد که آیا بشر-ساختها، #طبیعت هستند؟ آیا #شهر یک غیر-طبیعت است در برابر مثلا سبزه و کوه و دریا؟

🔹برای آنان که پاسخشان به این سوال بله است، سوال دومی مبنی بر زمان و قدیم و جدید پیش می آید: آیا #روستا و #باغ –که قدیم هستند- طبیعت هستند؟

🔸برخی از اهل اکولوژی سیاسی معتقدند که غیرطبیعت وجود ندارد. هر ساختی و برساختی به هر حال در آغوش طبیعت صورت گرفته و بخشی از نقشه کلی طبیعت است. بنابراین نمی شود گفت که #تهران آلوده، طبیعت نیست (اما #طبیعی چطور؟). من هم به همین دسته تعلق دارم چرا که معتقدم آنهایی که بشر-ساخت را طبیعت نمی دانند، طبیعت را "دیگری" می دانند و می نمایانند، حال آن که طبیعت به خودی خود تعریفی ندارد، چون همه چیز است. دیگرباوران مساله طبیعت را می توان #آتئیست ها و #آگنوستیک های #محیط_زیست دانست.

🔹از سوی دیگر اصولا نمی شود چیزی ساخت که ضد طبیعت باشد. چرا که همه چیز از طبیعت است. شاید این اصل، همسان با پاسخ خداباوران باشد در مقابل این سوال که: آیا #خدا می تواند نابودکننده خود را بیافریند؟