گفتمان آب، توسعه و محیط زیست؛ صابر معصومی

محیط‌بان، سیاستمدار، یا اقتصاددان؟

🍀 به دلیل ماهیت بینابینی و چندوجهی اش، این مسأله همواره مطرح بوده است که اساسا سازمان محیط زیست را باید به دست چه متخصصی سپرد؟

✅ سه گزینه همواره بیش از دیگر گزینه ها مطرح بوده اند:
🔸یک مدیر زیستگاه یا حیات وحش (محیط‌بان) قهار با پشتوانه اعتبار درون سازمانی و آشنایی با تمام زوایا و مشکلات سازمان.
🔹یک سیاستمدار دارای قدرت لابی‌گری و بسیج منابع خارجی برای سازمان.
🔸یک متخصص اقتصادی آشنا با سیستم (اینکه اقتصاد چگونه کار می کند و چه اثری بر محیط زیست دارد) و دارای توانمندی تاثیر بر اقتصاد کلان.

[لازم به توضیح است که اگرچه نگاهی به فهرست رؤسای پیشین، نشان می دهد که غیراز چند مورد معدود، این سازمان تحت مدیریت افراد"بی ربط" (از فاطمه جوادی و معصومه ابتکار گرفته تا منافی و میرزاطاهری) بوده است، اما همچنان این امید وجود دارد که انتخاب رئیس سازمان، با معیارها و رویکرد معقول صورت گیرد.]

▪️از نظر من، آشفتگی شرایط محیط زیست این امکان را سلب کرده است که انتخاب رئیس سازمان را از منظر هنر استراتژی کلان بررسی کنیم.
به بیان ساده تر، برای فردی که دارد از گرسنگی تلف می شود، دیگر میزان کالری و نوع و کیفیت تزیین غذا اهمیت ندارد. همین که شکم‌اش سیر شود کافی است.

▫️بدین ترتیب، حضور هرکدام از افراد با تبحر بیشتر در یکی از شاخه های بالا، میتواند منشأ خیر باشد با این تفاوت که انتخاب از گروه اول و دوم، به معنی اولویت داشتن دغدغه های صنفی و سازمانی و گروه سوم، دغدغه های خالص محیط زیستی است.

❗️اما به نظرم می رسد در کنار معیارهای ایجابی، بایستی حتما به چند معیار سلبی هم در این انتخاب حساس توجه کرد و اطمینان حاصل نمود که کاندیداها از آن ویژگی ها بری باشند:

١. نداشتن سابقه یا شائبه رفتار خارج از عرف و انتظارات اخلاقی جامعه: نباید از یاد برد که سازمان محیط زیست با انگ طاغوتی در آستانه انحلال قرارداشت. بدین ترتیب رئیس (بخصوص اگر از بدنه سازمان باشد) نه تنها بایستی از ظن هرگونه رفتار غیراخلاقی به دور باشد، بلکه حتی سابقه ای از حرکتهای نامطلوب از او گفته نشود.
اگرچه به دلیل فضای حاکم بر مجموعه، برخی رفتارها مثل گعده و قلیان کشی با همکاران یا رفتار و گفتار نسنجیده ممکن است برای برخی عادی به نظر آید اما دیگر زمانه ما، زمانه این حرکات نابالغانه نیست و چنین افرادی بایست، با انصراف از کاندیداتوری، از ورود سازمان به بحران دیگری جلوگیری کنند چرا که این نوع سوابق، آنان را در مقابل همکاران خود در موضع ضعف قرار خواهد داد.

٢. نداشتن بده بستان سیاسی با ذی‌نفوذانی که سایه سنگین آنها بر کارگروه محیط زیست مشهود بود (بخصوص دو رئیس پیشین سازمان).

٣. نداشتن سابقه ستیز با افکار عمومی و تشکل‌های غیردولتی مثلا با عدم شرکت در گفتگو با رسانه ها یا سوگیری های غیرسازنده، کم اثر یا مخرب در قبال مطالبه گران محیط زیست.

۴. نداشتن سابقه یا ظن به فساد مالی و مدیریتی و تضییع اموال عمومی.

۵. نداشتن سابقه بدرفتاری با همکاران و زیردستان.

۶. نداشتن سابقه تایید یا امضای هرگونه طرح مخرب محیط زیست.

٧. نداشتن سابقه ترک فعل یا کم کاری در مورد بحرانهای بزرگ محیط زیست.

٨. نداشتن سابقه بکارگیری نزدیکان.

٩. نداشتن روحیه عقب نشینی و مماشات.

١٠. نداشتن سابقه خود-اپوزسیون-پنداری پس از اتمام دوره مناصب پیشین.

١١. نداشتن سابقه تفکر مندرس، خطی و ساده انگارانه نسب به پدیده های کلان (مثلا متهم کردن یک امر کلیشه‌ای اقتصادی یا اجتماعی بعنوان مشکل اصلی محیط زیست، یا نداشتن سابقه مدیریت و برنامه ریزی نتیجه-محور، یا ناتوانی در ارايه برنامه با محتوای عددی و قابل احصاء).

امید است با دغدغه علاقمندان محیط زیست، این بار فردی توانمند و "باربط" را بر مسند سازمان محیط زیست ببینیم.


صابر معصومی
کانال گفتمان آب، توسعه و محیط زیست

✔️  *این یک شنبه*

🔹 در امتداد سلسله گفتگوهای  کنشگران اجتماعی و مردم با فعالان محیط زیست؛ مدرسه روزنامه‌نگاری کمپین مردمی حمایت از زاگرس مهربان برگزار می‌کند


عنوان جلسه هم اندیشی: *برنامه ها و اولویت های سازمان محیط زیست در دولت چهاردهم*



اعضای پنل :

👈 *عباس محمدی مدیر دیده‌بان کوهستان*

👈 *مسعود امیرزاده عضو کارگروه حقوقی شبکه تشکل های محیط زیستی کشور*

👈 *صابر معصومی، مشاور ارشد سازمان ملل و نهادهای بین‌المللی در زمینه آب، محیط زیست و تغییر اقلیم*

👈 *گل خانم باقری نیا مدیر انجمن دنیای سالم*

👈 *جواد حیدریان؛ روزنامه نگار*




🔹 لطفا قبل از شروع جلسه برای پیوستن به اتاق صرفا مرورگرهای فایرفاکس، کروم و اپرا را نصب و از طریق لینک زیر به اتاق گفتگو وارد شوید👇

https://www.skyroom.online/ch/zagrosmehraban/goftogohayeab

🔹 نکته: تا زمان برگزاری نشست یک‌شنبه ۷ مرداد ( ساعت ۹ شب به وقت ایران ) اتاق تعطیل است؛ پس از گشایش اتاق، از طریق ایکون گزینه ورود مهمان به این اجتماع بپیوندید.

در دهمین نشست گفتگوی محیط‌زیستی مطرح شد: در جریان‌سازی فکری و توسعه بین‌الملل کمبود داریم 

https://khanemohitzist.com/international-development/

روزنامه اعتماد:

🖌 یادداشت:

            سد ژاوه نبايد آبگيري شود

✍ سید مختار هاشمی

روزنامه اعتماد، شماره ۵۸۱۸، صفحه ۱۰، چهارشنبه ۳ مرداد ۱۴۰۳


در چند ماه گذشته فعاليت‌هاي جدي براي آبگيري سد ژاوه صورت گرفته است. جلسات متعددي در تهران و سنندج برگزار شده است. ساخت اين سد بد مطالعه شده، در سال ۱۳۹۲ پايان يافت، اما به دلايل مشكلات كيفي آب ورودي به مخزن سد تا حالا امكان آبگيري نبوده است. مدتي قبل بعد از همايش بين‌المللي هامون با معاون آب وزير نيرو ملاقات داشتم و اين گزارش را به عرض ايشان هم رساندم كه سد ژاوه نبايد در اين شرايط آبگيري بشود.
دولت چهاردهم با شعار تصميم‌گيري مبتني بر شواهد به پيروزي رسيد، بنابراين انتظار مي‌رود كه در پروژه‌هايي مانند سد ژاوه بر اساس يافته‌هاي علمي سازوكارهاي بخش آب و كشاورزي پيش رود. سد ژاوه در محدوده استان كردستان روي رودخانه ژاوه‌رود و در پايين‌دست دو رودخانه گاوه‌‌رود و قشلاق احداث شده است. درحوضه آبريز سد ژاوه و روي دو رودخانه مذكور سه سد احداث شده كه سدهاي گاوشان در استان كردستان و سد سليمان‌شاه در استان كرمانشاه روي رودخانه گاوه‌رود و سد قشلاق يا وحدت روي رودخانه قشلاق احداث شده است. كارفرماي سد ژاوه شركت توسعه منابع آب و نيروي ايران است و هدف از احداث آن استحصال آب ميان حوضه و آب رها شده از سدهاي قشلاق و گاوشان، جهت استفاده در بخش‌هاي كشاورزي است.
نتايج مدل‌سازي كيفي رودخانه‌ها
دفتر محيط زيست و كيفيت منابع آب شركت آب منطقه‌اي كردستان گزارشي از مطالعات مدل‌سازي كيفي رودخانه‌هاي مذكور كه توسط كارفرما و مشاورين انجام شده را منتشر كرده است. آناليزها و نتايج كيفي رودخانه نشان داده كه نبايد سد ژاوه آبگيري شود، چراكه شرايط آبگيري مهيا نشده است. اين گزارش به سهم آلاينده‌هاي بالادست سد اشاره دارد:
حجم مخزن سد ژاوه در رقوم نرمال حدودا 65 ميليون مترمكعب است. منابع آبي تامين‌كننده آن از رودخانه گاوه‌رود با سهم تقريبي52درصد فراهم مي‌شود. سهم آلايندگي آن نيز در رودخانه ژاوه‌‌رود 34 درصد بوده كه عمدتا ناشي از فعاليت‌هاي كشاورزي، روستايي و دام و طيور است.
منبع تامين‌كننده ديگر با سهم43 درصدي از آورد سد ژاوه، رودخانه قشلاق بوده كه با طول 45 كيلومتر از پاياب سد قشلاق شروع شده و در مجاورت آن باغات و اراضي كشاورزي توسعه يافته است. همچنين به واسطه عبور از شهر سنندج و نواحي منفصل شهري و روستاهايي كه به نحوي در كنار آبراهه‌ها و مجاري آب‌هاي سطحي منتهي به رودخانه واقع شده‌‍اند، همواره حامل جرياني از آلاينده‌هاست.
سهم آلايندگي رودخانه قشلاق براي سد ژاوه معادل 66 درصد بوده كه از اين66 درصد، 45 درصد آن مربوط به تصفيه‌خانه فاضلاب و شيرابه زباله است.
تصفيه‌خانه فاضلاب سنندج كه در 4 كيلومتري پايين‌دست شهر سنندج واقع شده در شرايط فعلي نه از نظر كمي (به دليل حجم قابل توجهي از وجود جريان پساب و تخليه فاضلاب خام به رودخانه) و نه از نظر كيفي (عدم حذف فسفر و نيتروژن)، شرايط لازم و كافي را براي آبگيري سد ژاوه مهيا نكرده و كماكان به عنوان يك كانون آلايندگي قابل توجه براي رودخانه قشلاق و تشديد وضعيت تغذيه‌گرايي سد ژاوه به شمار مي‌آيد. آناليزها و نتايج كيفي رودخانه نيز مويد و تاييد‌كننده اين موضوع است.
هيچ اقدامي در خصوص ساماندهي فاضلاب، مديريت فضولات حيواني و دفع بهداشتي زباله‌هاي انساني روستاهاي واقع درحوضه آبريز سد ژاوه نشده است و آلايندگي كليه روستاهاي مذكور عمدتا از طريق مجاري آب‌هاي سطحي به رودخانه‌هاي قشلاق و گاوه‌رود سرازير و منتهي مي‌شود........

لطمه واردن شدن به منظر فرهنگي هورامان به عنوان ميراث جهاني يونسكو
درياچه اين سد در حريم و عرصه منظر فرهنگي هورامان به عنوان ميراث جهاني يونسكو قرار گرفته است. يكي از شاخص‌هاي ارزيابي ميان مدت اين اثر جهاني حفظ محيط زيست و كاهش آسيب سد ژاوه است كه يونسكو به سازمان ميراث فرهنگي ابلاغ كرده. علاوه بر اين حفظ آثار ميراث فرهنگي و تاريخي در اين ميراث جهاني جزو وظايف ذاتي وزارت ميراث است كه پس از ثبت جهاني اين اثر در تعهدات جمهوري اسلامي ايران به يونسكو نيز قرار دارد. بنابراين وجود درياچه آلوده سد ژاوه نه فقط يك فاجعه زيست محيطي است، بلكه به (1) منظر فرهنگي هورامان به عنوان ميراث جهاني يونسكو و (2) معيشت و زندگي و رونق اقتصادي مردم منطقه لطمه وارد مي‌كند.


🌏 یادداشت کامل را در لینک زیر بخوانید:

https://www.etemadnewspaper.ir/fa/main/detail/220005/%D8%B3%D8%AF-%DA%98%D8%A7%D9%88%D9%87-%D9%86%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AF-%D8%A2%D8%A8%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D8%AF

🍃🌸🍃

@mukhtarhashemi

پیشنهادها و نظرات من در مورد ماموریت آبی دولت جناب پزشکیان

▫️صاحب‌نظران یک‌صدا بیان می‌کنند که سیاست‌های آبی سازه‌محور در کشور باید تغییر کند

🔻آقای پزشکیان! آب را دریابید

◇به نظر می‌رسد اتفاق‌نظری بین مهندسان، جامعه‌شناسان و کارشناسان محیط‌زیست وجود دارد که مسئلۀ آب در ایران نیازمند تغییر نگرش کلان است. صاحب‌نظران یک‌صدا بیان می‌کنند که ریل‌گذاری سیاست‌های آبی باید مسیر گذشتۀ خود که سازه‌محور بود را رها کند و به مدیریت تقاضا، مهندسی تبخیر و مقولۀ عدالت آبی توجه کند. از این رو انتخاب گزینۀ وزارت نیرو به‌عنوان یکی از مهم‌ترین متولیان آب کشور، باید متأثر از این رویکردها باشد. ما در این روزها در «پیام ما» دیدگاه کارشناسان از طیف‌ها و علوم مختلف دربارۀ مسئلۀ آب را منعکس می‌کنیم.

گزارش کامل را در سایت «پیام ما» بخوانید.

#محیط_زیست #آب

@payamema

0️⃣1️⃣ 📣 دعوت به دهمین نشست "گفتگوی محیط زیستی"

📜 توسعه بین الملل و نگاهی به تجربه تاریخی و ظرفیت های ایران در دیپلماسی محیط زیستی

❗️باتوجه به حضور کمرنگ ایران در عرصه توسعه بین الملل که وزنه مهمی در دیپلماسی نرم محسوب می شود، نیاز جدی برای معرفی این فضا در داخل کشور احساس میشود.

👤صابر معصومی یک فعال بین المللی محیط زیست، آب و تغییر اقلیم است

✅ او در ١۵ سال گذشته، با نهادهای مختلف بین المللی و در کشورها مختلف در زمینه مدیریت و هدایت پروژه های مختلف محیط زیستی، توسعه روستایی، حکمرانی، و اقتصاد محلی همکاری داشته است.

❗️ وی دانش آموخته مدیریت محیط زیست از دانشگاه آزاد
امنیت آب از دانشگاه ایست آنگلیا بریتانیا
و دانشجوی روابط بین‌الملل دانشگاه تافتز ایالات متحده است

✅ خانه فعالین محیط زیست حضور وی را در استان مغتنم شمرده و گفتگوی محیط زیستی این هفته را با ارایه صابر معصومی برگزار میکند.

☎️ "حضور به شرط ثبت نام آزاد است"
09143076055

⏰ زمان:
یکشنبه 1403-04-31
ساعت 17 تا 19

📌 مکان: سالن کنفرانس اتاق بازرگانی تبریز
@khane_mohitzist

‍ چرا -به نظر برخی- شرایط محیط زیست ایران وخیم تر از بسیاری از کشورهاست؟

🍀 آنگاه که صحبت از شرایط بحرانی محیط زیست و آب کشور می شود، متخصصان امر انگشت اتهام را بیشتر به سمت سیاستهای نامتوازن یا مخرب و بدون ملاحظات محیط زیستی دولت نشانه می گیرند.

🔹این تشخیص طبیبان البته بیراه نیست، اما یک ایراد کوچک اما خانمان سوز دارد:

اگر طبیب، خود، بیمار بود، اگر مبنای تشخیص و تجویزش، مبانی کم اعتبار منطقی بود چه؟ (برای مثال آسیب های جبران ناپذیری که تشخیص نادرست افراطی های طب سنتی در مورد کرونا داشتند را به یاد آورید).

🔸امروز فهرست شاخص‌های مهم انتخاب رئیس سازمان محیط زیست که توسط فردی گمنام و یحتمل وابسته به گعده ای در کارگروه زیر نظر جناب ظریف مطرح شده است به دستم رسید.

🔹نگاهی اجمالی به این فهرست، نشان می دهد که ریشه بحران‌ها محیط زیست کشور را نه در اغیار، بلکه در ضعف مبانی منطقی و استراتژیک پیشروان محیط زیست کشور باید دید.
آنگاه که متولی احترام امامزاده را نگاه ندارد از دیگران چه انتظار؟

❗️به شاخص‌های مطرح شده ذیل توجه بفرمایید:

- شناخت و تسلط کافی به ابعاد مختلف مشکلات محیط زیست کشور
- توجه ویژه به جایگاه آمایش سرزمین و توسعه پایدار
- مقبولیت کافی در جامعه تخصصی
- ⁠دارای روحیه و جسارت دفاع از حفظ محیط زیست
- چابک و دارای انگیزه و توان و امکان وقت گذاشتن برای انجام مسئولیت محوله
- دارای اعتقاد به نظر کارشناسی و مشورت و تعامل با همه ذی نفعان
- اعتقاد به استفاده از افراد شایسته بدون وابستگی جناحی و باندی
- ⁠ارائه برنامه روشن ، ملموس و قابل رصد در جهت تغییر وضع موجود
- باور به مشارکت مردم در تصمیم گیری ، اجرا و نظارت
-  داشتن پشتوانه سیاسی مقبول بمنظور دفاع از سیاست های کلان حوزه محیط زیست


✅ سوال از شما خواننده گرامی:

🔹آیا کسی می تواند اثبات کند که نامزدها فاقد موارد بالا بوده یا یکی بیشتر از دیگران آنها را دارد؟ بر چه معیار قابل سنجشی؟ گعده های باندی؟
🔸کدام فرد است که بدون تسلط بر جریان های جهانی محیط زیست و دیپلماسی بتواند مشکلات را حل کند؟ (این مورد از معیارها حذف شده چون کارگروه مربوطه اصولا ظرفیت و سابقه آن را ندارد!)
🔹وزن هرکدام از شاخصها چیست؟
🔸این شاخصها در کدام فرمول جاخواهند گرفت؟
🔹آیا رئیس سازمان باید رجل سیاسی باشد، یا وزن علمی داشته باشد، یا وزن اجرایی یا وزن دیپلماسی؟
🔸 اگر رئیس سازمان، اقتصاد نداند، چه گرهی از محیط زیست خواهد گشود؟
🔹بدون شناختن تیم معاونان و مدیران ارشد، چگونه می توان در مورد یک فرد قضاوت کرد؟

این که در نقدم به برنامه محیط‌زیستی جناب پزشکیان عرض کردم که این برنامه حاصل ذهنیت‌های کهنه و دست بسته و تاریخ مصرف گذشته است، بی دلیل نیست. در طول چندین سال فعالیت در محیط زیست، عیار اکثر افراد آشکار است.

اگر دنبال چرایی شرایط کنونی محیط‌زیست می گردید، دشمن در همین سنگر ماست!

❗️بار دیگر هشدار می دهم که متاسفانه آنگونه که دلسوزان اشاره می کنند، گروههای سهم خواه، پرسر و صدا، تاریخ مصرف گذشته و کم بازده بر جریان انتخاب رئیس سازمان محیط زیست تاثیر گذاری زیادی دارند و بنابراین همانطور که پیشتر پیشنهاد کردم، علاقمندان محیط زیست بهتر است در ترسیم تصویر آینده با احتیاط بیشتری عمل کنند.


صابر معصومی
کانال گفتمان آب، توسعه و محیط زیست

گروه تلگرامی کمیته محیط زیست جناب دکتر پزشکیان

امیدواریم با هوشیاری ایشان و حمایت حاکمیت، کشور، با عبور از انحصارطلبی اصلاح طلبان و سهم خواهان، در مسیر آشتی ملی گام بردارد.

‍ نقدی بر برنامه محیط زیست آقای دکتر پزشکیان

✅ کمیته محیط زیست ستاد آقای پزشکیان در ایام انتخابات متنی را بعنوان خلاصه برنامه های ایشان در این بخش منتشر کرده بودند که باتوجه به حساسیت شرایط سیاسی کشور و دغدغه‌های بسیار مهم متخصصان و علاقمندان در مورد شرایط وخیم محیط زیست، برخورد لازم دیدم که با نگاهی انتقادی این متن را بررسی کنم.

❇️ این متن با رویکرد بررسی استراتژیک و نتیجه محور برنامه‌های محیط زیستی آقای پزشکیان و با همکاری و مشاوره متخصصان و فعالان محیط زیست، آب و منابع طبیعی از استان های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، کردستان و گیلان تهیه شده است.

🔹امید است که نقدهایی از این دست بعنوان قدمی در راستای بهبود و ارتقای سطح حکمرانی محیط زیست کشور مفید باشند.

صابر معصومی
کانال گفتمان آب، توسعه و محیط زیست

دعوت به نامزدی نهمین جایزه بین المللی حفاظت از تالابها

✅ دبیرخانه کنوانسیون رامسر در اعلامیه ای برای نامزدی نهمین جایزه بین المللی حفاظت از تالابها در سه گروه زیر دعوت کرده است:

1️⃣ تالابها و نوآوری: افراد، پروژه ها، برنامه ها و سیاست هایی که از طریق رویکردها و راه حل های نوآورانه در حفاظت از تالابها مشارکت کرده اند.
2️⃣ پیشگامان جوان حفاظت از تالاب (رده سنی 18 تا 30 سال)
3️⃣ جوامع بومی و استفاده خردمندانه از تالاب

❇️جوایز: لوح تقدیر دبیرخانه کنوانسیون رامسر به همراه 10 هزار دلار جایزه نقدی از طرف شرکت آب معدنی دانون

❇️ شرایط نامزدی: واجدان شرایط بایستی از طریق این لینک و به زبان انگلیسی ثبت نام کنند. همچنین لازم است که نامزدها از طرف معرف هایی تایید شوند. این معرف ها می توانند اشخاص حقیقی یا حقوقی باشند اما پیشنهاد می شود معرف ها دارای مقبولیت و معروفیت باشند.

📅 مهلت نامزدی: 30 سپتامبر 2024 (9 مهرماه 1403)

✅ توجه: اگر نیاز به راهنمایی در مورد ثبت نام داشتید می توانید با من از طریق آی دی @El_Saber در ارتباط باشید.


صابر معصومی
کانال گفتمان آب، توسعه و محیط زیست

آب و محیط زیست در چهارسال آینده
 
در طی دو هفته اخیر که مساله تصدی پست ریاست قوه مجریه مطرح بوده است، اکثر فعالان محیط زیستی (یا دست کم آنانی که من می شناسم)، به این امید که اگر مسعود پزشکیان بر این مسند تکیه بزند، شرایط محیط زیست بهبود بیابد آشکارا یا پنهان در حمایت از او کوشیده اند. کما اینکه طرف مقابل او تقریبا بحث محیط زیست و آب را نادیده گرفته است و از این رو، محلی از توجه ندارد.

محیط زیستی های حامی آقای پزشکیان در این فضا سیر می کنند که اگر ایشان بیاید، آب و محیط زیست، چنین و چنان خواهند شد. البته به دلیل انسداد سیاسی حاضر، همین تصویرسازی ها هم کم فروغ هستند. بنده هم تا آنجا که در توانم بود این دوستان را زنهار داده ام که از رویاسازی برای مخاطب حتی در این سطح کم رنگ هم اجتناب کنند.

اگر بخواهیم تصویری واقع گرایانه از شرایط آب و محیط زیست در صورت تصدی گری جناب پزشکیان داشته باشیم، پیشنهاد می کنم به موارد زیر توجه شود:

فضای جهانی: آنچنان که از تحلیل ها برمی آید، اگر اتفاق خاصی نیفتد، پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ایالات متحده قطعی است. این از دو منظر برای محیط زیست ما اهمیت دارد:
🔹اول اینکه با بیشتر شدن فشار از سوی او بر ایران، تضعیف اقتصادی و جایگاه جهانی کشور، تامین و بیرون-سپاری هزینه های مدیریت و حفاظت از آب و محیط زیست را مشکل تر خواهد کرد. این مساله تنها در صورتی مرتفع خواهد شد که ایران، تن به عادی سازی روابط با هژمون دنیا بدهد.
🔸دوم اینکه بی توجهی ترامپ به نهادهای بین المللی و همچنین تشدید فشار به ایران از طریق همپیمانان ایالات متحده سبب خواهد شد که دسترسی ایران به منابع مالی بین المللی محیط زیستی حتی کمتر از شرایط قطره چکانی فعلی باشد (همانطور که به دلیل اعمال نفوذ عربستان سعودی، ایران سالهاست نتوانسته است از سهمیه کمک های بین المللی صندوق جهانی محیط زیست GEF برای پروژه های محیط زیستی خود استفاده کند).
 
رویکرد کلی: رویکرد کلی جناب پزشکیان، با تاکید بر مجری منویات و مجری برنامه هفتم بودن، چنگی به دل قاطبه مردم بخصوص آنان که تحلیلی از شرایط محیط زیست دارند نزده است. برکسی پوشیده نیست که اگر کسی بخواهد برگردن جایگاه ریاست قوه مجریه، جواهر عنوان ریاست جمهور را آویزان کند، بایستی مجری خواست مردم باشد نه منویات هیچ کس دیگر. وگرنه یک نخست وزیر هم می تواند مجری منویات باشد. همچنان که بخش قابل توجهی از فشار بر محیط زیست، از ناحیه نهادهایی است که اتفاقا در مقایسه با ایشان، بیشتر به حاکم نزدیک تر هستند و عملا راه را برای هرگونه حرکت جدی در زمینه آب و محیط زیست خواهند بست. وانگهی، برنامه هفتم توسعه، بعنوان یک فاجعه محیط زیستی، زبانزد بین حامیان محیط زیست است. یا ایشان این برنامه را نخوانده اند، یا محیط زیست برایشان اولویتی ندارد.
 
مشارکت عمومی: هرگونه حرکت به سمت اصلاح شرایط آب و محیط زیست کشور، نیاز به حمایت و مشارکت عمومی دارد. در این برهوت رای و مشارکت، امید بستن به تغییری اساسی در این زمینه چندان خردمندانه به نظر نمی رسد. بدتر از آن، به احتمال زیاد با تشدید رقابت و نارضایتی طرفداران طرف مقابل، نه تنها امکان بهبود شرایط محیط زیست مسدود خواهد شد بلکه هزینه های این رقابت های منفی (همچون قبل) از جیب محیط زیست و منابع طبیعی شکننده ما خواهد رفت.
 
تیم و برنامه: اشکال عمده جناب پزشکیان، توسل به امامزاده اطلاح طلبان بوده است. کسانی که خوب یا بد، در این نیم قرن هرچه در چنته داشته اند در این کشور پیاده کرده اند و در بین مردم محبوبیتی ندارند. همین درصد بسیار پایین مشارکت مردم (بخصوص رای بسیار پایین به ایشان در شهرهای کویری مهد اصلاح طلبی) نشان داد که ایشان در گزینش افراد اشتباهی استراتژیک مرتکب شده اند. اشتباهی که همچنان در دور دوم هم ادامه دارد.
در خصوص تیم محیط زیست، در حال حاضر، هسته این تیم را بیشتر سلبریتی های حکومتی چون محمد درویش، چهره های اصلاح طلبی چون معصومه ابتکار (مادر سفارت نوردان که ایران را به فلاکت امروز انداختند) و رضا اردکانیان و تنی چند از پروژه بگیران محیط زیست (در قالب حزبی و فردی) تشکیل می دهد. خروجی آنچه این تیم به عنوان برنامه محیط زیستی آقای پزشکیان ارائه داده اند، یک تراژدی-کمدی است. مجموعه ای از کلی گویی هایی که چندین دهه تکرار شده و راه به جایی نبرده اند. چرا که ساختار ذهنی تیم محیط زیست ایشان، درک و توان برنامه ریزی نتیجه محور و مبتنی بر واقعیت های روز را ندارد.


⚠️ بازهم به دوستان محیط زیستی پیشنهاد میکنم با احتیاط بیشتری در مورد تصویر واقعی آینده اظهار نظر کنند.


صابر معصومی
کانال گفتمان آب، توسعه و محیط زیست

آغاز دوران سوم تباهی

امروز روز بسیار مهمی در تاریخ جمهوری اسلامی و ایران است: تشکیل جهاد سازندگی

محمد خاتمی به دلیل اهمال و ضعف شخصیتی در صیانت از خواست مردم همواره مورد انتقاد بوده است. به طوری که می توان این "تدارکاتچی" را عامل اصلی انسداد سیاسی و توسعه ای امروز کشور نامید.
اما یکی از عمیق ترین زخمهایی که او بر پیکر این کشور زد کمتر مورد بررسی قرار گرفته است: انحلال جهاد سازندگی.

جهاد سازندگی یا همان دولت در دولت که تنها وزارت خارجه و نیروی مسلح نداشت، علیرغم داشتن اشکالات فراوان مبنایی و چارچوبی، با عهده داشتن ماموریت توسعه ای جمهوری اسلامی و بعنوان محفل تحصیلکردگان حامی حکومت، چند خاصیت بسیار مفید برای مردم در چارچوب این نظام داشت:
١. مسیر گفتمان و انتقاد مردم از حاکم و عدم کرنش در مقابل تشنگان قدرت و حمل کنندگان اسلحه
٢. ایجاد توازن قدرت سیاسی با آن گروه دارنده اسلحه که عموما تحصیلکرده نبودند و زبان گفتگو نداشتند و ندارند
٣. الگوی کارایی (پیشرفت به ازای هزینه کرد) حکومت که بعنوان مدیریت جهادی از آن یاد می شود

جهاد، که در طبقه روستایی و مستضعفین محبوب القلوب بود، از ریاست جمهوری خاتمی حمایت کرد (در تقابل با طیف حامی ناطق نوری) اما بعنوان قدردانی، هم او، پرونده جهاد را بست، و مردم را در مقابل اسلحه و اقتدارگرایان، بی دفاع رها کرد تا به دوران طلایی امروز برسیم.

بدین ترتیب، ماموریت توسعه ای جمهوری اسلامی پایان یافت، مسیر گفتمان بسته شد، سلاح جای گفتمان را گرفت و دوران تباهی سوم آغاز شد.


https://www.tahririeh.com/news/16209/%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF%DB%8C-%DA%A9%DB%8C%D8%A7-%D8%A7%D8%B2-%D9%86%D8%AD%D9%88%D9%87-%D8%A7%D9%86%D8%AD%D9%84%D8%A7%D9%84-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D8%AF-%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%87-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%DB%8C-%DA%A9%D9%87


صابر معصومی
کانال گفتمان آب، توسعه و محیط زیست

یکصد و دوزادهمین نشست سرا
با سخنرانی جناب صابر معصومی و همچنین جناب سید مجید معصومی
با موضوع آب و چالش های مرتبط با اون

به امید دیدارتان

۰۱۳۳۳۶۶۷۶۳۳
۰۹۱۱۴۲۷۸۴۱۲
اطلاعات مرتبط با نشست های سِرا رو از طریق پیج ما دنبال کنین
@ceraevent

‍ امروز روز جهانی محیط زیست است.

✅ به مناسبت این روز، تحلیلی سوال گونه از دغدغه های محیط زیستی فعالان ایرانی خواهم داشت.

🔹 این روزها که مسأله تعیین رئیس قوه مجریه مطرح است، آن دسته از فعالان محیط زیست که همچنان علاقمند این فرآیند هستند، سوالات و شرط و شروطی از افراد ثبت نام کرده مطرح کرده اند مبتنی بر اینکه محیط زیست کشور چه میزان بعنوان اولویت آن افراد مطرح است.

🔸 دغدغه هم از اینجا ناشی شده که محیط زیست ما رو به تخریبی بی بازگشت است و مسئولیت رئیس قوه مجریه احیا و حفاظت از طبیعت می باشد.

🔹من در اینجا به ساحت سیاسی این مطالبه و اینکه آیا حکومت ایران چه میزان اهتمام بر این مسأله دارد وارد نمی شوم. وانگهی، به نظرم فعال هوشیار محیط زیستی می داند که صاحب منصب مذکور آنقدر صنم دارد که فرصت به یاسمن نرسد. بلکه از حیث فنی، چند سوال از این عزیزان دارم:

١. آیا برآوردی پولی از میزان این تخریب (= هزینه احیا برای بازگشت به نقطه صفر) در سطح کلان ملی داریم؟
٢. آیا نقطه صفر را مشخص کرده ایم؟

فرضا که این برآورد را با هرچه میزان خطا انجام دهیم:
٣. منبع تامین هزینه این احیا کجا خواهد بود؟
٣.١ اگر منابع داخلی (internalized)، آیا اقتصاد ما چنین توان و ظرفیتی دارد؟
٣.٢ اگر منابع خارجی (externalized)، آیا این خود مصداق استعمار محیط زیستی و بهره برداری از منابع دیگران برای بهبود شرایط خودمان نیست؟
٣.٣ تکلیف معیشت مردم چه می شود؟ تا چه حدی ما توان جایگزین کردن معیشت و اقتصاد "این جامعه" را داریم؟
٣.۴ ایده آل این بهبود چیست اصلا؟

▪️به نظر و تجربه شخصی ام، یک گسست بزرگ در سطح کنش گری عموم فعالان محیط زیست و سطح جدی سیاست و سیاستمداری و حکومت در کشور وجود دارد.
این که این گسست تاکنون چگونه و توسط چه گروههایی پر شده، از مجال این نوشتار خارج است اما هرچه که باشد، محصول نهایی این کنشگری، اثر جدی ای بر شرایط محیط زیست ما نداشته است.

صابر معصومی
کانال گفتمان آب، توسعه و محیط زیست

همراهان عزیز مدتی است فعالیتم را در شبکه اجتماعی ایکس (توئیتر) آغاز کرده ام.
حساب من از این لینک قابل دسترسی است:

https://x.com/sabermasoomi