تاریخ و فرهنگ دره شهر

#سکه_سان_قلعه_گمشده

باید به جنوب غربی دره شهر در استان ایلام سفر کنید و پا به راه ارتفاعات صخره ای کبیرکوه شوید تا بتوانید یکی از قدیمی ترین قلعه های استان ایلام را ببینید.
قلعه ای به نام #سکه_سان در حدفاصل ارتفاعات کبیرکوه و دشت دره شهر قرار گرفته است و لابه‌لای صخره های صعب العبور این ارتفاعات، گم شده است.
این قلعه در ضلع جنوبی روستای زیبای #قلعه_تسمه قرار دارد و مردم محلی روستا، سکه سان را به نام های #سکه_سون یا #سه_کسون می‌شناسند.
قلعه، یکی از بزرگترین قلعه های دوره ساسانی اسلامی بوده است. آن‌قدر دسترسی به آن سخت است که شاید کمتر گردش‌گری تاب بیاورد و ارتفاعات بلند و صخره ای آن را طی کند و زیر طاق قلعه نفسی تازه نماید.
با این حال، سکه سان از روزگاری که ساسانیان بر ایران حکومت می‌کردند و تصمیم گرفتند برای دفاع از مناطق نظامی شان این دژ مهم را بنا کنند، تا امروز پابرجا مانده است.
قلعه سکه سان از نظر مهندسی ساخت، بدون شک یکی از شاهکارهای دوره ساسانی و بعد از آن است.
در ساخت این بنای مرتفع، از سنگ و گچ و قلوه های اُوِر سایز(قلوه سنگ های بزرگ) استفاده شده است. ضخامت دیوارهای آن گاهی به یک متر هم می‌رسد. معماران این قلعه، برای آن که دیوار های بنا غیرقابل دسترسی و نفوذ باشد، آنها را روی صخره ها بنا کرده‌اند حتی آب‌انبار های آن را هم در دل صخره ها کَنده‌اند.
قلعه ۳۶۰ درجه به اطراف خود دید دارد و در واقع بهترین نوع یک بنای نظامی است. موقعیت قلعه، هر راهی را برای فتح توسط دشمنان، می‌بندد.
هرچند عده ای معتقدند قلعه سکه سان در دوره #حسن_صباح روزگار پر رونقی داشته و به عنوان دانشکده نظامی مورد استفاده قرار می‌گرفته است اما عده‌ای هم معتقدند که قلعه سکه سان به احتمال زیاد ضراب خانه حکومت وقت بوده است و به همین دلیل نام آن را سکه سان گذاشته اند.
متأسفانه این قلعه در سال‌های گذشته بارها و بارها مورد تاراج دزدان آثار باستانی قرار گرفته و به شدت آسیب دیده است و به دلیل کَنده‌کاری های غیرقانونی و انفجار، اثر چندانی از قلعه و دیوارهای آن باقی نمانده و تخریب شده است.
آنچه قلعه سکه سان را نسبت به دیگر بناها متمایز می‌سازد، مسیر صعب‌العبور آن است. قلعه بر روی نوک قله واقع شده است و تنها مسیر دسترسی به قلعه، راه باریکی بین روستای قلعه تسمه و وحدت آباد است. قلعه بر روی قله‌ای مرتفع تکیه زده و چند صد سال است مانند عقابی بر فراز کبیرکوه، خودنمایی می‌کند.

مدیریت کانال سکه سون
۲۵ شهریور ۱۴۰۲
https://t.center/sekasonghalehtasmeh

✍ @CEYMARIAN
┈••✾•🌿🌺🌿•✾

لزوم ایجاد فرمانداری ویژه برای کهن شهر مهرگان کده

پایگاه تحلیلی خبری بیستون
@ceymarian
کهن شهر مهرگان کده( دره شهر فعلی در استان ایلام) با بیش از ۲۲۰ هکتار مساحت باقی مانده( صرف نظر از قسمت هایی که در زیر شهر جدید مدفون است ) یک شهر باستانی با تمام آثار و ابنیه بجا مانده از دنیای باستانی ایران است..
این شهر دارای #آتشگاه در قسمت شرقی شهر باستانی ، پل های #گاومیشان و #چم نمشت بر روی رودخانه #گاماسی( سیمره!!) می باشد.
پل گاومیشان راه ارتباطی کهن شهر مهرگان کده به پایتخت های ایران باستان از جمله شوش و همدان و کرمانشاه بوده است پل گاومیشان این شهر را از طریق پل دختر( پل ابتدای شهرستان پلدختر ) که گمان بر این است از سازه های دوره داریوش هخامنشی باشد و بر روی رودخانه کشکان زده شده است به همدان و کرمانشاه وصل کرده است.
و پل چم نمشت بر روی رودخانه گاماسی که ارتباط بین کهن شهر با پرستشگاههای سرخ دم لکی و لری در کوهدشت بوده است و راه سنگ فرش شده (میرو ره )در #مله_کوه( شمال دره شهر ) و جنوب ( رومشکان) این ارتباط را به خوبی نمایش می دهد.
وجود هفت ایستگاه راهداری و یک پاسگاه در بالاترین قسمت مله کوه دلیل محکم تری برای محافظت از این کهن راه باستانی در #مهرگان_کده می باشد و در جنوب این شهر نیز راه باستانی (پلنگ آو) وجود دارد که دارای ۳ ایستگاه راهداری و راه سنگ فرش می باشد که بر خلاف (میرو ره) که کاملا پا برجاست فقط قسمت هایی از آن باقی مانده است و جالب این است که ایستگاه راهداری کنونی که در بالای کوور کوه قرار دارد نزدیک به ۲۰۰ متر با ایستگاه باستانی آن فاصله دارد و این همان راهی است که مهرگان کده را از طریق آبدانان به تیسفون متصل کرده است که وجود قلعه ی( پشت قلعه ) در آبدانان که گمان بر این است مهم ترین پاسگاه راهداری و یک قلعه مستحکم برای محافظت از این راه باستانی بوده است.
جالب تر اینکه #میرو همان #میترا بوده است و یکی از اسامی بجا مانده از ایالت کوشان ایران باستان در مهرگان کده می باشد… تنگه های باستانی #بهرام_چوبین ، #شیخماخو ، #یوژاندر ، #سیکان ، #زرانگوش و زید راه های ورودی دشمنان این کهن شهر بوده اند
شهرک های سیکان و شهر ماسوله ای دربند بدره( روبروی روستای گچ کوبان ) و روستاهای باستانی چال باغ و بید آو ، کلم و … نیز بر اهمیت تمدن ۵۰۰۰ ساله این شهر می افزایند و خیلی تپه های ماقبل تاریخی در گوشه و کنار شهر باستانی از جمله ؛ تپه های هلوش در ۲۳ کیلومتری شهر باستانی ، تپه #تیغن و #کوزه_گران در ۲ و ۳ کیلومتری ، #چیاخان_پری در ۱۵ کیلومتری و … بر سابقه ۱۰۰۰۰ ساله این شهر مهر تایید می زند.
قلعه های ؛ #هزار در ، #سکه سو ، #سیکان ، #شاه نشین یک و دو ، قلاع #شکر یک و دو ، #قلعه گل ، #قلعه تسمه و قلعه #کله جو بر اهمیت دفاعی این شهر تاکید دارد که برای محافظت از این شهر ساخته شده است ، کاریز های بجا مانده از این شهر نوشته های ابن مشکویه را در اساطیری بودن این شهر در هنگام حمله افراسیاب تایید می کند این کاریزها در منطقه قلعه گل در قسمت غربی شهر قرار دارند و مهم تر اینکه چشمه های آب گرم طبیعی می باشد که در فاصله ۱۰۹ کیلومتری این شهر در جنوب شرقی پا علم در قسمت جنوبی رودخانه گاماسی جاذبه های طبیعی گردشگری را در این شهر ، با اضافه کردن جنگل های پکوور کوه و بیشه های رودخانه گاماسی و دریاچه دوقلو سیاگاو آّبدانان و آبگیرهای پلدختر و بزرگترین زمین رانش جهان در هلوش ، آبشار های مار بره ، چپی راستی و دربند و هفت آسیاب تکمیل می کند…. و …پس جا دارد برای #محافظت از چنین سرزمینی ، که قطعا برای ساکنان شهر های یاد شده حداقل می تواند سود سرشاری به همراه داشته باشد یک فرمانداری ویژه تعیین گردد..
منبع؛ پایگاه خبری تحلیلی بیستون
تاریخ و فرهنگ دره شهر
@CEYMARIAN

پاییز زیبای منطقه چم عرو #قلعه تسمه _دره شهر
📸 یونس آبجامه
✍ @CEYMARIAN
┈••✾•🌿🌺🌿•✾••

چم عرو
#قلعه_تسمه، ظهر امروز
عکاس: یونس آبجامه
✍ @CEYMARIAN
┈••✾•🌿🌺🌿•✾••

نامگذاری،(وجه تسمیه) روستاهای دره شهر

#قلعه_تسمه
نام این روستا برگرفته از قلعه باستانی این روستاست ...

یکی از قلعه های مهم که در سال ۱۳۸۶ باشماره ۲۱۰۳۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است قلعه باستانی این روستاست،
در سال ۱۳۱۴ سر اورل استین از این قلعه دیدن کرده است اگرچه این قلعه نظامی دارای اتاق ها و برجک های دیده بانی بوده و بنا بر اظهارات گذشتگان به نام قلعه مصری است ، و مصری نام یکی از زنان خسرو پرویز پادشا هان سا سا نیان است ، این قلعه در کنار رود خانه است ، و دارای آثار ، متعدی که شامل محوط ، طاق ها ، دژها، گو نا گونی بوده که به ویژه در دوره ی ساسانی اهمیت زیادی داشته است ، قلعه تاریخی قلعه تسمه علاوه بر برج های نگهبانی هنوز قبرستان آن کاوش و بررسی نشده ، واین قلعه در زمان پهلوی در سال ۱۳۵۳ توسط مهندسان خارجی چندین بار کاوش بدون هدف انجام دادند ، ولی هچگونه نتیجه مفیدی ارائه ندادند.

طبق گفته بزرگان محلی ؛ تسمه به معنی شلاق است، چونکه این قلعه نظامی بوده ، و را هزنان و گردنکشان زندانی و شلاق میزدند به قلعه ی تسمه معروف بوده (یعنی قلعه ی که در آن شلاق که نام دیگر آن تسمه است،وجه تسمیه آن بوده است) تسمه در زبان لکی یعنی کمر بند یا شلاق)

با احترام ؛ #عبداله_خدایاری
تاریخ و فرهنگ دره شهر
@CEYMARIAN

#انتصاب یک دره شهری در شهرداری تهران

🔺طی حکمی از سوی محمد علی افشانی “ شهردار تهران ، اصغر احمدی” بعنوان سرپرست موسسه آموزش عالی علمی-کاربردی شهرداری تهران منصوب شد.
احمدی پیش از این مدیر کل دفتر شهردار تهران بود.
وی اهل شهرستان دره شهر روستای #قلعه_تسمه است ..

@CEYMARIAN

لزوم ایجاد فرمانداری ویژه برای کهن شهر مهرگان کده

پایگاه تحلیلی خبری بیستون
@ceymarian
کهن شهر مهرگان کده( دره شهر فعلی در استان ایلام) با بیش از ۲۲۰ هکتار مساحت باقی مانده( صرف نظر از قسمت هایی که در زیر شهر جدید مدفون است ) یک شهر باستانی با تمام آثار و ابنیه بجا مانده از دنیای باستانی ایران است..
این شهر دارای #آتشگاه در قسمت شرقی شهر باستانی ، پل های #گاومیشان و #چم نمشت بر روی رودخانه #گاماسی( سیمره!!) می باشد.
پل گاومیشان راه ارتباطی کهن شهر مهرگان کده به پایتخت های ایران باستان از جمله شوش و همدان و کرمانشاه بوده است پل گاومیشان این شهر را از طریق پل دختر( پل ابتدای شهرستان پلدختر ) که گمان بر این است از سازه های دوره داریوش هخامنشی باشد و بر روی رودخانه کشکان زده شده است به همدان و کرمانشاه وصل کرده است.
و پل چم نمشت بر روی رودخانه گاماسی که ارتباط بین کهن شهر با پرستشگاههای سرخ دم لکی و لری در کوهدشت بوده است و راه سنگ فرش شده (میرو ره )در #مله_کوه( شمال دره شهر ) و جنوب ( رومشکان) این ارتباط را به خوبی نمایش می دهد.
وجود هفت ایستگاه راهداری و یک پاسگاه در بالاترین قسمت مله کوه دلیل محکم تری برای محافظت از این کهن راه باستانی در #مهرگان_کده می باشد و در جنوب این شهر نیز راه باستانی (پلنگ آو) وجود دارد که دارای ۳ ایستگاه راهداری و راه سنگ فرش می باشد که بر خلاف (میرو ره) که کاملا پا برجاست فقط قسمت هایی از آن باقی مانده است و جالب این است که ایستگاه راهداری کنونی که در بالای کوور کوه قرار دارد نزدیک به ۲۰۰ متر با ایستگاه باستانی آن فاصله دارد و این همان راهی است که مهرگان کده را از طریق آبدانان به تیسفون متصل کرده است که وجود قلعه ی( پشت قلعه ) در آبدانان که گمان بر این است مهم ترین پاسگاه راهداری و یک قلعه مستحکم برای محافظت از این راه باستانی بوده است.
جالب تر اینکه #میرو همان #میترا بوده است و یکی از اسامی بجا مانده از ایالت کوشان ایران باستان در مهرگان کده می باشد… تنگه های باستانی #بهرام_چوبین ، #شیخماخو ، #یوژاندر ، #سیکان ، #زرانگوش و زید راه های ورودی دشمنان این کهن شهر بوده اند
شهرک های سیکان و شهر ماسوله ای دربند بدره( روبروی روستای گچ کوبان ) و روستاهای باستانی چال باغ و بید آو ، کلم و … نیز بر اهمیت تمدن ۵۰۰۰ ساله این شهر می افزایند و خیلی تپه های ماقبل تاریخی در گوشه و کنار شهر باستانی از جمله ؛ تپه های هلوش در ۲۳ کیلومتری شهر باستانی ، تپه #تیغن و #کوزه_گران در ۲ و ۳ کیلومتری ، #چیاخان_پری در ۱۵ کیلومتری و … بر سابقه ۱۰۰۰۰ ساله این شهر مهر تایید می زند.
قلعه های ؛ #هزار در ، #سکه سو ، #سیکان ، #شاه نشین یک و دو ، قلاع #شکر یک و دو ، #قلعه گل ، #قلعه تسمه و قلعه #کله جو بر اهمیت دفاعی این شهر تاکید دارد که برای محافظت از این شهر ساخته شده است ، کاریز های بجا مانده از این شهر نوشته های ابن مشکویه را در اساطیری بودن این شهر در هنگام حمله افراسیاب تایید می کند این کاریزها در منطقه قلعه گل در قسمت غربی شهر قرار دارند و مهم تر اینکه چشمه های آب گرم طبیعی می باشد که در فاصله ۱۰۹ کیلومتری این شهر در جنوب شرقی پا علم در قسمت جنوبی رودخانه گاماسی جاذبه های طبیعی گردشگری را در این شهر ، با اضافه کردن جنگل های پکوور کوه و بیشه های رودخانه گاماسی و دریاچه دوقلو سیاگاو آّبدانان و آبگیرهای پلدختر و بزرگترین زمین رانش جهان در هلوش ، آبشار های مار بره ، چپی راستی و دربند و هفت آسیاب تکمیل می کند…. و …پس جا دارد برای #محافظت از چنین سرزمینی ، که قطعا برای ساکنان شهر های یاد شده حداقل می تواند سود سرشاری به همراه داشته باشد یک فرمانداری ویژه تعیین گردد..
منبع؛ پایگاه خبری تحلیلی بیستون
تاریخ و فرهنگ دره شهر
@CEYMARIAN

معرفی روستا

قسمت سوم
روستای #قلعه_تسمه
یا قلاتسمه-به زبان محلی لک زبانان- در ۱۰ کیلومتری غرب دره شهر بین روستاهای وحدت آباد و اسلام آباد واقع شده است.
گویند وجه تسمیه و علت نام گذاری آن، وجود قلعه ی معروف " #سکه_سان یا سکه سون" که در ارتفاعات کبیرکوه و در هفت کیلومتری جنوب روستا قرار دارد و نیز یک تپه ی باستانی مخروطی شکل است که در اول روستا در کنار جاده اصلی دره شهر به ایلام واقع شده است. روستای قلعه تسمه از نظر تعداد جمعیت و مساحت، جز سه روستای بزرگ شهرستان دره شهر محسوب می شود(بعداز دهستان ارمو و روستای عباس آباد). بعداز پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی، بسیاری از روستاها و شهرهاو مکان ها، تغییرنام دادند. اما این روستا باهمان نام قدیمی خود به کار ادامه داد. از نظر ساختار جمعیتی، روستا دارای جمعیتی نسبتا جوان است که بیش تر جوانان آن به شهرهای کوچک و بزرگ و دور و نزدیک به دنبال کار و کسب درآمد مهاجرت کرده اند....
@ceymarian
مهاجرت به دره شهر، ایلام، اهواز، تهران و حومه و...در طی ۴۰-۳۰ سال اخیر به گونه ای صورت گرفته که ساختار جمعیتی آن را دستخوش تغییراتی کرده است. جوانان تحصیل کرده و باسوادی که بخاطر کمبود امکانات و کمبود شغل و درآمد، کوچ کرده اند. روستا از چهار طایفه تشکیل شده که پیوند خویشاوندی عمیق بین آن ها، سبب ارتباط نزدیک تر وصمیمی تر آنان شده است. #طوایف روستا عبارت اند از: مهدی، همکه، تاری بخش و سهیل.
ناگفته نماند روستا، طی چندسال اخیر، شاهد مهاجرپذیری خانواده های غیربومی از مکان های مختلف بوده است. تعداد #۲۷۰ خانوار و بالغ بر ۱۲۰۰ نفر جمعیت، در آن زندگی می کنند که از این حیث جالب توجه است! مهم ترین فعالیت های اقتصادی و معیشتی روستا، کشاورزی، دام داری است. در کنار این فعالیت ها، برای کسب درآمد بیش تر، جوانان فعال و کارآفرین به #پرورش_شترمرغ و #زنبورعسل مشغول اند. صنایع دستی در این روستا جایگاه مهم و درخور توجهی ندارد. به گونه ای که فقط در چند خانوار، بساط #قالی_بافی_و_گلیم_بافی برقرار است.
عمده #محصولات_کشاورزی روستا عبارت اند از: گندم، جو، ذرت، برنج و حبوبات مانند عدس، لوبیا و باقلا می باشد. صیفی کاری آن هم به صورت تخصصی خیار، جایگاه ویژه دارد. این محصول جالیزی که از مرغوب ترین و باکیفیت ترین محصولات جالیزی کشور محسوب می شود، هرساله در دو نوبت بهاره و پاییزه کشت می شود. از دیگر محصولات صیفی و جالیزی و سبزی روستا، #طالبی، #گوجه_فرنگی و #بادمجان می باشد. روستا بالغ بر ۴۰۰ هکتار زمین زیر کشت دارد که به صورت آبی و دیم کشت می شوند.
@ceymarian
روستای قلعه تسمه ۱۲ دستگاه #پمپاژ_آب دارد که کار انتقال آب از رودخانه سیمره به زمین های بالادست رود، بر عهده دارند. این روستا دارای ۵۰۰ راس #گاوشیرده و بیش از ۴۰۰۰ راس #بز و #گوسفند می باشد.هم چنین ۵ واحد #مرغداری ۲۰ هزار قطعه ای در این روستا در حال فعالیت اند که سابقه برخی از آنان به بیش از سی سال می رسدـ روستا دارای یک واحد نانوایی تافتون نیز می باشد. از لحاظ سطح سواد و فرهنگ، روستای قلعه تسمه دارای جایگاه خوبی در سطح شهرستان و استان می باشد. به گونه ای که #بالای_۹۰% #مردم_آن_باسواد_هستند. دبستان ابتدایی آن سابقه ی طولانی قبل از انقلاب دارد. همین دبستان، #تعداد_بیشماری دکتر دندان پزشک، پزشک عمومی، شاعر، فرهنگی، مهندس، کارمند ادارات، پرستار و... را تحویل جامعه داده است( عشایر زاده های پر اقتدار). سال های بعداز پیروزی انقلاب، یک واحد آموزشی
(مدرسه راهنمایی)، به همت دولت و درخواست مردم روستا، احداث و راه اندازی شد که چند سال بیش تر دوام نیاورد. هم اینک به دلیل کمبود دانش آموز غیر فعال است.
@ceymarian
روستای قلعه تسمه دارای شبکه بهداشت و درمان هم هست که به شماره ۳ معروف است( بعد از دو واحد شبکه بهداشت دره شهر این #سومین_شبکه_بهداشت در سطح شهرستان از لحاظ قدمت و اهمیت است). از لحاظ بافت و ساخت منازل مسکونی، روستا، دارای منازل نوساز می باشد که بعداز جا به جایی و نقل مکان روستا که هسته و خواستگاه اولیه ی آن یک کیلومتری جنوب روستا بود، تقریبا صد در صد منازل نوساز و زمین های کشاورزی پایین دست به مسکونی تغییر کاربری دادند.روستای مذکور مجهز به سیستم مخابراتی( پست و تلفن) می باشد. از اوایل انقلاب اسلامی، محل قبرستان روستا تغییر کرد....
ادامه در پست بعد..‌..
تاریخ و فرهنگ دره شهر👇👇
https://telegram.me/joinchat/B0nZgT4zXAV1FXbI03MGog