تاریخ و فرهنگ دره شهر

مطلب زیر با موضوع پیرجافر سیمره ای در آخرین شماره هفته نامه ی فرهنگی - سیاسی - اجتماعی پیک ایلام
به چاپ رسیده است:

پیر جافر دره شهری

احمد لطفی
@CEYMARIAN

نگارنده تاریخ تولد و مرگ پیر جافر سیمره ای را دقیق نمیداند، ولی آن طور که دکتر احمد زینی وند در کانال تاریخ و فرهنگ دره شهر نوشته است، ایشان یکی از شاعران عصر صفوی است و گویا به زبان فارسی و لهجه ادبی محلی یعنی [ #لکی_فهلوی] شعر می سروده است. آنطور که معمرین و روایات سینه به سینه به ما رسیده است، ایشان قبر و رودگاهش در شرق #تنگه #سراب دره شهر، بوده است و افراد بومی به زیارت قبرش می رفتند.
همین احترام گذاشتن مردم به آن قبر و سنگ چین روی قبر حکایت از آن دارد که این شخص فردی #عارف و #پیر_طریقت بوده است و حدوداً در قرن ده و یازده هجری زندگی می کرده است. وی #شاعری توانمند هم بوده و دوستانی که به نسخه خطی دسترسی دارند بهتر می توانند ایشان را معرفی کنند. آنچه مسلم است #سیمره و دارا شهر و #مهرگان_کده، #مهد_تمدن و #فرهنگ بوده است...
محققان ناچارند به مراکز اسناد و مدارکی که در #کرمانشاه و #همدان و #خرم آباد و شهرهای #عراق که آن روزگار بیشتر در زیر چتر حکمرانان صفوی بوده اند، مراجعه نمایند. بنابراین محققین باید به طور ویژه، مدارک و اسنادی هم که در مناطقی از عراق مانند #خانقین و #کوت و #عماره و ... باشد، مورد توجه قرار دهند تا با استفاده از آنها بتوان توضیحات بیشتری را اضافه کرد.
@ceymarian
از این پیر طریقت، یک بیت شعر نقل می شود که این یک بیت حالت رقت انگیز و غمنامه ی یک مادر جوان یا میانسال فرزند مرده را نشان می دهد و از طرفی دل پر عاطفه و نازک شاعر را بسیار متاثر می نماید این بیت شعر عبارت است از:
@CEYMARIAN
او رو دیم له دشت حوری ملاوان
و شین و گرین درینم تاوان
ترجمه: آن روز در دشت یا قبرستانی که در دشت واقع بود زنی زیبا روی و حوری وش را دیدم که با آه و ناله و شیون و زاری گریه می کرد از مویه ها و ناله های آن زیبا روی فرزند مرده تمام وجودم دلتنگ و متاثر گردید و به گفته «دکتر احمد زینی وند»: «آن روز در دشت زیبا رویی دیدم، ناله می کرد و با ناله اش حالم را دگرگون کرد.»
مخلص کلام این که پیر جافر با این بیت عواطف زنان لک و لر و حتی کل ایران را در دوره صفوی نشان می دهد و مرگ فرزندان برای والدین و افراد جامعه و خصوصاً مادران چقدر سوزناک و دردناک بوده است بطوری که گذشته از مصیبت دیده، سایرین نیز دچار درد و رنج و تالم می شوند.
@CEYMARIAN
احمد لطفی، مدرس دانشگاه
تاریخ و فرهنگ دره شهر
http://telegram.me/ceymarian