کانال واجه واج (واژه نامه تالشی)

🔴واژه های فارسی - تالشی - انگلیسی

فارسی :  برگ
تالشی ( آستارا ): لیوَه liva
تالشی ( رضوانشهر ): liv
تالشی ( ماسال ): لیو liv ؛ لیف lif
انگلیسی:  leaf

فارسی :  سوراخ
تالشی ( آستارا ): هل həl
تالشی ( رضوانشهر ): خل xəl
تالشی ( ماسال ): خل xəl
انگلیسی: hole

فارسی : پیراهن
تالشی ( آستارا ): شای šây ؛ شَی šay
تالشی ( رضوانشهر ): شَوی šavi
تالشی ( ماسال ): شِی šey ؛ شِیی šeyi ؛ شَی šay
انگلیسی: shirt

فارسی :  خروس
تالشی ( آستارا ): سوک suk
تالشی ( رضوانشهر ): سوک suk
تالشی ( ماسال ): سوک suk
انگلیسی: cock

فارسی :  کُره ماه
تالشی ( آستارا ): اُوشم ovšəm ؛ اُشم ošəm
تالشی ( رضوانشهر ): مانگ māng
تالشی ( ماسال ): منگ məng ؛ مَنگ mang
انگلیسی: moon

فارسی : ستاره
تالشی ( آستارا ): سوآ suâ ؛ آستُوَه āstova
تالشی ( رضوانشهر ): اِستارَه estāra
تالشی ( ماسال ): سارَه sāra ؛ سارِه sāre
انگلیسی: star

فارسی : من ( ضمیر )
تالشی ( آستارا ): آز âz ؛ آز āz
تالشی ( رضوانشهر ): اَز az
تالشی ( ماسال ): اَز az
انگلیسی : I

فارسی : برادر
تالشی ( آستارا ): بوآ buâ ؛ بوَه bəva
تالشی ( رضوانشهر ): بِرا berā
تالشی ( ماسال ): بِرا berā
انگلیسی : brother

فارسی: ناخن
تالشی ( آستارا ): نانگر nângər
تالشی ( رضوانشهر ): مَنگِر manger
تالشی ( ماسال ): مَنگِه mange
انگلیسی: nail

فارسی : کفش
تالشی ( آستارا ): ماشُی mâšoy ؛ کالُش kâloš
تالشی ( رضوانشهر ): گالِش gāleš
تالشی ( ماسال ): پااَبزار pāabzār ؛ چَمُش čamoš
انگلیسی: shoe

فارسی :  سریع ، زود
تالشی ( آستارا ): راو râv ؛ رَو rav
تالشی ( رضوانشهر ): زو zu
تالشی ( ماسال ): زو zu ؛ تِند tend
انگلیسی: rapid ؛ quick

@tarikh_astara

#زبان #زبانشناسی #زبانهای_ایرانی #زبانهای_باستانی #زبانهای_هندواروپایی #زبانهای_هندوایرانی #پهلوی #سغدی #سانسکریت #گیلان #تالشان #تالش #تالشی #زبان_تالشی #کاسپین #ایرانشهر

🟢زبان تالشی - گویش آستارا

ساق sâq : زنده ( حالت مادی ، زنده بودن یا نبودن ، کسی یا جانداری که زنده است و نمرده است )

آ اُدام ساقِه یا ماردَه
â odâm sâqe yâ mârdâ
آن آدم زنده است یا مُرده است ؟

ژی ži : زنده ( حالت معنوی ، زنده جاوید و همیشگی )

بژی یُیش داسته نداجه ( نداژه )
bəžiyoyš dâstə nədâjə ( nədâžə )
زنده باشی ، دستَت درد نکند.

🔴واژه 《ساق 》در زبان های ایرانی :

تالشی ( گویش شمالی - آستارا ): ساق sâq : زنده ، حالت مادی ، زنده بودن یا نبودن ؛ کسی یا جانداری که زنده است و نمرده است.

تالشی ( گویش جنوبی ، سیاهمزگی ): سَق saq : سالم

زبان و گویش رودبار ( گیلان ): ساق sāq : سلامت ، سالم

تاتی ( روستای درَو ، خلخال ): سَق saq : سالم ، سلامت

گیلکی ( گویش رشت ): ساق sāq : سالم

زبان مراغی ( مراغی های منطقه الموت در شمال استان قزوین ): سُق soq : سلامت ، تندرست

تاتی ( تاکستان ) : ساق sāq : سالم، درست ، صحیح ، تندرست

گویش قزوینی : ساق سَلامَت sāq salāmat : درست و حسابی
@tarikh_astara

#زبانهای_ایرانی #زبانهای_باستانی #زبانشناسی #گویشهای_ایرانی #تالشی #تاتی #گیلکی #زبان #گویش #لهجه #فرهنگ #زبان_اوستایی #زبان_پهلوی

#زبانشناسی
#بیمار

#استاد_فریبرز_کوچکی_زاد
واژهٔ «بیمار» در پهلوی می‌شود: wēmār که در اینجا -wē بازماندهٔ پیشوند اوستایی -vi است و mār صورت قوی از ریشهٔ mar یعنی «مردن».
این تصور که «بیمار» یعنی «بی» + «مار» اشتباه است. چون پیشوند «بی» در پهلوی می‌شود: -abē
برای مثال abē-gumān یعنی: «بی گمان». پس «بیمار» اگر ساخته شده از بی+مار بود، شکل پهلوی‌اش باید به صورت abē-mār* می‌شد که نداریم. «بیمار» پهلوی‌اش wēmār می‌شود که -wē همان پیشوند -vi اوستایی است که جدایی را می‌رساند و mār هم صورت قوی ریشهٔ «مردن» است.
#سامان_روستایی
چون متن کتاب به خط و زبان روسی نوشته شده، ناگزیر مطالب اصلی این مدخل را برای دوستان نوشتم تا راهگشا باشد:
پارسی میانه. (wēmār (wym'l، مانوی. wym'r
فارسی کهن. bēmār
فارسی. bimår
تاجیکی. bemor
شهمیرزادی. vīmå̄r
سنگلیچی. bēmā́́r
یزغلامی. bimér (با -e- < -ā-)
شُغنی. bēmōr
وجوه اشتقاق:
۱-vī-[=اوستایی] + mar- /*u̯i- +mar-
۲-*upai-māra-
۳- *mēwār < *mēwavar < *amayawā-bara-
نخستین و دومین نظر، طبق دیدگاه‌های هُرن، هوبشمان و حسن‌دوست ارائه شده و سومین نظر، طبق نظر گرشویچ اقامه شده است.
#هادی_کرمی
در فارسی باستان پیشوندی به صورت «بی» نداریم و آنچه که به معنی «بدون» است api است‌‌.
«بیمار» تشکیل شده از پیشوند wi به معنی «جدا» و «مار» که از ریشهٔ مردن است. بنابراین واژهٔ بیمار به معنی «جدا از مرگ» است یعنی کسی که هنوز نمرده و زنده است.
مار در ایران باستان و در اوستا موجودی اهریمنی است ‌و در اساطیر دینی نیز همان است که به همراه طاووس از بهشت اخراج شد و به اصفهان تبعید شد. مار سمبل شفا در وجود «اسکولاپ» خدای سلامتی و بهبودی در یونان باستان و روم بوده است.
در آفریقا مار نماد هوش و دانایی است.
در آیین میترا هم مار جانور اهریمنی نیست.
اما در تورات مار به عنوان موجودی اهریمنی قلمداد شده است.

شبکۀ ریشه‌شناسی، دانشگاهی برای ریشه‌یابی زبان‌ها و گویش‌های ایرانی.
منبع:
@shabakeh_risheshenasi