«...رضاشاه، مشروطهخواهی که آرمانها و آرزوهای مشروطهخواهان را از رویا به واقعیت تبدیل کرد...»
صادق زیباکلام،( استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران )، در کتاب خود ضمن به چالش کشاندن قرائت حکومت جمهوری اسلامی از رضا شاه، چنین مینویسد:
"اشکال بعدی در نسبت دادن اقدامات رضاشاه به انگلستان آن است که بسیاری از آنها در حقیقت جزء اهداف و آرمانهای مشروطه خواهان و ترقی خواهان در انقلاب مشروطه به شمار می رفتند، که مجال تحققشان فراهم نیامد.
برخی از اقدامات رضاشاه در واقع از زمان
#امیرکبیر مطرح بودند و ایرانیان ترقی خواه و دلسوز کشور، از جمله خود امیر کبیر تحققشان را دنبال می کردند، اما موفق نشدند.
به عنوان مثال، کشیدن
#راه_آهن از دیرباز یکی از آرزوهای ایرانیان بود.
ازجمله
#میرزاحسین_خان_سپهسالار، صدراعظم اصلاح طلب ناصرالدین شاه در دهه ۱۸۸۰، یعنی نزدیک به ۵۰ سال قبل از رضاشاه به صورت خیلی جدی احداث
راه آهن را پیگیری میکرد.
برقراری یک حکومت مرکزی نیرومند و ایجاد بوروکراسی مدرن، که توسط رضاشاه صورت گرفت، از زمان میرزا تقیخان امیرکبیر، یعنی بیش ازهفتاد سال قبل از رضاشاه جزء آرزوها و اهداف بود.
ایجاد
#ارتش_مدرن در زمان
#عباس_میرزا، یعنی یکصد سال قبل از رضاشاه، مطرح شد و از جمله نخستین اقدامات آن شاهزاده اصلاحطلب تلاش در جهت تاسیس چنین ارتشی بود.
مایه کوبی یا
#واکسیناسیون که در زمان رضاشاه فراگیر و اجباری شد، برای نخستین بار در زمان امیر کبیر اجرا گردید.
#سوادآموزی_اجباری یا همین آموزش و پرورش امروزی، که باز از جمله اقدامات مهم رضاشاه بود، در حقیقت یکی از مهمترین اهداف مشروطه خواهانی چون
#میرزاحسن_رشدیه، «مرحوم آشتیانی» و دیگران شمرده میشد، که به علت مشکلات عدیده محقق نشد.
اگر این یا آن اقدام رضاشاه بالفرض در زمان عباس میرزا یا امیر کبیر انجام گرفته بود، آیا ما همچنان می گفتیم که به دستور استعمارگران انگلیسی بود؟".
منبع :
📙رضا شاه / صص ۲۲و۲۳
✍ #صادق_زیباکلامt.center/tarikhdartarazoo 🏛