سلام بر زرنه Zarneh 🌐🔻

#ریشه‌یابی_واژه
Канал
Логотип телеграм канала سلام بر زرنه Zarneh 🌐🔻
@salam_bar_zarnehПродвигать
10,74 тыс.
подписчиков
17,8 тыс.
фото
12,5 тыс.
видео
12,1 тыс.
ссылок
🕹 #کانال_سلام_بر_زرنه ♥قدیمی ترین و جامع ترین کانال شهرستان #ایوانغرب 🚫 تاریخ تاسیس:۱۳۹۴/۱۰/۲۲ ❌ ارتباط با ما / تبلیغات ⧩⧩⧩ @salam_bar_zarneh_z ❌ #شرایط_تبلیغات در کانال : ⧩⧩⧩ @salam_bar_zarneh0
#ریشه‌یابی_واژه
#واژه_کلهری
#زبانهای_ایرانی
#زبان_کلهری


- «زانسن/ دانستن»
- «زانا/ دانا»
- «فره/ بسیار»
- «فره‌زان/ فرزانه»


معادل واژه‌ی دانستن در زبان کلهری زانسن است.
ریشه‌ی زانسن و دانستن در ایرانی باستان (حدود ۳۰۰۰ سال پیش) زان -zān-/zan بوده‌است. روشن است که زبان کلهری صورت کهن و باستانی آن‌را حفظ کرده‌است. صورت فارسی، جدید و تحول‌یافته است.
در کلهری ساخت‌های گوناگونی از این ریشه و واژه داریم. مانند:
نزان nazân ‹نادان›؛
زانا zânâ ‹دانا›؛
و... .
واژه‌ی دیگر کلهری، نزدیک به این معانی، فیرمند است، به‌معنیِ ‹دانشمند و حکیم›.


فره‌زان به‌معنی ‹بسیاردان› با فرزانه مرتبط است. فره -fra کلهری به‌معنی ‹بسیار›، یک واژه‌ی کهن مربوط به زبان‌های ایران باستان است.
چند گواه دیگر:
فره‌خور fraxwar: ‹پُرخور›؛
فره‌ایوش fra’üš: ‹پرگو›؛
و ... .
به‌نظر می‌رسد نام و صفت فرزانه ساخته‌شده از فره (= بسیار) + «زان‍(‍ه)» (= دانا) است. بر این اساس، بیراهه نیست که بگوییم، فرزانه بیشتر واژه‌ای کلهری‌ست تا فارسی.


🌎
🔺`•(] @salam_bar_zarneh[)
#واژه_کلهری
#زبان_کلهری_پارتی_نو
#ریشه‌یابی_واژه


در زبان کلهری چاپیوک وشانن به ضربه‌ زدن دست‌های اسب به سمت جلو می‌گویند. این واژه به مجاز معادل طعنه‌ زدن و نوعی متلک گفتن بی‌پرده است.
در این حالت می‌گوییم: چاپیوک وشنید.
البته برای متلک و طعنه، واژه‌هایی مانند لاپرتنگ، لقووز و...، نیز داریم.

وشانن wašānən به‌معنای پرتاب‌ کردن و افشاندن است که ظاهراً با «افشاندن» مأخوذ از ریشه‌ی ایرانی باستان -šan* است. در ایرانی باستان ‎*šan-‎ به‌معنی «تکان دادن، جنباندن» بوده‌است.
این ریشه با واژه‌های کلهری «شن» وسیله‌ی کشاورزی و «شنیار» نیز مرتبط است.

★ «چاپ»، «چپ» و «چپ‍(‍له)» در چاپیوک وشانن، چپ‌کوتان و چپله‌ریژان همسان هستند.

🌎
🔺`•(] @salam_bar_zarneh[)