قلم بیداری

♻️سلسله گفتارهای هشتاددرصدی‌ها ۷
جنبش بی سر یا غیبت رهبری هشتاد درصدی‌ها

✍رضارضائی. ۱۴۰۲/۱۲/۲۲

آیا امکان به ثمر نشستن جنبش‌های مردمی بدون رهبر وجود دارد؟
از نظر عمده ی جامعه‌شناسان و تحلیل‌گران، در جنبش‌ها و نهضت‌های مردمی حتماً باید عنصر رهبری، راهبری و هدایت توده‌ها وجود داشته باشد تا هم بتواند مردم را راهنمایی کند و هم در بزنگاه‌ها، رفتار و فعالیت‌های خاص اجتماعی را سازماندهی و ساماندهی کند.
آن ها با پای فشردن بر نظر خود هر گونه پیروزی مردمی بدون وجود رهبر کاریزما و یا حتی رهبر معمولی، ولی پنهان را منکر می‌شوند یا آن را موسمی یا هیجانی می‌دانند.
از سوی دیگر، هم اینک گفتمان های جدید در علوم اجتماعی به ویژه ناظر به جنبش‌های عصر دیجیتال، به وجود شبکه‌های درهم‌تنیده‌ی رهبری و رهبری تفکیک شده و حتی فراتر از آن، رهبری موقعیتی یا اقتضایی  باور پیدا کرده اند.
اندیشمندان این حوزه ی گفتمانی، ضمن رد رهبران اجتماعی و فکری سنتی، پدیده‌ی رهبری مدرن در میان همسانان، هم‌سنان یا هم‌کیشان را عامل به‌وجودآمدن و پیروزی جنبش مهسا و اکثریت هشتاددرصدی می‌دانند.
این گروه بر عنصر اشتراکات آرمانی، فکری و از این قبیل تأکیدی نداشته و بیشتر بر اشتراکات واقعی و ملموس مثل وضعیت اقتصادی، الزام به مبارزه‌ی منفی، سقوط و نزول جایگاه اجتماعی، بسترسازی برای توسعه، پیشرفت و رفاه، تأکید می‌ورزند.
این استدلال‌ها نه‌تنها با گفتمان جنبش #مهسا دایر بر #مبارزه‌ی_منفی و مبارزه در مقابل تهدید و تخفیف جایگاه #زنان هم خوانی دارد، که با رویکرد و پارادیم هشتاد درصدی های پیروز "انتخابات" ۰۲ که بر #اعتراض به وضعیت اقتصادی و #حکمرانی از یک سو و احساس تهدید آینده و سرنوشت نسل آتی تکیه داشت، مطابقت می کند.
با توجه به مراتب پیشگفته، زین‌پس شاهد جنبش‌های مردمی بدون رهبر بیشتری خواهیم بود که به اقتضا و با توجه به موضوعات و مسائل مختلف و گستردگی آن در کشور به وقوع خواهد پیوست و مقوله ی جنبش بی سر یا غیبت رهبری هشتاد درصدی‌ها را بی‌معنا خواهد کرد‌. بدیهی است که این خروجی ناشی از تغییر و تحول به وجود آمده در امر ارتباطات و هم چنین عهد و پیمان‌های نانوشته و غیرقابل‌پیش‌بینی است.
به نظر نگارنده، در مجموع امید و شور و نشاط هم دارای شکل و شمایل دیگری شده و ناامیدی از حاکمیت به امیدواری برای عبور، تغییر و اصلاح بیشتر شده و حتی دیگر نیاز به سازماندهی و ایجاد تشکیلات برای جنبش‌ها موجود نیست و هر وضعیت مخل #آزادی و #معیشت مردم، خود خالق سازماندهی و ایجاد تشکیلات #معترضان خواهد شد.

به امید پیروزی امید بر ناامیدی.
پاینده باد ایران آزاد، آباد، شاد و متحد

https://t.center/darvishane49

♻️#میلاد علی (ع) #روز پدر نیست

رضا رضائی. ۵ بهمن ماه ۰۲

چگونه روز مبارک میلاد اسوه‌ی عدل، ظلم‌ستیزی و حمایت از مظلومین و مستضعفان را روز پدر یا روز مرد بنامیم درحالی‌که پدر کمرش شکسته و مرد چشمش پر از خون و آهش جگرها را سوزانده؟
در مناقب و صفات آقا امیرالمومنین علی علیه سلام شبهه نمی کنیم. در اینکه این روز را عید می‌گیریم به یاد زادروز آن جلوه‌ی حق‌گستری و عدالت‌پروری نیز شبهه نمی‌کنیم، در شادمانی مسلمان و غیرمسلمان نیز شک و شبهه‌ای نداریم.
ولی با یک نگاه ساده به حال و وضعیت مردان در جامعه‌ی امروز ایران، این شبهه را مطرح می‌کنیم که امروز برای مردان ایران‌زمین روز مبارکی نیست چرا که نه از ظلم‌ستیزی و عدالت‌گستری و حکومت قسط و برابری علی خبری هست و نه زمینه‌ی تحقق صفات آن اسوه‌ی همیشه جاودان برای هیچ مردی فراهم است.
پدران امروز در چمبره‌ی فشار گرانی، کمرشان شکسته، در حلقه‌ی خفقان سیاسی، صدا در گلویشان خفه شده، در کوران جوان‌کشی و اعدام جوانان وطن، آه و ناله‌ی آنها افلاکیان را به گریه و زاری کشانده، در هجمه‌ی نااهلان به مناصب قدرت و چپاول این مرز پرگوهر، یکه و تنها مانده و به‌جای شمشیر ظالم کش، علم و کتل عزا به دوش دارند.
این روز بر کدام پدر مبارک است در حالیکه شرمنده‌ی سفره‌ی خالی خانواده است؟
شاید در سرزمینی دیگر و در حکومتی دیگر که پدر شأن و منزلت دارد، آینده‌ی پس از بازنشستگی‌اش تأمین است، اعضاء خانواده‌اش را در گرد خود دارد و هر روز یکی از آنها کم نمی‌شود و در مسند صاحب‌تجربه‌ی بدون شرمندگی جلوس کرده، این روز مبارک باشد؛ اما نه در ایران.
از وقتی که دین و سیاست، دین و حکمرانی، دین و اقتصاد، دین و ورزش، دین و هزار کوفت دیگر قاطی شد و دین جایگاه انسان سازی علی وار را از دست داد، هرگز نمی‌توان این روز را روز پدر نامید و به پدر گرفتار سردرگریبان فروبرده‌ی بی‌پناه و مستأصل تبریک گفت، که اگر بگوییم، او را شرمنده‌تر کرده‌ایم.
چرا که هم جایگاه پدری را ازدست‌داده و هم غافل شده‌ایم از مردان واقعی که در این دوران سخت، راه مبارزه و پرچم عدالت‌خواهی را برافراشته و به دنبال ساختن ایرانی بدون #استبداد، بدون سلطه‌ی نظامیان، بدون #سیستم_فساد_هوشمند، بدون #اعدام مبارزین، بدون اجبارهای فردی و اجتماعی، بدون تبعیض جنسیتی و قومی، بدون قبیله سالاری، بدون رانت و دزدی، بدون #نخبه‌کشی، بدون حکومت بی‌شعورها یعنی ایرانی بهتر از امروز هستند.
و اما چه کنیم که سال‌هاست این روز مبارک را در ذهن و قلب خود به نام پدر حک کرده‌ایم پس به‌رسم هرساله، این روز را به پدران آسمانی، به #پدران_مبارز و تعالی خواه به #زنان_آزاده که مردانه در راه آزادی و آبادی به صحنه آمده‌اند و به تمام جوانان پسر و دختری که راه علی را در پیش گرفته‌اند، تبریک و تهنیت گفته و برای همه آرزوی دیدن عدالت و برابری در ایران عزیز را داریم.

پاینده باد ایران آزاد، آباد و شاد
https://t.center/darvishane49

♻️« از آبان ۹۸ تا آبان ۱۴۰۱ »


🔵 اعتراضات آبان ۹۸ در خاطره‌ی ایرانیان، فراموش‌نشدنی است. تا جایی‌که در اعتراضات جنبش ۱۴۰۱ #زن‌زندگی‌آزادی نیز یاد جان‌باختگان و وقایع آبان ۹۸، مورد توجه ویژه‌ی معترضین قرار گرفت و بسیاری از آن‌ها را به خیابان کشاند و دراین میان تعدادی نیز مجدداً در آبان ۱۴۰۱ جان باختند یا بازداشت شدند.
در زیر برخی‌از شباهت‌ها و تفاوت‌های اعتراضات آبان ۹۸ و  ۱۴۰۱ را مرور می‌کنیم:
🔺شباهت‌ها:
۱- گستره‌ی زیاد جغرافیایی در داخل کشور
۲- شعارهای اعتراضی نسبت به ارکان حاکمیت
۳- مطالبات اقتصادی و معیشتی
۴- جان‌باختن تعداد زیادی از معترضین و بازداشت تعدادی از آن‌ها
۵- خشونت شدید نیروهای انتظامی و امنیتی
۶- به رسمیت نشناختن اعتراضات ازسوی حاکمیت
۷- انتساب عنوان اغتشاش به اعتراضات و اغتشاش‌گر به معترضین
۸- استفاده از سلاح جنگی در برخورد با معترضین
۹- عدم اقناع افکار عمومی پس‌از جرقه‌ی آغازین
۱۰- تأکید بر عبور از اصول‌گرایی و اصلا‌ح‌طلبی
🔺تفاوت‌ها:
۱- آبان ۹۸ ویژگی‌های یک خیزش شبه شورش دارد، درحالی ‌که اعتراضات ۱۴۰۱ خیزشی از جنس جنبش اجتماعی است.
۲- گروه‌های معترض
در آبان ۹۸ شاهد تنوع در معترضین نبوده و بیشتر گروه‌های با درآمد پایین و مشکلات اقتصادی، درکنار جوانان و زنان در اعتراضات مشارکت داشتند.
در حالی‌که در اعتراضات ۱۴۰۱ تنوع گروه‌های مختلف با محوریت زنان مشهود است.
زنان و نوجوانان و دانشجویان در این اعتراضات، پیشگام بوده و سپس همراهی مردان، اقوام، بزرگان اهل سنت، استادان دانشگاه، معلمان، کارگران، ورزشکاران، هنرمندان و ایرانیان خارج؛ جنبش اعتراضی را تداوم بخشید.
نقش #زنان و اعلام آشکار مطالبات جامعه‌ی زنان با همراه کردن مردان طبقات مختلف چون علمای اهل سنت و برخی از اهل تشیع، و نیز زنان اقوام و دانش‌آموز و دانشجو؛ ویژگی خاص و متمایز اعتراضات ۱۴۰۱ است.
۳- اعتراضات آبان ۹۸، در بسیاری از شهرهای کشور جریان داشت، به‌ویژه در سه استان #تهران، #البرز و #خوزستان تعداد شهرهای معترض و جان‌باختگان آن‌ها، از آمار بالایی برخوردار بود.
اعتراضات سال ۱۴۰۱ در گستره‌ی فراگیرتری دیده شد و بسیاری از شهرها و استان‌هایی که در اعتراضات آبان ۹۸ حضور پررنگی نداشتند، این‌بار به شکل گسترده و مداوم در اعتراضات شرکت داشته‌اند، ازجمله:
کردستان، کرمانشاه، آذربایجان غربی، سیستان و بلوچستان، گیلان، مازندران
۴- جرقه‌ی آغازین
در آبان ۹۸، افزایش ناگهانی قیمت بنزین به‌عنوان یک شوک اقتصادی و معیشتی؛ مردم را به اعتراضات خیابانی کشاند.
در اعتراضات ۱۴۰۱، جان‌باختن #مهساامینی در بازداشتگاه گشت ارشاد و خشونت میدانی پرتکرار برعلیه زنان؛ معترضین را به حضور اعتراضی فراخواند.
۵- آبان ۹۸ یک هفته به طول انجامید، اما اعتراضات ۱۴۰۱ از ۲۵ شهریور آغاز و تاکنون به شیوه‌های مختلف و متنوع اعتراضی تداوم دارد.
۶- شعارها
آبان ۹۸، با شعارهای اقتصادی آغاز و به مطالبات سیاسی برضد ارکان نظام انجامید.
اعتراضات ۱۴۰۱ با مطالبه‌ی حقوق زنان و آزادی، آغاز و با مطالبات اقتصادی و سیاسی البته با محوریت برابری جنسیتی؛ با انتقاد از ارکان حاکمیت پیوند خورد و ادامه یافت. 
۷- بروز #خشونت
در اعتراضات آبان ۹۸، خشونت نیروهای انتظامی و امنیتی و سرکوب معترضین شدید بود و در معترضین نیز (هرچند نه در آغاز) کنش خشونت‌آمیز دیده می‌شد.
در اعتراضات ۱۴۰۱ باوجود خشونت شدید نیروهای انتظامی و امنیتی، در معترضین اما رویکرد #خشونت‌پرهیزانه و مدنی غالب بود.
۸- وقایع آبان ۹۸، به دلایل مختلفی چون: مدت زمان کوتاه، قطع و اختلال گسترده اینترنت، و پایان دادن اعتراضات با سرکوب شدید؛ چنانکه باید در زمان وقوع؛ بازتاب خبری به جز در رسانه‌های رسمی نظام، نداشت. اما اعتراضات ۱۴۰۱، گردش رسانه‌ای گسترده و عمیق‌تری داشت.
۹- در اعتراضات آبان ۹۸، #ترانه‌های_اعتراضی چندانی تولید نشد. اما در اعتراضات ۱۴۰۱، ترانه‌های اعتراضی در سطح گسترده و متنوعی به پیشبرد اعتراضات و مطالبات؛ یاری رسانده است.
۱۰- اعتراضات آبان ۹۸ به دلیل  افزایش تحریم‌ها و بحران‌های اقتصادی، ازسوی حاکمیت پیش‌بینی و برای مهار آن برنامه‌ریزی شده بود. در حالی‌که اعتراضات ۱۴۰۱، حاکمیت را غافلگیر نمود.
۱۲- همراهی مردم با #خانواده‌های_جان‌باختگان در اعتراضات ۱۴۰۱، بخشی‌از فرآیند جنبش بوده است.

💢 بزرگترین #خطای استراتژیک حاکمیت آن است که اعتراضات ۱۴۰۱ را مشابه آبان ۹۸ و مبتنی‌بر بحران‌های اقتصادی صرف فرض نمود و تلاش کرد با همان شیوه‌ی خشونت‌ورزانه آن‌را جمع کرده و پایان دهد؛ خطایی که تاکنون ادامه دارد.
💢 دستاورد مهم اعتراضات ۱۴۰۱ نیز، تثبیت #پوشش_اختیاری و #حق_انتخاب معترضین و انتشار صدای گروه‌های به حاشیه رانده‌شده چون زنان، نوجوانان، دانشجویان، اقوام و مذاهب بوده است.

✍️ فریبا نظری
۲۵ آبان ۱۴۰۲

#آبان۹۸
#زن‌زندگی‌آزادی

 https://t.center/darvishane49