توره | اساطیر باستان

👁‍🗨 شایسته است که دوره اعتلای اساطیری فرهنگ #مصر باستان را در چند فصل بررسی کنیم. هر یک از بازه های تاریخی با توجه به اینکه قدرت سیاسی و نظامی در اختیار کدام یک از مناطق امپراتوری بوده است ویژگی های خاص خود را دارند.

دوران درخشان فرهنگ اساطیری مصری با اتحاد مصر علیا و سفلی در زمان اولین سلسله های فراعنه و ساخت اهرام شروع شده است. #رع خدای بزرگ آفریننده خورشید، مورد احترام تمامی مردم بود اما خدایان کوچکتر محلی در هر منطقه ای پرستیده میشدند و هیچ گاه کاملا کنار گزارده نشده اند.

در این میان دو خدای معروف بیشتر جلب توجه میکنند که حتی در بازه زمانی جدیدی نیز جای رع را گرفته یا که با آن ترکیب شده اند. #پتاح یا "شاه مومیایی" خدای لوکال #ممفیس بوده است. ممفیسی ها برای وی قداستی فرای تصور قائل بودند و معابد وی سازه های عظیم و زیبایی از هنر معماری مصر باستان به حساب می آیند. اما با اعتلای #تبس به عنوان پایتخت امپراتوری مصر مجموعه هشت خدایی محلی تبسی بیش از هر دوره دیگری شناخته شدند و مورد احترام تمام مصریان قرار گرفتند. در این میان اصلیترین نقش مربوط به #آمون است.

یازدهمین سلسله فراعنه در حدود 2000 سال پیش از میلاد مسیح در منطقه اعیان نشین تبس یعنی #لوکسور (خاستگاه لغت لوکس در زبان لاتین امروزی به معنای اعیانی و گران قیمت) سکنی گزیدند و کاخهای خارق العاده ای بنا نمودند. آنها به جهت اثبات برتری خود یکی از خدایان محلی تبس یعنی #آمون را به عنوان خدای آفریننده رسمی کل مصر برگزیدند و برای محکم ساختن این عقیده مجموعه بزرگترین معبد ساخته شده به دست بشر از ابتدای تاریخ تا کنون یعنی معبد #کرناک را به افتخار آمون برپا نمودند.

آمون اغلب به شکل یک مرد معمولی اما در هیبت یک شاه و بسیار خوش چهره و آراسته نمایانده میشود. او تاجی بر سر دارد که حسب معنانگار نامش دو نخل ایستاده در کنار هم بر فراز آن خودنمایی میکنند. همچنین او عصای سلطنت مصر را در دست دارد اما کمتر دیده میشود که آمون #آنخ در دست گیرد. چرا که #آنخ (صلیب حلقه دار معروف مصری) مشخصا نماد حاکمیت #رع بوده و خواهد بود.

همسر #آمون را خدابانو #موت دانسته اند که در تصاویر غالبا در سمت چپ آمون و جلوس کرده بر تخت نمایانده میشود. همچنین باید بدانیم آمون را بعضا به شکل خدایی "قوچ سر" (همچون خنوم مصر سفلی) در نظر گرفته اند. کما این که یکی از معروفترین نمادهای وی #کرایوسفینکس یا #ابوالهول_قوچ_سر است.

طی بر تخت نشستن سلسله 16 فراعنه یا سلسله "رامسسی اولیه" حکومت و مردم بار دیگر تفکر پرستش #رع خدای بزرگ خورشید را قوت دادند اما با توجه به سلطه بسیار قدرتمند آمون هیچگاه مقدر نشد که رع کاملا جایگزین شود. به همین علت تلفیقی از دو خدای آفرینش اصلی یعنی #آمون و رع به شکل خدایی تلفیقی و به نام #آمونرا برای پرستش مطرح و تصویب گردید که ویژگی های پیشین #رع را بیشتر در اختیار داشت و دوباره به شکل خدایی "شاهین سر" ظاهر گشت. همچنین قوچی که شاهینی با پرهای افراشته را بر گرده خود سوار نموده باشد به عنوان نماد اصلی #آمونرا بر دیوار معابد نقش گردید.

در دوره بطلمیوسی تفکر پرستش آمون از مصر فراتر رفته و به اساطیر #یونان‌ و #روم نفوذ نمود. تا جایی که حتی بعضای جای #زئوس را در معابد گرفت و باعث شد که #ژوپیتر را با شاخ قوچ نقش کنند. بنابراین تفسیر آمون تا مدتها پس از ظهور مسیح به عنوان یکی از رقبای سرسخت وی در جلب اعتقاد مردم بر اریکه قدرت باقی ماند.

▫️ @Torecilik