توره | اساطیر باستان

👁‍🗨 میتولوژی در فرهنگ اقوام #ارمنی در دوران پیش از مسیحیت جایگاه ثابتی داشته است. ارامنه باستانی همچون دیگر اقوام هندو اروپایی از رکن ادیان پاگانیستیک در تعریف مفاهیم مقدس بهره جسته اند. پس یعنی ارامنه کافرکیش پیش از مسیحیت خدایانی را می پرستیدند. اما باید بدانیم که مجموع پانتئون این خدایان به وجود آمده از چند خاستگاه است.

به عنوان باستانی ترین منبع، خود ارامنه بومی خدایان پروتو ارمنی داشته اند که تقریبا موازی با وجودانی هستند که در فرهنگ #سانسکریت تقدیس شده اند. خدایانی همچون #آرو (Arev خدای خورشید)، #آستغیک (خدابانوی عشق و باروری) و #نوارد (خدابانوی جنگ) از این رسته اند.

با ظهور آیین #زرتشتی نزد آریائیان، ارامنه نیز به تبعیت از دیگر اقوام #آریایی شکل خاصی از زرتشتیت را پذیرفتند و بخش عظیمی از پانتئون ارمنی به این منوال شکل گرفت. خدایانی همچون #آرامازد (موازی با #اهورا_مزدا)، #آناهیت (معادل #آناهید)، #میهر (معادل #میترا) و #اومانوس (منطبق بر شخصیت #وهومنه) را می توان از این دسته خدایان نام برد.

همچنین تعدادی از خدایان مورد پرستش ارامنه از فرهنگ #اورارتی وام گرفته شده اند. #ساریس و #باگوارتی خدایانی مشهور از این دسته اند.

اما شخصیت مد نظر ما خدایی بسیار باستانی از موکلان طبیعت است که توسط باستانی ترین اقوام ارمنی پرستیده میشد و مورد ستایش بوده است.

#آمانور در اساطیر #ارمنی خدای زیبای طبیعت و گلها و مرتبط با مفهوم "سال نو" است. نام او را در رسته زبانی ارمنی به "آورنده میوه" تعبیر نموده اند. چرا که حضور آمانور نوید بخش رسیدن بهار و باز به بار نشستن درختان میوه و وفور نعمت بوده است. پس در یک کلام آمانور خدای بهار است.

شخصیت آمانور در مناطق خاصی از سرزمین های شمالی پرستیده میشده، در صورتی که در حاشیه رود ارس شواهدی مبنی بر پرستش خدایی با عنوان #واناتور را یافته ایم که توصیفاتی مشابه با آمانور دارد.

مراسم خاص پرستش بهاره آمانور هر ساله توسط ارامنه در آستانه سال نوی ارمنی (در حوالی موعد ماه اردیبهشت ایرانی) برگزار میشد. این مراسم به رقص و پایکوبی و میگساری می گذشت و عشاق در آن به خلوت و همبستری می پرداختند! در این جشن مرسوم بود که آقایان تاجهایی از شاخ و برگ انگور بر سر بگذارند و بانوان دامن خود را با گلهای میخک بیارایند. پادشاهان به موعد ورود آمانور بار عام می دادند و مردم فقرا و اقشار پایین دست جامعه را اطعام می نمودند تا همه در شادی بهاره شریک باشند.

اگر بخواهیم معادلی از پانتئون یونانی برای آمانور برگزینیم این شخصیت بی شک #دیونیسیس خواهد بود. چرا که او نیز همانند همتای ارمنی خود صاحب درختان میوه و تاکستانها و موکل بر شراب و شراب گیری بوده است.

در دوره های متاخر با ورود خدایان معادل از زرتشتیت به پانتئون ارمنی آمانور فرزند #آناهیت دانسته شد. چرا که بنا به قاعده طبیعت نیز بدون بارانها و جاری شدن جویبارها در فصل بهار میوه ای از درختان حاصل نخواهد شد و بهار طبیعت حاصل پیوند آب با زمین است!

▫️ @Torecilik