♦️وضعیت خاورمیانه در شاخص دموکراسی: پاسخی به دکتر میری
✍ حسن محدثیی گیلوایی۲۷ خرداد ۱۴۰۰
🔻جامعهشناسی به ما آموخته است که هر پدیدهی اجتماعی را در درون زمانه و زمینهاش قرار دهیم و به تحلیل پدیدهها بهمنزلهی امری مجرد و جداافتاده از زمینه و زمانه نپردازیم. بدین ترتیب و با چنین کاری میتوانیم گامی ابتدایی اما مهم برای فهم پدیدهها برداریم.
🔻این کاری است که من در بحث از
انتخابات مناسکی انجام دادهام و از مناسکی شدن
انتخابات در خاورمیانه سخن گفتهام.
🔻دکتر سیدجواد میری دوست عزیز و دانشمندام مفهوم خاورمیانه و این نوع زمینهیابیی جغرافیایی را (در صفحهی اینستا و نیز کانال تلگرامیی خود) نقد کردهاند و از برخی کشورهای غیرخاورمیانهای سخن گفتهاند که واجد
انتخابات مناسکیاند. بدین ترتیب، بنیاد بحث مرا به چالش کشیدهاند.
https://t.me/NewHasanMohaddesi/6225🔻از دکتر میریی عزیز سپاسگزار ام، اما در مقام پاسخ عرض میکنم که مفاهیم جغرافیایی نظیر خاورمیانه، امریکای شمالی، اروپای شمالی، شاخ افریقا و امثالهم الزاما مفاهیم نظری نیستند. اینها برساختههایی در عرف بینالملل و عرف سازمانهای سیاسی و پژوهشیی دنیا هستند. من نیز این واژه را در معنای عرفیاش بهکار بردهام. بنابراین، از این منظر ایرادی به کاربرد این مفهوم وارد نیست.
🔻بحث من در بارهی مناسکی شدن
انتخابات در خاورمیانه مبتنی است بر پیمایشهای جهانی که شاخص دموکراسی را در جهان اندازهگیری میکنند. این پیمایشها هر ساله انجام میشوند و معرفهای دموکراسی را در مناطق مختلف جهان اندازه میگیرند.
🔻نتایج این پیمایشها حاکی از وضعیت نامناسب دمکراسی در منطقهی خاورمیانه است. یکی از این پیمایشها را "واحد اطلاعات اکونومیست" از سال دو هزار شش تحت عنوان شاخص دمکراسی تدوین کرده و برخی از نشریات داخلی نیز گزارشی از آن ارایه دادهاند.
🔹"واحد اطلاعات اکونومیست سالانه میزان دموکراتیک بودن ۱۶۷ کشور دنیا را بر اساس پنج معیار (روند
انتخابات و تکثرگرایی سیاسی، عملکرد دولت، مشارکت سیاسی، فرهنگ سیاسی دموکراتیک و آزادیهای مدنی) ارزیابی میکند."
🔹🔻مطابق پیمایش این شاخص در سال دو هزار و بیست، خاورمیانه بدترین وضعیت را در شاخص دموکراسی داشته است:
🔹"«خاورمیانه شاگرد آخر شد
بر اساس ارزیابی واحد اطلاعات اکونومیست، منطقه خاورمیانه در سال ۲۰۲۰ بدترین نمره را در این شاخص کسب کرد. به طوری که ۷ کشور از ۲۰ کشور در این منطقه جزیی از لیست ۲۰ کشور با بدترین نمره دموکراسی بودند. البته اگرچه روند جهانی دموکراسی در سالهای اخیر نزولی بوده است، اما در خاورمیانه روندی نسبتا باثبات داشته است. به طوری که نمره متوسط منطقه در بازه ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۹ تنها ۰.۰۵ واحد کاهش داشته است. اما در سال ۲۰۲۰ با ۰.۹ واحد افت، از کل بازه مذکور عملکرد بدتری داشت»"
🔹https://bourseon.com/my8r🔻بر اساس چنین دادههایی است که من از مناسکی شدن
انتخابات در خاورمیانه سخن گفتهام. وضعیت کشورهایی را که در خاورمیانه قرار ندارند و دکتر میریی عزیز آنها را نام بردهاند نیز میتوان با کشورهای خاورمیانه مطابق نتایج این تحقیقات با هم مقایسه کرد.
🔻در بارهی وضعیت دموکراسی در خاورمیانه فقرهی زیر میتواند جالب توجه باشد:
🔹"«واحد اطلاعاتی اکونومیست» گزارش تازه خود از وضعیت دموکراسی در جهان را منتشر کرد که در آن به ترتیب سه کشور نروژ، ایسلند و سوئد دارای بهترین «دموکراسیهای کامل» شناخته شده ... . این گزارش جدید از سوی «واحد اطلاعاتی اکونومیست» (EIU) تهیه شده که بخش پژوهشی و تحلیلی گروه اکونومیست، کمپانی خواهر نشریه بریتانیایی اکونومیست، است. رتبهبندیهای شاخص دموکراسی در این گزارش بر پنج مقوله بنا شده است: روند انتخاباتی و تکثرگرایی، آزادیهای مدنی، عملکرد میزان مشارکت سیاسی در دولت، و فرهنگ سیاسی. با در نظر گرفتن این معیارها، کشورهای جهان سپس در چهار نوع حکومت طبقهبندی شدهاند: دموکراسی کامل، دموکراسی ناقص، رژیم ترکیبی، و رژیم تمامیتخواه. ... در خاورمیانه، در سال ۲۰۱۸ به ترتیب تنها سوریه، عربستان سعودی، یمن، سودان و لیبی شرایط دموکراتیک بدتری نسبت به ایران داشتهاند."
🔹https://www.radiofarda.com/a/economist-democracy-index-2018/29699335.html🔻مخاطبانی که علاقهمنداَند در این باره بیشتر بدانند، عبارت democracy index را جستوجو کنند.
#انتخابات#دموکراسی#خاورمیانه#انتخابات_مناسکی#مناسکیشدن_انتخابات@NewHasanMohaddesi