📌 ۴ نوامبر ۲۰۰۸ مرگ کرایتون خالق پارک ژوراسیک🟣#تقویم_تاریخ_پزشکی
🟡 بابک عزیزافشاری، ۱۴ آبان ۱۴۰۳
🟢 azizafshari@yahoo.com
▫️جان مایکل کرایتون متولد ۲۳ اکتبر ۱۹۴۲ پزشک، نویسنده، و کارگردان آمریکایی بود که بیشتر با آثار داستانی علمی-تخیلی، فناوری-ماجرایی (تکنوتریلر)، و پزشکی شناخته می‌شود. او که براساس رتبه‌بندی سایت نامبرز بیستمین نویسنده پردرآمد تاریخ بود طبابت را رها و زندگی خود را وقف نویسندگی کرد. کتاب‌هایش به ده‌ها زبان ترجمه شد و بیش از ۲۰۰ میلیون نسخه از آن‌ها در جهان به فروش رسید.
وی در شیکاگو، ایلینوی به دنیا آمد و از سال سوم تحصیل در دانشکده پزشکی دانشگاه هاروارد، ابتدا با نام‌های مستعار «جان لِنج» و «جفری هادسون» به نویسندگی پرداخت. نخستین کتاب او (شانس، ۱۹۶۶) درباره سرقت به کمک یک برنامه رایانه‌ای مانند اغلب آثارش با یک نقل قول آغاز می‌شد: «سه نوع دروغ وجود دارد: دروغ، دروغ محض، و آمار (بنجامین دیزرائیلی)».
چهارمین کتاب و اولین تریلر پزشکی کرایتون (مورد ضروری، ۱۹۶۸) درباره سقط جنین، جایزه ادگار آلن پو (انجمن نویسندگان معمایی جنایی) را برایش به ارمغان آورد و فیلم «درمان دکتر کِری» در ۱۹۷۲ براساس آن ساخته شد. او در ۱۹۷۳ نخستین فیلم خود به نام «دنیای غرب» را با نقش‌آفرینی یول براینر کارگردانی کرد که در آن برای اولین بار در متن یک فیلم از فناوری دوبعدی تولید تصویر توسط رایانه (سی‌جی‌آی) استفاده شد.
وی نخستین بار در ۱۹۶۹ با نام واقعی خود نقدی درباره «کشتارگاه شماره پنج» (کورت ونه گات، ۱۹۶۹) در مجله نیو ریپابلیک منتشر کرد و «نژاد آندرومدا» (جاذبه آندرومدا) اولین کتابی بود که در همان سال با نام مایکل کرایتون منتشر شد. این رمان که با الهام از «پرونده ایپکرس» (لن دیتون، ۱۹۶۲) نوشته شده مهم‌ترین و پرفروش‌ترین اثر او بود و براساس آن فیلمی به همین نام در ۱۹۷۱ به کارگردانی رابرت وایز ساخته شد.
کتاب «پنج بیمار» در ۱۹۷۰ حاصل تجربیات کرایتون در بیمارستان عمومی ماساچوست و انعکاس نظرات او درباره نارسایی‌های نظام سلامت آمریکا بود که براساس آن فیلمنامه «۲۴ ساعت» را نوشت و بعدها مجموعه تلویزیونی «بخش فوریت‌های پزشکی» (ای-آر، ۱۹۹۴ تا ۲۰۰۹) را برای شبکه ان‌بی‌سی ساخت. این مجموعه در ۱۵ فصل و ۳۳۱ قسمت دومین درام پزشکی طولانی و پربیننده تاریخ تلویزیون آمریکا پس از «آناتومی گرِی» بود و با ۱۲۸ جایزه از جمله ۲۳ جایزه اِمی رکورد بیشترین جوایز را در اختیار دارد.
کرایتون در «مرد انتهایی» (۱۹۷۲) به دل‌مشغولی‌های خود در زمینه تعاملات ماشین و انسان و فناوری ادامه داد. رمان «مرده‌خواران» (۱۹۷۶) او برگرفته از داستان فلکلور حماسی بیووُلف و سفرنامه احمد ابن فضلان فرستاده خلیفه عباسی برای ترویج دین اسلام در میان قبایل بدوی بود و فیلم «سیزدهمین سلحشور» در ۱۹۹۹به کارگردانی جان مک‌تیرنان و بازی آنتونیو باندراس، دیان ونورا، و عمر شریف براساس آن ساخته شد.
کتاب «سرقت بزرگ قطار» در ۱۹۸۰ دومین جایزه ادگار آلن پو را برای کرایتون به ارمغان آورد. ایده «پارک ژوراسیک» و پیدایش مجدد جانوران منقرض‌شده در دهه ۱۹۹۰ یک موفقیت بزرگ تجاری برای وی در پی داشت. او در آخرین رمان‌های خود مانند «طعمه» (۲۰۰۲)، «حکومت ترس» (۲۰۰۴)، و «بعدی» (۲۰۰۶) موضوعات مختلف از فناوری‌های نوین و هوش مصنوعی تا دستکاری ژنتیک و
دورگه انسان-میمون را مورد توجه قرار داد.
برخی دیدگاه‌های وی در این کتاب‌ها مثلاً در زمینه گرمایش جهانی با انتقاد افرادی چون مایکل کراولی سردبیر مجله نیو ریپابلیک، جفری مسترز سردبیر سایت هواشناسی ودِر آندرگراند، و پیتر دوران استاد دانشگاه لوئیزیانا روبرو شد.
مایکل کرایتون تنها کسی بود که در یک سال هم‌زمان به رتبه اول کتاب، فیلم و مجموعه تلویزیونی دست یافت (دو بار پیاپی در ۱۹۹۵ برای جهان گمشده، کنگو، و بخش فوریت‌های پزشکی و ۱۹۹۶ برای بدنه هواپیما، گردباد، و بخش فوریت‌های پزشکی). او به دنبال ابتلا به لنفوم در ۶۶ سالگی در لس آنجلس، کالیفرنیا درگذشت.
از افتخارات دیگر وی می‌توان به دریافت بشقاب طلایی (آکادمی دستاورد، ۱۹۹۲) و جایزه اسکار دستاوردهای فنی (۱۹۹۴، به‌طور مشترک با جک اسمیت و امیل سافیر) اشاره کرد. مجله پیپل در ۱۹۹۲ کرایتون را در شمار زیباترین افراد جهان قرار داد و تصویر او در ۱۹۹۵ بر روی جلد مجله تایم منتشر شد. دایناسوری که بقایای فسیل آن در ۱۹۹۹ در چین کشف شد به افتخار وی کرایتوناسور نامیده شد.
📌تصویر: پارک ژوراسیک، مایکل کرایتون (۱۹۹۰)، ترجمه شهناز انوشیروانی (چاپ اول، ۱۳۷۳).🔗چند کلیپ و تصاویر بیشتر در اینستاگرامکانال تلگرامی پزشکان گیلSite: pezeshkangil.comInsta: instagram.com/pezeshkangil
