🔻السنوار و تاثیرات رهبری جدید بر حماس
تاثیر حضور یحیی السنوار بر رویکرد سیاسی حماس، با گذشت فقط چند روز از ترور اسماعیل هنیه و رهبری جدید این جنبش، مشهود بوده است. درست در جایی که بازیگران بین المللی و منطقه ای به دنبال آن بودند تا از فضای تنش آلود کنونی به منظور فشار به حماس برای آتش‌بس استفاده کنند، این جنبش به ناگاه اعلام کرد که در دور جدید مذاکرات در دوحه شرکت نمی کند.
این تصمیم، زمانی اتخاذ شد که سه کشور آمریکا، مصر و قطر در بیانیه ای مشترک، خواهان آن شدند تا بر سر آتش بس و تبادل زندانیان، توافق شود. پاسخ دولت نتانیاهو به این درخواست مثل قبل بود اما حماس با موضع تکان‌‌دهنده‌‌اش همه را غافلگیر کرد، بویژه میانجی‌‌ها را که تا پیش از این، به حضور همیشگی حماس در میز مذاکره عادت داشتند.
حماس این بار از شرکت در دوره جدید مذاکره امتناع کرد و در مقابل از سه کشور میانجی خواست تا برای اجرایی شدن همان طرح قبلی بایدن و قطعنامه ۲۷۴۵ شورای امنیت سازمان ملل تلاش کنند. حماس به جای رفتن به دوره بیشتری از مذاکرات یا ارائه پیشنهادهای جدید، خواستار تکیه بر همان توافقات قبلی شد. بله، به نظر می‌‌رسد در نخستین آزمون برای السنوار، ما شاهد یک رویکرد و نگاه جدید در برنامه‌‌ها و دیدگاه سیاسی حماس هستیم.
السنوار که تا پیش از این، دایره اختیاراتش عمدتا محدود به "میدان" بود، حالا مرد اول حماس در ساحت سیاست و میز "مذاکره" هم هست. البته این به معنای آن نیست که مرد میدان، ناآشنا با میز مذاکره باشد. اتفاقا السنوار، اندوخته ای از تجربه در مذاکره مستقیم با اسرائیلی‌ها در طول ۲۳ سال دوران حبس به همراه دارد که نقطه اوج آن، ریاست گروه مذاکره کننده زندانیان حماس بود.
حماس این بار تلاش کرد تا در پاسخ به درخواست بایدن، چرخ گفتگوها را در خصوص مکانیسم‌های اجرای آنچه بر سر آن توافق شده، به حرکت درآورد. رهبری جدید حماس به این باور رسیده که مذاکرات علنی تبدیل به کارتِ بازی نتانیاهو شده و هر زمان که واشنگتن با توجه به نزدیک شدن به انتخابات ریاست جمهوری وی را تحت فشار قرار میدهد، او کارت خود را روی میز می‌گذارد. کارتی که علاوه بر این، برای مانور و اجتناب از بحران‌های داخلی اسرائیل هم از آن استفاده می شده است، بویژه آنکه آنها برای آزادی اسرائیلی‌های اسیر در دست حماس هم به شدت تحت فشارند.
ظاهرا آنچه السنوار برای تشدید فشار در داخل اسرائیل مد نظر داشته، زودتر از موعد نتیجه داد. منظور، موضعی است که گالانت در انتقاد از نخست وزیر ارائه داد و دولت اسرائیل را مقصر اصلی به تاخیر افتادن توافق برای بازگرداندن زندانیان دانست. دفتر نتانیاهو هم انتقاد تندی به گالانت منتشر کرد و مواضع انتقادی او را عامل به خطر افتادن جان زندانیان دانست. این دفتر، موضع قابل توجهی داشت: "گالانت بهتر است بجای نتانیاهو به السنوار حمله کند که از اعزام هیئت به مذاکرات امتناع می‌ورزد."
به نظر می رسد که السنوار در حالِ رو کردن برگ دیگری از بازی هم هست. او تلاش می کند از تمامی واقعیت‌‌های میدان و ساحت سیاسی استفاده کند و به طور موقت، پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا از تمایل واشنگتن برای جلوگیری از واکنش نظامی ایران به خوبی امتیازگیری کند. همه اینها را کنار برخی مواضع اعلامی اخیر از تهران بگذارید که تنها راه جلوگیری از پاسخ نظامی ایران را رسیدن به توافق آتش بس جدی در غزه دانسته است.
#محمدرضا_عشوری@mr_ashoori
