🔺به یاد جعفر شهری که
تهران دگری را ثبت کرد
🔸کدخدای ده اسمش قمربیگ بود، دهاتیها را اذیت میکرد، وقتی میمرد گفت من مردم را خیلی اذیت کردم بگذارید با مرده من هرکاری میخواهند بکنند. وقتی مرد، دهاتیها ریختند سر قبرش با بیل و کلنگ، محشری شد و دعوایی و خونریزی، یکی فریاد زد:
زنده بلا، مرده بلا، قمربیگ!
☑️طهران
قدیم، جعفر شهری
🔸از بس کتک خورد و اذیت شد، تا دوم دبستان بیشتر نخواند اما علاقهاش به دانستن و خواندن را از دست نداد و از بنایی تا کفاشی و از فعله گی تا قصابی را تجربه کرد. در پنج ماهی که قصابی می کرد انواع اصطلاحات را آموخت از"دَم وَرنَکُن" (حرف نزن)، "خَس" (استخوان)، "لانتوری" ( گوشت لاغر)تا"زِل" (گوسفند بی دنبه)، "گز بیا" ( کم بده) (گزنه،155، 179) و این اموختن ها را در هر رسته و شغلی چنان مصرانه پیگیری کرد که به مدد حافظه قدرتمند خود هر انچه مربوط به زیست و زبان و سلوک
تهران و تهرانیان بود ، در مجموعه های طهران
قدیم و تاریخ اجتماعی
تهران در قرن سیزدهم و چندین کتاب دیگر گردهم آورد.
🔸ابوالحسن نجفی در فرهنگ عامیانه و احمد شاملو در کتاب کوچهاش وامدار آثار اویند. عباس میلانی در کتاب "
تهران و تجدد، هفتخوان شخصی جعفر شهری"آثار او - از شعر خاطرت و داستان كوتاه و"
تهران قديم" و تاريخ اجتماعی
تهران و مجموعههائی درباره خرافات مردم
تهران و پزشگی گياهی، داستانهای كوتاه و سه رمان او "شكر تلخ" و "گزنه" و"قلم سرنوشت"- را "گونه ظريف و پر زور پيشبرد حق خويش" self assertiveness توصيف میكند كه نويسنده در آنها مركز همه چيز است . اما مثالهائی كه ياد شده است بيشتر استغراق درخود را میرساند كه يك جنبه ديگر مدرن بودن شهری است؛ تجددی در مرحله گذار، با زياده رويها و كوتاهيهايش . ايرانی پيشامدرن از آوردن نام خود يا ضمير اول شخص اكراه می داشت ( "چنين گويد اين بنده حقير" ) شهری باكی از آن نداردكه اندازه يقه و كفش خود را نيز به خواننده بدهد .
🔸 میلانی در مقایسهای دیگر جعفر شهری را با والتر بنيامين مقایسه میکند معتقد است، در حالی كه بنيامين "پروژه آركاد" خود را درباره پاريس سده نوزدهم كه قرار بود "تاريخ اساسی" آن شهر باشد ناتمام گذاشت ؛ شهری همان طرح را درباره
تهران به مقدار زياد تمام كرد . میلانی ، شهری را چون بنيامين يك flaneur ، ولگرد ، شهر می نامد . اين هردو بجای آنكه نگاه خود را به گفته والتر بنيامين بر مردان بزرگ و رويدادهای مشهور تاريخنگاری سنتی بدوزند خواستند شهر را توسط "دورريختگان" و "خاكروبه های" تاريخ ، و آثار نيمه پنهان و گونه گون زندگی شهری جماعات بشناسانند ./ بر گرفته از صفحه سهند ایرانمهر
▫️امروز سالروز درگذشت جعفر شهری است
#جعفر_شهری#تهران_قدیملینک عکس:
https://b2n.ir/782974www.instagram.com/miras_bashi@mirasbashi