لفور سرزمین زیبایی

#پیر_بته_مثال

"اَهِله ر دِره، اما انجیل شِه ماقع دارنه"

برگردان برخی از واژه ها👇
اَهِل یا احِل: اسم مرغ انجیر خوار

دِره: دیر است

انجیل: انجیر به لهجه و گویش تبری

معنا👇
برای اهِل زمان دیر می گذرد، اما انجیر فقط در زمان خود می پزد.

کاربرد👇
این زبانزد زمانی بکار می رود که کسی عجله و اشتیاق زیادی برای انجام کاری داشته باشد و زمان مناسب نباشد، می گویند
"اَهِل ر دِره اما انجیل شه ماقع دارنه"

اهِل عجله دارد ولی انجیر در زمان خود می پزد و خوردنی می شود.
این زبانزد تاکید بر این دارد که هر کاری را باید در زمان مخصوص به خودش انجام دهیم.


🇯‌🇴‌🇮‌🇳
@LafoorMyCountry

برای حمایت از ما، لینک بالا را👆👆به گروه ها و دوستانتان فوروارد کنید.

#پیر_بَته_مثال

تبری «مِن گِمبه نَرِ! ته گِنی بَدوش؟!»

ترجمع👇
من می‌گویم نَر هست، تو (شما) میگویی (پافشاری میکنی) که بِدوش!!

مفهوم👇
ندانستن و نفهمیدن موضوع پافشاری بر غیر ممکن

کاربرد👇
هنگامی که کسی از موضوع دور بوده و نسنجیده سخنی و تقاضایی غیر ممکن داشته و دارد.

بیت شاهد👇

از من همه پِی ز پِی تَقَلّا که نَر است!
از وِی همه دَم بِدم تمنّا که: بِدوش!

#برگردان

ته ره گمبه که نَر و ما نَدوندی!
هَمینتا وه گنی بَدوش وُ بَدوش!!!

#نیما


🇯‌🇴‌🇮‌🇳
@LafoorMyCountry

برای حمایت از ما، لینک بالا را👆👆به گروه ها و دوستانتان فوروارد کنید.

#پیر_بته_مثال

نداشتی راغون اَی وینگوم چه کاشتی
تلاره پنجه‌ی کش دُوم چه کاشتی
سراکرده گویِ په بی رسن بی
رسن ناشتی بَئو چنگوم  چه کاشتی

#برگردان

تو که روغن نداشتی چرا بادمجان کاشتی
(تلار پنجه: رودخانه فصل خشکسالی) چرا در آن تور ماهیگیری کاشتی
وقتی به دنبال (سراکرده گو: گاو فراری گاو افسار گسیخته) بدون ریسمان بودی
وقتی ریسمان نداشتی (بئو: بگو) چرا (چنگوم: میله آهنی برای بستن ریسمان گاو) کاشتی

مفهوم
کار بیهوده و بدون تفکر

✍ #علی_بوداغی (واقف)


🇯‌🇴‌🇮‌🇳
@LafoorMyCountry

برای حمایت از ما، لینک بالا را👆👆به گروه ها و دوستانتان فوروارد کنید.

#پیر_بته_مثال

"ته آقا، مِن آقا، لَنگِ خرِ کی وَرنه چِرا؟"

معنا👇
تو هم آقا من هم آقا، خر لنگ را چه کسی به چرا ببرد؟

مفهوم👇
کنایه از افرادی به کار می‌رود که از روی بی اعتنایی یا خود پسندی از انجام کارها خودداری می‌کنند.


🇯‌🇴‌🇮‌🇳
@LafoorMyCountry

برای حمایت از ما، لینک بالا را👆👆به گروه ها و دوستانتان فوروارد کنید.

#پیر_بته_مثال

"ﺑﺎﻣﺸﯽﺭﻩ ﮔِﺘِﻨﻪ ﺗﻪ ﺯﻭﺭ ﺩِﻭﺍﺋﻪ،
ﻭﻧﻪ ﺳﺮ ﺧﺎﮎ بَشِنّیه"

معنی👇
ﺑﻪ ﮔﺮﺑﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ مدفوع ﺗﻮ ﺩﺍﺭﻭ ﺍﺳﺖ، ﮔﺮﺑﻪ ﺭﻭﯼ مدفوع ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺧﺎﮎ ﭘﻮﺷﺎﻧﯿﺪ.

مفعرم👇
ﺍﮔﺮ ﺍﺯ ﺁﺩﻡ ﺑﺪ ﺫﺍﺕ ﭼﯿﺰ ﺭﺍ ﺑﺨﻮﺍﻫﯽ، ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺩﺭ ﺗﻮﺍﻥ ﺍﻭ ﺑﺎﺷﺪ ﺍﺯ ﺗﻮ ﺩﺭﯾﻎ ﻣﯽﮐﻨﺪ.


🇯‌🇴‌🇮‌🇳
@LafoorMyCountry

برای حمایت از ما، لینک بالا را👆👆به گروه ها و دوستانتان فوروارد کنید.

#پیر_بته_مثال

"بوتنه که: «خی وچه زنه یا مرغنه کنّه؟» بوته: «از این حرامی هرچی بوّی، بر اِنه.»"

معنی👇
گفتند: «خوک بچه می‌زاید یا تخم می‌کند؟» گفت: «از این حرامی هر چه بگویی بر می‌آید.»

مفهوم👇
درباره کید و مکر و شیادی برخی افراد بی‌مروت که از هیچ کار خلافی رویگردان نیستند، این مثل را می‌زنند.


🇯‌🇴‌🇮‌🇳
@LafoorMyCountry

برای حمایت از ما، لینک بالا را👆👆به گروه ها و دوستانتان فوروارد کنید.

#پیر_بته_مثال

"اَتا کَچِه راغون دارنِه، همه شو مهمون دارنه"


معنی👇
به اندازه یک قاشق روغن دارد، همه شب مهمان دارد.

مفهوم👇
درآمد با هزینه اش برابر نیست.
با همه ی تنگدستی دست و دل باز است.


🇯‌🇴‌🇮‌🇳
@LafoorMyCountry

برای حمایت از ما، لینک بالا را👆👆به گروه ها و دوستانتان فوروارد کنید.

#پیر_بته_مثال

"كورِه‌ چی كِه اين دار و اون‌ دار كنِه، پيتِه دار ونهِ قسمت بونِه"

معنا👇
كوره‌ چی زغال كه به دنبال كُنده‌های درخت وسواس به خرج می دهد و از اين درخت به درخت ديگر می‌رود، در آخر كُنده پوسيده قسمت او می‌شود.

كنايه👇
وسواس بيش از حد در انتخاب هر چيزی موجب عوايد بد خواهد شد.


🇯‌🇴‌🇮‌🇳
@LafoorMyCountry

برای حمایت از ما، لینک بالا را👆👆به گروه ها و دوستانتان فوروارد کنید.

#پیر_بته_مثال

"مِلّا رِه مِفت گیر بیارده، بامشی‌ کِته وِسّه دعا کنده"

معنی👇
شیخ رو مفت گیر بیاورد، برای بچه‌های گربه‌ هم تقاضای دعا می‌کند.

کنایه👇
در صورت رایگان کردن چیزی، از آن سوء استفاده می‌شود.


🇯‌🇴‌🇮‌🇳
@LafoorMyCountry

برای حمایت از ما، لینک بالا را👆👆به گروه ها و دوستانتان فوروارد کنید.

#پیر_بَته_مِثال

🔰 اَش وخته تَنگ هایته، شه کِته ر کینگ سرین کِنّه

#واژه_ها

✅ اَش یا عَش ⬅️ خِرس
✅ سرین ⬅️ آنچه زیر سر می گذارند بالش

برگردان👇
خرس وقتی به تنگنا رسید روی بچه اش نیز می نشیند.

مفهوم کنایی👇
خِرس زمانی به تنگنا رسید با همه مهربانی از عزیز ترین کَس خود نیز می گذرد صرف نظر می کند.

#خرس در مهربانی ناپدار معروف است
به طوری دوستی خاله خِرسه در زبان پارسی زبانزد شد.

حکایت منظوم #مولانا نیز که دوستی خاله خرسه (دوستی با انسان ابله) تاویل این زبانزد👇

شخص خفت و خرس می راندش مگس
وز ستیز آمد مگس زو باز پس

چند بارش راند از روی جوان
آن مگس زو باز می آمد دوان

خشمگین شد با مگس خرس و برفت
بر گرفت از کوه سنگی سخت زَفت

سنگ آورد و مگس را دید باز
بر رخ خفته گرفته جای و ساز

بر گرفت آن آسیا سنگ و بزد
بر مگس تا آن مگس وا پس خزد

سنگ روی خفته را خشخاش کرد
این مثل بر جمله عالم فاش کرد

مهر ابله مهر خرس آمد یقین
کین او مهرست و مهر اوست کین

نگارش، تاویل و تدوین:
✍ #حجت_مقیمی_مقدم


🇯‌🇴‌🇮‌🇳
@LafoorMyCountry

برای حمایت از ما، لینک بالا را👆👆به گروه ها و دوستانتان فوروارد کنید.

#پیر_بَته_مِثال

"اَمه اسم کِرک نَوونه
کِرک که بَوِه، کِرچ نَوونه"

معنی👇
اسم ما مرغ نمی شود،
اگر مرغ هم شود آن مرغ کُرچ نمی شود.

کنایه👇
ما شانس پرورش مرغ را نداریم،
اگر هم پرورش دهیم کرچ نمی شود تا تکثیر کنیم و زیاد شود، اگر لحظه ای، شانس به ما رو کند، دوباره برمی گردد.

کاربرد👇
زمانی ست که کسی بخواهد اوج کم شانسی خود را بیان کند و بگوید خیلی کم شانس ام، این زبانزد را بکار می برد.

روایت عامه مردم مازندران
نگارش ترجمه و تاویل

✍ #حجت_مقیمی_مقدم


🇯‌🇴‌🇮‌🇳
@LafoorMyCountry

برای حمایت از ما، لینک بالا را👆👆به گروه ها و دوستانتان فوروارد کنید.

#پیر_بته_مثال

"اَتتا اَنگوس عسِلِ وِسه، اَتتا خیکِ پاره نَکِننِه"

برگردان👇
برای یک انگشت عسل، یک خیک را پاره نمی کنند.

مفهوم کنایی👇
این مَثل را جایی به کار می برند که برای بدست آوردن چیزی بهای خیلی بیشتر از حد آن پرداخت شده است.

"اَتا کِل انجیل وِسته دار رِه نزننه"


🇯‌🇴‌🇮‌🇳
@LafoorMyCountry

برای حمایت از ما، لینک بالا را👆👆به گروه ها و دوستانتان فوروارد کنید.

#پیر_بته_مثال

"اَتا اسپیچ وِسه، لحاف رِه تَش دِنه"

معنا👇
برای یک شپش لحاف را به آتش می کشد.

مفهوم کنایی👇
نادان، سودجو و بی رحم است.

معادل فارسی👇
برای یک دستمال قیصریه را آتش می زند.
به خاطر یک شپش پوستین را آتش می زند.


🇯‌🇴‌🇮‌🇳
@LafoorMyCountry

برای حمایت از ما، لینک بالا را👆👆به گروه ها و دوستانتان فوروارد کنید.

#پیر_بَته_مِثال

"آشپز که بیست و چاره
آش، آش نییه آهاره"

معنی👇
آشپز که بیست و چهار نفر شد
آن آش، دیگر آش نیست آهار است.

مفهوم👇
وقتی آشپز زیاد شود، آش خراب می شود
آن آش دیگر آش نیست، آهار است. (آغار) آق آر

بر خلاف کارها ی دیگر که تعاون در کار بهتر انجام می شود ولی در آشپزی گویا چند نفر شدن آشپز موجب بد تر شدن آش یا غذا می شود به طوریکه در زبانزد فوق آمده آشپز اگر زیاد شود (بیست و چهار نفر) هر کس به سلیقه خود چیزی در آش می ریزد، درست مثل همان آهار می شود که پارچه های متعدد را در آن برای شَخ یا محکم شدن می اندازند بد رنگ می شود پر از بُنشن از جنس کُرک و پشم کثیفی که بهتر است به جای آش بگوییم آهار (آغار) آغ آر (آق آر) و تهوع آور

#آهار: چیزی از نشاسته یا کتیرا یا صمغ و یا لعاب خطمی و مانند آن که جامه و کاغذ و جز آن را بدان آغارند تا شخ ّ و محکم شود یا صیقل و مهره گیرد.

مصداق زبانزدی دیگر در پارسی👇
"آشپز وقتی دوتا شد آش یا شور می شود یا بی نمک"


🇯‌🇴‌🇮‌🇳
@LafoorMyCountry

برای حمایت از ما، لینک بالا را👆👆به گروه ها و دوستانتان فوروارد کنید.

#پیر_بته_مثال

"تِه وِسسه گَپ بَزوئِن، چَکو دِکاشتِنِ"

#برگردان
برای شما حرف زدن مانند تخم و بذر پوچ و غیر بارور کاشتن هست.

#موضوع
بیهوده حرف زدن
(پند دادن به آدم بی توجه و مغرور)

#کاربرد
حرف زدن و پند دادن به کسی که گوش شنوا نداشته و ندارد.

شعر شاهد و متناسب

"گفتم من آنچه راست، بگوشی اثر نکرد
کِشتم هر آنچه تخم حقیقت ثمر‌ نداشت"

#ابوالقاسم_عارف_قزوینی


🇯‌🇴‌🇮‌🇳
@LafoorMyCountry

برای حمایت از ما، لینک بالا را👆👆به گروه ها و دوستانتان فوروارد کنید.

#پیر_بته_مثال

"سیو گو، خجالتی شِه شیر دارنه"

معنا👇
گاو سیاه از شیر کم اش خجالت می کشد.

مفهوم کنایی👇
به دلیل کم کاری شرمنده ی حضور است.

کاربرد👇
وقتی که کسی در انجام کاری کوتاهی کرده باشد و شرم حضور داشته باشد، این زبانزد را به کار می برند.

اما چرا گاو سیاه؟
به نظر نگارنده تناقض و پارادکسی که بین سیاه و سفید گاو سیاه و شیر رنگ سفید است به خواست یا ناخواست بر زیبایی زبانزد افزوده است.


🇯‌🇴‌🇮‌🇳
@LafoorMyCountry

برای حمایت از ما، لینک بالا را👆👆به گروه ها و دوستانتان فوروارد کنید.

#پیر_بته_مثال

"کالِ گوشت رِه، شیمار نَوِنِه بَوینِه"

معنا👇
گوشت خام را نباید مادر شوهر ببیند.

مفهوم کنایی👇
این ضرب المثل اندرزی است به عروس، هنگامی که با مادر شوهر زیر یک سقف با هم زندگی می کنند.

چون حرارت آتش از حجم گوشتِ پخته می کاهد و به دست مادر شوهر بهانه میدهد.


🇯‌🇴‌🇮‌🇳
@LafoorMyCountry

برای حمایت از ما، لینک بالا را👆👆به گروه ها و دوستانتان فوروارد کنید.

#پیر_بته_مثال

"صد تا چاقو بسازه، اَتتا دَسِّه نِدارنه"

معنا👇
صد تا چاقو بسازد، یکیش دسته ندارد.

کنایه👇
این مثل کنایه از آدم خالی بند دارد.

وقتی کسی خالی بند هست و لاف الکی میزند این مثل را برایش بکار می برند.


🇯‌🇴‌🇮‌🇳
@LafoorMyCountry

برای حمایت از ما، لینک بالا را👆👆به گروه ها و دوستانتان فوروارد کنید.

#پیر_بته_مثال

"آدِم که بامِشی جِه بَتِرسیه، کدخدا گیری رِه کِجِه توندِه یاد بَیِره؟"

معنی👇
کسی که از گربه می ترسد چگونه میتواند کدخدا و بزرگ شدن را یاد بگیرد؟

مفهوم کنایی👇
کسی که از مسایل کوچک بترسد چگونه می تواند مسولیت دیگران را بپذیرد.


🇯‌🇴‌🇮‌🇳
@LafoorMyCountry

برای حمایت از ما، لینک بالا را👆👆به گروه ها و دوستانتان فوروارد کنید.

#پیر_بَتِه_مِثال

«آدم که شانس دانه، وِنه کِرک اَتا لینگ سَر هم مِرغنه کِنده»

معنی👇
آدم خوش شانس مرغش حتی روی یک پا هم تخم می گذارد.

مفهوم کنایی👇
برای افراد خوش شانس و خوش اقبال گفته می شود.


🇯‌🇴‌🇮‌🇳
@LafoorMyCountry

برای حمایت از ما، لینک بالا را👆👆به گروه ها و دوستانتان فوروارد کنید.