💢 بازار اقتصادی غذای حلال در جنوب صحرای بزرگ آفریقا
✍️ محور اول: صنعت حلال؛ تاریخ، مفهوم و اندازه
🔹بخش اول: تاریخ صنعت حلال
با بررسی تاریخ بازار حلال در بسیاری از کشورهایی که در این صنعت فعال‌تر هستند، می‌بینیم که شرکت‌های نیوزیلندی از سال 1970 میلادی شروع به صدور گواهینامه‌های حلال کردند. این فرایند در سنگاپور از سال 1972م. آغاز شد و استانداردهای مربوط به آن نیز در همان سال در عربستان سعودی وضع گردید.
همچنین، این فعالیت‌ها در آفریقای جنوبی از سال 1975م.، در استرالیا از سال 1977م.، در ایالات متحده آمریکا از سال 1980م.، در برزیل در دهه 1980م.، در مالزی از سال 1981م.، در اندونزی از سال 1986م.، در بریتانیا از سال 1994م.، در پاکستان از سال 1996م. و در ترکیه از سال 2000م. آغاز شد و همچنان در سایر کشورهای جهان ادامه دارد.
نیاز به اطمینان از رعایت شرایط غذایی حلال توسط کشورهای غیرمسلمان، موجب تقویت بازار جهانی حلال شده است. نکته جالب‌توجه این است که برزیل به عنوان بزرگترین صادرکننده محصولات حلال در جهان پیشتاز است. با رواج این صنعت، سازمان همکاری اسلامی استانداردهایی را تحت نظارت مؤسسه استانداردها و معیارهای کشورهای اسلامی (SMIIC) برای آن تدوین کرده است.
🔹بخش دوم: مفهوم غذاهای حلال
اصطلاح «غذاهای حلال» به «مواد غذایی و نوشیدنی‌هایی اشاره دارد که بر اساس قواعد تعیین‌شده در شریعت و نظام غذایی اسلامی تهیه می‌شوند و همچنین مطابق با دستورالعمل‌های مشخص بسته‌بندی و نگهداری می‌شوند.»
رشد این بازار به افزایش جمعیت مسلمانان، افزایش درآمد قابل کسب و تغییر الگوهای غذایی در مناطق مختلف جهان نسبت داده می‌شود.
بسیاری از دولت‌ها ابتکارات مختلفی در زمینه بازاریابی و آموزش مصرف‌کنندگان در مورد غذاهای حلال انجام داده‌اند. اعتماد مصرف‌کنندگان به برندهای حلال، عامل تأثیرگذار اصلی در افزایش تقاضا برای این محصولات بوده است. همچنین، شرکت‌های زیادی با رعایت قواعد و مقررات اسلامی تأسیس شدند که به افزایش رقابت در این بازار کمک کرده‌اند.
پیشرفت فناوری و استفاده از پلتفرم‌های بلاک‌چین شفافیت را در اقتصاد حلال افزایش داده است؛ زیرا این فناوری امکان پیگیری منبع محصولات غذایی حلال و میزان پایبندی آن‌ها به شرایط شرعی را فراهم می‌کند.
محصولات گوشت، مرغ و غذاهای دریایی، با ارزش‌ترین اقلام در بازار حلال به شمار می‌روند. فروشگاه‌های خرده‌فروشی سهم عمده‌ای از بازار را در اختیار دارند و کانال‌های سوپرمارکت‌ها نیز به سرعت توسعه یافته‌اند تا با سرمایه‌گذاری در فناوری‌های جدید، مجموعه‌ای گسترده از محصولات حلال را به مصرف‌کنندگان ارائه دهند.
🔹بخش سوم: فرصت‌های اقتصاد حلال
ارزش صنعت جهانی بازار حلال حدود 2.3 تریلیون دلار تخمین زده می‌شود (به استثنای بخش در چرخش در کشورهای اسلامی). این صنعت با نرخ 20 درصد در حال رشد است و سالانه ارزشی معادل 560 میلیارد دلار دارد. به همین دلیل، یکی از سریع‌ترین بخش‌های مصرفی در حال رشد به شمار می‌رود.
بازار حلال دیگر به محصولات مرتبط با غذا محدود نمی‌شود، بلکه به حوزه‌های دیگری مانند دارو، محصولات آرایشی و بهداشتی، تجهیزات پزشکی و همچنین اجزای بخش خدمات از جمله لجستیک، بازاریابی، رسانه‌های چاپی و الکترونیکی، بسته‌بندی، برندینگ و امور مالی گسترش یافته است.
با افزایش تعداد مسلمانان ثروتمند، این بازار به حوزه‌هایی مانند سبک زندگی شامل خدمات سفر و میهمان‌نوازی حلال و مد نیز توسعه یافته است. این تحول به دلیل تغییر در نگرش مصرف‌کنندگان مسلمان و همچنین روندهای اخلاقی مصرف‌کنندگان رخ داده است.
بازار حلال فقط به مسلمانان اختصاص ندارد و میان مصرف‌کنندگان غیرمسلمان نیز به دلیل ارتباط حلال با مصرف اخلاقی، مقبولیت بیشتری پیدا کرده است. بسیاری از کشورها این روند جهانی در حال ظهور را تشخیص داده‌اند و اکنون در تلاشند جایگاهی در صنعت حلال پیدا کنند.
این بازار ظرفیت عظیمی برای شرکت‌ها، سازمان‌ها و سایر نهادها فراهم می‌کند. انتظار می‌رود تعداد مسلمانان جهان طی 20 سال آینده حدود 35 درصد افزایش یابد و تا سال 2030 میلادی به 2.2 میلیارد نفر یا 26.4 درصد از کل جمعیت پیش‌بینی‌شده جهان که 8.3 میلیارد نفر خواهد بود، برسد. تا سال 2050 میلادی، این تعداد ممکن است به 2.6 میلیارد نفر افزایش یابد و مصرف‌کنندگان محصولات حلال تقریباً 30 درصد از جمعیت پیش‌بینی‌شده جهان را تشکیل دهند. همچنین تا سال 2030 میلادی، انتظار می‌رود 79 کشور بیش از یک میلیون نفر جمعیت مسلمان داشته باشند، در حالی که در حال حاضر این تعداد در 72 کشور وجود دارد.
🔸کانال مطالعات آفریقای اسلامی
@Islamic_Africa
