O'zbekiston xalqaro IQ reytingida ikki pog'ona yuqoriladiXalqaro IQ reestri har yili foydalanuvchilar tomonidan oʻz platformasida oʻtkazilgan testlar natijalariga koʻra oʻrtacha IQ – aql koefissienti boʻyicha mamlakatlar reytingini eʼlon qiladi. 2024-yilda o‘tkazilgan tadqiqotda butun dunyodan 1,4 million kishi qatnashdi.
2025-yil 1-yanvar holatiga ko‘ra reytingda quyidagilar yetakchilik qilmoqda:
Xitoy - o'rtacha IQ 107,43
Eron – 106,63
Janubiy Koreya – 106,57
Yaponiya – 106,54
Singapur - 105,25.
Dunyo boʻyicha oʻrtacha IQ 100. Sharqiy Osiyo mamlakatlari yuqori oʻrtacha koʻrsatkichga ega, Markaziy va Janubiy Afrika va Lotin Amerikasi koʻrsatkichlari esa pastroq.
Markaziy Osiyo davlatlarining 2025-yilgi reytingdagi o‘rinlari:
Qozog‘iston — 66-o‘rin, o‘rtacha IQ 97,27
O‘zbekiston — 69-o‘rin, o‘rtacha IQ 96,98 (2023-yilda 71-o'rin)
Qirg‘iziston — 84-o‘rin, o‘rtacha IQ 93,46
Tojikiston – 96-o‘rin, o‘rtacha IQ 93,17.
Turkmaniston boʻyicha maʼlumotlar test ishtirokchilari soni yetarli emasligi sababli reytingga kiritilmagan.
Shunisi qiziqki, Markaziy Osiyo mamlakatlari yaqinlik va madaniy aloqalarga qaramay, oʻrtacha IQ darajasida farq qiladi. Qozog‘iston mintaqada 66-o‘rinda yetakchilik qilgan bo‘lsa, Tojikiston 96-o‘rinda. Bu farqlar ta’lim tizimidagi tafovut, axborot resurslaridan foydalanish imkoniyati va boshqa ijtimoiy-iqtisodiy omillar bilan bog‘liq bo‘lishi mumkin.
Shuni hisobga olish kerakki, reyting ma'lumotlari ma'lum chalkashliklarni keltirib chiqarishi mumkin bo'lgan onlayn test natijalariga asoslanadi.
Umuman olganda, Xalqaro IQ reestry reytinglari mamlakatlar bo'ylab o'rtacha zakovat darajalari haqida qiziqarli ma'lumotlarni taqdim etadi, ammo ularning natijalari mumkin bo'lgan cheklovlar va ma'lumotlarga ta'sir qiluvchi omillar nuqtai nazaridan talqin qilinishi kerak.
@haqiqatdaIlyos