توره | اساطیر باستان

🍁🌹🍉 کانال توره | اساطیر باستان به مناسبت یلدای باستانی #آریایی تقدیم می دارد 🍉🌹🍁

👁‍🗨 دیانت #زرتشتی از دورانی دیرینه مسلک و دین مردم #آریایی بوده است. اما به هر حال نباید تاریخ غیر قابل چشم پوشی دوران "پاگانیسم" فلات ایران را نادیده گرفت.

پیشتر چندین بار توضیح دادیم که زرتشتیت در مسیر گسترش خود تمامی اعتقادات باستانی مردم ایران را نابود نساخت. بلکه مفاهیم پیشین را بن مایه تعاریف خود قرار داد. اغلب دیتی های باستانی #سانسکریت با ظهور مذهب #زرتشتی در دو کتگوری کلی #ایزد یا #دیو دسته بندی شدند و تحت فرمان دو وجود ازلی #هورمزد و #اهریمن قرار گرفتند. یکی از معروفترین این وجودان والا #مهر، #میهرا (پارتی)، #ماهرا (هندی) یا #میثره (اوستایی) است. پرستش میترا ایزد خورشید گستره بزرگی از تاریخ و جغرافیای جهان را درنوردیده است و آیینی بارز با عنوان #میترائیسم پدید آورده. چنانکه مهر پرستی برای مدت مدیدی آیین رسمی دولت امپراتوری عظیم #روم بوده است. اما مهر برای ایرانیان از عصر پاگانیسم تا ظهور اسلام و حتی پس از آن وجودی شایان احترام بوده است.

در عصر کافرکیشی میترا بی هیچ محدودیت یک خدای خالق و پرسونیفیکیشن خورشید درخشان تلقی می شود. البته با ارجحیت نظر باستان شناسان باید او را "خدابانو" دانست تا خدا. این رویه تا مدت طولانی پس از ظهور زرتشتیت ادامه دارد تا زمانی که آیین میترائیسم روم بتحریف این ایزد را مذکر معرفی می کند و امپراتوری ساسانی نیز بتقلید مهر زرتشتی را مذکر در نظر میگیرد. سوای این در منابع زرتشتی امروزی در دسترس ما نیز مهر یک ایزد با جنس مرد معرفی شده.. وی پس از ظهور آیین مزدیسنا یک #ایزد در نظر گرفته میشود و بدون تغییر در توکل مفاهیم، صاحب قدرت خورشید و پاینده عدالت و حقیقت خوانده میشود. میترای والا همچنین یکی از وجودان قاضی اعمال و مردمان در روز جزا (معاد) زرتشتی است و اوست که در قطع فتنه شورش #اژی_دهاک به موعد آخرالزمان در جنگ نهایی خیر و شر به کمک #گرشاسب می شتابد.

برای زرتشتیان باستان موعد میانه خزان یعنی شب آغاز زمستان، گاهنبار ولادت میتراست. نام واژه #یلدا گویی برگرفته از نام آیینی در اصالت #سریانی و آسیای صغیر است که به شکلی مشابه برگزار میشده، اما زرتشتیت نیز با اندکی تغییر در مفاهیم آن را پذیرفته است. میدانیم که در اعتقاد زرتشتیت عناصر "روشنی" و "روز" به سادگی نماینده وجود #هورمزد و عناصر "شب" و "تاریکی" به تبعیت اثیری از سوی #اهریمن هستند که در طول سال در تعادل و کش مکش بسر می برند. با این حساب #یلدا به عنوان بلندترین شب سال اوج تاخت و تاز و ویرانگری اهریمن است. اما در میان این ظلمتهای دیرپا هورمزد اسلحه اصلی خود یعنی میترا را خلق می کند تا بر تاریکی بتازد. با ولادت مهر در این شب از روز ابتدای زمستان برای بار دیگر روزها کم کم بر شب برتری یافته و به سوی بلندتر شدن میروند. این پیروزی نور بر اهریمن برای تمامی ایرانیان باستان بهانه ای برای شادی و گردهمایی بوده است.

در شب آغاز زمستان به میمنت قرار ولادت مهر در طلوع صبح جشن بزرگی برقرار می شود. آتشها افروخته و خان رنگارنگ برای آریائیان گسترده می شود. آیین مزدیسنا نیک دانسته است که این ظلمت طولانی و وهم انگیز با بیدار ماندن و پناه گرفتن زیر سقف سرای بزرگان خاندانها به سر شود و کسی از خانه تا طلوع صبح خارج نشود. میهمانان بزرگان با میوه های رنگارنگ و دانه ها و شیر و شکر و شراب متبرک می شوند و سپاس نعمات هورمزد به جای می آید تا سپیده صبح سر بزند. با طلوع آفتاب نو اهریمن خصم شکست خورده تلقی میشود و جشن و پایکوبی تا شب بعد در بیرون از خانه به دور آتش ادامه می یابد.

یلدا برای هر ایرانی موعد پیمان دوباره با نور عدالت و راستی بوده است و اینکه میترای والا و هورمزد دادار را شاهد بر اعمال بدانند و پیمان دوری از #دروج و #اهریمن را تا سال دیگر محکم بدارند.

▫️ @Torecilik