🔴پیشنوشت: این یادداشت را چندروز پیش نوشتم و امروز خانم نیکی هیلی اعلام کرده ایالات متحده، امسال یک رئیس جمهور زن خواهد داشت!
🎬وقتی فیلم زنبوردار(The Beekeeper) را دیدم یاد برخی همسانپنداری میان طبیعت و جامعه افتادم. در دورهای، برای فهم جامعه، از طبیعت استفاده میشد. در قرن هجدهم چنین متفکران اجتماعی سربرآوردند و خود را فیلسوف اجتماعی میدانستند و ماندویل، یکی از آنهاست. او تلاش میکند در داستانی، جامعه زنبورهای عسل را به تصویر بکشد و به انسانها و جامعه انسانی بیاموزد، زمانی که با صداقت و فضیلت زندگی کنند، مثل زنبورها، جامعهشان رونق خواهد داشت. در عین حال او معتقد بود زمانی که تمایل برای نفع شخصی در کندو به وجود نیاید، اقتصاد کندو از بین میرود، پس، رذایل شخصی، منافع جمعی خلق میکند! روایت او از زنبورها، که به نظر او تقسیری از جامعه بود، در دوران خود جنجال آفرید اما مهم این بود که در دوران جدید، پای طبیعت/زنبور به دایره تفکر اجتماعی باز شد.
🎬زنبوردار، در ژانویه 2023 منتشر شد، هم مخاطبان خوبی پیدا کرد و هم به طور متوسط منتقدان از آن استقبال کردهاند. ماجرای فیلم به فردی بر میگردد که خود را زنبوردار معرفی میکند. تمام تصاویر نیز حول زنبورداری است اما در طول فیلم متوجه میشویم که زنبورداری، پروژهای محرمانه در ایالات متحده است. زنبورداران افراد قوی هستند که میدانند در سیستم مشکلاتی هست که با قواعد موجود قابل حل نیست، پس به صورت خودکار نسبت به رفع مشکل و برای تداوم سیستم، اقدام مینمایند.
🎬استفاده از استعاره کندو برای جامعه و زنبور برای افراد و زنبوردار برای محافظان قابل توجه است. رئیسجمهور در این فیلم زنی است که فرزندش در منجلاب فساد دست و پا میزند. یعنی در راس کندو، ملکه هم وجود دارد. اما آنچه در فیلم قابل توجه است، دستیابی به عدالت است که زنبوردار را مجاز به استفاده از انواع خشونت میکند تا بتواند کندو/جامعه/سیستم را حفظ کند. یعنی توجیه خشونت، عدالت است. عدالت به قدری شیرین است که تمام سختیها و خشونتها را هموار مینماید. در نهایت هم پیام زنبوردار این است که محافظ قانون هستید؟ یا عدالت؟
🎬اما نکته مهم دیگر این است که رئیسجمهور علیرغم علاقه به فرزند، در قسمت پایانی فیلم بر بیان حقیقت به جای هرچیزی-بخوانید مصلحت- تاکید میکند و در این راه، فرزند خویش را هم اگر از بین برود، برای او مسالهای نیست. وقتی از دستگاه معناساز هالیوود صحبت میکنیم، باید ترامپ را کنار این تصویر سینمایی گذاشت و به این فکر کرد که چطور به صورت نرم، میتوان نگاهها را تغییر داد، حواسها را پرت کرد و به نام حقیقت و عدالت، به راحتی انسانیت را از بین برد.