🌷تیرماسیزه شو مبارک باد
🌷🎋 جشن تیرماه سیزده‌شو تبری مبارک باد (مصادف با دوازدهم آبان ماه شمسی)
اهالی مازندران علی الخصوص مردم کجور در چنین شبی عقیده داشتن ؛ آرش کمانگیر با تیر انداختن از قله دماوند مرز ایران و توران را مشخص کرد.
🎋 پذیرایی ویژه شب تیره‌ماه سیزده‌شو: در شب تیرما سیزده، خانواده ها دورهم جمع شده و ۱۳ نوع شیرینی و تنقلات محلی مانند هاییشت و بادونه و پِشته زیک و میوه‌هایی مانند انار ؛ کِنِس ؛ پرتقال، و ... سر سفره می‌چینند و با هم می‌خورند.
🎋 آیین لال زن شو در این شب بنا بر سنت پیشینیان آیین «لال‌زنِ شو» یا کتک خوردن از لال برگزار می‌شود. نحوه انجام بدین صورت بود که سر شب چند نفر از جوانان روستا دور هم جمع می‌شدند، یک تن را به عنوان لال که نمی‌بایست حرف بزند، انتخاب می‌کردند و «شیش» یا چوب بلندی را به دستش می‌دادند. این جوانان به همراه فرد لالی که چوب بلندی در دست داشت، در روستا می‌گشتند و در خانه‌های روستایی را می‌کوبیدند و به افراد خانه چوب میزدند.
صاحب خانه هم مقداری میوه، پول یا برنج به همراهان لال می‌داد.
اهالی بر این باورند که لال هرکسی را بزند، آن فرد تا سال دیگر مریض نمی‌شود. این زدن را شگون درستی می‌دانند یا اگر صاحب خانه هوشیار باشد و قسمتی از چوب را می‌گیرد و می‌شکند؛ زیرا به باور آنها شگون دارد. بیشتر مواقع لال سراغ زنان نازا، افراد دم‌بخت، حیوانات نازا و درختان بی‌میوه می‌رود. در هنگام زدن، کسی پادرمیانی می‌کند و با قول و ضمانت جلوی زدن لال را می‌گیرد. صاحب خانه هم ترکه چوب را در بین چوب‌های سقف می‌گذارد و معتقد است که برکت می‌آورد.
🎋 آواز محلی جوانان در جشن تیرماه سیزده‌شو این بود :
لال اِنه لال اِنه
پار بورده امسال اِنه
پار بورده امسال اِنه
مهمانِ پارسال اِنه
سرخانِ سوار اِنه
مه مارِ برار اِنه
🎋 فال گوش ایستادن زنان: یکی از آیین‌های جشن تیره‌ماه سیزده‌شو «فال گوش ایستادن زنان» بود. زنان در هنگام غروب چادر بر سر خود می‌کردند و در کوچه می‌ایستادند و به نخستین سخنانی که از رهگذران کوچه می‌شنیدند، توجه می‌کردند و با خود آن را می‌سنجیدند. اگر حرف بدی بود برای آن متاسف می‌شدند و اگر هم سخن خوبی می‌شنیدند، آن را به فال نیک می‌گرفتند.
🎋 امیری خوانی: از دیگر رسم‌هایی که در این شب برگزار میشد، جمع شدن اهالی روستا در یک محیط بود و در هنگام برپایی جشن تیره‌ماسیزده، امیری خوانی انجام میشد.
🗻 @TaporestanGilak_Ariyaea
