مازندران‌گیلان آریایی

🌷تیرماسیزه شو مبارک باد🌷

🎋 جشن تیرماه سیزده‌شو تبری مبارک باد (مصادف با دوازدهم آبان ماه شمسی)
اهالی مازندران علی الخصوص مردم کجور در چنین شبی عقیده داشتن ؛ آرش کمانگیر با تیر انداختن از قله دماوند مرز ایران و توران را مشخص کرد.

🎋 پذیرایی ویژه شب تیره‌ماه سیزده‌شو: در شب تیرما سیزده، خانواده ها دورهم جمع شده و ۱۳ نوع شیرینی و تنقلات محلی مانند هاییشت و بادونه و پِشته زیک و میوه‌هایی مانند انار ؛ کِنِس ؛ پرتقال، و ... سر سفره می‌چینند و با هم می‌خورند.

🎋 آیین لال‌ زن شو در این شب بنا بر سنت پیشینیان آیین «لال‌زنِ شو» یا کتک خوردن از لال برگزار می‌شود. نحوه انجام بدین صورت بود که سر شب چند نفر از جوانان روستا دور هم جمع می‌شدند، یک تن را به عنوان لال که نمی‌بایست حرف بزند، انتخاب می‌کردند و «شیش» یا چوب بلندی را به دستش می‌دادند. این جوانان به همراه فرد لالی که چوب بلندی در دست داشت، در روستا می‌گشتند و در خانه‌های روستایی را می‌کوبیدند و به افراد خانه چوب میزدند.
صاحب خانه هم مقداری میوه، پول یا برنج به همراهان لال می‌داد.
اهالی بر این باورند که لال هرکسی را بزند، آن فرد تا سال دیگر مریض نمی‌شود. این زدن را شگون درستی می‌دانند یا اگر صاحب خانه هوشیار باشد و قسمتی از چوب را می‌گیرد و می‌شکند؛ زیرا به باور آن‌ها شگون دارد. بیشتر مواقع لال سراغ زنان نازا، افراد دم‌بخت، حیوانات نازا و درختان بی‌میوه می‌رود. در هنگام زدن، کسی پادرمیانی می‌کند و با قول و ضمانت جلوی زدن لال را می‌گیرد. صاحب خانه هم ترکه چوب را در بین چوب‌های سقف می‌گذارد و معتقد است که برکت می‌آورد.

🎋 آواز محلی جوانان در جشن تیرماه سیزده‌شو این بود :
لال اِنه لال اِنه
پار بورده امسال اِنه
پار بورده امسال اِنه
مهمانِ پارسال اِنه
سرخانِ سوار اِنه
مه مارِ برار اِنه

🎋 فال گوش ایستادن زنان: یکی از آیین‌های جشن تیره‌ماه سیزده‌شو «فال گوش ایستادن زنان» بود. زنان در هنگام غروب چادر بر سر خود می‌کردند و در کوچه می‌ایستادند و به نخستین سخنانی که از رهگذران کوچه می‌شنیدند، توجه می‌کردند و با خود آن را می‌سنجیدند. اگر حرف بدی بود برای آن متاسف می‌شدند و اگر هم سخن خوبی می‌شنیدند، آن را به فال نیک می‌گرفتند.

🎋 امیری خوانی: از دیگر رسم‌هایی که در این شب برگزار می‌شد، جمع شدن اهالی روستا در یک محیط بود و در هنگام برپایی جشن تیره‌ماسیزده، امیری‌ خوانی انجام می‌شد.

🗻 @TaporestanGilak_Ariyaea

۱۲ آبان؛ جشن باستانی «تیرماه سیزده شو» فرخنده باد 🌹

جشن #تیرگان که در زبان محلی مازندرانی‌ها به «تیرماه سیزده شو» معروف است، همان جشن معروف #ایرانیان باستان است که در تاریخ باستانی تبری مصادف با دوازدهم آبان برگزار می‌شود.

در این شب افزون بر خوراک‌هایی که مناسب میهمانی است بنا بر رسم، خوراکی‌های ویژه‌ای نیز تدارک دیده می‌شود و برخی نیز برای این جشن خوراکی‌هایی همچون "کاچی" نوعی حلوا، شیرینی "پِتی بَزه نون" و "کماج" تهیه می‌کنند و افراد خانواده با جمع شدن در کنار یکدیگر، گردو، سنجد، شیرینی، میوه و چای می‌خورند.

🗻 @TaporestanGilak_Ariyaea

هفتم آبان؛ روز کوروش بزرگ، فرمانروایی دادگستر

کوروش بزرگ، بنیان‌گذار امپراتوری هخامنشی و یکی از شخصیت‌های کلیدی تاریخ ایران و جهان، به دلیل دستاوردهای سیاسی و انسانی‌اش همواره مورد احترام قرار گرفته است. هفتم آبان، به‌عنوان «روز کوروش»، به یاد ورود او به بابل در سال ۵۳۹ پیش از میلاد گرامی داشته می‌شود.

🗻 @TaporestanGilak_Ariyaea

آخرین نبرد

موتا دیلمی یکی از سرداران ایرانی در زمان حمله اعراب به ایران بود. موتا اصالتا اهل گیلان بود و همان طور که می دانیم تپورستان و دیلمیان تا ۱۲۰ سال پس از سقوط ساسانیان در شمال ایران با اعراب جنگیدند و استقلال خویش را حفظ کردند.

موتا دیلمی در سال ششصد و سی وشش میلادی در سپاه رستم فرخزاد در جنگ قادسیه حضور داشت و پس از شکست ایرانیان و کشته شدن رستم، همراه سپاه ایران بازگشت. پس از جنگ نهاوند که طی آن ارتش ساسانیان از هم فرو پاشید، خبر شکست بزرگ ایرانیان در تمام ایران پیچید. موتا پس از شنیدن این خبر سخت متاثر شد و تصمیم گرفت خود با سپاه دیلمان با تازیان بجنگد و آنان را از ایران بیرون راند. او پس از این تصمیم نامه ای به فرخان (فرماندار ری) و اسفندیار ( فرماندار آذربایجان) فرستاد و از آنان دعوت کرد که در جنگ با اعراب او را یاری کنند.

اسفندیار که کینه قاتلان رستم را در دل خویش حس می کرد بی درنگ این درخواست را قبول کرد. این نیروها در حوالی دشتی جمع شده و به تقسیم وظایف پرداختند. اسفندیار و فرخان قبول کردند که فرماندهی کل سپاه بر عهده موتا باشد و سپس آماده جنگ با تازیان شدند.

@TaporestanGilak_Ariyaea

خواهشمندم مادرجنده‌های پان هر پانِ تجزیه‌طلب زنازاده چپول‌زادهِ ترکتازی‌زاده اعم از پان‌کوسی پانتولک پانبز و کوفت و زهرمار در زیر کامنت‌ها خزعبل نبافن، چون ما در طی این سه سال با مدارک مادرجنده‌بودن، حکومتی‌بودن، خایه‌خور روس و عرب بودن‌شان را ثابت کرده‌ایم. واینکه سریع بن میشوند‌...
با تشکر
🗻 @TaporestanGilak_Ariyaea

سکه رکن الدوله دیلمی :

در روی سکه، چهره تمام رخ رکن الدوله دیلمی با تاجی ساسانی است.
نوشته های روی سکه به خط #پهلوی متصل است که از خط پهلوی ساسانی متاخر تر است و معنی آن این می‌شود: «فرّه شاهنشاه (رکن الدوله) افزود»
 این عبارت مشابه جمله‌ای که بر سکه های خسرو پرویز نیز چنین آمده است:«فرّه خسرو شاهنشاه افزود» و همچنین علامت ماه و ستاره ساسانی .

لازم به توضیح است که  آل بویه از معدود سلسله ایران پس از اسلام بودند که به تقلید از #ساسانیان نقش خود را بر روی سکه ها می زدند در حالی که این عمل بین سلسله های اسلامی جایز نبود .
پس از بوییان ترکان و بیگانگان بر ایران چیره گشتند تا حکومت زند و پهلوی...

🗻 @TaporestanGilak_Ariyaea

۳۰ شهریور ، روزی که در شهری توریستی در شمال ایران ، نوشهر ؛ جوانان به خونخواهی مهسا امینی دختر کرد ، قیام کردند و قتل عام شدند.این قیام و تسخیر موقت شهر،الگویی برای شهرهای دیگر شد و تودهانی محکمی برای تجزیه طلبانی که تلاش کرده بودند خون مهسا امینی را به نفع کومله و دموکرات مصادره کنند .

دیدن این فیلم برای کسانی که ناراحتی قلبی و اعصاب و روان دارند ،،مناسب نیست ...

نوشهر
بیمارستان بهشتی
چهارشنبه سی شهریور
شبی که
#امیرحسین_شمس ،
#محسن_مالمیر،
#مهرزاد_عوضپور،
#حسین‌علی_کیاکجوری،
#حنانه_کیا_کجوری #هدیه_نعیمایی
#جواد_روحی
#محمدرضا_بالی_لاشکی
و گمنامان دیگر ... کشته یا دستگیر و بعدها کشته شدند .

🗻 @TaporestanGilak_Ariyaea

سی‌ام شهریور ۱۴۰۱، غزاله چلابی معترضی که با شعار «نترسید ما همه با هم هستیم» اعتراضات را ثبت می کرد از داخل فرمانداری آمل هدف گلولۀ جنگی قرار گرفت . 
غزاله با گوشی تلفن همراه خود در حال مستند کردن اعتراضات بود که گلوله‌ای که بر پیشانی او نشست و لحظه مرگ خود را ثبت کرد. 
او یکی از شناخته شده‌ترین چهره‌های کشته شده در اعتراضات است. 

غزاله روز پنج عصر روز سی‌ام شهریور از خانه بیرون رفت و مورد اصابت گلوله جنگی قرار گرفت،‌ در بخش آی‌سی‌یو بیمارستان ۱۷ شهریور آمل بستری شد. ۵ روز در کما بود و درگذشت.  نیروهای امنیتی پیکر او را شستشو داده در گوشه‌ای دورافتاده و پرت در امامزاده قاسم آمل دفن کردند. ابتدا دور مزار او نرده کشیدند و به دلیل ادای احترام مردم و گردهمایی بر مزار او نیروهای امنیتی میله‌ها را کنده و دور مسیر منتهی به مزار او را دیوار کشیدند.

🗻 @TaporestanGilak_Ariyaea

#موتا_دیلمی آخرین فرمانده مبارزه ایرانیان بر ضد اعراب مسلمان

یکی از سرداران دیلمی که بهمراه رستم فرخزاد سپاه ساسانیان را در جنگ قادسیه رهبری میکرد
موتا دیلمی بود.

در سال ۶۳۶ میلادی پس از کشته شدن رستم فرخزاد و شکست ایرانیان در برابر اعراب و پس از آن شکست ایرانیان در جنگ نهاوند و فروپاشی ارتش بزرگ ساسانی، موتا سردار بزرگ دیلمی تصمیم گرفت با سپاهی از گیلان و مازندران به جنگ با اعراب برود و آنها را از فلات ایران بیرون براند.

او نامه ای به فرُخّان فرماندار #ری و اسفندیار فرماندار #آذربایگان فرستاد و آنان را به جنگ با اعراب دعوت کرد. در حالی که موتا مشغول لشکرآرایی بود،
یزدگرد سوم آخرین پادشاه #ساسانیان در حال رفتن به سمت مرو بود تا با سپاه شرق به جنگ اعراب برود .

نعیم بن مقرن فرمانده سپاه عرب که در حال آماده شدن برای حمله به ری بود پس از آگاهی از نزدیک شدن سپاه #ایرانیان به همدان به شدت هراسناک شد و طی نامه ای به عمر بن خطاب تقاضای نیروی کمکی کرد و خود با سپاهش از همدان گریخت .

🗻 @TaporestanGilak_Ariyaea

شاعرانی در وصف تبار ساسانی بوییان شعر سروده اند

ابو نصر بن نباته از شاعران دربار عضدالدوله ضمن قصیده ای که در مدح عضدالدوله سروده به جاشینی او از پادشاهان ساسانی و تجدید مجد تجدید مجد و عظمت شاهنشاهی ساسانی توسط وی اشاره نموده و چنین گفته است :


و سربلت ايوان المدائن بهجة
اناف به و الحاسدون شهودها

ملوك بني ساسان تزعم انه
له حفظت اسرار ها و عقودها

فتاها ومولاهاو وارث مجدها
و سیدها ان كان رب يسودها

قبيلة بهرام و اسرة بهمن
يميت و يحیی وعدها و وعيدها


ترجمه: تو علیرغم حاسدان به ایوان مدائن صفا و بهجت بخشیدی شاهنشاهان ساسانی آنچه وصیت و راز داشتند برای تو به جا گذاشتند ، تو جوانمرد و مولا و جانشین عظمت ساسانیانی، اگر آنان سروری دارند توئی از خاندان بهرام و دوده بهمن خاندانی که وعده امید بخششان باعث زندگی و تهدیدشان موجب مرگ است .

مهیار دیلمی در مدح جلال الدوله چنین گفته است:
پدرت کسری (ساسانی) عید مهرگان را بنا نهاد، مقریزی پس از آنکه نسب آل بویه را از قول خود بویه به بهرام گور میرساند میگوید اولاد بویه از قبیله ای از قبایل دیلم هستند که آن قبیله را شير دل مینامیدند.

🗻 @TaporestanGilak_Ariyaea

همه بدانید که قلعه گبری اثر تاریخی ۲ هزار ساله را به انباری تبدیل کردند اند

هر جای دنیا بری این فیلم  رو نشون بدی بگی این وضعیت یه اثر تاریخی ۲هزارساله ست و مسئولان شهر ازش به عنوان انباری استفاده می کنند ازت تست الکل می گیرن...

🔹️تصاویر کاملا گویای عملکرد میراث فرهنگی و اهتمام مسئولان ری به فرهنگ و هویت تاریخی شهر هست و تاریخ فراموش نخواهد کرد که این اثر ۲هزارساله و رو به نابودی را به عنوان انباری آستان حضرت عبدالعظیم استفاده می کنند.

این جایگاه سزاور فردی نیست که برای آزادی ایران از دست خلفای عباسی تلاش کرد
قلعه گبری که #مرداویچ زیاری از معدود کسانی که بعد از شکست ساسانیان به دنبال احیای ایران زرتشتی بود در آن مدفون است در شهر ری قرار دارد .

🗻 @TaporestanGilak_Ariyaea

🔸️حضور بیش از ۱۰۰ هزار افغان در استان ممنوعه مازندران

مازندران طبق قانون استان ممنوعه برای افغان‌‌ها(اعم از مجاز و غیرمجاز)است،اما بیش از ۱۰۰ هزار افغان به‌طور غیرقانونی در این استان حضور دارند.حتی در روستاهای دورافتاده و صعب العبور

چرا قانون را رعایت نمی‌کنند؟چون به قصد اشغال آمده‌اند

🗻 @TaporestanGilak_Ariyaea

به مناسبت سوم شهریور ماه ، سالروز حمله نیروهای متفقین به ایران

یدالله بایندر و مقاومت بندر پهلوی (انزلی) در مقابل روس ها
یاد و نامشان جاوید باد ...

🗻 @TaporestanGilak_Ariyaea

پس از قتل‌عام مسلمانان و نایبان خلیفه در تپورستان به سال ۱۶۸ هجری ، خلافت عباسی سلسله نبردهایی را با کمک خاندان برمکی برای بازپس‌گیری تپورستان آغاز کرد که همین نبردهای باعث ضعیف شدن آنها در سالهای آینده و محدود شدن به عراق شد .

خلیفه مهدی عباسی خواستار مرگ ونداد هرمز و آوردن سر او به بغداد بود؛ ولی هیچ‌کدام از سردارانش موفق به این کار نشدند و یکی پس از دیگری کشته می‌شدند .

سرانجام ولیعهد او، هادی ، توانست با انعقاد پیمانی، ونداد هرمز را همراه با خود به بغداد ببرد. در طول این مسیر بود که مهدی درگذشت و هادی به خلافت رسید. ونداد هرمز مدتی در بغداد ماند، ولی نهایتاً به تپورستان بازگشت و دور تازه‌ای از قیام تپورستان آغاز شد. سرانجام در دوران خلافت هارون‌الرشید، با حضور شاهزادگان تپورستان به عنوان گروگان در بغداد و شاهزاده عباسی در تپورستان ، در سال ۱۸۹ هجری، شورش‌های تپورستان متوقف شدند.

شکست از تپورستانی ها برای عباسیان گران تمام میشد پس آنان با تمام توان به مقابله برخواستند ، عباسیان در این نبردهای فرسایشی با تلفات زیاد جانی و مالی در ادامه حکومت به مشکلات فراوانی خوردند .

🗻@TaporestanGilak_Ariyaea

باستان‌شناسان کاوش در «ایزگام دشت»، محوطه‌ای با قدمت حدودی ۴ هزار سال در غرب استان مازندران را بار دیگر آغاز کردند. آنها پیش‌تر ۱۷ گور باستانی را در این محوطه شناسایی کرده بودند.

«ایزگام دشت» در جنت رودبار رامسر استان مازندران واقع شده است که بنابر اعلام روابط عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری کاوش در آن با مجوز این پژوهشگاه آغاز شده و قرار است تا پایان شهریورماه ۱۴۰۳ ادامه یابد.

نتایج آن در قالب کتابی با عنوان «آماردها، نخستین ساکنان بومی غرب مازندران» در دست تدوین است.

🗻@TaporestanGilak_Ariyaea