۳۰ دی، سالروز درگذشت
#فخر_الدوله ( ۱۳۳۴ - ۱۲۶۱ تبریز) زنی که همه را مسحور خودش کرد.
فخرالدوله (اشرفالملوک) دختر
#مظفر_الدین_شاه و
#سرور_السلطنه ، خواهرزاده
#عبد_الحسین_میرزا #فرمانفرما و دخترخاله
#محمد_مصدق ، زنی با درایت، نیکوکار و واسطه بین
#رضا_شاه و خاندان قاجار بود.
او در ۱۴ سالگی به عقد محسن امینالملک (بعدها ملقب به امینالدوله) درآمد. او زنی کاردان و متمول بود که در فضای مردانه روزگار خاندان قاجار همه را مسحور خود نمود و پایه های مدرنیته و بنیانهای خیریه تهران را بنا نهاد.
او زنی فعال، منظم، اجتماعی و با اطلاع از اوضاع مملکتی و جریان روز بود. شوهر و فرزندانش از او حساب می بردند و احترامش را نگه میداشتند و بدون مشاوره با او اقدام به کاری نمیکردند.
در آموزش و پرورش فرزندانش تلاش بسیار داشت. او نام پدر شوهرش (امینالدوله) را برای فرزندش علی امینی انتخاب نمود و جریان تحصیل فرزندش را زیر نظر داشت و او را پس از گذراندن دارالفنون جهت تحصیلات عالیه در سال ۱۳۰۵ به پاریس فرستاد.
فخرالدوله زنی باهوش بود که توانست ثروت فراوان امین الدوله را حفظ کند. در نتیجه سیاست و کیاست او بود که اراضی لشت نشاء، در تملک این خانواده باقیماند. این انتقال املاک به فخرالدوله وی را جزء متمولین آن روزها قرار داد.
فخرالدوله به بانویی مومن، با کفایت و نیکوکار شهره و بانی اولین موسسه تاکسیرانی در تهران بود. او قصد تاسیس یک موسسه بورس ملی را در ایران داشت که بعلت فراهم نبودن شرایط موفق نشد.
نفوذ فخرالدوله به حدی بود که بدون مشورت او کاری انجام نمیشد و حتی تاسیس کارخانه قند کهریزک، تاسیس مدرسه رشدیه و تاسیس اداره پست به روش جدید با سعی و برنامه ریزی او صورت پذیرفت.
او از ثروتش در امور خیریه فروگذاری نکرد. از جمله کارهای مهمش: تاسیس آسایشگاه سالمندان در املاک موروثیاش در کهریزک بود که امروزه جزو بزرگترین موسسات مددرسانی به مصدومان، از کار افتادگان و سالمندان به شمار میرود.
در اواخر دوره قاجار و در گیر و دار اقدامات سردار سپه، در حدود ۷۸ دختر و پسر یتیم را تحت پوشش قرار داد و به همراه دیگر زنان خیر، در اطراف پرورشگاه که بعدها بنگاه خیریه بانوان نیکوکار نامیده شد، از دختران و پسران نگهداری میکرد.
او اواخر عمر براثر از دست دادن پسرش حسین امینی، دچار اندوه فراوان شد. بعداز این واقعه اوقات خود را در باغ الهیه میگذراند و از مراوده با اشخاص خودداری میکرد. در آخرین سفرش به عتبات آرامگاهی در نجف خریداری کرده بود، اما مدتی پیش از فوتش به اطرافیان گفت: مرا در گورستان ابن بابویه شهر ری درکنار مزار پسرم به خاک بسپارند.
همینطور هم شد و در ۳۰ دی ۱۳۳۴ در ۷۳ سالگی درگذشت و در ابن بابویه شهر ری در مقبره اختصاصی خود دفن شد.
اکنون محل دفنش در وضعیت نابسامانی قرار دارد، به نحوی که قبر وی در میان خرابه های اطراف پنهان مانده است.
(با اقتباس از پژوهشگران معاصر ایران - هوشنگ اتحاد)
نگارش: بردیا وفا
@sazochakameoketab🌿🍂🌿🍂🌿🍂🌿🍂🌿🍂🌿🍂