راز گرم شدن
حمام شیخبهایی تنها با یک شمع
شیخ بهایی از بزرگ ترین دانشمندان عصر صفوی است که در علوم فلسفه، منطق، هیئت و ریاضیات تبحر داشت و مجموعه تالیفاتی که از او بر جای مانده در حدود ۸۸ کتاب و رساله است.
معماهای
حمام شیخ بهایی از مهمترین رازهای نامکشوف بناهای تاریخی است به گونهای که پس از گذشت سالیان سال هنوز دانشمندان نتوانستهاند به شکل ۱۰۰ درصدی به معمای روشن بودن همیشگی شمعی که مخزن این
حمام را گرم کرده پی ببرند.
این
حمام در شعاع ۱۰۰ متری جنوب گنبد نظام الملک در محله «در دست» قرار دارد و گرچه از نظر معماری دارای ویژگی های
حمامهای دوره صفویه است اما در اقوال تاریخی از آن با عنوان
حمام اسرار آمیز نام برده شده است چراکه آب خزینهای آن بدون مصرف انرژی مستقیم گرم میشده؛ به عبارتی سیستم گرمایی این
حمام از شاهکارهای مهندسی با استفاده از قوانین فیزیک و شیمی محسوب میشود.
.
گرم شدن مخزن
حمام شیخ بهایی با یک شمع و روشن بودن دائمی آن مطلبی است که در آن شکی وجود ندارد اما هنوز نمیتوان درباره چگونگی این موضع مطلبی قطعی بیان کرد.
این احتمال وجود دارد که یک سیستم سفالینه لوله کشی زیرزمینی در حد فاصل آبریزگاه مسجد جامع و این
حمام وجود داشته که با روش مکش طبیعی، گازهایی مانند متان و اکسیدهای گوگردی را به خزینه
حمام هدایت میکرده و طبق محاسبات دقیقی که
شیخ بهایی انجام داده بود و با طراحی خاص خزینه، این فاضلاب تبدیل به گاز متان شده و به عنوان منبع گرما در مشعل خزینه میسوخته است.
در جریان مرمت خانه
شیخ بهایی در مجاورت این بنا در کف زمین تنپوشههای سفالی و چاههای مرتبطی پیدا شده است که نظریه نخست را در ارتباط با تامین انرژی این شعله تایید میکند ضمن اینکه با مطالعات باستانشناسی در این منطقه مشخص شد که فاضلاب شهر اصفهان توسط لولههای جمع آوری فاضلاب وارد خزینه
حمام میشده است.
امروزه تولید گاز از فاضلاب با عنوان بیوگاز نامیده میشود که یکی از تخصص های مهندسین بهداشت و محیط زیست است و در کشورهای اروپایی و آمریکا از این سیستم بعنوان بازیافت فاضلاب و تهیه سوخت استفاده میشود ولی متاسفانه در ایران کاربرد زیادی ندارد .
در سالهای اخیر یک مخترع مشهدی پس از ۳۰۰ سال با شبیه سازی
حمام شیخ بهایی احتمال دیگری مطرح کرد.
علیاصغر برهمند، رئیس انجمن مخترعان خراسان رضوی و طراح شبیه سازی
حمام شیخ بهایی مدعی شد که منبع آب این گرمابه از طلا بوده و با توجه به این که طلا رساناترین فلز انتقال گرما است با حرارت کم انرژی زیادی تولید و آب منبع گرم میشده است.
این اثر پژوهشی که به تایید انجمن مخترعان خراسان رضوی رسیده موفق به کسب دو نشان طلای سوئیس در سال ۲۰۰۶ و مدال طلای مسکو ۲۰۰۷ شده است.
در ارتباط با شمع ساخته شده به دست
شیخ بهائی هیچگونه اطلاعاتی در دست نیست به جز اینکه از جنس طلا بوده که احتمالاً همین عامل باعث سرقت آن شده.
یکی از مشهورترین دلایل ذکر شده برای خاموشی شعله شمع این
حمام این است که تعدادی از محققان خارجی در زمان صفویه و قاجار برای پی بردن به راز شمع، بخشی از سازه اصلی را تخریب و پس از آن شمع خاموش شده است.
#حمام_شیخ_بهایی @sazochakameoketab🌿🍂🌿🍂🌿🍂🌿🍂🌿🍂🌿🍂