🏛 تاریخ درترازو 🏛 Date in the balance

چرا روسها ، همیشه از استبداد در ایران حمایت کردنده اند؟

👈سالروز گلوله باران نخستین مجلس شورا!!!


دوم تیر مصادف با حادثه تلخِ به توپ بستن مجلس شورا توسط #لیاخوف_روسی به فرمان #محمدعلیشاه قاجار در ۱۲۸۷ش ، است.

البته از زمانی که مجلس در ایران روی کار آمده کمتر دوره ای بوده که به هر نحوی به توپ بسته نشده باشد!
یعنی کمتر مجلسی داشته ایم که آیینه تمام نمای اراده مردم ایران باشد.

در نوشته های متعددی به حادثه به توپ بستن مجلس اول مشروطه پرداخته ام در اینجا تنها بصورت مختصر به نقش شیخ #فضل_الله_نوری و تشجیع و تشویق محمدعلی شاه توسط وی برای به توپ بستن مجلس اشاره می کنم.

   بدون شک شیخ فضل الله یکی از سرسخت ترین دشمنان مشروطه و مجلس در ایران و حکومت مردم بر مردم بوده است.

هنگامیکه مجلس اول توسط روسها به توپ بسته شد او گلوله های شلیک شده بسوی مجلس را به اصحاب فیل و سپاه اربه تشبیه کرده بود.
(حرمت مشروطه.ص ۱۵۷)

پس از به توپ بستن مجلس اول نیز، وقتی قیام #تبریز بر علیه محمدعلی شاه آغاز شد و دولتین روس و انگلیس به شاه فشار آوردند که انتخابات مجلس را از نو برگزار کند.

محمدعلی شاه نرم شده در پی برپایی یک مجلس صوری و مهندسی شده بود اما با مخالفت سرسخت شيخ فضل الله مواجه شد!.
برای اینکه شاه از به توپ بستن مجلس پشیمان نشود، شیخ در نامه ای به شاه، هشدار داد که اصلا عقب نشینی نکند:

👈«آنچه را بنده یقین دارم اینست که غلبه با شماست، هیچ از این بادها نلرزید و اگر فی الجمله لغزشی شود دیگر اصلاح نمی شود..»!!!

شیخ در مخالفت با مجلس برآمده از انقلاب مشروطه خطاب به محمدعلی شاه نوشت:

👈«قسم به جمیع معظات شرعیه که ماها بلکه تمام اهالی اسلام این مملکت برای تاسیس مجلس شورای عمومی حاضر نیستند و نتیجه آن جز هدم دین و هرج و مرج و هدر دما محترمه و هتک نوامیس اسلامیه نمی دانیم»
(محمد ترکمان، مکتوبات...ص۱۵۵)
در نتیجه همین مخالفت سرسخت شیخ نوری،  شاه از برپایی دوباره مجلس منصرف شد و نوشت:
«حال كه فتوا دادید و مكشوف داشتيد تأسيس مجلس با قواعد اسلاميه منافى است،ما هم از اين خيال بالمره منصرف و ديگر عنوان همچو مجلسى نخواهد شد»
(کتابهای آبی...ص ۱۵۹)

✍ #علی_مرادی_مراغه_ای

t.center/tarikhdartarazoo 🏛

به گواهی تاریخ نقش عناصرو #نیروهای_تندرو وافراطی در نهضتهای اصلاح طلبانه مردمی همیشه غیرسازنده وبیشترمواقع مخرب وویرانگر بوده است.

نمونه بارز آن حادثه سوء قصد نافرجام به جان #محمدعلیشاه_قاجار بود.وی که پس از مرگ پدر، بتازگی برمسند قدرت تکیه زده بود(۱۲ دیماه ۱۲۸۵ خورشیدی) رابطه نسبتا خوبی با مجلس شورای ملی ومشروطه طلبان داشت.
درحالی که پیش از ظهر جمعه ۸ اسفند ۱۲۸۶ نمایندگان مجلس با شاه دیدار و گفتگو داشتند، بعدازظهر همان روز هنگامی که شاه برای گردش به دوشان تپه می‌رفت، در حین عبور از خیابان باغ وحش تهران مورد سو قصد قرار گرفت و دو نارنجک به سوی کالسکه او پرتاب شد. چند تن کشته و زخمی شدند اما شاه جان سالم به در برد.

#کسروی می‌گوید: "نقشه این کار را #حیدرعمواوغلی کشیده و بمب را نیز او ساخته بود". یحیی دولت‌آبادی در این باره می‌نویسد: ساعتی پیش از این واقعه، نگارنده در منزل خود با یکی از ناطقین تندرو ملت نشسته شخص مزبور می‌گوید احتمال می‌رود صدایی بلند شود و پس از وقوع واقعه معلوم می‌شود او هم از توطئه مسبوق بوده‌است."

طرح قتل محمدعلی شاه هنگامی صورت گرفت که همکاری شاه با مشروطه طلبان در اوج خود بود.
پیش از این سوء قصد نا فرجام طرح اتهام زنا و فحشا از سوی برخی مشروطه خواهان به مادر شاه، #تاج‌الملوک، (دختر امیرکبیر و همسر مظفرالدین شاه)یکی دیگر از عوامل اصلی بروز اختلاف میان شاه ومشروطه طلبان بوده است. به‌خصوص #سیدمحمدرضامساوات شیرازی تا جایی پیش رفت که طوماری تهیه کرد و شاه را #زنازاده نامید.

پس ازواقعه ترور، شاه خواهان شناسایی و مجازات مرتکبان این عمل شد، اما اقدامی جدی در این خصوص صورت نگرفت تا جایی که شاه نامه‌ای گلایه‌آمیز به مجلس شورای ملی ارسال کرد. شاه گرچه از این ترور جان سالم به در برد، اما بدبینی‌اش نسبت به مشروطه‌خواهان فزونی یافت و دیگر تا هنگام رفتن به باغشاه که به واقعه به توپ بسته شدن مجلس انجامید از کاخ سلطنتی خارج نشد.
هرچند در شخصیت محمدعلیشاه زمینه وبستر مناسب برای خودکامگی واستبداد وجود داشته است ولی چنانچه اشاره شد،نقش عناصر تندرو در تشدید منازعه واختلاف میان شاه ومشروطه خواهان که باعث فجایع بعدی بخصوص گلوله باران مجلس وبرقراری #استبدادصغیر گردید، غیر قابل انکار می باشد.


#ادمین


t.center/tarikhdartarazoo 🏛