آیة الله حاج شیخ #عبدالکریم_حائری یزدی (آیتالله مؤسس ۱۲۳۸ ه.خ. -۱۳۱۵ ه. خ) از مجتهدان و مراجع تقلید شیعه و بنیانگذار حوزهٔ علمیه قم بود. اودر درس های فقهی خود که پیش از هجرت به قم و بعد از آن در حوزه قم مطرح کرده، به موضوع حکومت و ولایت پرداخته و دیدگاه فقهی خود را به صورت استدلالی تبیین نموده است. رأی فقهی حاج شیخ را در دو مرحله می توان تقریر و تفکیک کرد: یکی عصر حضور امام معصوم و دیگری عصر غیبت امام. او در مرحله نخست به تشکیل دولت دینی باور دارد ، و منصب های حکومت را برای #معصومان به نصب و تعیین الهی می پذیرد ، ولی در مرحله دوم به چنین منصبی برای #فقیهان باور ندارد و اداره حکومت را نه شأن خاص فقیهان بلکه از وظایف عمومی مسلمانان می داند. به نظر او فقها فقط برای تصدی قضاوت و برخی امور جزئی مانند سرپرستی محجوران نصب شده اند.
آیة الله #عبدالکریم_حائری_یزدی(آیتالله مؤسس، ۱۲۳۸ ه.خ. -۱۳۱۵ ه. خ) از مجتهدان و مراجع تقلید شیعه و بنیانگذار حوزهٔ علمیه قم بود. اودر درس های فقهی خود که پیش از هجرت به قم و بعد از آن در حوزه قم مطرح کرده، به موضوع حکومت و ولایت پرداخته و دیدگاه فقهی خود را به صورت استدلالی تبیین نموده است. رأی فقهی حاج شیخ را در دو مرحله می توان تقریر و تفکیک کرد: یکی عصر حضور امام معصوم و دیگری عصر غیبت امام. او در مرحله نخست به تشکیل دولت دینی باور دارد ، و منصب های حکومت را برای #معصومان به نصب و تعیین الهی می پذیرد ، ولی در مرحله دوم به چنین منصبی برای #فقیهان باور ندارد و اداره حکومت را نه شأن خاص فقیهان بلکه از وظایف عمومی مسلمانان می داند. به نظر او فقها فقط برای تصدی #قضاوت و برخی امور جزئی مانند #سرپرستی_محجوران نصب شده اند.